Ísafold - 02.03.1895, Page 3

75
en bátur f'rá Reykjavik. Það er nú orbinn
sterkur áhugi 1 bjeraðinu fyrir þvi, að tapa
ekki aptur þessum litla sanagönguvísi, sem
gufubátsferðirnar eru.
2. Flutningsleið að »Básnum». Lendingin í
Vík, >Básinn« svo nefndur, er þröng vík inn
í hliöina á Reynisfjalli, og liggja háar stór-
grýtis-urðir beggja vegna vikurinnar fram í
sjó. I þessum >bás« má því nær alltaflenda,
þvi þar kemst ekki brim inn, nema í mesta
hafróti. Þetta er nefnilega þrautalendingin;
i öllu bærilegu má lenda við sandinn fyrir
austan. Þessi lending, sem sjaldan bregzt,
kemur ekki að fullum notum, nema fiutnings-
leið verði lögð yfir eystri urðina, upp undir
búðirnar. Nú er þar að eins klungrótt einstigi
fyrir gangandi menn. Sýslunefndin treysti sjer
ekki til að veita nóg fje til að vinna þetta
verk, en rjeð af, að leita til fjárveitingarvalds-
ms um styrk til þessarar umbótar. Jeg tel
annars víst, að það mundi ekki kosta öll ó-
sköp, að gjöra svo við þessa höfn, bæði að
þessu leyti og öðru fleiru, að þar yrði nokk-
urn veginn óhult lending, og það væri næsta
þýðingarmikið, því þangað sækja öll hjeruð
frá Skeiðarársandi út undir Markarfljót. Væri
uiikið í það varið, ef verkfræðingur stjórnar-
innar gæti skoðað og rannsakað til hlítarþetta
hafnarstæði, sem alls ekki er eins voðalegt og
ókunnugir ímynda sjer.
3. Amtsráðskosning. Sýslum. Guðl. Guð-
mundsson endurkosinn, og til vara prófastur
Bjarni JÞórarinsson á Prestsbakka.
Enn fremur voru til meðferðar umgangs-
kennslumál, sem talsverður áhugi er vaknað-
ur á, þjóðjarðasala, samþykkt um hunda-
lœkningar o. fl.
Að afloknum fundinum var sett á stofn fje-
lag til að koma upp litlu vörugeymsluhúsi í
Vik; var gert ráð fyrir, að það mundi kosta
1000 kr. Af þeirri upphæð var þar á staðn-
um lofað 740 kr. í 10 kr. hlutum, og sýnir
það talsverðan áhuga, enda er fyrirtækið bráð-
nauðsynlegt, því annars verða menn að lenda
á bersvæði með alla vöru, sem aðflutt er sjó-
leiðis, en kostnaðarauki talsverður, að flytja
hana heim að bsenum i Vík. Kaupmenn munu
fara að verða tregir til að iána bixðir sínar
undir flutningana með >Elínu« eða vörurverzl-
unarfjelaga, sem nú er í ráði að skipa þar
UPP, og liggur enginn þeim á hálsi fyrir það.
Mikið var rætt um verzlunarmálefni hjer-
aðsins í sambandi við þetta húsbyggingarmál,
en hjer er við iramman reip að draga«, vegna
þess, hvað við erum >útúrboraðir«. Væri ekki
eins illt með samgöngur, þá stæði sjálfsagt fá,
'— mjer liggur við að segja ekkert — hjerað
landinu eins vel að vígi og Vestur-Skapta-
íellssýs]a i verzlnnarmálum: kaupstaðaskuldir
áþekktar. og sauðaeign tiltölulega
61118 mikil og annarsstaðar. Mjög eru
samtök bjer - þegsa 4^ ófullkomin, en byrjuð
eru þau þó. >Stokkseyrarfjelagið« hefir hjer
tvær deildir, og fjelag er hjer í myndun, sem
hefir í ráði, að f4 6;nn gkipgfarm af vörum
upp í Vík í y°r, i samtökum við innlendu
kaupmennina í Mýrdalnum. Brydda vill á þv{
hjer, eins og víða annarsstaðar á voru landi,
að hver höndin S.je upp í móti annari, þegar
slik mál eru fyrst að tara af stað. Til dæmis
að taka flaug sú lausafrjett fyrir, að önnur
Stokkseyrardeildin hjer ætlaði ekki að taka
sauði til sölu fyrir þá, sem pöntuðu vörur hjá
hinu fjelaginu, nema að þeir pöntuðu hjá
Stokkseyrarfjelaginu vörur fyrir sauðina, sem
það seldi fyrir þá. Allir vita, hve fjarstæð
siík hugsun er umhoðs-verzluninni, og er þetta
þyí liklega skröksaga frá rótum; það kennir
ofm.jög keims af kaupmanna-einokun, vöru
fyrir vöru, ekki penivga fyrir vöru, til þess
að nokkrum detti í hug, að f'orgöngumenn
frjálsrar urnboðsverzlunar hjer láti s.jer slikt
um munn f'ara. Þetta sýnir að eins, hvað
menn imynda sjer að fyrst verði upp á ten-
ingnum, þegar tvö eru orðin fjelögin, það: að
>troða skóinn hvort niður af öðru«. Það
spillir mjög fyrir Stokkseyrarfjelaginu, ef það
skipar ekki upp vörum Skaptafellssýslu-deild-
anna í Vík á næsta vori, sjerstaklega ef hjer
myndast nú annað tjelag, sem fær skip beina
leið til Víkur. Það er reynsla nokkur fengin
fyrir því, að það er bæði hættulegri höf'n á
Stokkseyri og engu betri lending en í Vík, og
þá er ekki að fux'ða, þó að Skaptfellingum
þyki »súrt í brotið«, að láta skipa þar upp
sínum vörum, og verða annaðhvort að flytja
þær á klökkum þaðan alla leið, eða borga út-
skipun á ný og flutningsgjald með gufubát
til Víkur,— og er það nú >hátíð« hjá hinu —
þegar slíkt er alveg ónauðsynlegur erfiðisauki.
Vonandi kemst nú lagfæring á þetta með tím-
anum«.
Áskorun til ísienzkra kvenna.
Næsta sumar ætla konur frá öllum Norð-
urlöndum að halda sýningu í Kaupmanna-
höfn á fornum og nýjum kvennlegum hann-
yrðum og kvennamunum; þar á að sýna
allt, smátt og stórt, er konur geta tilbúiö^
og allt, er búning og lifnaðarháttu kvenna
snertir. Vjer þurfum varla að geta. þess
hve æskilegt það væri, að íslenzkar konur
vildu að nokkru leyti taka þátt i sýningu
þessari, því með því gætu þær sýnt, að
þær ekki standa svo mjög á baki öðrum
konum á Norðurlöndum. Hjeðan mætti
senda alls konar útsaum, helzt eptir alþýðu
uppdráttum, glitvefnað, spjaldvefnað, flos
og sparlök, fína dúka, kvennhempur með
flosi, styttubönd, ofln sokkabönd, kvenn-
silfur, silfurdósir og deshús, silfurkönnur
og silfurbúnar svipur, útskorna gripi t. d.
snældustóla, snældur, prjónastokka, trafa-
kefli, nimfjalir, aska og spæni o. s. frv.
Allt þetta verður eðlilega að vera mjög
vandað, einkennilegt eða fornt. Þær sem
vilja taka þátt í sýningu þessari eru beðn-
ar að snúa s.jer til einhverrar af oss undir-
skrifuðum eða senda oss munina fyrir lok
aprílmánaðar. Það þarf að taka til, hver
eigi munina, hvort þá megi sel.ja og verð
þeirra er selja skal, ef þeir eru fornir, hve
gamlir þeir eru o. s. frv.
Vonandi er, að sem flestar konur, er góða
muni eiga, viiji lána þá, þó þær ekki vilji
farga þeim, svo sýningin geti orðið landinu
til sóma. Munirnir munu verða vátryggðir.
Reykjavík, 25. febrúar 1895.
Elin Stephensen. María Finsen.
Þóra Ihoroddsen.
Strandasýslu suxinanv. 28. jan.: Tiðarfar
var tn.jög óstillt á jólaföstunni og fram yfir
nýárið; þó voru hagar allt af til muna og eru
nokkrir enn, en fremur litlir vegna áfreða,
enda hafa nú um tíma verið ot miklar hálk-
ur til þess hagar verði að fullum notum.
Sauðfje mun víðast gefin full gjöf, en hross-
um alstaðar beitt. Skepnuhöld góð yfir höí-
uð að tala og bráðapest hefir mjög lítið gert
vart við sig í þessu bygðarlagi.
Haustskiv frá Borðeyri liggur á Bitru og
fer víst ekki fyr en vorar. Skip þetta lagði
af stað f'rá Borðeyri seint i október, komst þá
skammt út á ijörðinn og nokkru síðar norður
á Bitruna og hefir verið þar síðan. Flestir
eru á því, að opt hafi samt færi gefizt að kom-
ast norður úr flóanum. Er þetta þriðja haustið
i röð, sem skip kemst ekki hjeðan af Borðeyri,
en það hefir aldrei viljað til fyr síðan haust-
skip fóru að koma hingað.
Um lífsábyrgð fyrir börn.
Það eru flestir, er játa, hve æskilegt það
sje í alla staði, bæði sjálfra sín og annara
vegna, að vátryggjaiíf sitt, og að á engan
hátt sje hagkvæmara og auðveldara að
leggja fyrir fje sjer og sínum til framfærslu;
en það vill opt vera svo, að þó menn sjái
þetta, vantar efnin til að framkvæma það.
Það er þvi ekki lítilsvirði, að búa svo í
haginn fyrir börnin, að þegar þau eru full-
orðin, eigi þau lífsábyrgðir, sem ekki er
teljandi kostnaður að.
Þetta hafa menn sjeð og því komið á
fót sjerstakri lífsábyrgð fyrir börn og öðru.
vísi háttaðri en vátryggingum þeim fyrir
börn, er áður hafa tíðkazt.
I lífsábyrgðarfjelaginu Star, sem einmitt
hefur notað margra ára reynslu til að
gjöra allar vátryggingar aðferðir sínar sem
hagfeldastar, má vátryggja barnið bæði
um ákveðinn tíma og æfilangt. Fyrir þá,
sem hafa eíni á að vátryggja líf barnsins
svo, að það fái tiltekna upphæð greidda
í lifanda iífl, er þaö auðvitað gott; en hitt,
að vátryggja það æfilangt, getur líka verið
því til ómetanlegs gagns, og er svo ódýrt,
að það geta all flestir.
Árlegt iðgjald af æfilangri 1000 króna
lífsábyrgð eru 9 kr. fyrir barn á fyrsta
ári og hækkar um 25 aura hvert ár, er
barnið eldist áður en líf þess er tryggt.
Þannig lagaðar vátryggingar öðlast gildi
eptir að hinn vátryggði er 21 árs; deyi
hann áður, eru iðgjöidin endurgreidd.
Sje uppbót þeirri, »bonus«, er fjelagið
greiðir 5. hvert ár, varið til að minnka
iðgjöldin, smáhverfa þau, og miðaidra
maður gæti þannig átt lífsábyrgð, er hann
þyrfti engin iðgjöld fyrir að lúka ; en eptir
að iðgjöldin eru horfln, getur hann annað-
hvort lagt uppbótina við höfuðstólinn eða
tekið hana út jafn-óðum.
Til að búa svo um, að ábyrgðin verði
ekki barninu ónýt, þótt, sá, er tekur hana
handa því, falli f'rá, sleppir fjelagið öllum
kröfum til iðgjalda frá því er vátryggjandi
deyr til þess er barnið er 21 árs, móti
því, að ábyrgðareigandi borgi 75 aura
aukaiðgjald af þúsundinu.
Margir drengir, sem komnir eru um
fermingu, vinna sjer inn svo mikið sjálflr,
að þeir gætu greitt svona lág iðgjöld, og
mundi það venja þá á framsýni og spar-
semi.
Það er ekki lítill skaði, hvað hugsunar-
litlir menn eru, þegar um slíkt er að ræða.
Væri 10. hver maður á íslandi vátryggður
fyrir 1000 kr., mundi á einum mannsaldri
yflr 7 miljónir króna vera komnar hjer inn
í landið, og fáir hafa fundið mikið til þess
að svara út iðgjöldunum. Það má segja
um lífsábyrgðina eins og margt annað, að
»svo eru hyggindi sem í hag koma«.
Upplýsingar um allt Star viðvíkjandi
gef jeg með ánægju, hvort heldur er munn-
lega eða skriflega, eins og þær líka fást
hjá umboðsmönnum fjelagsins út um land-
ið, samkvæmt auglýsingum í blöðunum.
Ólafia Jóhannsdóttir.
Aflabrögð. Mánudag 25. f. mán. var róið
af Miðnesi; fengust að eins 8 á 1 skip; aðrir
ekki varir. Þriðjud. aptur róið; þá fekk 1
skip 6 í hlut, annað 8 í hlut, en hin frá 20—30
í hlut; enginn þyrsklingur nje ýsa þar í, held-
ur allt feitur >hnubhara«-fiskur, og vel lúðu