Ísafold - 19.10.1887, Síða 2

194
Að virkjagerðinni um höfuðborgina unn-
ið með hreifum hug og kappi, og hægri-
menn segja þau skeyti komin frá stjórn-
inni í Berlín, að henni hefði aldrei dottið
í hug, að arnast við varnarráðstöfunum
Dana, eða hleypa þjósti í þýzk blöð þeirra
vegna. »þessu trúum við svo vel«, segja
vinstrimenn; »en hvað býr undir ?«
70 ára afmæli drottningar hátíðlega
haldið 7. sept., og í þeim fagnaði öll börn
hennar, nema þyri, og börn þeirra flest,
með öðru venzlafólki. Allt þetta kynnis-
lið er enn í Fredensborg, nema prinsinn
af Wales.
Noeegub. Tvídeild sem fyr á liði vinstri-
manna. þeir sem kalla sig nDet rene
Venstre« — vandlætismenn frelsis og þing-
stjórnar—heimta enn breyting á ráðaneyt-
inu. þeir fylgja Steen forseta, og vilja
að hann nái sæti í stjórninni, en Jakob
Sverdrup þoki fyrir honum. Stundum
fleygt, að svo muni lykta, stundum sagt,
að breytingin muni bíða kosninganna nýju
(að ári liðnu).
Húsabruui mikill í einu úthverfi Krist-
janíu 8. sept. Á 6. hundrað manna urðu
húsnæðislausir, en helmingurinn hafði
misst aleigu sína, því ekkert var tryggt
til bóta.
Svíahíki. Kosningarnar eru ekki með
öllu um garð gengnar, eu sigurinn eiga
tollfrelsismenn og framfaravinir vísan.
Fulltrúar höfuðborgarinnar verða allir af
því liði, 22 að tölu.
England. I miðjum september var
gengið af þingi. Starfinn leDgstur við
þvingunarlögin fyrir Irland, og annað, sem
það varðaði. Hvað Torýstjórninni vinnst
á með þeim á Irlandi og banninu á móti
fundahaldi »Landfjelagsins« í svo mörgum
fylkjum og borgum, erbágt fyrir að segja;
en vænlega horfist þar ekki til um þessar
mundir. Hinn 9. sept. var gengið á fund-
armót í litlum bæ, sem Michelstown heit-
ir, á Irlandi. Menn vildu hjer mæla á
móti handtöku eins þingmanns, sem O’Brien
(Brjánn) heitir, og er ritstjóri blaðsins
»United Irelandu. Honum hafði verið stefnt
fyrir dóm í þeim bæ, því þar hafði hann
nokkru áður átt að stæla fólkið upp til
mótþróa, eða jafnvel uppreisnar. Hann
gegndi ekki stefnunni, og var því tekinn
höndum. Á mótinu sló í barningar og
harðhnjask með löggæzluliðinu og fundar-
lýðnum, og þar kom, að liðið tók til byssna
sinna. Af skotum fengu 2 menn bana, en
nokkrir særðust. Af löggæzluliðinu meidd-
ust 29, sumir til muna.
Brjánn var dæmdur í 3 mánaða varð-
hald, en er málinu skyldi skotið til æðri
dóms, var honum sleppt lausum mót veði.
Síðan hefir hann sjeð færi til að halda
málfundi í grennd við sama bæ, og eggj-
að til að halda fundi á móti forboði stjórn-
arinnar og skeyta ekki um lið hennar eða
atgöngu þess.
I bæ, er Fermoy heitir, varnýlega geng-
ið á bannaðan fund, og laust þar líka í
harðar viðureignir, þar sem margir særð-
ust og lemstruðust.— Allt þetta veit ekki
á góð tíðindi, en það eykur Irum móð, að
þeir vita, að allir Gladstones liðar sinna
máli þeirra. þeir vita,að þegar einum fundi
verður hamlað á Irlandi, verða, eins og Har-
court sagði á þinginu, um sama mál 10
haldnir á Englandi, og á þeim engu lin-
legar tekið á athæfi Torýstjórnarinnar.
I Exeter brann leikhúsið 5. september;
eitthvað um 200 manna fengu hjer líftjón.
Járnbrautalestum laust saman nálægt
Duncaster, 16. sept. 20 menn fengu bana,
70 lemstruðust.
Feakkland. Greifinn af París hefur
fyrir skömmu sent löndum sinum ávarps-
skjal. Hann leiðir þar fyrir sjónir kosti
og yfirburði konungsstjórnar. það nýja í
ávarpinu er, að almennum kosningarjetti
skal haldið. Hann hefir verið hræddur
um, að konungsinnar mundu fara að tín-
ast undan merkjum og í lið hinna hóf-
samari þjóðveldismanna. Leikurinn er
sjer í lagi, að gera frekjumenn æsta, láta
þá heimta af stjórninni að skiljast við
hófsmenn og hægri, en beita nýju harð-
ræði móti öllum prinsum. I stuttu máli:
áformið er, að koma því öllu á ringulreið,
sem festu hefir þótt ná fyrir stillingarað-
ferð stjórnarinnar.
það var 17. stórdeild Frakkahers, sem
hlaut að leika ófriðarleikinn á Suður-
Frakklandi. Hjer þótti allt takast hið
bezta og greiðasta með snarleik útbúnings
og flutninga, en sem hermennskulegast á
sjálfum vígstöðvunum. Ekki trútt yra,
að sum blöðin — og jafnvel sumir foringj-
anna —- Ijeti heldur hreykilega á eptir yfir
vígafla Frakklands, og sumir minntust á,
að nú þyrfti ekki að æðrast, þó stórtíð-
indi bæri að höndum.
Með fram landamærunum vill heldur
margt bera til kryts með Frökkum og
þjóðverjum. Svo fyrir fám dögum, að
nokkrir franskir menn voru á veiðum, en
varðmaðurinn þýzki ætlaði, að það væru
skotlæður, sem hygðu til fanga í skógi
fyrir austan landamerkin. Hann kallaði
til þeirra, en þegar þeir önzuðu engu, ljet
hann skot ríða í flokkinn, og fjekk þar
einn maður bana, en annar særðist. Stjórn
Frakka beiddist þegar uppreistar og bóta,
og er von til, að því verði vel svarað, en
rannsóknum er ekki enn lokið um, hverj-
um hjer er mest að kenna.
þÝZKALAND. Kalnoky, utanríkisstjórnar-
herra Austurríkiskeisara, hefir nú heimsótt
Bismarck í Friedrichsruhe, og þar hafa
þeir nú borið ráð sín saman um Bolgara-
málið og önnur Evrópumál. Enginn efast
um, að þeir hafi heitið hvor öðrum að láta
þýzkaland og Austurríki haldast í hend-
ur í öllu,|til að halda þjóðfriðinum órofnum
og 'gera stórveldin, sem framast má,
sammála í Bolgaramálinu. Hvort svo
tekst, verður tíminn að sýna.
þingganga þjóðverja fer nú í hönd, og
mun hjer við stríðum deilum mega búast,
ef það er alvara Bismarcks, sem sagt er,
að bera upp nýmæli um 5 ára kjörtíma
(í stað þriggja).
þá er annað deiluefni, sem vænta má
af hálfu kapólska flokksins eða »miðflokks-
ins« á þinginu. Forustumenn flokksins
og fleiri skörungar kaþólskra manna áttu
fund með sjer fyrir skömmu í Trier.
Höfuðforusta fundarins var Windhorst
greifi, sem jafnan er Bismarck hinn skæð-
asti í öllum viðureignum á þinginu. Með
hans ráði lutu samþykktir fundarins að
nýjum kröfum fyrir hönd kirkju og klerk-
dóms ríkinu á hendur. Yjer nefnum þetta :
»maílögin« (1872) skulu aftekin með öllu ;
ríkinu skal fyrirmunað að neikvæða em-
bættaveitingum (í kirkjunni), alþýðuskólum
skotið undir tilsjá klerkdómsins, burtvísun
kaþólskra munkareglna — t. d. kristmunka
— aptur tekin, og fl. því um líkt. þar
má Bismarck sjá, að það var ekki nema
vopnahlje, sem kirkjan gerði við hann,
eða þó heldur ríkið, í fyrra og í vetur leið,
þegar svo dátt varð með honum og páf-
anum.
Látinn er Werder hershöfðingi, sem
vann Strassborg, og varð frægur af fleir-
um sigrum í stríðinu við Frakka, t. d.
hinum síðasta á her Bourbakis.
Italía. I fyrra hluta þessa mánaðar
geysaði kólera á Sikiley voðalegar en
nokkurn tíma fyr, einkum í Messína, og
hjer komst tala þeirra, sem sýktust, einn
daginn upp í 450. Síðan tók pestin að
rjena, og þegar seinast frjettist, var talan
komin niður í 80. A meginlandi Italíu
hefir lítið eitt að henni kveðið.
Bolgaealand. Bágt að segja, hvað úr
rætist fyrir Kóborgarprinsinum, en stór-
veldin hafa látið hann vita, að hann sæti
hjer að ólagavöldum. þó vill enginn
hreifa sig til að koma honum á burt.
Alið á málum við soldán um atfarir, af