Ísafold - 10.06.1896, Blaðsíða 1

KsmurúíýmSstainaahmi eö&
tviav. 1 viku. Verb 4rg.(90arka
minust) 4 brerlendis 5 kr. eða.
1 »/# doll.; borgist fyrir miftjau
júH (erlendis fyrir í'ram).
ISAFOLD.
Dppsögn(skrifleg) bundin vib'
&ramót,ógild nema komin sje
til útgefanda fyrir l.oktober.
Afgreiðslustofa blaðsins er i
Austurstrœti 8.
XXIII. árg.
Reybjavik, miðviku daginn 10. júni 1890
39. blað.
Útlendar frjettir.
Khöfn 1. júni 1896.
Veðrátta. Mföur hl/ á norðurlöndum og
'vxðar, og rigningasamari en óska mætti.
Frá snSurlöndnm ságt sumstaðar af skað-
sömum vatnavöxtum. Fyrir skönrmu rei‘5 sá
hvirfilbyhir yfir land í Michigan í NorSur-
Amerlku ög horginá Detroit, sem olli stór-
kostlegu husahruní og varS 100 úiönnúm aS
hana. Líkt hár a?S í Sherman, bæ 1 Texas,
Jjann 16. maí, og J)ar Ijetulífsitt 60 mánná.
Semasta hvirfilhylsfrjettin er frá St. Louis
í Missöuri þann 28. maímán. Þar varð svö
mikið um husahruniS, aS tjóniS nemur mörg-
um miljónúm dollara. MannskaSinn ógurleg-
ur, talinn í horgiiini til 500 manna og 1500
lemstraSra. í eimim barnaskóla ljetu líf sitt
80 barna.
Danmörk. Sú breyting orSin á sýslú-
skipun ráðaneytisins, að verknaðar- og póst-
málum er nú eptir lát Ingerslevs skotið und-
ir stjórú innaúríkismálanna, en Öúnur deild
þeirra, er náSi til landbúnaSarins, gerS að sjálf-
stæðrí stjórnárdeild. Pyrir henni sá maður,
er Knud Sehested heitir.
Friðrik konungsefni nú í Moskófu viS krýn-
ingarhátíS systursonar síns.
Geta má um óskaplegt glæpaverk framið
nálægt suSurodda Langalands fyrir fáum dög-
um. Þann 26. mal fundust þar í húsi sínu
hjón, hæSi yfir sjötugt, dauðrotuð með kylfu
í rúmum sínum. MorðiS til fjár unnið. Morð-
inginn að svo stöddu ekki uppgötvaður.
Sviþjóð Og Noregur. Þann 12. maí
var um alla SvíþjóS 400 ára afmælisdagur
Gústafs Yasa hátíðlega haldinn. Kvað mest
að í Stokkhólmi, og hátíðarmótiS sóttu þar
10,000 manna og allir prinsamir. Konungur
þá ekki heim kominn. ISnaSarsýning NorS-
urlanda hyrjar í Malmö þann 6. þ. m. Hinn
17. maí hjeldu NorSmenn, sem að vanda, af-
mælishátíð ríkislaga sinna. Á hátíðarmót
hjeldu frá Kristjaníu í skrúSgöngu 10 þús-
undir manna, og flutti Björnstjerne Björnson
þar afarsnjalla og áhugamikla ræSu og, sem
vita matti, fyrir hreinu sjalfforræði og hreinum
fána. — F*mm dögum síðar hafSi verið horiS
upp á þinginu að skjóta upp hreinum fána á
þinghúsinu og láta hann síSan þar sitja, er
við ætti, en þaS var fellt með 85 atkv. gegn
29.
England. ÁS svo stöddu em það utan-
rík ismálin, sem valda stríSustu viSureignum á
þinginu. Fyrir ekki alls löngu las William
Harcourt óþyrmilega yfir höfði Salisburys um
alla aðferð lians, um hcigulskapinn í Armeníu-
málinu, vanhyggjuflaniS við Níl og hinn 1-
skyggilega málstað Englands í Suður-Afríku.
Slíku djarflega og af ofureflismóSi svarað af
skörungunum stjórnarmegin, einkunl af
Chamberlain, ráðherra nýlendumálanna. Þó
honum farist jafnan sáttgjarnlega orðin um
Kriiger forsetá, vill hann þó hera sem flest í
bætifláka fyrir þá af forastumönnum einka-
leyfisfjelagsins, sem sakaSir hafa verið um
meinræðin gegn Transwaal. I einni höfuS-
ræSunni á þinginu sagSi hann líka hreint og
beint, aS þaS væri sjálfsagt fyrir stjóm Eng-
lands að stuðla til hins sama sem Cecil Rhodes
vildi, aS koma öllum ríkjum í SuSurálfu í
samband undir tilsjár- og verndarfána Eng-
lands. ÞaS er þó einmitt þetta, sem Kriiger
forseti vill af alefli andæfa á móti og smeygja
af Transwaal öllum samningataugúm Englands.
Þó þaS sje margt áheyrilegt, sem Transvaal-
ingar og vinir þeirra ségjá um lúálið, þá mun
þó hitt þykja þeim öllum heztu gegúa, aS
Englendingar hafi þar sitt úiál fram, sem
kannast við, að þeir staúdi öSruúi Evrópu-
þjóSum stigi ofar til forustu fyrir frelsi og
framförum.
AS svo stöddu má segja, aS laflgt muni enn
til lykta á misklíðunuiú, og um leið á mál-
um ýmissa, sem viS meinbugina urðu riðnir,
Þýzkaiand. í Frakkafurðu var mikil
minningahátíð haldin 10. maí, eða afmæli frið-
arsamningsins við Frakka þann dag fyrir 25
árum. Þ&r kom keisarinn og dróttning hans,
én dýrðarkjarní dagsins var miimisvarSavígsla
Vilhjálms keisara I., ög má nærri geta, aS
keisarirm ungi mundi ekki spara málsnilldina
þann dag.
Frakklánd. Hljótt yfir öllu, hlje á þing-
setu óg í blöðunum hergmálar helzt fÖgnuSur
vinanna á Rússlandi og í Moskófu, eða »fóst-
hra:ðraima«, seúi stundum er upp kveðiS. Ann-
ars má og geta, aS allmórg Evrópuhlöð þykjast
sjá tákn til, að samdráttartími sjé fyrir hönd-
um méS Erökknm og Þjóðverjum, og svo
kalla mörg Rússablöðin líka bezt fara, og
miúúa á sáúivinnúna í fyrra gagnvatt Japan
ög Kína.
TalaS um aSskilnað í liði vinstrimanna, því
Bourgeois, sem hefir fomstu fyrir mótstöðu-
mönnum stjórnarinnar, hefir í einni ræðu
sinni tekið fjarri um samband við frekjuflokk
sósíalista. Líkt af Orleaningum aS frjetta, er
hertoginn d’Audriffet Pasquier hefir sagt af
sjer formennsku, er houum þótti hertoginn
af Orleans spilla máli sínu, þegar hann ljet á
einum stað halda sjer fram sem þingmanns-
efni, en er sjálfur útlagi.
Ítalía. Svo er skemmst þaðan frá að
segja, að ófriSurinn við Ahessininga er á enda,
þó friðurinn sje ekki enn sattmála hundinn.
Til Adrígrats átti her ítala að eins það erindi
að koma þaðan sveitum sínum og skila svo
óllu hinum í hendur. Um leiS ljetu þeir flest-
ir af höfuSforingjum Meneliks konungs, sem
þar höfSu stöðvar, það eptir áskorun Baldis-
seru hershöfðingja, aS sleppa honum í hendur
herteknum mönnum af her Itala. — Hvert
landasvæði ítalir hljóta við hina upp að gefa,
verður seinna að greina.
RÚSSiand. Hinn 21. maí voru þau keis-
ari og drottning komin til Moskófu, og viS
þaS byrjaði ljómadýrðin og viðhöfnin í borg-
inni. Höfuðdýrðin, eða krýningin, stóS þanm
26. í Kreml, miðgarði Moskófu. Þessu öllu.
lýst í furSumáli hlaSanna um alla álfu vora,.
en frá þeim þar komnir ótal sendimanná til
eptirtektar og frjettafangs. Nærri má geta,
að þar yrði margt að tína, og til dæmis má
nefna: akstur ,í gullnum vögnum, skmðgöng-
ur og fánaburð í Kreml í ljómaskini 30 þús-
unda fjöllitaðra blossasóla um alla garða og á
Öllum turnum. Þar er krýningarkirkjan, sem
Úspennsíkirkja er kölluð (uppstigningarkirkja
Maríu Krists móður). Öllum dýrkvætt um
dj'rð hennar og alla þá skrúðprj'Si, er krýn-
ingunni fylgdi. Keisarakórónan hlaðin 2,500
gimsteinum, en á meðal þeirra roðasteinn
(rúbín) á l/2 miljón króna. Kórónan virt á.
10 miljónir. Kóróna drottningarinnar minni
og mun Ijettari, en verðið þó nálægt einni
miljón króna. Á veldissprotanum einn hinn
stærsti giiústeinn, er fuiidizt héfir. Eptir
þessu lýsingin á búningi veldishnattar, sverSs
og fleiri krýningargripa. KrýningarsiSirnir
og allt atferliS innan kirkju og utan, búning-
ur tigningarliðsins, skrúði biskupa og höfuð-
klerka, söngur og hljóðfærasláttur, og svo
undirtekt skolanna eptir hvern liöfuSkafla
krýningarinnar — allt þetta, sem nærri má
geta, stórmikiS frásagnarefni.
Vjer leiðum hjá oss að tala um viðhafnar-
veizlur tignarfólksins og sendiherranna, en
getum þess að endingu, að keisarinn boSaði
þann dag mörgum þúsundum manna líkn og:
linkend.
Frá Krit. Þar hefir dregið til áþekkra
tíðinda og í Armeníu, atvíga og manndrápa
með Tyrkjum og Grikkjum. Sögurnar herfi-
legar af grimmdaræði tyrknesku hermannanna,
en þeir kenna hinum um og segja, að þeir
hafi kynt ófriðarlogann. Þetta mun vera
sannara en hinir vilja við kannast. í höfuS-
bænum Kamea hafa verstu atburSirnir fram
fariS, en nú eru þangað herskip komin frá
ýmsum löndum, og við það hefir kyrra um
orSiS. Frá tveim stöSum sagt af hernaðarleg-
um viðureignum. Á öðrum, er Zívara heitir,
standa 1000 Grikkja vel vopnaðir og hafa þar
varizt 2500 Tyrkja; á hinum, Varnos aS nafni,
sækja þeir vígi Tyrkja og þverneituSú aS:
hverfa þaðaú, er konsúlarflir buðu þeim aS
koma hersveitinni áburt í friSi. Af þessu er
hægt að ráða, að Krítar-Grikkir hafa á nýjan
leik stofnað til uppreistar. Hvað gera nú
stórveldin sjer hjer til frægSar, ef til meiri
vandræða dregur? — þaS hefir seinast frjetzt,.
að soldán hafi tilkynnt þeim, að hersinn væri
á ferð til eyjarinnar.
Frá Cúba. ÞaSan er þess aS geta, að
eitt herskip Spánverja hertólc menn og skip
frá Bandaríkjunum, sem ætlaði að koma for-
boðnum farmi, vopnum og ÖSru, til uppreisn-
armanna. Þegar það barst til Washington, aS
mennirnir væru til dauSa dæmdir, komu þaS-
an þegar viðvörunarboð til Madrídar, og það-
an aptur orð til Weylers hershöfðingja, aS
láta fresta aftökunni þar til er málið væri