Ísafold - 02.05.1891, Qupperneq 1

K.emui át á migvikudögum og
laugardögum. Verð árg. (um
100 arka) 4 kr.; erlendis 5 kr
Boigist fyrir miðjan júlímánuð.
ISAFOLD.
Uppsögn (skriiieg) bundin v;ð
áramót, ógildnema komin sje
til útgefanda fyrir I.okt. Af-
greiðslust. i Austurstrœti 8.
XVIII. 35 I
Reykjavík, laugardaginn 2. maí.
1891
Útlendar frjettir.
Kaupmannahöfn, 18. apr. 1891.
Veðrátta var til þess fyrir skömmu köld
og skrykkjótt, en nú er sem vorblæs kenni
bæði hið syðra og á norðurlöndum.
Friðarhorfur. Sem títt er á vorin, eru
í blöðunum mörg veður í iopti og mörgu spáð
um frið eða ófrið. Að svo komnu verða
menn að hlíta ummælum höfðingjauna, sem
við öll tækifæri biðja menn vera ugglausa
um sumarblíðu friðarins. »Frestur er á illu
beztur«.
Danmörk- þÍDginu slitið 1. þ. mán., að
óbúnum fjárlögum, sem um mörg undanfar-
iu ár. Allt um það klappa stjórnarliðar og
binir nýju bandamenn þeirra—»binir dansk-
lynau vinstrimenn«—lof í lófa yfir afreks-
verkum þingsins, og taka meðal þeirra helzt
fram: ölskattslögin, fríhafnarlögin og nýmælin
um viðurlífisframlög til aldraðs fólks (yfir
sextugt), auk fi. »Mjór er mikils vísir«,
segir Estrúp, »er vinstrin er fleyguð í tvennt!«
»Kunnum ekki það að lasta !« segir hinn
hluti vinstrimanna; lið vort er nú kannað,
og nú geta kjósendurnir sjeð, hvar sök horf-
ir, en bæði þeir, og ráðaneytið um leið, að
tengslin eru þar óslitin, er til heimildar fjár-
laganna kemur*. Nei, reiðileysunni og rugl-
inu er ekki lokið í stjórnarfari Dana, og verð-
ur vart fremur nú en fyr við harðar sam-
göngur flokkanna á fundamótunum; en þau
eru nú um allt land byrjuð.
Ný útgerð búin til nýrrar landkönnunar á
austurströnd Grænlands, eða á svæðinu ó-
kennda milli 66. og 70. mælistigs í útnorð-
ur frá Islandi—og er ráð gert fyrir vetrarsetu
á þeim slóðum í vetur komandi.
J>au Friðrik konungsefni og kona hans eru
í Stokkhólmi um þessar mundir. Yiðtökurn-
ar glæsilegar og fagnaðarfullar. Oskar kon-
Ungur hefir sæmt gest sinn hershöfðingja-
oafni i her Svía.
Noregur Og Svíþjóð- Yfir þingmálum
er setið í báðum ríkjum, en engu stórvægi
legu af lokið. Á stórþingi Norðmanna rætt
um útfærslu kosningarrjettar, en álit flokk-
anna nokkuð fjölbreytt.
Hjá Svíum verða hægrimenn (tollvernda-
vinir) ofan á í flestum málum eða nálega
öllum við samgöngu þingdeildanna, t. d. um
framlög til hers og laudvarnar.
Eptir manntal Norðmauna, haldið í byrj-
un þ. á., ætla menn að talan reynist nokk-
uð yfir 2 miljónir, en ekki er fullreynt fyr
en þeir eru einnig taldir, er þá voru er-
lendis eða í siglingum.
England- Samaogáðuraf rimmumíraað
segja; en í tveimur þingkosningum hafa
Parnelisliðar orðið að lúta í lægra haldi.
I Bradford, miklum iðnaðarbæ á Eng-
landi, hafði fyrir skömmu verkfall vefnaðar-
manna miklar róstur í för með sjer, og varð
vopnuðu liði til að beita áður kyrrt yrði.
Ejöldi manna fengu þar sár og lemstra.
Torystjórnin hefir kvatt menn í nefnd til
að ræða um verkmannamálið og eru margir
þeirra verkmöuuum vilhallir, en sumir for-
ustumenn í fjelögum þeirra. Sum blöð
segja, að stjórnin leiti sjer þar með lýðhylli,
og þetta sje skákbragð móti Gladstoningum,
sem nú sinni fáu öðru en Irlandsmálinu.
Manipúr heitir fjallbyggðarland á land-
norðurhorni índlands. Landsbúar eru um
200,000, en höfðingja þeirra hefir erfingi
hans rekið frá ríki, og hann hefir svo flúið á
náðir Englendinga, því yfirtilsjón þeirra
verður landið að lúta, og þar hafa þeir sinn
erindsreka eða tilsjónarmann. Með því að
hann hlutaðist hjer til og fekk hersveit sjer
til liðs senda, þá urðu laudsmenn æfir, rjeð-
ust á varðsveit erindsrekans — hann hjet
Qvinton — og báru hana ofurliði. Höfðing-
inn sjálfur sendi menn á fund erindsrekans
og foringja hersveitarinnar, og þóttist vilja
semja við þá um vopnahlje. J>eir trúðu hon-
um; en er þeir komu í hallargarð hans, voru
þeir handteknir og drepnir,en lík þeirra herfi-
lega leikin. Síðan ný atganga þeim veitt, er
eptir lifðu, og komst að eins nokkur hluti
lífs undan. Nú hafa Englendingar sent at-
faralið þangað norður, og má nærri fara um,
til hverra lykta dregur fyrir landið og höfð-
ingjann grimma, ef á honum verða hendur
hafðar.
þegnatala Englandsdrottningar á Indlandi
er nú 285 miljónir, eða 30 milj. meiri en
fyrir 10 árum.
Eptir langt þref um fiskirjettindi Frakka
við Newfoundland er samningur kominn á
með þeim og Englendingum, sem Frökkum
þykir sanngirni svara, en eyjabúar vilja ekki
við eira. J>eir tala nú hálft í hvoru um að
segjast í lög með Bandaríkjunutn, síðan
stjórnin gaf þeim í skyn, að til atfara kynni
að koma, ef þeir ljetu ekki frönsku fiski-
mennina í friði.
Nefndarþingið í Australíu hefir nú lokið
forspjallaverki sínu um ríkjasambandið, en
höfuðatriðum er rjettast frá að herma, þeg-
ar allt er um garð gengið á þingunum og
samþykktir til alls fengnar frá Englandi.
Af dánum mönnum á Englandi er Gran-
ville jarls að geta. Hann varð 76 ára að
aldri; stóð þrisvar fyrir utanríkismálum, en
hafði og önnur embætti á hendi í þeim ráða-
neyturn, er Viggar skipuðu. Hann var alda-
vin Gladstones og hefir fylgt honum í öllu
sem dyggilegast.
Þýzkalancl- Fæðin sama með þeim
Vilhjálmi keisara og Bismarck, og það vott-
aðist nýlega, eða 1. þ. m., afmælisdag skör-
ungsins, er eDgar kveðjuóskir komu frá keis-
aranum. Bismarck byrjaði þá sjöunda árið
um sjöfcugt, en átti því að fagna, að lof
hans hljómaði þann dag um allt J>ýzkaland,
en virðingarkveðjurnar bárust honum þús-
undum saman. Frá »Iðnaðarsambandi J>jóð-
verja» (VerbancL deutcslier lndustrie) fjekk
hanu að heiðursgjöf dýrindisborðbúnað,mesta
forkunnarsmíði, og vó silfrið í honum mörg
hundruð punda.— J>ann dag var keisarinn í
Lýbiku, kominn þar á ferð til hafnarborga
sinna; og þó þeir Bismarck sæjust þá ekki,
mun að því koma, að funduru þeirra beri
saman, því Bismarck verður nú til þings
kosinn í Geestemiinde í Hannóver. — »Við
konungur sjáumst aptur, þó síðar verði», er
haft eptir honum, þegar hann fór frá Berlin
í fyrra vor.
Welfasjóðurinn—upptektarfjeð frá Hannó-
ver—mun nú eiga að hverfa aptur til erfingja
Hannóvers konungs, eða leigur þess verða
borgaðar hertoganum af Cumberlandi.
Bæði frammistaða sósíalista á þingi og
það sem haft er eptir foringjum þeirra, Be-
bel og Liebknecht, vottar, að þeir ætla sjer
hjeðan í frá að fara varlega í sakirnar. Báðir
ráða frá að byrja verkaföll, utan í aug-
um uppi liggi, að sigur náist. Viðurhluta-
mest kalla þeir þó, að hefja ofríkistiltektir
eða uppreisnir, meðan verkmenn hafa ekki
aflann meiri eða eiga ekki vopnanna ráð.
J>eir eigi að halda áfram að efla lið sitt og
samheldi. Sum blöð hafa orð á, að á sundr-
ung sje farið að brydda í verkmannalýðn-
um. 1 Vestfali er fjelag stofnað, sem heitir
»hið evangeliska verkmannafjelag». I því eru
1500 manna. Nýlega var á fundi þess for-
dæmt, að seilast eptir samverknaði við út-
lend byltingafjelög, en J>jóðverjum hollast
kallað, að venda til keisara síns og hans
forsjár trúnaðar- og traustsaugum.
Frakkland- í lok umliðins mánaðar
sendi Bússakeisari Carnot forseta St.Andre-
as-orðuna, hæsta dýrindi þess kyns á Búss-
landi, og vart öðrum en tignum mönnum
boðið eða ætlað. A shkt öllum blöðum mjög
starsýnt, og þýzku blöðin kváðu þetta full-
votta samband Bússa og Frakka. Blöð
Bússa höfðu hjer aðrar útskýringar, og sögðu,
sem satt mun vera, að orðan væri þakkar-
kurteisi fyrir gestrisni Erakka við frændur
og ættingja keisarans, hvar sem þeir gistu
innan endimerkja franska ríkisins. Annars
er samheldi Frakka og Bússa svo gott í öll-
um málurn, að vant er að sjá, hverju banda-
lag eða sáttmáli mætti þar á bæta.
Eulltrúar námafólks frá Englandi, Belgíu,
J>ýzkalandi og fleiri löndum — auk Erakka—
áttu fund með sjer í byrjunþ.m.í París. Opt lá
við fundarslitum sökum ofsa og háværis, en
fulltrúar Englendinga gátu stillt til friðar
og aptrað endileysu. Loks samdist mönnum
um, að alþjóðasamband námaverkmanna
skyldi bíða rannsókna og ályktargreina af
nefnd, sem áður er til slíks kosin í Bryssel.
Enn fremur að styðja með framlögum náma-
verkmenn í Belgíu, ef þeir tækju til verka-