Ísafold - 04.03.1911, Síða 1

Kflinui lit tvisvar i viku. Vorft Arg. (80
arkir minat) 4 kr. erlondin 5 ki of>a 1 */*
doiiar; horjfist fyrir miTíjan iúli (erlon-'lÍR
fmra>.
UppsÖgÐ (skrifieg) bundin vib 4raœót. er
ógiid nema komin sé til útgefanda fyrir
1. ovt. a.c:ipandi skuldlaas viT> blahih
Afarreíhsín: Austurstr«ti 8,
XXXVIII. árg.
Reykjavík 4. marz 1911.
13. tðlublað
I. O. O. P. 92339
Bókasafn Alþ. lestrarfól. Pósthússtr. 14 5—8.
Forngripasafn opió s i. þrd. o{? fmd. 12—2
íslandsbanki opinn 10—2*/» og 5l/t—7.
K. F. U. M. Lestrar- og skril’stofa frA 8 Ard. til
10‘ sbd. Alm. fundir fsd. og sd. 8 >/* sihdegis.
Landakotskirkjft. Guhsþj. 9l/s og 6 á. helgum
LandakotsspUali f. sjúkravitj. 10 4/a—o« 4—5
Landsbankinn 11-21/*, b1/*-^1/*. Bankastj. vib 12-2
Landsbókasafn 12—8 op; 6—8. Útl&n 1- 3
LandsbúnaharfélHCsskrifstofan opin trA 12—2
Landsfóhiröir 10—2 opr 5—ö.
Landsskjalasalniö A þrd. fmd. or ld. 12 1
Landsiminn opinn virka daga 8 árd. — 9 siöd.
helga daga 8—11 og 4-6.
Lækning ók. 1 læknask. þriöjd. og föstd. 11—12
Náttúrugripasafn opiö l »/*—2*/* á sunnudögura
Ókeypis eyrna-, neí- og hálslækning Pósthús-
stræti 14 2. og 4. fimtud. i hv. mánuöi. 2—8.
Tannla'kning ók. Pósth.str.14, I. og 8. rod. 11—1
Taxaftóagufubát. tngóffur
fer til
Borgarness 4. og 11. marz
Garðs 8. og 14. marz
Yantraustsyfirlýsingin.
Ágrip aí umræðunum.
---- Nl.
Björn Kristjánsson sýndi m.
a. glögglega fram á, hve óaðgengilegt
franska lánstilboðið — Sif-tilboðið —
hefði verið og mintist einnig á gufuskipa-
ferðirnar, hve mjög þær hefðu bættar
verið í tíð núverandi ráðherra.
Næstir töluðu tveir vantraustsmanna,
SkúliogJón frá Hvanná. En
fátt var nýtt í ræðum þeirra — mest-
alt upptugga á því, er Ben. Sv. hafði
sagt. Skúli réðist þó dálítið inn á
bankamálið, og vildi lítið gera úr
vitnisburði hinna dönsku bankamanna
og hélt því fram, að nóg hefði verið
að víkjá Tryggva frá, og að gæzlu-
stjórarnir væru óafsetjanlegir eftir nýju
bankalögunum og hefðu þvi átt að
fá að setjast í sæti sin á nýári.
Ráðherra svaraði þá enn nokk-
urum orðum. Hélt því fram, að það
hlyti að vera rangur skilningnr á banka-
lögunum, að gæzlustjórarnir hefðu átt
heimtingu á sætum í bankastjórninni
á nýári. Ráðherra tók það huqsunar-
dœtni til að sýna hve fráleitur þessi
skilningur á lögunum væri, að gæzlu-
stjórarnir hefðu orðið sekir um glæp,
og verið varpað í fangelsi. Þá hefði
— samkvæmt þessum skilningi lag-
anna — átt að sækja þá í fangelsið 1.
jan. og tylla í gæzlustj.sætið — hvað
sem hver segði I — Ráðherra benti og
á »kaos« það, er nú væri að mynd-
ast í þinginu, er innlimunarmenn og
klofningur úr sjálfstæðismannahópnum
rynnu saman til að ráða sig af dög-
um, en gætu svo um ekkert komið
sér saman eftir á.
Sig. Gunnarsson flutti því
næst stutt erindi og andmælti einarð-
lega og vel fljótræðisverki þvi, er nú
væri á döfinni.
Hálfdan Guðjónsson: Þess
vil eg fyrst geta um tillögu þessa til
vantraustsyfirlýsingar á ráðherra, að
mér þótti það alleinkennilegt, er eg
sá hana, að hún skyldi vera litlaus.
En svo nefni ég hana af því, að eng-
ar ástæður eða átyllur fylgja henni,
er hún byggist á. — Sjálfsagt þótti
mér þá að vænta þess, að talsmenn
tillögunnar mundu bæta úr þessu með
því að rökstyðja hana rækilega í um-
ræðum sínum, svo að við það fengi
hún sterka liti og skýra. Eg hefi nú
lengi hlustað á umræður þessar — og
orðið fyrir Jullkomnum vonbrifðum.
Þeir hafa auðvitað reynt að koma á
hana ýmsum litum. Málararnir hafa
komið með sinn litinn hver. En
ekki hafa þeir getað orðið á eitt sátt-
ir um það, hvernig þá skyldi nota.
Litarblöndunin og litunin hefir því
tekist svo óhöndulega, að þar er uin
ólit að ræða.
Tillögunni mætti líkja við reiknings-
dæmi með ýmsum stærðum óþektum.
Þeir, sem tillögunni fylgja, hafa nú
verið að stritast við að afla þessum
óþektu stærðum ákveðins gildis. En
samkomulagið í þeim tilraunum hefir
ekki verið gott. Þar sem eitin vildi
setja -j- (plús), vildi annar setja
(mínus). En þrátt fyrir það, hafa þeir
orðið á eitt sáttir urn útkomuna, eins
og hvergi hefði á milli borið um
gildi hinna einstöku liða. í mesta
bróðerni fá þeir allir út, að um stórt
»plús« sé að ræða hæstv. ráðh. til
áfellis. Eg býst við, að fleirum en
mér hafi þótt þetta einkennileg reikn-
ingsaðferð.
Þeir hafa, háttv. fylgismenn tillög-
unnar, kastað mörgum steinum, svo
mörgum, að vænta mætti, að vér sæ-
jum stóra steinadys. En dysin er
ekki stór. Steinkastið hefir verið svo
einkennilegt. Háttv. tillöguvinir hafa
hver í kapp við annan kastað burtu
aftur þeim steinum flestum, sem hinir
fylgismenn tillögunnar höfðu varpað
að. En þrátt fyrir þessar aðfarir þyk-
ist eg vita, að þeir muni að lokum
standa tengdum höndum og þykjast
sjá stóra steinadys, er ríða eigi hæstv.
ráðherra að fullu.
Þessi ummæli mín vil eg styðja
með nokkurum dæmum úr ræðum
háttv. þingmanna, sem talað hafa með
tillögunni. Að fara nákvæmlega út í
það yrði oflangt mál, einkum þar sem
umræður hafa staðið svo lengi. Verð
eg því að láta fátt eitt nægja, þótt
mjög margt mætti nefna á líkan hátt.
En áður en eg vík að hinum ein-
stöku atriðum hjá háttv.* ræðumönn-
um, vil eg segja nokkur orð út af
einu sérstöku atriði í ræðu háttv. þm.
Norður ísf. (Sk. Th.). Hann talaði
gætilega og skipulega eins og honum
er lagið. Því meir furðaði mig á því,
að hann skyldi koma fram með yfir-
lýsing um það, að hann hefði viljað
og gert tilraun til að koma því til
leiðar, að allir þingmenn í flokknum,
sem við báðir teljumst til, kæmu sér
saman um að samþykkja tillöguna,
sem hér liggur fyrir, einnig þeir, sem
honum var fullkunnugt um, að voru
henni mjög ósamþykkir. Eg skildi
orð hans svo, að vér andstæðingar
tillögunnar hefðum getað þvegið hend-
ur vorar á þann hátt, að lýsa velþókn-
un á framkomu ráðherrans, en leggja
svo til að lokum, og ljá til þess at-
kvæðafylgi, að þessi háttv deild lýsi
yfir vantrausti á honnm. Samkvæmn-
ina í þessu skil eg ekki. Og mér er
nær að halda, að háttv. þm. skilji þetta
ekki heldur, þegar hann hugsar betur
um það. Ósamræmið í fylginu við
tillöguna virðist nóg, þar sem and-
stæðir þingflokkar taka höndum sam-
an um hana afgagnstæðum ástæðum,
þó að þetta bætist ekki við. Till. er
eins og á milli tveggja elda. En
eldsneytið kemur þeim ekki saman
um tillögumönnum, og verða þvi til
þess að slökkva eldana hverir fyrir
öðrum. En eg býst við, að þeir
gleypi við till. samt í sameiningu.
Þá vil eg drepa á nokkur atriði til
þess að sýna og sanna ósamkvæmn-
ina í röksemdafærslu tillögumanna.
Frummælandi, háttv. þm. Norður-
Þing. (B. Sv.), talsmaður þeirra manna
úr Sjálfstæðisflokknum, sem till. fylgja,
gat þess, að eitt helzta óánægjuefni
þeirra væri afstaða hæstv. ráðh. til sam-
bandsmálsins. Hann byrjaði með að
játa það, að enginn einn maður hefði
meira að gert en ráðh. til þess að
þingkosningarnar síðustu fóru svo, að
sambandslagafrumv. millilandanefndar-
innar var hrundið, en í þess stað sam-
þykt annað frumv., sem betur trygði
rétt og sjálfstæði Islands. Þetta taldi
hann ráðh. til gildis. En því næst
hélt hann því fram, — að ráðh. hefði
eigi gengið nógu ötullega í sömu átt-
ina síðar meir. Taldi hann hafa dign-
að í sambandsmálinu. Þá sök virðist
mér hann telja þyngsta á hendur ráðh.
Um það má sjálfsagt deila, hvort hæstv.
ráðherra hefir í þessu máli gengið
skemmra en frekast var fært málinu
til sigurs. Þvi neita eg þó hiklaust,
að hann hafi unnið til vantraustsyfir-
lýsingar fyrir afskifti sín af því máli.
Hvað segir nú talsmaður hins þing-
flokksins, háttv. 1. þm. S.-M. (J. J.)
um ráðh. í sambandi við þetta mál?
Hann játar það einaig, að enginn hafi
ötulli verið í baráttunni móti samb.-
lagafrumv. en ráðh. En hann telur
þetta óhappaverk og svo mun allur
flokkur hans gera, og íyrir því sé því
betur sem ráðh. sé fyr hrundið úr
stöðu sinni. Þar sem frummælandi
setur -j- (plús), setur þessi háttv. þm.
-4- (mínus), þar sem annar þeirra
kastar steini að, þar kastar hinn hon-
um burtu aftur. En báðir láta þeir
að sama brunni bera að lokum, sam-
þykt tillögunnar. Að samræminu í
þessu eyði eg ekki fleiri orðuni.
Annað dæmi ætla eg að benda á.
Það er pingýrestun að þessu sinni,
sem mikið hefir verið rætt um, og
þingsefturéttur núverandi konungkjör-
inna þingmanna. Margir litu svo á,
að samkvæmt anda stjórnarskrárinnar
ættu þeir ekki sæti á þessu þingi, sem
er 4. ljárlagaþingið ákjörtímabili þeirra.
En stjórnarskráin er ekki eingöngu
andi. Hún á sér líka bókstaf. Og
eftir bókstafnum virtust þeir eiga þing-
setu að þessu sinni. Hér varð þú
úr að skera milli andans og bókstafs-
ins, sem stundum stíga ónotalega hver
á annars tær. Hæstv. ráðherra hratt
hinum konungkjörnu ekki frá þing-
setu. Formælandi átnælir honum fyrir
að hafa ekki beitt sér í því máli.
Næsti ræðumaður átelur hann fyrir
það, að hann hafi viljað fá því fram-
gengt. Sammála virðast þessir hátt-
virtu ræðumenn ekki vdra. En samt
komast báðir að sömu niðurstöðu, að
með framkomu sinni hafi ráðherra
unnið til vantraustsyfirlýsingar. Hver
getur fundið samkvæmni í þessu. Eg
get það ekki.
Þá vil eg drepa á eitt atriði enn í
ræðu háttv. frummælanda. Hann gat
þess, að samkvæmt þingsályktunartil-
lögu síðasta þings hefði mátt vænta
þess, að ráðherra legði fyrir þetta þing
stjórnarýrumvarp til stjórnarskrárbreyt-
ingar, en þetta hefði hann ekki gjört.
Eg skal játa það, að þegar eg sá
stjórnarfrumvörp þau, er leggja átti
fyrir þetta þing, þá þótti mér leitt að
sjá ekki í tölu þeirra stjórnarskrár-
breytingarfrumvarpið, sem eg hafði
fastlega búist við. En þegar eg kom
hingað suður, þá sannfærðist eg um,
að þetta væri ekki hæstvirtum ráð-
herra einum að kenna. Ymsir flokks-
bræðra hans hér höfðu verið í sam-
ráði um þetta, og þeir höfðu fast-
mælum bundið að flytja slíkt frum-
varp inn á þingið eigi að síður, þótt
það kæmi eigi sem stjórnarfrumvarp.
Þegar eg hafði fengið þessa vitneskju,
þótti mér þetta minna máli skifta. —
Alt þetta var háttv. frummælanda full-
kunnugt. Því meiri furða er að hann
skuli nú gjöra þetta að ámælisefni.
Umræður um tillögu þessa hafa
þegar staðið yfir hálfan sólarhring.
Verður því að fara fljótt yfir sögu.
Áður en eg lýk máli mínu vil eg
þó fara nokkrum orðum um ráðstaf-
anir ráðherra um stjórn Landsbank-
ans. Öllum er kunnugt, að það mál
hefir valdið meiri hávaða um land
alt en nokkurt mál annað á hinum
síðari árum. Það skal eg játa, að því
máli er eg ekki svo kunnugur enn
frá rótum, að eg vilji kveða upp neinn
fullnaðardóm um allar framkvæmdir í
því. Þess vegna dettur mér ekki
í hug að fullyrða að þar geti um eng-
an blett né hrukku verið að ræða á
framkvæmdum ráðherra. Eg hefi aldr-
ei gjört mér von um það, að sá mað-
ur fengist í ráðherrastöðuna, sem svo
væri fullkominn að öllu leyti, að ekki
væri unt að finna neitt að neinum
gjörðum hans. Slíkur maður er ekki
til. Það eru mér því engin vonbrigði
þó að eg þykist nú sjá það, að ein-
hverjar framkvæmdir hefðu mátt bet-
ur fara á annan hátt.
Helzt hefði eg kosið að þurfa ekki
að minnast á bankamálið nú þegar,
þar sem vænta má, að rækilega verði
minst á það síðar á þessu þingi. En
þar sem sumir af fyigismönnum til-
lögu þeirrar, sem hér er um að ræða,
hafa notað það sérstaklegatil að rökstyðja
hana með, þá get eg ekki sneitt hjá
því alveg.
Mér verður þá fyrst fyrir að renna
huganum að upptökum þessa máls
skömmu fyrir þinglokin siðustu, er
nefnd sú var skipuð, er rannsaka
skyldi hag og rekstur bankans. Minn-
ist eg þess, er rætt var um nefndar-
skipun þessa í háttv. efri deild, að
frummælandi þar taldi illa að verið
að skipa slíka nefnd og óþarft með
öllu, þar sem bankinn hefði jafnan
verið í bezta lagi, hefði nál. engu
tapað nokkru sinni og að engu leyti
verið að stjórn hans fundið. Full-
kunnugt er mér ekki um gallana, sem
verið hafa á stjórn hans þá. En það
er mér ljóst, að ofmælt hefir það
verið, að ástæðulaust væri að rann-
saka hag hans og rekstur. Til þess
að reyna að tryggja mér það, að fara
ekki lengra en rétt er, þá ætla eg að
byggja á því einu, sem mér hefir
skilist að fyrv. bankastjórn gefi sjálf
í skyn að bankinn hafi tapað um þær
mundir, eða telur að hann muni tapa.
Mun sú upphæð vera 1—2 hundruð
þús. kr. Þegar eg auk þess lít á ýmsa
galla á stjórn bankans, sem eg nú
er orðinn sannfærður um, þá bland-
ast mér ekki hugur um, að það hefir
verið þörf og nauðsynleg stjórnarráð-
stöfun að hrinda því í framkvæmd að
bót yrði ráðin á stjórn hans. Svona
fjarrí stend eg þeim mönnum, sem
telja þessa stjórnarráðstöfun réttmæta
ástæðu til að styðja með tillögu þá,
sem nú á að greiða atkvæði um. Eg
skal nú ekki þreyta háttv. deild með
lengri ræðu; en þetta, sem eg hefi
sagt, hygg eg að nægi til þess að það
sé ljóst, a ð eg mun greiða atkvæði
móti tillögunni o g af hvaða ástæð-
um eg geri það.
Magnús Blöndahl talaði næst-
ur. Hann hóf ræðu sína á þeim
orðum, að »aumari ástæður* hefði
hann aldrei heyrt en þær, er nú væru
fluttar fyrir vantraustsyfirlýsingunni til
ráðherra. — Rakti hann svo í síðari
hluta ræðu sinnar ítarlega silfurbergs-
málið og sýndi glögt fram á, hve
vel stjórnin hefði þar komið fram.
Þá var kl. orðin 11/2. Hófst nú
nafnakall. Bar ekki til tíðinda fyr en
upp var lesið nafn Jóns Þorkelssonar.
— Reis þá upp hinn síðskeggjaði
þulur og lét það uppi, að heft hefði
verið málfrelsi sitt af flutningsmönn-
um, hann hefði ætlað að flytja langa
ræðu og skýra frá afstöðu sinni. En
nú væri dragsúgur svo mikill kominn
þar í deildinni, að sér væri ilt orðið,
og mundi hann því hvergi greiða at-
kvæði. I Settist svo niður. Þetta var
síðasta ræðan sem flutt var með van-
traustsyfirlýsingu til. ráðherra Björns
Jónssonar.
Skógræktarmálið.
I. gr. skógræktarl. Verkahringurinn fyrr og nú.
Áætlun um skigrækt framvegis.
Eftir
Koefoed-Han&en skógræktarstjóra.
Skógræktarstörfin í sumar voru í
því fólgin að kenna skógar- og kjarr-
eigendum og notendum hvernig fylgja
eigi fyrirmælum skógræktarlaganna frá
30. júlí 1909. Þeir eru áreiðanlega
nauðafáir nú, sem eigi er það ljóst,
hvernig haga á skógarhöggi samkv. 1.
gr. laganna. En hitt hefi eg orðið
var við, að ýmsir misskilja seinni hluta
1. greinarinnar, ,er fjallar um bann
gegn þvi að rífa lyng, fjalldrapa og
mosa. Fyrir því þykir mér nauðsyn
á að birta grein þá er hér fer á eftir.
1. gr. laganna er svohljóðandi:
»1 skógi og kjarri má ekki höggva táfar
eða hr!s öðru visi en svo, að höggvið sé
innan úr eða skógnrinn og kjarrið að eins
grisjað. Ekkert svæði má berhöggva, nema
landið sé tekið til ræktunar. Birkirunnum
og birkirótnm í skógum má ekki kippa upp.
Ekki má heldnr án samþykkis skógræktar-
stjóra eða skógarvarðar rifa heitilyng, sortn-
lyng, krækiberjalyng, bláberjalyng né mel.
Mosa má og ekki rífa, nema á skóg- og
kjarrlausu mýrlendi. Ennfremnr er skóg-
ræktarstjóra og skógarvörðum heimilt að
hanna að rífa fjalldrapa og viði á þeim
svæðum, er ætla má, að gæti valdið upp-
blæstri landsins eða vernlegnm skemdum«.
Eg vil þá fyrst og fremst taka fram,
að það er jafnan óhæfa að rifa jurtir
þessar. Sú er ein undantekning um
mosa, er fólk tekur hann burtu af
túnum og engjum með herfi eða hrífu
— til þess að grasvöxturinn verði
betri.
Bændur geta auðsjáanlega eigi hugs-
að sér þetta gert, nema með því að
rífa mosann og halda víst þess vegna,
að lögin banni með öllu að taka mos-
ann burtu. Svo strangt lögbann væri
engis nýtt, með því að enginn mundi
hlýða því.
Tilætlunin er og alt önnur; laga-
ákvæðinu er ætlað að fá fólk til að
skera eða höggva jurtirnar af í stað
þess að rifa þær upp með rótum og
spilla þann veg gróðursverðinum og
ofurselja jarðveginn uppblæstri. Skæri
þau, sem notuð eru til grishöggs í
kjarri, eru mjög vel löguð til að skera
lyng, fjalldrapa og víði. Þessi skæri
er víða farið að nota; eru þau jafnan
fáanleg hjá skógræktarstarfsmönnunum.
Komin til Reykjavíkur kosta þau kr.
7,50. Stórir ljáir, líkir þeim sem not-
aðir eru erlendis, eru og góðir til þessa.
Ef höggvið er eða skorið af jurtun-
um það langt frá jörðu, að eigi snerti
ræturnar, þá spretta nýir angar af rót-
inni og má þá af nýju fá við eftir
5—8 ár á sama stað.
Þá þykir mér vel við eiga að gefa
yfirlit yfir ástand skógræktar nú, og
drepa á hvernig henni eigi fyrir að
koma eftirleiðis, svo að notin verði
sem bezt.
Eg hefi heyrt mörg háðsyrði um,
að fjárveitingin til skógræktar í fjár-
lögunum væri hlægileg^ lítil. Því svara
eg, að fjárveitingin, 10,500 kr., var
nægileg þangað til lögin 30. júlí 1909
gengu í gildi — með því að starfs-
sviðið var þá svo lítið — 2 skóg-
ræktarhéruð, Hallormsstaðar og Vagla,
og 3 tilraunastöðvar. En er þau lög
gengu í gildi breyttist þetta alt. Þá
var alt landið tekið undir. Og þegar
svo er komið er fjárveitingin svo lítil,
borin saman við það, sem gera ætti,
að ástæða er til þess að kvarta yfir.
Byrjunarárið 1910 hefir orðið 2000
kr. halli, og var þó hætt við eitt ætl-
unarverkið: að girða hluta af kjarrinu
við Alftavatn í Soginu í Arnessýslu.
Þess háttar girðingar um kjarr, alt að
10 dagsláttum, er stjórninni heimilað
að láta gera í 5. gr. skógræktariag-
anna, og ætti þær að gera víða, þvi
að það mundi sýna almenningi fram
á, hversu mikils virði friðunin er. —
Ef gera á alt annað, sem fyrir hendi
er á bærilegan hátt, þá verður afgang-
urinn til gírðinga ekki mikill, svo sem
nú skal eg sanna.
Af fjárveitingunni 10,500 kr. fara
4.500 til launa handa 4 skógarvörð-
um og einum eftirlitsmanni, nál. 2500
kr. til ferðakostnaðar (þetta ár 3500
kr.) og ekki minna en 3000 kr. til
þess að gera þaó, sem óhjákvæmilegt
er á tilraunasvæðunum, þ. e. til að
friða og gishöggva Hallormsstaðar- og
Vaglaskóg og gróðursetja og sá.
Þá eru eftir 500 kr. til girðinga og
ýmislegs minniháttar kostnaðar —■ en
ætti að vera 10,000 kr. til þess að
eitthvað gengi verulega.
Þeir eru sjálfsagt margir, sem farnir
eru að spyrja sjálfa sig: Svarar það
kostnaði fyrir oss að vera að halda í
skógræktarstjórn í landinu?
Þessu svara eg meðal annars með
því, að fjárhæðin, sem vinna á fyrir,
verður að svara nokkurn vegin til
kostnaðar við framkvæmdirnar, og
munu flestir játa því, að sá kostnaður
geti naumast minni orðið en nú er.
Kostnaður við framkvæmdirnar er nú
7.500 kr., en fjárveitingin er að eins
6,000 kr. — og er hún alt of lítil,
ef nota skal hina föstu starfskrafta,
sem tengdir eru við skógræktina —
til hlítar og lengur en þetta árið. Um
áramótin mun lokið undirbúningsstörf-
um, og ætti þá verkinu að haga eins
og nú skal greint.
Eins og áður getur var í sumar að
því unnið að kenna eigendum og
leigjendum skóga og kjarrs að höggva
skóg réttilega, og þvinæst velja úr
þau skógar- og kjarrlönd, sem friða á
fyrir húsdýrum frá 1. okt.—I. júní,
og hefir þetta víðasthvar verið gert
með samkomulagi við bændur. Ef
fylgt er réttri aðferð um skógarhöggið,
vinst það á, að hið skógi vaxna svæði
eigi minkar neitt.
í sumar ættu skógræktarmennirnir,
hver í sínu umdæmi, að rannsaka,
hvar bezt væri að koma fyrir girð-
ingalínum, lokunargirðingum og alveg
lokuðum girðingum, til þess að létta
undir með friðunarstarfinu.
Vitaskuld verður fyrst og fremst
að taka tillit til friðunarsvæða þeirra,
sem búið er að velja, en margs er og
að gæta, þar sem kunnusta um stað-
háttu ræður miklu um, og verða
rannsóknir allar fram að fara i sam-
ráði við bændur á hverjum stað.
Þegar þessum rannsóknum er lokið
og skýrslur um þær fyrir hendi —
er tími til þess kominn að taka til
óspiltra málanna — og girða, ef ráð
eru á pví. Og hér má á það minna,
að erlendis á skógræktarmálið beztan
hauk i horni þar sem stjórnirnar eru,
þótt fjandskap eigi að mæta af ein-
stakra manna háífu fyrst í stað. En
reynslan sýnir og, að sú mótspyrna
lætur undan, ef stjórnirnar skera eigi
fé og fortölur við neglur sér.
Landinu er nú skift í 6 skógræktar-
umdæmi: i.Gullbringusýsla. 2.Kjósar-,
Borgarfj.-, Mýra-, Hnappadals-, Snæ-
fellsness og Dala-sýslur. 3. Barða-
strándar-, ísafjarðar- og Stranda-sýslur.
4. Þingeyjarsýslurnar. 5. Múlasýslur
og A.-Skaftafellssýsla. 6. V.-Skafta-
fells-, Rangárvalla- og Árnes-sýslur.
í 4 umdæmanna eru skógarverðir,
en tvö, 1. og 3. umdæmi, eru undir
umsjón skógræktarstjóra. í 1. um-
dæminu gengur vel og mundi gera
jafnvel, þótt Kjósinni væri bætt við,
en síður á þetta við um 3. umdæmið,
svo að par væri að minsta kosti þörf
skógarvarðar.
Á þessu ári verður rannsóknunum
á girðingum og girðingarstæðum lokið.
En næstu árin ætti að taka hvert um-
dæmið fyrir sig og ljúka því sem þarf
um girðingar. Allir fastir starfsmenn
skógræktarinnar og svo margir aðrir
verkmenn, sem þurfa þætti, ættu að
vinna í einuog samaumdæmi,unz lokið
er því, er gera þarf—og siðan ætti að
snúa sér að hinu næsta. Væri það
fagurt hlutverk fyrir ungmennafélögin