Ísafold - 03.12.1904, Blaðsíða 1

'Kemnr út ýmht einn sinni efía
tvisv. i vikn. Yerð árg. (80 ark.
minnst) 4 kr., erlendis 5 kr. eða
l1/, doll.; borgist fyrir miðjan
’úli (erlendis fyrir fram).
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bnndin við
áramót, ógild nema komin sá ti)
útgefanda fyrir 1. október og kaup-
andi skuldlaus við blaðið.
Afgreiðsla Austurstrœti 8.
XXXI. árg.
Reykjavík laugardaginn 3. desember 1904
76. blað.
gy Tombóla í dag og á
morgun, til ágóöa fyrir Vestur-
heimseyjaspítalann. Sjá
götuanglýsingar.
JtuáJadi jtío.'iýaUJv
I. 0. 0. F. 861298»/, ~
Leikfélag Reykjayíkur
leikur annað kvöld kl. 8
Afturgöngur.
Nýir kaupendur að
ÍSAFOLD
32. árg., 1905,
sem kostar sama og áður, 4
kr, og verður
20 arfiir síórar,
fá í kaupbæti sögurnar
Heljar greipar,
í 2 bindum
og
Fórn Abrahams
í 3—4 bindum
jafnóðuœ og út kemur,
um 50 arkir alls.
f>enna stórkostlega kaupbæti fá all-
ir skilvísir kaupendur, nýir og gamlir,
um leið og þeir borga blaðið og vitja
hans eða láta vitja.
Sjálft er blaðið ísafold alt að því
'helmingi ódýrara, árgangurinn, eD önn-
ur innlend blöð flest, eftir efnismergð.
IS" Forsjállegast er, að gefa sig
fram sem fyrst með pöntun áblaðinu,
áður en upplagið þrýtur af sögunum.
f>etta eru hin langmestu vildarkjör,
sem n o k k u r t ísl. blað hefir n o k k-
urn tíma bpðið.
r ““—”
I S A F 0 L D er landsins langstærsta blað
og eigule*. f8ta i alla staði.
I S A F 0 L D er þó ekki dýrari en sum
Jnnur hérlend blöð, sem eru ef til v 11 full-
am fjórðuugi minni árgangurinn.
í A F 0 L D er þvi hið langódýrasta
olað landsins.
t ■ I S A F 0 L D gefur þó skilvisum kaupend-
nm sinum miklu meiri og betri kaupbæti
en nokkurt bérlent blað annað.
í S A F 0 L D gerir kaupendum tinum sem
allra-hægast fyrir með þvi að iofa þeim
að borga í innskrift hjá kanpmönnum hvar
sem því verður komið við,
í S A F 0 L D er og hefir lengi verið kunn
að þvi, að flytja hinar vönduðustu og
beztu skemtisögur,
I S A F 0 L D styður öfluglega ogeindreg-
ið öll framfaramál landsins.
I S A F 0 L D stendur djarflega á verði
fyrir réttindum laudsins.
í S A F 0 L D er fús til góðrar samvinnu
við hvað landstjórn sem er, þá er rækir
skyldu sina og vinnur dyggilega að fram-
förnm landsins.
í S A F 0 L D vitir hins vegar mjög ein-
arðlega og skörulega hvers konar misferli
i stjórn landsins, hvort heldur er af þingsins
hálfu eða umboðsstjórnarinnar, æðri em-
bættismanna cða lægri.
Skammsýni og léttúð.
Mikla skammsýui eða þá miklalétt-
úð þarf til þess, að taka svo í ráð-
gjafaskipunarmálið, sem stjórnarblöðin
eru sí og æ að reyna að láta almenn-
ing gera.
f>au beita þar raunar ótrúlegri ó-
feilni.
Eu því minni vorkunn er þjóðinni
að varast þær blekkingar.
Eða er það ekki óskapleg ófeilni, að
gera skilaboðin frá ráðaneytisforsetan-
um danska, þessi sem ráðgjafi vor er
borinn fyrir, úr ritsíma-samsætinu,—að
gera þan að s ö n n u n fyrir BÓrstöðu
íslandsráðgjafans í ríkisráðinu, þrátt
fyrir lögleysuna við skipun hans?
f>ví hvað eru þessi skilaboð annað
en einmitt staðfesting þess af
munni æðsta ráðgjafa Dana, að h a n n
eigi jafnan að ráða því, hver það sé,
sem gerður er að íslandsráðgjafa, hve
nær sé ura hann skift og hvernig.
Hann segist ekki munu 1 á t a hann
fara frá samtímis dönsku ráðgjöfun-
um.
Enginn hafði raunar haldið þvi fram,
að svo ætti að vera eða mundi verða,
nema stjórnarliðið, sem nú er, á sín-
um tíma, þegar það var að berjast
fyrir ríkÍBráðssetu-banni, að visu ein-
göngu til að koma stjórnarbót þeirri,
sem þá var í aðsigi, fyrir kactarnef.
f>ví var það engin nýlnnda, er þau
skeyti komu nú frá Deuntzer foraæt-
isráðgjafa, að Islandsráðgjafinn þyrfti
ekki að verða samferða dönsku ráð-
gjöfunum í embætti og úr.
En hitt er nylunda, og hún ógóð,
að fá þar með að heyra af munni
sama manns staðfesting og ítrekun
þeirrar Iögleysu-kreddu, sem ráðgjafa-
skipunin frá í vetur á við að styðjast.
f>að er sama sem að hann hefði
sagt: það er e g og eftirmenn mínir í
embættinu, sem því ráða jafnan, hvaða
menn eru látnir gegna Islandsráðgjafa-
embættinu, svo og, bvenær embættið
er af þeim tekið og fyrir hverjar
sakir.
Er nú hægt að segja greinilegar en
þetta, að það sé danskur valds-
maður, sem ráði og ráða eigi jafnan
skipun íslandsráðgjafans, — danskur
embættismaður, sem alls enga ábyrgð
ber né getur nokkurn tíma borið fyrir
íslenzku þingi og þjóð?
Engu orði hefir verið að því vikið í
samtali þeirra Deuntzer^ og H. H.
ráðgjafa, að íslendingar gerðu sér
þetta ekki að góðu, né þá heldur hinu,
hve ríkt hann sjálfur og þingið alt í
fyrra hafði lagt á um það, að þetta
yrði öðru vísi haft. f>að er ekki að
heyra, að hann hafi haft einurð til
að stynja því upp einu orði. f>að er
farið fram hjá því í öllu samtalinu.
Og svo lftilsigldur er hann, veslings
ráðgjafinn frónski, að hann gerir sér
það ekki einuugia að góðu, heldur
verður til að flytja oss með fagnaðar-
látum þann stein fyrir hrauð, að —
danski yfirráðgjafinn ætli sér að hafa
þetta svona áfram!
Munurinn er sá einn frá því í fyrravet-
ur, að nú grípur hann í niðurlagsenda
ráðgjafatignarinnar og lætur sýna osa
h a n n, gyltan með samfylgdarleysinu
við dönsku ráðgjafana.
f>eir félagar ætlast ekki einungis
til, að þ á lítist oss á gripinn, heldur
að vér æpum fagnaðaróp í móti hon-
um fjöllum hærra!
Eða er þetta einfeldni af þeirra
hálfu, annarshvors eða beggja?
f>að er varla nema tvent til um það.
f>etta; eða þá hitt: oftraust á einfeldni
v o r r i, íslendinga.
f>eir sem þetta sjá og skilja, hafa
það til sumir, að kannast við að vísu,
að vel g e t i danskur forsætisráðgjafi
misbeitt valdi sínu, áhyrgðarlaust með
öllu, og skipað oss ráðgjafa, er bresti
hin helztu og sjálfsögðustu skilyrði
fyrir að geta staðið viðunanlega í stöðu
sinni, bæði lögmælt skilyrði og ekki
lögmælt. En — hann muni aldrei
g e r a það.
En ber ekki slík staðhæfing órækan
vott um óskiljanlega skammsýni og
hrapallega léttúð?
Hvað er þá verið að gera með stjórn-
arskrá og önnur lög, eða með stjórn
og þing yfirleitt, ef notast má í þess
stað við spár og ágizkanir um, hvað
valdamenn, útlendir eða innlendir,
muni gera eða ekki gera af sjálfs
dáðum?
Fyr má nú vera skammsýni og fyr
má nú vera léttúð.
Liandsbúnaðarfélagið.
Stjórn þess hefir afráðið að koma á
í vetnr frá miðjum febrúar til miðs
marzmánaðar námsskeiði fyrir eftir-
litsmenn nautgripafélaga, og eiga þeir
Guðjón Guðmundsson og Sig. Sigurðs-
son ráðunautar að veita þar bóklega
og verklega tilsögn, og Magnús Ein-
arsson dýralæknir auk þess beðinn að
taka að sér nokkrar stundir. Naut-
gripafélögum þeim, sem nú eru komin
á fót, eða eru í þann veginn að kom-
ast á, skyldi skýrt frá þessu og skor-
að á þau að senda mann frá sér til
að nota þessa tilsögn, og væri maður
sá þá jafnframt ráðinn til eftirlitsstarfs
í félaginu næsta vetur. Talið er æski-
legast, að þessi maður sé annaðhvort
biifræðingnr eða gagnfræðastúdent. —
Heitið skyldi nautgripafólögunum
nokkrum styrk til þeirra manna, sem
þau sendu á námsskeiðið, 15 kr. úr
næstu sveitum, þaðan sem ferðakostn-
aður er ekki teljandi; en vir fjarlægari
sveitum 5—35 kr. ferðastyrkur. Kostn-
aður við námsskeiðið áætlaður 300—
400 kr., og þá búist við 6—8 piltum,
og gert ráð fyrir nálægt 160 kr. til
styrktar nemendum.
Kaupa skyldi fitumæli og bækur
til kenslunnar.
Látinu er sagður
landsins elzti þjónandi prestur, síra
Arnljótur Ólafsson á Sauða-
nesi, fyrrum þingmaður og allmerkur
rithöfundur.
Ingi kongur,
gufuskip Thorefélags, sem braut í
fyrra vetur við Bakkafjarðarströnd,
hefir verið nýjaður upp í Norvegi,
eftir að honum hafði verið þangað
fleytt í sumar við illan leik, og er nú
öllu betri orðinn en áður, og þótti þó
ágætt skip þá. Fyrsta farrými hefir
verið aukið mikið og bætt, meðal ann-
ars. |>að var framkvæmdarstjóri fé-
lagsins, Thor E. Tulinius stórkanp-
maður í Khöfn, er keypti skipið í
fyrra í Iamasessi af ábyrgðarfélagi því,
er það hafði vátrygt, fyrir lítið verð.
Enda mjög völt von þá um, að því
yrði fleytt austur um haf og við það
gert.
Skipsins er nú hingað von í næsta
mánuði, fyrstu ferðina eftir viðgerð-
ina.
Frá útlöndum
hafa borist með botnvörpungum nokk-
uð nýrri fréttir en með póstskipinu um
daainn, en lítið sem ekkert sögulegt.
Port Arthur ekki fallin.
Rjómabúin.
|>au voru alls í starfsemi þetta ár
22, en svo hafa 2 bæzt við í haust.
f>au verða þá í lok ársins 24 alls.
Af þessum rjómahúum eru 11 í
Árnessýslu, 4 í Rangárvallasýslu, 1 í
Vestur-Skaftafellssýslu, 2 í Kjósar-
sýslu, 2 í Borgarfjarðarsýslu, 1 í Dala-
sýslu, 1 í Húnavatnssyslu, 1 í Skaga-
firði og 1 í Suður-fúngeyjarsýslu.
Auk þesBara búa er ákveðið að
stofna 6 ný rjómabú, er taka til starfa
í vor.
Frá rjómabúunum hefir verið flutt
út þetta ar nálægt 200,000 pd. af
smjöri. f>að er rúmum helmingi
meira en flutt var iit síðastliðið ár.
Niðurjöfnunin i Reykjavik. Vantal-
ið var i skýrslnnni þeirri i siðasta blaði:
C. Zimsen konsúll 225 kr. og prentsmiðjan
Reykjavik 100 kr.
Herskipið Beskytteren, varðskip
Færeyinga, yfirmaður Scheel, kom hingað
fyrra laugardag að morgni, og fór á mánu-
dagsmorguninn til Vestfjarða að athuga
hotnvörpunga, ef þar væri einhverir. í>að
skreppur hingað við og .við i þeim er-
indum.
Messur í morgun i dómkirkjunni: á
hádegi sira Bjarni Hjaltested; siðdegis (kl.
5) sira Jón Helgason.
Veitt brauð. Fyrrum presti D. K.
Lndvig Knudsen hefir ráðgjafinn veitt 16.
f. mán. Bergstaði í Húnavatnssýslu.
Póstafgreiðslumenn hefir ráðgjaf-
inn skipað 9. f. m. þessa: Þorstein G.
Sbaftason prentsmiðjueiganda á Seyðisfirði,