Ísafold - 06.05.1878, Blaðsíða 1
í S A F 0 L D.
V 11.
Útlendar frjettir.
Kmh. 14. apríl 1878.
(Niðurl.) pað mun óhætt að fullyrða,
að flestallar þjóðirnar á meginlandinu
hafi verið á máli Englendinga, en Frakk-
ar lýstu fyrst yfir því, að þeir mundu
ekki sækja fundinn, ef Englendingar
drægju sig í hlje. þó Austurríki sje
nokkuð bundið í báða skó, — fljettað,
sem það varð inn í keisara-þríþætting-
inn — þá hefir Andrassy greifi ávallt
orðið að mæla svo um fyrir löndum sín-
um, Madjörum, að Austurríki og Ung-
verjaland ætti sjer fullt frelsi fyrir skil-
ið, er málunum skyldi lúka á Balkans-
skaga. Um samband við Englendinga
hefir opt verið talað, og fyrir þá sök
að Rússum þykir eigi trútt um, að til
þess kunni að draga, ef Englendingar
ráðast á móti þeim, þá tókst Ignatjeff
nýlega för á hendur til Vínarborgar að
kanna þar hugi manna og halda þar
svo boðum fram af hálfu Rússlands, að
Andrassy þætti full hlít að Austurríki
og Ungverjalandi til handa. Af erind-
islokum hans hafa ýmsar sögur farið,
en þó er haft fyrir satt, að þeir And-
rassy hafi eigi orðið á allt sáttir, og svo
margt beri enn á milli, að mjög sje ó-
sýnt, hvort Austurríki heldur kyrru fyr-
ir, ef ófriður verður með Rússum og
Englendingum. Hins vegar er svo frá
sagt, að Andrassy hafi tekið greiðlega
undir mál Bratianós frá Rúmeníu, og
ummælin á þingunum í Vín, Pest og
Rómaborg hafa borið skýran vott um,
að Rússar hafa ekki bætt um fyrirsjer
með aðferðinni við Rúmena.
Um leið og Rússar hafa gert Rú-
mena að óvinum sínum, hafa þeir snú-
ið sjer að Tyrkjum með mestu blíðu og
fagurgala, og er hægt að sjá hvernig
á þvi stendur. Takist þeim að gera
soldán og stjórn hans sjer hollan og
sinnandi, þá sjá þeir hvert lið þeim má
að því verða, ef í ófrið sækir, að skipa
her Tyrkja undir sín merki, þó eigi væri
annað en það, sem enn er í þeirra varð-
haldi. Með vinmælum og góðum heit-
um reyna þeir að ná þeim vígjum á sitt
vald, sem liggja við sundin, en mesti
slægurinn þykir þeim þó í flota Tyrkja,
því í honum eru mörg fyrirtaks-skip,
miklir og sterkir járndrekar og búnir
til sjóvígs á vorra tíma vísu. Englend-
ingar verða að gæta vel til, að Rússar
verði hjer ekki of fengsælir, eða eins
sigursælir í fortölunum, sem þeir urðu loks
í orrustunum. Stórmennið í Miklagarði
Reykjavík, mánudaginn 6. maímán.
og gæðingar soldáns deilast nú gagn-
stæðlega—sem jafnan fyr—í tvo flokka,
enska flokkinn og hinn rússneska. Bæði
af þeim vináttumálum, sem eptir friðar-
gerðina fóru milli þeirra Abdul Hamids
og Alexanders keisara, og þó öllu frem-
ur af heimboði soldáns við Nikulás
keisarabróður, mátti marka, að Rússum
hefir tekizt vonum fremur, að telja Tyrkj-
um hughvarf frá því er var fyrir
skemmstu. Rússavinir segja, að ófrið-
urinn sje Englendingum mest að kenna
og Tyrkir hefðu aldrei færzt annað eins
afráð í fang, ef þeir hefðu ekki treyst
og trúað þeirra orðum. þ>egar Safvet
pasja, utanríkisráðherra soldáns, átti að
skrifa undir sáttarskrána í San Stefanó,
var sagt honum hafi svo sárnað, hvern-
ig komið var, að hann hafi ekki getað
tára bundizt. Ignatjeff á þá að hafa
sagt, að víst hefði illa farið, en nú væri
um seinan að sjer að sjá. Ogæfan hefði
verið, að Tyrkir hefðu trúað Englend-
ingum í stað þess að fara að sínum ráð-
um. þ>egar stórfurstinn þá heimboðið í
Miklagarði (26. og 27. marz), tók sold-
án honum sem bezta vin sínum, og
sæmdi orðugjöfum (stórkrossi Osman-
líuorðunnar) bæði hann sjálfan og tvo
aðra hershöfðingja Rússa, Gúrkó og
Skóbeleff, sem höfðu jafnast orðið Tyrkj-
um skæðastir í sókninni. þ>á var Os-
mann pasja kominn heim úr herleiðing-
unni og var hann viðstaddur, er soldán
sótti gest sinn heim hinumegin sunds-
ins (í höll þeirri, er Beglerbeg heitir).
Hann hefir látið sem bezt yfir, hvernig
með sig hafi verið farið á Rússlandi,
og kvað hafa orðið einn hinn fremsti í
flokki Rússavina eptir heimkomuna.
þ>að hefir opt verið sagt um Rússa —
eða þó einkum um erindreka þeirra í
Miklagarði — að þeir kynni bezt tök á
Tyrkjum, og gætu betur en aðrir haft
upp á þeim „typpið“, sem menn segja.
Rússar munu nú eigi hafa legið á þeirri
list sinni, en komið henni vel við og í
góðar þarfir, að því margir geta. það
er sagt meðal annars til dæmis, að stór-
furstinn vitjaði legstaðar Abdul Azis
heitins, staðnæmdist þar dapur í bragði
og ljeti sjer þau orð fara um munn:
„hjer hvilir tryggur maður og hreinskil-
inn; hann var líka einn af beztu vin-
um mínum“. Mjög var haft á orði, að
Rússar hafi þá daga leitað margra
bragða, að koma þeim úr ráðaneyti
soldáns, sem draga taum Englendinga,
og treysta því enn, að þeim vinnizt að
gera málalokin Tyrkjum hagfelldari.
En af því má ætla, að ráð þeirra hafi
1878.
ekki tekizt að svo komnu, að Achmed
Vefik heldur enn forsætinu í stjóm sol-
dáns, en hann er vinur Englendinga.
pað sem alþýðu manna hefir orðið
kunnugt um, hveiju fram hefir undið
siðasta viku tíma, er þetta: þing Eng-
lendinga hefir sent drottningunni sam-
þykkissvör um það að kveðja varaher-
inn til vopna. í umræðunum talaði Bea-
consfield djarflega um tiltektir Rússa,
og endurtók öll þau saka-atriði þeim á
hendur fyrir samninginn við Tyrki, sem
Salisbury hafði talið á þá í skjali sinu.
Herbúnaðinum hjeldu Englendingar á-
fram, og var altalað, að Napier lávarð-
ur, sem var fyrir herförinni mót Abes-
siníukeisara, ætti að hafa aðalforustu
hersins, ef ófriður yrði. Gortsjakoff
hafði svarað brjefi Salisburys, og geng-
ið í gegn atriðum hans eins og góður
og reyndur „skrif-finnur“, sem þvælir
mál í dómi. Hann finnur sjerí lagi að
því við Englendinga, að þeir minnist
ekki á kristnu þjóðirnar á Balkansskaga;
út af meðferðinni á þeim hafi ófriðurinn
orðið, og verkefnið sje að skapa þeim
betri kjör og kosti. Ef Englendingar
vildu koma með uppástungu hjer að
iútandi, þá gæti vel verið, að tilhlutan
þeirra yrði til góðs. Svarið var annars
stillilegt, og i stjórnarblöðunum í Pjet-
ursborg var tekið að slá nokkuð undan,
og sagt, að Rússar mundu fúslega vinna
það til friðar, að leyfa að breyta samn-
ingnum í San Stefanó, en það væri að
skilja, í þeim greinum, sem kæmu eigi
við áform atfaranna á hendur Tyrkjum,
hagsbætur og ijettarbætur kristinna
manna, og setning málanna til fulls og
langvinns friðar á Balkansskaga. I
annan stað var sagt, að Bismarck gerði
sjer mikið far um, að miðla málum og
fá menn til að reyna, hvernig til kynni
að talast á fundi. Allt um það urðu
friðarvonirnar daufari, er síðustu fregn-
irnar sögðu af meiri liðsendingum frá
Rússlandi suður til Rúmeníu, og að
Rússar, þrátt fyrir mótmæli Rúmena,
hefðu tekið sjer þar herstöðvar á ýms-
um stöðum, en heimilað sjer til ferða
og flutninga járnbrautir þeirra og járn-
vegastöðvar.
Frá öðrum löndum. Oss láðist
eptir í frjettunum síðustu að geta þess
eina, er vjer vissumsögulegastfrá Spáni,
en það var brúðkaupsgerð þeirra Alfons
konungs og frændstúlku hans Mercedu,
yngstu dóttur hertogans af Montpensier.
Yígslan fórfram 23. janúar, en hátíðar-
höldin stóðu í 2 daga í höfuðborginni,
og var fólkinu þá daga skemmt með