Ísafold - 08.10.1894, Blaðsíða 3

267
þá leið áfram ferð sinni 6. þ. mán. að
morgni. Ætlar síðan heimleiðis tii Khafn-
ar aptur.
Póstskipið Laura (Chrístiansen) kom
hingað 7. þ. m., að morgni, frá Khöfn og
með henni talsvert af farþegum, sumir af
Austfjörðum; hún kom við í Færeyjum.
Frá Khöfn kom með skipinu alþm. Skuli
Thorbddsen, stúdeútarnir Einar Stefánsson
óg Ölafur Thorlacius, tannlæknir Nicholin
o. fl.
Vestanfarir. Með póstgufuskipunum
komu nú hingað til iandsins 17 landar
vestan frá Ameriku flestir eða allir alfarnir,
sumir flúnir undan atvinnuleysinu og harð-
ærinu þar; komast líklega færri en vilja. Ein-
hver strjálingur mun hafa komið áður í
sumar vestan um haf, en svona hópur
aldrei fyr.
Amtmannsembættið nyrðra er veitt
13. f. m. sýslumanhiRangvellingaPdZiiMewi.
Stykkishólmslæknishjerað s. d. veitt
hjeraðslækni Davíð Sch. Thorsteinson á
Brjámslæk.
yið landsyflrrjettinn hefir ráðgjafinn
skipað cand. juris Magnús Torfason mál-
færslumann 18. f. mán.
Heiðursmerki. ÞeirA. Dybdal stjórn-
ardeildarforstöðumaður og Jul. Havstein
amtmaður hafa hlotið heiðursmerki danne-
brogsmanna 13. t. mán., og Ólafui Hall-
dórsson skrifstofustjóri riddarakross danne-
brogsmanna s. d,
Tiðarfar. En haldast stórrigningar og
rosar hjer syðra, en beztu tíð að frjetta úr
öðrum landsfjórðungum. Af Eyjafirði
skrifað 25. sept.: »Tíðarfar frá því i júni-
byrjun eitt hið bezta allt til þessa dags:
sólskin, heiðrikjá og logn. Heyskapur á-
gætur, sakir afbragðsnýtingar; grasvöxtur
tepptist nokkuð framan af sakir of mikilla
þurrka þá. Kartöflu-uppskera ágæt hjer;
tunnan seld á 7-—8 kr«.
Aflabrögð. Góður afli á Vestfjörðum,
þar sem smokkur fæst. Hlaðafli á Eyja-
firði, af stórri og feitri ýsu. Á Austfjörð-
um tregt um afla sakir síldarbeituleysis.
Verzlunar- og kveldskólinn hjer i
Reykjavik, er hr. cand. philol. Þorleifur
Bjarnason stendur fyrir og heflr staðið
fyrir 2 vetur undanfarna, er mikið nyt-
samleg og nauðsynleg stofnun, sem ætti
að vera sótt mikið betur en er. Þar er
kennt IV stundir á viku, kl. 7y2—10 ú
kveldin, og kostar ekki nema 4 kr. á mán-
uði. Auk fyrnefnds forstöðumanns og
tungumálakennara Þorgr. Gudmundsens
hefir nú skólinn fengið 2 nýja kennara,
mikið álitlega báða tvo, þá kandídatana
Bjarna Jónsson og Bjarna Sæmundsson.
Kennt er þar : reikningur, bókfærsia, enska,
danska, islenzka, landafræði og náttúru-
fræði. Ýmsir*, sem gengið hafa í skóla
þennan undanfarið, hafa haft mikiö gott
af því, — orðið betur til en öðrum um at-
vinnu við verzlun m. m.
Gufuskipin. »Laura« getur varla neinu
komið frá sjer af vörum hjer í dag. sakir ill-
viðris, og sPrincess Alexandra* ekki gengið vel
ah ná fjenu. Kemst því hvorug af stað fyr en
ef það verður síðara hluta dags á morgun —
Laura til Vestfiarða.
„Elínar“-málið.
Gufubáturinn tElin* heíir nú gengið tvö
sumur hjer um Faxaflóa og að flestra óvilhallra,
skynsamra manna dómi »rekið vel og vask-
lega sín erindi«, og fullnægt hinni settu lerða-
áætlun alloptast.
í fyrra sumar heyrðist engin veruleg um-
kvörtun yfir bátnum. Þá var hann lika »nyr
af nálinni*. 1 Nú kveður við önnur bjalla, eink-
anlega i Reykjakotij enda hefir nú báturinn
ferðazt hjer um flóann belmingi lengri tíma
og að líkindum unnið Faxaflóabúum helmingi
meira gagn en þingseta sumra þingmanna
vorra, sem kosnir hafa verið á seinni árum.
Jeg ætla mjer alls ekki að fara í neina rit-
deilu um gufuhát þennan við nokkurn ein-
stakan mann. IJm hann má hver haía þá
skoðun, sem hann vill. En mjer virðist það
ekki rjett af þeim, sem um hann rita, að tala
að eins um gallana, og þar á meðal þá galla,
sem ekki eiga sjer stað (eins og salernisvönt-
un m. fl.), en þegja yfir kostunum. Af eigin
reynslu get jeg um það dæmt, að báturinn
tekur mörgum þeim gufuskipum fram, sem
jeg hefi ferðazt með, ekki að eins þeim, sem
ætluð voru til strandíerða, heldur og sumum
hinna, sem fluttu farþega landa í milli. Þó
langt sje um liðið man jeg það vel, að sumu
af okkar »fina. fólki hefði þótt allt annað en
notaleg vist á gufuskipi, sem flutti vörur og
farþega frá Hull yfir Englandshaf til Bergen í
Noregi; enda furðuðu læknar sig á því, sem
komu út á skipið til vor, að farþegar allir
skyldu hafa haldið lífi og heilsu í svo óhollu
og ónógu lopti. Þökkuðum vjer það þvi, að
vjer alloptast höfðumst við á þiljum uppi, þó
oss væri selt far í skýli fyrir 45 kr. í tvo sól-
arhringa. — Það hefði þótt dýrt far með Elínu.
A strandferðaskipi, sem gekk með Norvegs-
ströndum, fengu allir, sem vildu, keypt »pláss.
í farþegarúmi undir þiljum niðri. Menn fengu
þar að vísu góð sæti, en ekkert legurúm, þó
áfram væri haldið um nótt. Þeir, sem það
gátu, urðu að sofa þar sem þeir sátu. Þar
var öllum farþegum raðað niður í eina holu,
kvennfólki og karlmönnum; nu foru sumir
farþegar að fá sjósótt og selja upp; urðu þá
hinir heilbrigðu fegnir að flýja upp á þilfarið
til að sækja sjer hreinna og heilnæmara lopt,
og sumir hinna sjúku stauluðust þangað lika
sjer til hressingar.
Jeg skal fúslega játa það, að »Elín« er ekki
hentug, ekki nógu »fín. fyrir þá farþega, sem
hvorki þola sólskin nje vætu; en vjer höfum
lengst af mátt venjast þvi, Islendingar, að búa
oss svo út í ferðalög, að vjer gætum varizt
vætu, hvort sem vjer höfum ferðazt á sjó eða
landi, ekki að eins fáar klukkustundir, heldur
marga daga í röð, já, og opt í ofanálag hafa
marga hesta með þungum klyfjum í eptirdragi,
eða taka þungan andróður á hlöðnu skipi.
En fæstir af oss eru enn komnir svo langt í
»hinni æðri og betri þekkingu., að vjer höf-
um varið oss fyrir sólargeislunum, og geta
þeir þó haft skaðleg áhrif á hörundið, eptir
því sem læknar kenna.
»Elín« helir þann aðalkost fram yfir mörg
önnur miklu stærri gufuskip, að hún er svo
hraðslcreið, að farþegar, sem sjóveikir eru,
þurfa sjaldan að kvíða löngum kvalatíma;
hún er venjulega 4 kl.stundir frá Borgarnesi
til Reykjavíkur, með viðdvöl á Akranesi, og
frá Reykjavik til Keflavíkur rúmar2 kl.stund-
ir, ef beint er farið.
Jeg hefi tvívegis ferðazt með »Elínu« fram og
aptur til Borgarness og eru það einhverjar
hinar skemmtilegustu ferðir, sem jeg hefi farið
hjer innanlands. I fyrra sumar var veður svo
gott báðar leiðir, að ekki var unnt að sjá,
hvernig sjóskip báturinn mundi vera í mis-
jöfnuJ [l sumar var ýmist vestan-brimalda,
þegar suður var farið, eða stórviðri á sunnan,)
heint á móti. Mig furðaði á tvennu: hvað dug-
lega báturinn reif sig áfram móti stormi og
stórsjó, og hversu vel hann varðist sjógangi,
svo lítill. Vitanlega valt hann nokkuð, á með-
an brimaldan kom á hann flatan; en jeg hefi
enn á engu þvi gufuskipi verið, sem ekki hefir
oltið til beggja hliða, þegar á það hafa komið
hliðarsjóir. í siðara skiptið var fjöldi farþega
með »Elínu« suður, svo margir, að ekki var
unnt að rúma fleiri á þilfari; margir fengu
sjósótt; sumir fengu hana áður en bát-
urinn ljetti akkerum í Borgarnesi, en allir
gátu notið hins hreina og heilnæma sjávarl-
opts.
Hinum, sem þess óskuðu heldur, var og
leyfílegt að njóta svetns og hlýinda undir þilj-
um niðri, og það notuðu sjer margir hinna
heilbrigðu; þeir veiku völdu sjer heldur þil-
farsvistina. Ekki varð jeg annars var en að
allir gætu haft sæti, sem þess óskuðu.
Með fáum útlendingum hefi jeg verið, sem
hafa komið jafn-alúðlega og nærgætnislega
fram við farþega, eins og skipverjar »Elinar<,
jafnt æðri sem lægri, og það munu fleiri en
jeg hafa orðið varir við. Jeg vil segja, að
það gæti verið vandfundnir meðal landa vorra
eins samanvaldir 6 menn, sem sýni löndum
sínum jafn-mikla nærgætni, alúð, umburðar-
lyndi og kurteisi, eins og þessi skipshöfn
»Elínar«, þó útlend sje. Jeg get einkum dázt
að þvi, að á leið frá Akranesi til Reykjavik-
ur veitti einn skipverja (sem ávallt hatði
nógum störfum að gegna) því eptirtekt, að
stúlka nokkur af farþegaflokki hjelt hendinni
um fótinn og var að forðast að við hann væri
komið, þegar um var gengið. Þegar þessi útlend-
ingur vakti athygli okkar, hinna farþeganna, og
spurði oss hvernig á þessu mundi standa, þá
fyrst var stúlkan spurð, hvort henni væri illt
í fæti. Jú, hún hafði slasað sig áður en hún
fór úr Borgarnesi; en engum af oss, samlönd-
um hennar kom til hugar að veita því eptir-
tekt, fyrri en útlendingurinn minnti oss á það
Hvort útgerðarmaður »Elínar« græðir eða'
tapar á útgerð hennar, er jeg ekki fær um að
dæma, en svo mikið er víst, að útgerðin hlýt-
ur að vera kostnaðarsöm íyrir margra hluta
sakir. Eitt er það t. d., að hjer verður að
vera maður allan veturinn til að hirða um
bátinn og gufuvjelina, þó hvorttveggja sje
arðlaust yfir veturinn,
En mjer virðist, að vjer ættum að geta vel
þolað það, þó svo væri, — sem jeg skal ekk-
ert um segja — að útgerðarmaðurinn græddi á
ferðum »Elínar«, ef vjer samt sjáum oss hag
af að nota þær. Sje oss enginn hagur að
þeim, þá látum þær ónotaðar, og ferðumst og
flytjum allt upp á forna móðinn, á okkar eigin
skipum eða hestabökunum.
Þó að Norðmenn eða aðrar þjóðir fari að
bjóða oss strandferðaskip um flóann, þá er
jeg á sömu skoðun og Guðm. í Nesi, að vjer
ættum vel að skoða huga vorn áður en vjer
höfnuðum »Elínu« og tækjum annað óþekkt.
»Vjer vitum hverju vjer sleppum, en ekki
hvað vjer hreppum«. Það gæti farið eins og
Randúlffs-boðið með strandferðirnar kringum
landið, ogorðið tilþess, að vjer engar gufubáts-
ferðir fengjum hjer um flóann fyrst um sinn,
eitt eða fleiri ár. Skipshöfn »Elínar« er kunn-
ug orðin landsmönnum og margir skipverja
skilja málið furðuvel, þó þeir tali það ekki;
enn fremur er skipshöfnin (skipstjóri og stýri-
maður) nákunnug leiðuro um flóann og inn-
siglingu á alla helztu viðkomustaði, enda má
það merkilegt heita, að í þau 2 sumur, sem
»Elín« hefir haldið hjer uppi ferðum, hefir ekkert
slys nje óhapp viljað til, hvorki á mönnum,