Atuagagdliutit - 14.04.1993, Qupperneq 5

NR. 42 1992
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
5
Nuummi zinkimik akuiaaviliornissami apeqquterujussuit
ilagaat fabrikkip taama atsigisup sumut inissinneqarsinaa-
nera. Maannamut inissiivissat pingasuugallartut tikkuar-
neqarput: Nuup kangerluanut sammisumi Quassunnguup
ataani, Kangitsinni taavalu Ugpiup eqqaani.
Et af de store spørgsmål omkring et kommende zinkraffina-
deri i Nuuk er placeringen af det store fabriksanlæg. Forelø-
biger der peget på tre placeringen: Ud mod Godthåbfjorden
ved foden af Lille Malene, i Malenebugten og ved Ugpik.
(Grafik: Nissik).
Avammut tunisassiornermi
zink pingaarnerpaassaaq
3 milliarder kroninik aningaasaleeqqaartariaqassaaq Nuummi akuiaavissap
zinkbarre siulleq kuinnginnerani
NUUK(KK) - Naalakkersui-
sunut ilaasortat pingasut
Emil Abeisen, Kuupik
Kleist Ove Rosing Olsenilu
issaq Nuummi zinkimik
akuiaaviliassap ingerlateq-
qinneqarnissaanut naalak-
kersuisut akuersinerat pil-
lugu ilisimatitsigamik tii-
torfiit alliisut atsigisunik
iseqarlutik pipput. Aaam-
mami aalajangernermi ki-
sitsisit annertoorujussuit
siunissamilu takorluukkat
kusanartut pineqarput, Ka-
laallit Nunaallu sapilissaga-
luarpat matu tunorleq qi-
maariarffissaq suli ukiumi
ataatsimi ammatinneqaral-
lassaaq.
Tassami katillugit 3 milli-
arder kroninik aningaasale-
eqqaartariqassaaq Nuummi
akuiaaviliassami zinkbarre
siulleq kuineqartinnagu.
Taakkunannga Nammi-
nersornerullutik Oqartus-
sat 860 millioner kronit aki-
lissavaat. Aningaasat anne-
rusumik atorneqassapput
Utoqqarmiut Kangerluar-
sunnguanni erngup nukin-
ganik nukissiorfiup alliler-
neqarnissaanut, 35 million-
er kronillu atorneqassallu-
tik Nuup eqqaani zinkimik
akuiaaviliassap inissinne-
qarfissaata tungaanut aq-
qusinniornermut, erngup
innaallagissallu aqqutis-
saannut. Taamaassappat
Namminersornerusut anin-
gaasaliissapput ukiuni
1994imiit 1998ip tungaanut.
- Ilami illerfiup naqqani
aningaasaateqalaarpugut,
aningaasaqar nermu t naa-
lakkersuisoq Emil Abeisen
oqarpoq. Taamaattumik
naatsorsuutigaarput piffis-
sami tassani aningaasat
taarsigassarsiarititassatut
sanaartukkanullu atussa-
maakkatut immikkoortin-
neqarsimasut tigusinnaaju-
maarlugit, - aningaasanut
inatsimmi ukiut tamaasa
150 millioner kroninik sin-
neqartooruteqartarnissa-
mik pilersaarutaasut attor-
neqartinnagit.
Suliffissat
tunlniaanerlu
Akerlianilli Kalaallit Nu-
naat suliflissanik ataavartu-
ni peqalissaaq ukiunut
hundredilikkaanut tuller-
nut ataannassappat. Akui-
aaviliomeq 1994imi 180nik
sulisoqartariaqassaaq
1996imilu 580inik. Taassu-
ma ingerlanneqarnissaa
380inik sulisoqartariaqar-
poq, taakkunannga ilinniar-
simasut 90it, ilinniagaqarsi-
manngitsut 280it tikisitallu
10.
Taavalu Kalaallit Nunaat
avammut tuniniagaqartalis-
saaq silarsuarmi tuniniaa-
nermi akinut pinngortitallu
allanngorarnerani soorlu
saarulbttut rejetullu sun-
nertiatiginngitsumik. Piler-
saarummi nutaanerpaami
pineqarpoq akuiaavissaq
ukiumut 150.000 tonsinik
zinkiliorsinnaasoq. Taman-
na pisariaqartitsivoq Cana-
dap issittortaani piiaavinnit
zinkiliassamik 300.000 ton-
sinik 600 mili. kronilinnik
tikisitsisarnissaq. Akerlia-
nilli zink suliareriigaq
avammut tuniniameqartas-
saaq 1.200 miil. kronilerlu-
gu. Tamanna isumaqarpoq
inuiaqatigiinni kalaallini
600 miil. kroninik naleqqor-
tunerulernermik.
Assersuutigalugu taane-
qarsinnaavoq saarulleqarlu-
arallarnerata nalaani
1989imi 1990imilu Kalaallit
Nunaata avammut tunini-
arsimammagit 500 mili.
kronit. Maannakkulli saa-
rulleeruppoq - tuniniagas-
saarulluni. Kai. Nunaata
avammut tuniniartagaasa
pingaarnerpaasut saarulli-
git rejellu zinkip ajugaaffi-
gippagit inuit ilaannut an-
nertoqisumik naleqqussaa-
neqartussaavoq, oqaluttu-
arli tamanna allarluinnaa-
voq...
Aallartilll
- Naalakkersuisut Platinova
A/S nalunaarfigisimavaat
zinkimik akuiaaviliassamik
pilersaarutit namminersor-
nerusut assut soqutigigaat,
naalakkersuisunut ilaasor-
tat taakku pingasut Emil
Abeisen, Kuupik Kleist Ove
Rosing Olsenilu oqarput.
- Taamaattumik nammi-
nersornerusut iluaqutaas-
s anerar paat akilersinnaane-
ranut paasiniaaneq ingerla-
teqqinneqassappat, tam an-
nalu Platinovamit aningaa-
salersorneqartussaavoq,
taakku pingasut erseqqis-
saapput.
Pilersaarusiorneq taman-
na piareersarneqarpoq
Nuummi zinkimik akuiaavi-
liortoqarnissaa pillugu nag-
gataarutaasumik aalajangii-
soqarsinnaassalluni uper-
naakkut 1994imi. Tassalu
naalakkersuisut ukiumik
ataatsimik suli piffissaqa-
rallarput.
Platinovap direktøria Bob
Gannicott AGmut oqarpoq
ukiup tuUiani akilersinnaa-
neranut paasiniaaneq 10
aamma 15 miil. kronit akor-
nanni akeqartussaasoq.
Piflissamilu tassani Nam-
minersornerullutik Oqar-
tussat 8 miil. kronit atortus-
saavaat Utoqqarmiut Kan-
gerluarsunnguanit erngup
nukinganik nukissiorfim-
miit zinkimik akuiaavilias-
samut nukimmik pissarsini-
arnissamut periarfissat piu-
masarineqartullu erseqqin-
nerusumik misissornissaan-
nut, taamatullu namminer-
sornerusut paasiniaqqaas-
savaat nuna inissiivigissal-
lugu naleqquttoq, akuiaavi-
liassap ingerlatinneqaler-
nissaanut pisariaqartoq.
Ullumikkut namminer-
sornerusut zinkimik akui-
aavUiornissamut inissiiniu-
sinnaasut pingasut tikkuar-
paat. Siullertut inissiifriu-
sinnaavoq Nuup Kangerlua-
nut sammisoq Quassunn-
guup ataa, aammali Kangit-
sinniissinnaavoq imaluun-
niit Kangerluarsunnguup
isaariaani.
Namminersornerusut
Nuup kommunia suleqati-
galugu tamatumani piler-
saarusiomissaq pisariaqar-
toq aallartinniarpaat. Ta-
manna pissaaq akuiaavissaq
naleqqutumik inissinneqar-
sinnaaqqullugu taamatullu
inissaqarnissamut pisaria-
qartitsinerujussuaq, sa-
naartornerup aallartinnera-
ni ingerlalerneranilu piler-
sussaq, aaqqinniarlugu.

Takorluukkat
- Zinkimik akuiaavissaq Nu-
natsinni 1990ikkut ingerla-
neranni inuutissarsiornik-
kut pilersaarusiani anner-
saavoq, Abeisen, Kleist Ro-
sing Olsenilu oqarput. Ta-
mannalu aningaasaqarne-
rup sulifrissaqarnerullu ilu-
aqutitaasa taavalu suliffis-
sualiornerup avatangiisiti-
gut ajoqutigisinnaasaannik
pobtikkikkut qinersinermik
pisariaqartitsivoq.
- Kai. Nunaanni inuutis-
sarsiornikkut ineriartortit-
sinermi maannamut pisuus-
sutinik uumaatsunik piiaa-
neq takornariaqarnerlu pe-
riarfissarissaarnerpaatu t
isigineqarsimavoq. Savimi-
nemik tunisassiorneq Utoq-
qarmiut Kangerluarsunn-
guanit erngup nukinganik
nukimmik pisariaqartitsi-
soq aamma maannakkut pe-
riarfissanngorpoq siunissa-
mi inuutissarsiomerup ine-
riartortinnissaanut, Nuum-
miinnaanngitsoq Nunarpul-
b tamakkerlugu. Ilaatigut
erngup nukinganik nukis-
siorfiliornissamut pioreer-
sut annertoorujussuit Kai.
Nunaanni sumi tamani ip-
put, ilaatigullu Canadap is-
sittortaani piiaanerit anner-
toorujussuupput assartui-
nerup tungaatigut Kalaallit
Nunaannut qanittut.
Avatangiisit
sianigaTugit
- Qanormi avatangiisit?
- Zinkimik sanaartorner-
mi kingornatigullu igitassat
suujunnaarsinneqartarne-
rannut apeqqutit suliarine-
qassapput avatangiisit pillu-
git kalaallit inatsisaat naa-
pertorlugit, naalakkersuisu-
nut ilaasortat taakku pinga-
sut oqarput.
Pingaarnerpaamik
tunngaviuvoq, zinkimik
akuiaaviup avatangiisinut
kissaatiginanngitsumik
sunniutigisinnaasaasa paa-
siniarnerinut akiorniarne-
rannullu, pinaveersaartin-
nerinullu aningaasartuutit
tamaasa mingutsitsisup aki-
bssagai. Tamanna atuuppoq
suliffissuup pilersinneqar-
neraniit atuunnera tamak-
kerlugu ingerlanneqamera-
ni matuneqamera tikillugu.
Platinovap namminersor-
nerusullu erseqqissarpaat
avatangiisit tungaasigut
isumaliutersuutit illua tun-
geriilluni annertuumik paa-
seqatigiissitsisarnikkut in-
gerlanneqartut. Taamatullu
Platinova namminersorne-
rusullu Nuummi innuttaa-
sunik soqutigisaqartunillu
suleqatigiikkuutaanik am-
masumik oqalbtsitsiniar-
put. Platinovap namminer-
sornerusullu Kalaallit Nu-
naanni Subsitsisut peqati-
giiffiat, Inuutissarsiutillit
peqatigiiffiat SIK, aalisartut
piniartullu peqatigiiffiat
KNAPK kilisaataatileqati-
giillu APK pilersaarut pillu-
gu ilisimatereersimavaat.
Tamakku saniatigut Pla-
tinovap suliffeqarfnt arlallit
pulaarpaat aamma Nuum-
mi Saviminilerinermik Uin-
niarfik Kalaalbt Nunaanni
sulisorisassat pisariaqartut
pissarsiariniarnissaannut
periarfissat misissomiarlu-
git.
Atuagassianik pilersuisoq —
ATUAGASSIIVIK
ESKIMO PRESS
- leverer friske boger
KNR-TV OANOROOQ
Aaqqissuisus-
sarsiorpoq
KNR-TV-mi Qanorooq 01. juli 1993-imi sulilersussamik
aaqq issu isussarsbrpoq.
AkisussaafTiit:
Qanorcxx^-mi nutaarsiassalerisut suliaasa aaqqissomeqar-
nerat aqunnerallu, immikkoortortaqarfiup aningaasatigut
aqunneqamera, sapinngisamik pitsaasumik nuna tamak-
kerlugu nutaarsiassaqartitsinissaq anguniarlugu sinerissami
TV-kut peqatigiiffiit aallakaatitassiortartut suleqatiginissaat,
kiisalu nunarsuup sinneranit kalaallisut oqaasertalinnik nu-
taarsiassaqartitsineq.
Piumasaqaatit:
Aaqqissuisoq tusagassiortutut ilinniarsimassaaq, allaffissor-
nermut sungiussisimassaaq, kalaallisut oqallorissuullunilu
allallaqqissuussaaq, qallunaatut cxjalussinnaallunilu allassin-
naassaaq, tuluillu oqaasiinik ilisimasaqameq kissaatiginartin-
neqarluni.
Isumaqatigiissutit atuuttut malillugit atorfinitsitsisoqassaaq.
Inissaqartitsisoqarsinnaavoq.
Atorfimmut tunngatillugu paasiniaasoqarsinnaavoq direk-
tør Jens Lyberth-imut tlf. 2 11 72 imaluunniit TV-chef
Niels Pavia Lynge tlf. 2 53 33.
Qinnuteqaat ilinniarsimanermut uppemarsaatinik, siorna-
tigullu suliffigisimasat oqaaseqaataannik ilallugu kingusin-
nerpaamik 5. maj 1993 tiguneqareersimassaaq uungalu
nassiunneqassalluni:
KALAALLIT NUNAATA RADIOA
Postbox 1007.3900 Nuuk