Ísafold - 24.08.1895, Blaðsíða 2

282
í'yrst út af »Skurðsmálinu» og svo við-
víkjandi allri embættisfærslu Sk. Th. Það
hljóti fyrstu prófin að sýna; en fram hjá
|>eim skjölum hafi verið gengið með öllu.
Um það atriði hafi hæstirjettur ekkert
sagt. Hann hafi að eins sagt, að ekki
lægju i'yrir nægar sannanir til að sakfella
manninn, en það sje allt annað en að
ekki hafi verið ástæða tii rannsóknar og
málshöf'ðunar.
Gegn þessum aðfinningum gat nefndin
ekki komið með neitt annað svar en það,
að hún hefði ekki þótzt hafa næga þekk-
ingu tií að eiga neitt við þau skjöl,
sem dómstólarnir hefðu byggt á. Harð-
ari dómur var ekki uppkveðinn yfir henni
í deildinni af neinum, enda liggur ekki í
augum uppi, hvernig unnt hefði verið að
gefa henni iakari vitnisburð en hún þann
ig gaf sjer sjálf — nema þá með því að
bera heuni hlutdrægni og samvizkuleysi
á brýn, sem ekki var gert.
Hvað á nefndin að rannsaka? Ekki þarf
hún að rannsaka það, af hverjum ásæðum
Skúla Thoroddsen hafi verið vikið frá
embætti fyrir fullt og allt. Landshöfðingi
svaraði þeirri spurningu skýlaust, þegar
nefndin var fyrir skömmu til orðin. Og
enginn bar brigður á orð hans þá.
En sá grunur virðist hafa komizt inn
hjá sumum, að rannsóknin á embættis-
færslu Skúla og málshöfðunin gegn honum
hefði stafað af hinum sömu ástæðum sem
embættisfrásetning hans. Með öðrum orð-
um, að stjórnin hafí ekki haft neinar
gildar ástæður til að ætla að embættis-
færsla hans hafi verið neitt vítaverð, held-
ur hafi hún hafið þessa rannsókn og þetta
mál eingöngu vegna hinna »pólitísku«
æsinga hans m. m.
Auðvitað voru engar líkur til, að þessi
grunur manna væri á rökum byggður —
það sýndi landsyfirrjettardómurinn bezt.
En samt sem áður, þetta átti nú nefndin
að rannsaka. Eða, ef hún átti ekki
að gera það, þá dylst oss með öllu, hvað
hún heíir átt að gera.
Nú eru til skjöl, sem byggja má á fuli-
komna sannfæring um þetta atriði. Það
eru prófin í málinu og engín önnur skjöl.
Svo segir nefndin: Það er ekki okkar
meðfæri að eiga við slík skjöl; við slepp-
um þeim alveg! Jafn-hlægileg frammi-
staða ætti að verða þinginu að varnaði,
svo að það glæpist ekki á því framvegis
að setja í slíkar nefndir þá menn eiugöngu,
sem vitanlega eru ekki starfinu vaxnir.
Það var sízt að undra, þótt hin harðorða
J)ingsályktun nefndarinnar fengi litinn byr,
þar sem forsendurnar voru jafn-gloppóttar.
Enginn maður vildi við henni líta á fund-
inum, nema Guðjón Guðlögsson. í stað
hennar var samþykkt — með að eins 13
atkv. þó — rökstudda dagskráin, sem áð-
ur var um getið, til þess að binda ein-
hvern enda á barnaskapinn.
Frammistaðan öll og niðurstaðan með öðr-
tim orðum hjer um bil sama vindhöggið og
reykurinn eins og hjá kærurannsóknar-
nefndinni 1893. Málið endar á dagskrá,
sem ekki er nema selbiti í vasann, — sem
J)ví miður má segja um flestar dagskrár
þingsins, vegna þess einmitt hvað helzt,
að það hefir sjálft nítt úr þeim allan
merg með því að vera allt af að reiða
þær á lopti, hvort sem nokkurt verulegt
tilefni er til eða ekki. Þær eru fyrir það
orðnar að barnaglingri, — að tindáta-
byssu.
Embsettispróf á prestaskólanura tóku 8.—
17. þ. m. ELnk. Stig.
Páll Hjaltalín Jónsson .... I. 47.
Jón Stefánsson......................II. 37.
Pjetur Hjálmsson . .... II. 23.
Einn stúdent gekk frá prófinu.
Spurningar í hinu skriflega prófi voru:
Trúfræði: Að útlista og rökstyðja lærdóminn
um syndleysi Jesú Krists.
Siðfræði: Að lýsa eðlisyndarinnar, rót hennar
og myndunura, sem hún birtist í, með
samanburði við ókristilegar lífsskoð-
anir á syndinni.
Biflíuskýring: Jóhannesar guðspj. VIII, 30—40.
Ræðutexti: 1. Jóh. V, 1—4.
Liðveizla Skula Thoroddsens
við ísafold.
Hr. Skúla Thoroddsen hefir þótt vissara,
að svara í »Þjóðólfi« tveim greinum, sem
stóðu í 68. og 69. bl. ísafoldar. Hann
segist að eins ætla »að leiðrjetta nokkrar
allra stærstu rangfærslurnar«, sem hann
man eptir í svip. Og hvað er það svo
sem hann leiðrjettir?
Gætum fyrst að, hvað það er, sem hann
leiðrjettir ekki.
Hann leiðrjettir ekJci það, að hann hafi i
blaði sínu fundið landshöfðingjanum það
til foráttu, með hve mikilli rangsleitni hann
hefði skipt embættislaununum milli sín og
Lárusar Bjarnason.
Hann leiðrjettir ekki það, að hann bafi
sjálfur fengið sjer borgaðar 200 kr. á ári
umfram þann embættisfærslukostnað, sem
Lárus Bjarnason fjekk.
Hann leiðrjettir ekki það, að hann hafi
fengið 2300 kr. á ári að meðaltali meðan
bráðabirgðafrávikningin stóð, fyrir alls
ekkert verk.
Hann leiðrjettir ekki það, að þingmaður
Reykvíkinga (yfirdómari Jón Jensson) hafi
sagt í þingræðu. að skaðabótakrafa hafi
verið gjörð fyrir hans (Skúla) hönd í hæsta-
rjetti, en í stað þess að taka hana til greina
hafi rjetturinn dæmt hann til að greiða
part af málskostnaðinum.
0g hann leiðrjettir ekki það, að það
drepandi tjón, sem hann hafi beðið af
frávikningunni og ætli landssjóði að bæta,
sje það, að tekjur hans hafi hœkkcið um
mörg hundruð krónur á ári.
Hvað er þá maðurinn að leiðrjetta? munu
þeir spyrja, sem ekki lesa »Þjóðólf«.
Hann »leiðrjettir« þá sögusögn ísafold-
ar, að nokkrar ósannindasögur um málið
hafi verið breiddar út meðal þingmanna.
Það eru »allra-stærstu rangfærslurnar«,
sem hann man eptir, að ísafold hafi gert
sig seka í, eptir hans eigin sögusögn!
Það gerir minnst til, þótt oss sje full-
kunnugt um, að vjer höfuin haft á rjettu
að standa einnig í því efni, sem Sk. Th.
mótmælir, og þótt miklum hluta þessa bæj-
ar sje líka fullkunnugt um það. Vjer tök-
um grein hans með þökkum. Því að betri
liðveizlu gátum vjer ekki vænzt af honurn
en þeirrar, að fara að taka sig til og sam-
sinna í »Þjóðólfi« ðllum helztu upplýsing-
unum, sem vjer höfum lagt fram fyrir al-
menning í þessu máli og byggt á dóm
vorn um það.
Nýtt fjárkaupafjelag enskt. Hjer
kom 21. þ. m. enskt gufuskip all-stórt,
Anglia, 550 smál., skipstj. Rob. Miekle, og
með því f. kaupm. Georg Thordal ásamt
nokkrum Englendingum, er sumir eru
híuthafendur í nýju verzlunarfjelagi,
stofnsettu í f. m. í Leith, sem ætlar að
reka hingað ýmis konar verzlun, einkum
hafa hjer fjárkaup og hrossa. Abrrnið er,
að byrja í haust á því að kaupa h jer 15,000
fjár, sem gufuskip þetta á að sækja á
nokkiar hafnir austanlands, norðan og
snnnan. Það kom við í því skyni til und-
irbúnings, nú í ferðinni, á Seyðisfirði og
Akureyri. Það hefir nú meðferðis 7—800
smál. af kolum og selur hjer, en ætlar
að fara aptur með hrossafarm, 300, eptir
rúma viku. Stofnfjo hlutafjelagsins ernær
]/2 milj. króna., og hlutirnir fáir (5).
Eimskipið. Frumvarpið það marðist
fram í báðum deildum: um að leigja eða
kaupa, og haldið fargæzlumönnunum, í raun
rjettriámótiviija meirihlutaþingmanna, sem
sýnilegt er, að þetta eru ekki annað en
humbugs-bitlingar.
Embættaveitingar alþingis. Endur-
skoðunarmenn landsreikninganna eru kosn-
ir þeir bræður Jón Jensson yflrdómari og
Sigurður próf. Jensson, sinnafhvorri deild.
Landsbankagæzlustjóri endurkosinn af
neðri deild, sira Eiríkur Briem prestaskóla-
kennari.
Söínunarsjóðsgæzlustjóri endurkosinn af
neðri deild adjunkt Björn Jensson.
Fargæzlumenn kosnir í dag, fyrir vænt-
anlegt landsgufuskip, þeir Jón Jakobsson
alþm. frá Víðimýri (efri d.) og kaupmað-
ur Jón Vídalín.
Frjettaþráður til íslands.
Englendingur nokkur, sem kom hingað
um daginn með gufuskipinu Anglia, og
heitir John M. Mitchell, málfærslumaður
frá Lundúnum, hefir borið upp við þing-
menn hjer ráðagerð nokkra um að koma
á frjettaþræði (telegraf) milli Bretlands-
eyjá og fslands. líann gizkar á, að það
muni kosta 100,000 pd. sterl. (1,800,000 kr.)
og að 10,000 pd. ársstyrk muni þurfa til
þess að fvrirtækið geti þrifizt. Viljí stjórn
íslands leggja til ’/4 hluta af þessum árs-
styrk (45,000 kr.), hugsar hann sjer að
reyna við stjórn Englands, Frakklands og
Bandarikjanna í Norður-Ameríku um sinn
x/4 hluta hverja, ekki í þágu verzlunar-
viðskipta, heldur vegna veðurfræðinnar.
Mál þetta var tekið til meðferðar á þingi
í snatri og skorað á stjórnina af báðum
deildum, að veita þeim manni eða mönn-
um, er um það kynni að sækja, einkaleyfi
um 5 ára bil til þess aðleggja frjettaþráð
(telegraf) frá hinuin brezku eyjum til
Reykjavikur,með þeim skilyrðum, sem henni
þykir nauðsyn á, og því jafnframt lýst
yflr af neðri d., að hún mundi fús á að sam-
þykkja allt að 45,000 kr. fjárveiting sem