Ísafold - 30.12.1876, Blaðsíða 2
126
er optast að kenna eiohverri óværu á f
skepnnnni, enda er bæði færilús og
fellilús og önnur óværa mjög algeng
hjer um sveitir (þ. e. vestan til í Nor-
egi)». «Á meðalbæ er hjer um bil þetta
af skepnum : I hross fullorðið, 1 tryppi,
10 til 12 kýr, 20 sauðkindur, 12 geit-
ur, og síðara part vetrar bætast við 2
eða 3 kálfar. Gjörttm nú ráð fyrir, að
lús sje í þessum skepnum, og að ekk-
ert sje skipt sjer af henni. Væri þær
lúsarlausar, má ætla á að t hverja kind
eða geit færi einni vog (þ. e. 3ö pd )
minna af heyi, og ertt það 32 vogir,
þegar allt er lagl satnan. Haft tryppið
lús, þarf það 2 vogum meira en ella
af heyi. Heslurinn og kýrnar skulum
vjer gjöra að þttrfi 6 vogir umfram af
heyi —minna erþað nú fráleitt — og eru
það 40vogirallt saman lagt. þetta er þá
það sem fer til að halda lúsinni við líði.
Og með því að bóndi hefir eigi lagt
þetta ofan á, þegar hann setti á, má
nærri geta hvernig fer: að því skapi
sem lúsin dafnar, horast skepnan.
Til þess að halda skepnum sínum
í holdttm nteð lúsinni á, þarf þá bóndi
þessi 40 vogir í viðbót af heyi; það
eru góð kaup, ef hann fær vogina fyrir
80 aura, og kosta þá 40 vogir 32 kr.
fessu fje verður hann þá að verja til
að aia lúsina.
Nú eru fæstirsvo fyrirhyggjusamir, að
þeir leggi þettaofan á, enda eroghæpið,
hvort takast mundi að halda skepnun-
um í holdum með þvf. Flestir skipta
sjer ekkert af því, þótt skepnan hafi lús,
og þá er skaðinn tvöfaldur að minnsla
kosti; það háir svo skepnunni. Af
þessu er auðsætt, að það er kostnað-
arsöm skemmtun að ala óþrif á fje, og
því miklu kostandi til að losast við þau.
Bezta og hægasta aðferðin til þess
er sú, er nú skal greina. Bóndinn,
sem áður tókum vjer til dæmis, fær sjer
olíusætubað á allar skepnur sínar. það
fara 2 pottar í kindina, eða í allar kind-
urnar og geiturnar samtals tæpir 70 pt.
Hesta og kýr þarf ekki að baða
nema eptir hálsinum og hryggn-
um niður á miðjar siðurnar, og
fer ekki til þess nema t pott-
ur, alls..........................18 —
Til að hreinsa húsin, þarf í
viðbót svo sem...................12 —
þetta er samtals 100 —
og eru 5 pund af olíusætu mátulegt
1 þann baðlög. Bezt er að velja gott
veður til að baða, og skal þá láta skepn-
urnar vera úti það sem eptir er dags.
Afgangurinn af baðleginum skal hafður
til að svæla með innan húsin, og skal
siðan láta þau standa opin til kvölds,
er þá óhætt að láta skepnurnar inn í
þau aptur. |>að er hvergi nærri að
marka, þótt engin óþrif finnist i skepn-
unni þegar hún er tekin inn áhaustin;
hirðingin er varla svo góð, að þau geti
eigi komið upp og það fyr en mann
varir, einkum f löngum innistöðum.
Óþrifin geta þá verið búin að gjöra
bónda mjög mikinn skaða áður en hann
veit, og að þurfa svo að fara að baða
um hávetur, er hvergi nærri gott, nema
því betur viðri. Ætti því hver bóndi
að baða alíar skepnur sínar á haustin,
áður en þær eru teknar inn. Hann
mun komast að raun um, að sá til-
kostnaður vinnst upp, og það marg-
faldlega •>.
— Árferðí ojy •aílabrög'ð
m. m. Veðrátta helzt enn hin sama,
óvenju blið; að eins dálitið frost síðan
fyrir jólin og stundum fjúk til fjalla,
en sjalduast meir.. Vatnsleysustrand-
ar-menu reru þriðja í jólum, og fengn
aligóðan afla af stútung og ýsu, og
nokkuð af þorski. Hjer fór þegar að
draga úr reytingnum aptur, sem vjer
gátum um daginn. Af Eyrarbakka er
og að frjetta fiskileysi. Tekur nú
óðnm að sverfa að fólki með bjarg-
ræði, og horfir raunar til mestu vand-
ræða, bæði hjer í Reykjavik og f
Álptaueshrepp og Vatnsleysustrandar-
hrepp. Hjer í Beykjavik hafa verið
höfð öflng samtök sfðan í haust
til þess að rjetta hinum bágstödd-
um hjálparhönd, og hafa helzt gengist
lyrir því nokkrar heldri konur bæjar-
ins (með bazar og tombólu i hanst, o.
s. frv.), og mun hafa safnazt nokkuð á
ann;ið þúsund kr., auk fatnaðar og ann-
ara mona, er þær hafa úthlutað fátæk-
um börnum ( jólagleði. Grimsnesing-
ar gjörðu það sómastryk, með forgöngu
merkisbóndans ðlagnúsar Sæmundsson-
ar á Búrfelli, að gefa Álptnesingum
nokkrar kindur (27) í soðið fyrir jólin,
auk lítilsháttar í peningum (2s kr.) og
kaffi (10 pd). Sóknarprestur þeirra,
þórarinn prófastur i Görðum, kvað hafa
lánað sveitinni 50 tunnur af korni með
vægum kjörum.
— fi'járklúði er nú sagður kom-
inn upp á einum bæ i Ölvesi, Auðs-
holti, en eigi höfnm vjer greinilegar
sögur af þvf enn.
— Húsbruni. Aðfangadags-
kvöld jóla vildi það slys til á Eskiholti
í Borgarhrepp, að eldhúsið brann til
kaldra kola með öllu því sem inni var,
er mun hafa verið drjúgur forði af
kjöti og skinnum; bóndinn, merkis-
maðurinn Jón Heígason, einhver gild-
asti bóndi í sínu hjeraði
Auglýsingar.
Sú breyting er nú á komin, að
jeg er orðinn eigandi að landsprent-
smiðjunni, og geta því skiptavinir
mínir fengið flest hjá mjer, sem að
prentslörfum lýtur. Jeg hef nú
margar hinar almennu bækur, sem
prentsmiðjan hefir haft. Nú er verið
að prenta nýja útgáfu af Passíu-sálm-
unurn og er hún langt komin; nýtt
Stafrófskver er hjá mjer í smíðum,
og á það að verða betur úr garði
gjört en flest stöfunarkver að undan-
förnu, þegar allt er saman borið. I>ess
skal getið, að pappír, sem fæst hjá
mjer, er með nokkru betra verði en
verið hefir. Nýja Reikningsbókin,
sem nýkomin er út að minni tilstuðl-
un, mun þykja hentug fyrir almenning.
Prentsmiðjukaupinu fylgja allar
hennar útistandandi skuldir, og vil jeg
því biðja alla hennar og mína skiptavini,
að senda mjer sem fyrst greinilega
reikninga og borgun fyrir það, sem
þeir hafa selt; og að þeir láti mig
vita með fyrstu ferðum, hvers þeir
óska aptur frá mjer.
Jeg vonast til, að þessi breyting
með prentsmiðjuna, ef hún á sjer
nokkurn aldur, verði heldur til fram-
fara. Að endingu óska jeg öllum
gleðilegs nýárs.
Reykjavík 29. desember 1876.
Einar Pórðarson.
— Með því að ýmsir fjáreigendur
hafa farið þess á leit við mig, að fá
undanþágu undan skipun landshöfðingja
i auglýsingu frá 30. f. m. um, að
tryggilegt, öllum óþrifum og kláða evð-
andi bað fari fram í vetur með opin-
beru eptirliti alstaðar ásvæðinu milli Hvít-
rá (Borgarfirði og Brúarár, Hvítár og Öl-
vesár í Árnessýslu — vil jeg hjer með
brýna fyrir öllum fjáreigendiuu, að það
er hvorttveggja, að jeg hefi eigi heim-
ild tii að veita slíka undanþágu, enda
gæti jeg ekki mælt með henni, nema
þvi að eins, að viðkomandi fjárhópar
yrðu hafðir svo lengi undir nákvæmu
eptirliti dýralækningafróðra manna, að
full trygging fengist fyrir því, að kláði
sá, sem víst er að hefir verið á nefndu
svæði í fyrra vetur, og á sumnm stöð-
um, einkum í Borgarfirði, jafnvel á
mjög háu stigi, leynist ekki eptir ein-
hverstaðar þenna vetur yfir. En slíku
eptirliti verður ekki komið við nein-
staðar á kláðasvæðinu, nema með þeim
kostnaði, er enginn fjáreigandi getur
risið undir.
Skyldi nokknr fjáreigandi þrjózkast
við að hiýðnast fyrirskipun landshöfð-
ingja, er það skylda hreppstjóra og
baðstjóra, að leita sem fyrst aðstoðar
lögreglustjóra, á kostnað hlutaðeiganda
fjáreiganda.
Reykjavík, 20. desember 1876.
Lögreylustjórinn i fjárAiáðamálinu.
Amerika
Ankor-linunnar atlantiska-
hafs gufuskipafjelag flytur Vesturfara
frá íslandi yfir Skotland til allra hafna
í Ameriku; og á það fjelag, eins og
kunnugt er, hin beztu skip til fólks-
flutninga.
Fæði ókeypis á ferðinni yfir At-
lantshafið, svo og læknishjálp og
meðöl, ef þörf gjörist.
Ef nægilega margir vildu fara
sendir fjelagið eitt af hinum mikli
skipum sinum hingað til lands, og flyt-
ur það þá beina leið hjeðan til Ameriku
Þeir, sem ætla sjer að fara ti
Vesturheims, ættu að hagnýta sjei
tilboð þessa fjelags.
Nánariupplýsingar og sannanir fást hjá
herra Egilsson ( Reykjavik.
Reykjavík, 2. desbr. 1876.
pr. Henderson Brothers.
W. I’ a y.
Islenzk frimerki eru
keypt við háu verði af Fr. Berthini í
Nr. 19 i Herluf-Trollesgade í Kaup-
mannahöfn.
ísafold kemur át 2 —3var á mánufci, 32 bl.
nm árib. Kostar 3 kr. árgangnrinn (er-
Iendi9 4 kr.), stók nr. 20 a. SGlolaan: 7.
hvert expl.
Ársverbib greibist í kauptíb, eía þá halft á suroarmalum, hálft á
haustlesturo Auglýeiiií'ar eiu teknar í blabií) fyrir 6 a. smnleturs-
línan eba Jafnuúkib rúro, eu 7 a roeb venjulegu meginraálsletri. —
Skrifstofa Isafoldar er í Doktorshúsinu (í Hlíbarhúsum)
Kitstjúri: Björn Jónsson, cand phil.
LandsprentsmibjHn í Reykjavík.
Einar pórðarson.