Ísafold - 12.08.1914, Side 4

246
I SAFOLD
Frumvarpið hafði verið samþykt í
Neðrideild með 20 atkv. — ísafold
skal eigi að þessu sinni fara frekar
út i efni frumvarpsins, þarf að kynna
sér kringumstæður betur til þess, en
eigi getum vér bundist þess að láta
í ljós þá skoðun, að það er varhuga
vert jafnan af Efrideild að fella svo
sviplega frumvörp, sem eiga jafn-
mikinn meirihluta að baki sér í neðri
deild. í þessu máli eru það t. d.
12 menn í þinginu, sem gera ónýtt
það sem 26 menn vilja hafa fram.
Er það engin fyrirmyndarbraut að
komast inn á.
Fánamálið. Nefndarálit fána-
nefndar alþingis hljóðar áþessaieið:
Nefndir þær, sem efri og neðri
deild Alþingis skipuðu til að íhuga
fánamálið, komu sér saman um að
starfa að því í sameiningu. Þær
ræddu málið ítarlega á nokkrum
fundum, og fengu ráðherra til við-
tals á tveim þeirra.
Allir nefndarmenn, nema Skúli
Thoroddsen og Bjarni fónsson, voru
á einu máli um það, að rétt væri
að hagnýta konungsúrskurðinn um
íslenzkan fána frá 22. nóv. 1913, að
með því væri nokkuð unnið, en
engu tapað, og réttur þjóðarinnar til
fullkomins islenzks siglingafána að
engu skertur.
Um liti fánans og gerð voru skift-
ar skoðanir nefndarmanna. Sumir
vildu hafa fánann tvilitan að eins
— bláan og hvítan. Aðrir vildu hafa
fánann þrílitan — bláan, hvítan og
rauðan.
Að eins þremui gerðum var hald-
ið fram:
1. Þeirri, sem borin var upp á
Alþingi 1911 og 1913, og hefir ver-
ið notuð síðan 1907.
2. Sömu gerð óbreyttri að öðru
en því, að bætt yrði hvitri stjörnu i
efri stangarreit.
3. Sömu gerð óbreyttri að öðru
en því, að rauðum krossi yrði bætt
innan i miðjan hvíta krossinn (1.
tillaga fánanefndarinnar, sem skipuð
var 30. des. 1913).
Flestum nefndarmönnum komsam-
an um það, að almenningi mundi
kærust hin fyrstnefnda fánagerð. Og
enginn þeirra lýsti yfir því, að hann
væri henni alveg mótfallinn, ef til
þess - kæmi, að konungur gæti fallist
á hana óbreytta.
Nú var nefndinni ljóst, að nokkur
likindi eru til, að konungur vilji ekki
fallast á þessa gerð, svo nauðsyn
verði að breyta henni eitthvað.
Þeir, sem fastast héldu henni fram,
töldu vænlegast að breyta henni sem
minst, ef til kæmi, og þótti nægi-
legt að bæta að eins hvitri stjörnu í
efri stangarreitinn.
Aðrir töldu litlu skifta, þótt breyt-
ingin yrði gagngerðari, ef breyta
þyrfti á annað borð, og þótti þríliti
fáninn fegurri og hentugri.
Meiri hluti nefndarinnar (P. J.,
M. K., G. H., S. St., E. J. og S.
G.) taldi óheppilegt, að Alþingi gerði
fleiri en tvær gerðir að tillögu sinni
við konung, og vildi láta aðra hvora
tvílitu gerðina fylgja þrilitu gerð-
inni.
Minni hlutinn (Sk. Th., B. J., J.
B., M. P. og K. F.) vildi ekki úti-
loka með öllu hina uppteknu gerð,
þó að litlar líkur þættu til, að kon-
ungur féllist á hana. Ef hún feng-
ist ekki, vildi hann ekki breyta henni
með öðru en hvítri stjörnu í efri
stangarreitnum. En þar sem hann
vildi ekki heldur útiloka þrilitu gerð-
ina, og taldi hana tryggingu fyrir
þvi, að konungur féllist á einhverja
gerðina, vildi hann hafa gerðirnar
þrjár í tillögum þingins við konung.
Ráðheira studdi tillögur minni hl.
í nefndinni, en G. Björnsson lét
málið hlutlaust.
Nefndin kom sér saman um, að
leggja til við hv. Alþingi. að það
samþykki eftirfarandi tillögu til þings-
ályktunar.
TILLAGA
til þingsályktunar um gerð íslenzka
fánans.
Með þvi að svo er tiltekið í kon-
ungsiirskurði 22. nóv. 1913, aðgerð
íslenzka fánans skuli ákveðin með
nýjum konutigsúrskurði, þegar ráð-
herra íslands hafi haft tök á að kynna
sér óskir monna á íslandi um það
atriði, þá ályktar sameinað Alþingi
að mæla með þeirri gerð, sem borin
var upp á Alþingi 1911 og 1913,
annaðhvort óbreyttri, eða með stórri,
hvítri fimmblaðaðri stjörnu í efra
stangarreit, eða rauðum krossi í miðj-
um hvita krossinum, í líkingu við
tillögu fánanefndarinnar, sem skipuð
var 30. des 1913.
Alþingi 8. ágúst 1914.
Karl Finnbogason,
skrifari Ed. og framsm.
Jósef Björnsson, Magnús Pétursson,
Einar Jónss., Bjarni Jónss. frá Vogi
með fyrirvara.
Skúli Thoroddsen, skrifari hjd.
Með fyrirvara.
Með skírskotun til sérstaks fyrir-
vara:
Guðm. Hannesson, Pétur Jónsson,
Sig. Stefánsson, M. J. Kristjánsson,
Sigurður Gunnarsson,
form. nefndar neðri deildar.
Samþykkur öllu því, sem ekki fer
í bága við álit fánanefndarinnar '30.
des. 1913 ; læt málið hlutlaust vegna
nefndarstarfs míns.
G. Björnsson,
formaður nefndar Ed. og samvinnu-
nefndarinnar.
En tillöguna hér að framan vildu
þeir Guðm. Hannesson, Sigurður
Gunnarsson, Sigurður Stefánsson og
Pétur Jónsson orða svo:
Með því að svo er tiltekið í kon-
ungsúrskurði frá 22. nóv. 1913, að
gerð íslenzka fánans skuli ákveðin
með nýjum konungsúrskurði, þegar
ráðherra íslands hefir haft tök á að
kynna sér óskir manna á íslandi um
það atriði, þá ályktar sameinað Al-
þingi að lýsa yfir því áliti sínu, að
flestum íslendingum muni langkær-
ast að sú fánagerð, sem borin var
upp á alþingi 1911 og 1913, hald-
ist óbreytt og yrði staðfest af kon-
ungi. En sé þess eigi kostur, vill
það mæla með hinum þrílita fána,
sem fánanefndin, er skipuð var 30.
desember 1913, gerði að aðaltillögu
sinni.
Fánamálið verður til umræðu í
Sam. þingi kl. 6 í kvöld.
Kosningalagafrv. komst í
fyrrakvöld upp úr Neðrideild, óbreytt
að mestu frá stjórnarfrv., nema i
einu stóratriði. Neðri deild skar út
úr frv. 14. gr., þá er kveður á um
hina nýju kjördæmaskiftingu í land-
inu. Var þar gert ráð fyrir 4 þing-
mönnum í Reykjavík.
Við 3. umr. kom Sv. Bj. með
brt. þess efnis, að Reykjavík fengi
3 þingmenn, en Seyðisfjarðaikjör-
dæmi yrði lagt niður. Önnur brt.
kom frá E. A. um, að fjölga þing-
mönnum úr 40 upp í 42 og bæta
2 þingm. við Reykjavík, en allai
þessar tillögur voru strádrepnar. Var
helzt borið þar í bætifláka fyrir
drápi þessarra tilhgna, að svo margir
Reykvíkingar ættu sæti á þingi. En
samkvæmt þeirri röksemdafærslu ætti
Reykjavík engan þingmann að kjósa.
Háskóla latinan og grísk-
an hafa valdið miklum ágreiningi í
efri deild. Var einkum róið þungt
móti hinum nýja háskólakennara af
Bændaflokksmönnum. Þar kom þó
að lokum.að latínan og grískan höfðu
sig áfram móti öllum andróðri.
Untlirbarnakennara vantar
við barnaskólann í Miðneshreppi.
Umsækjendur snúi sér til skóla-
nefndarinnar fyrir 31. ágúst.
Frá Birni Hallsyni kom fram rök-
studd dagskrá á þessa leið:
»Vegna þess, að mikil líkindi eru
til, að óþarft sé að stofna nýtt kenn-
araembætti við Háskóla íslands í
klassiskum fræðum, en bæði hent-
ugra og ódýrara að auka þá kenslu
við hinn almenna mentaskóla fyrir
þá, sem þess óska, lítur deildin svo
á, að rétt sé að fresta málinu og
tekur fyrir næsta mál á dagskrá:
En hún var feld með 15: 9 atkv.
(E. P., G. H., B. H., E. J., G. E.,
Matth. Ól., Sig. Sig., St. St. og
Þór. B.). Frv. síðan sþ. með 15:9
þ. e. hinum sömu og dagskránni
greiddu atkv.
Síijrjöídin mikía
I næsta blaði rrun Isafold skýra svo rækilega og heildarlega, sem
við verður komið, frá aðdraganda hius mikla Norðurálfuófriðar og rekja
sögu hnns hingað til eftir beztu gögnum. En að þessu sinni vísum vér
til símfregnanna.
Hérmeð tilkynntst vinum og vanda-
mönnum, að konan mín elskuleg,
Jódis Jónsdóttir, andaðist þ. 5. þ. m.
Jarðarförin er ákveðin fimtudaginn
13. þ. m. og hefst með húskveðju
kl. 11V2 frá heimili okkar, Vestur-
götu 26 A. Amundi lAmundason.
Jarðarför föður míns, Arnbjörns Ólafs-
sonar, fer fram fimtudaginn 13. þ. m. kl. 2
e. h. frá Skðlavörðustig 14 í Reykjavik.
p. t. Reykjvik II. ágúst 1914.
Ólafur J. A. Ólafsson.
Unglingaskólinn á Sauðárkróki.
ReykjaYíknr-annáll.
f Arnbjörn Ólafsson kaupm. frá
Keflavík, dó um daginn í Iihöfn af
'neilablóðfalli, eins og áður er getið.
Hafði hann farið þ. 3. júlí áleiðis til
Noregs á sýninguna í Bergen. Lík
hans var hingað flutt á Botníu og
verður jarðað hór í bæ á morgun.
Æfiminning Arnbjörns kemur mjög
bráðlega hór í blaðinu.
Hjúskapur. Sigurjón Pótursson
glímukappi og jungfrú Sigurbj. As-
bjarnardóttir. Gift 9. ágúst.
Fisksalan til Englands. Njörður
hinn ísl. botnvörpungur, kom í gær
til Fleetwood á Englandi.
Velferðarnefndin starfar nú dag-
lega. í fyrradag leigði hún skip til
vöruflutninga í landsins þarfir, fyrir
milligöngu Johnson & Kaaber. Er
það 1600 smál. að stærð, leigt í Björg-
vin í Noregi og mun i ráði, að það
fari til Vesturheims og sæki vistir.
Skipafregn:
V e s t a kom hingað til bæjarins
í fyrradag. Með henni var fjöldi far-
þega, þar á meðal: frú Regína Thor-
oddsen, Andrós Fjelstsd augnlæknir,
úr augnlækningaför sinni umhverfis
land, jungfrú Sofía Ólafsdóttir, útlend-
ingar margir 0. m. fl.
B o t n í a korn hingað í fyrradag frá
útlöndum. Meðal farþega voru: frú
Sveinsson frá Kleppi, frk. Kjær yfir-
hjúkrunark. frá Laugarnesi, frú Gíslason,
frú Debell, frú Nielsen, Hanson kaup-
maður og frú hans, Rasmussen lyfsali
frá ísafirði og frú hans, Einar Jóns-
son myndhöggvari og unnusta hans,
frk. Jörgensen, Vilh. Finsen ritstjóri,
Guðm. Thorsteinsson listmálari, Einar
Benediktsson skáld og kona hans og 5;
börn þeirra, Rögnv. Ólafsson bygginga-
meistari, frk. Guðmundsson frá Seyðis-
firði, tveir skrifstofuþjónar til Garðars
Gíslasonar, Mr. Boehlen, belgiskur
sauðakaupm., dr. Hellerung frá New
York, Jacobsen verzl.erindreki, Ól.
Steinback tannlæknir af tannlækna-
fundi i Lundúnum, og nokkrir útlend-
ingar.
P 0 11 u x, skip Björgvinjarfélagsins
er væntanlegt hingað í kvöld. Farþeg-
ar hafa átt æfintýraferðalag, sbr.
símskeyti það, sem prentað er í er-
lendnm símfregnum. Farþegar þeir
er það sendu voru: Arnbjörn S. Bar-
dal frá Winnipeg, frú Asta Hermanns-
son, Guðm. Jónsson, Herbert Sigmund-
son yfirprentari, Jóh. Jóhannesson
kaupm., Jónína Jónatansdóttir, Mar-
grét Gunnarsdóttir, Páll V. Guðmunds-
son, Pétur Halldórsson bóksali, Ragnar
Sigtryggsson, Sigurbj. Ásmundsdóttir,
Sigurbj. A. Gíslason cand. theol. og
Torfi Jónsson.
Settur sýslumaður.
Sigurjón Markússon cand. juris.
er settur sýslumaður í Skaftafells-
sýslum. Fer hann þangað austur
eftir þinglok ásamt ráðherra Sigurði
Eggerz og tekur þá við sýslunni af
honum.
Skólaár frá 1. nóv.—1. maí. Kensla á dag 5 stundir. Námsgreinar
íslenzka (skrifleg og munnleg), náttúrufræði (eink. eðlisfræði og heilsu-
fræði), reikningur, landafræði, saga, söngur, skrift, teiknun og leikfimi.
Aukagreinar: danska og enska.
Umsóknir frá þeim (piltum eða stúlkum), er gjörast vilja nemendur
næstkomandi skólaár, sendist undirrituðum, er gefur nánari upplýsingar
um skólann.
Sauðárkróki, 19. júlí 1914.
Jóti t>. Björnsson.
Hugítjsing.
Sökum gjörræðisfullrar útilokunar frá sambandi við miðstöð lands-
símans kunngerist, til að spara mönnum óþarfa gagnslausan símkostnað^
að hér eftir, þar til er annað verður auglýst, er tilgangslaust að leita
símtals við mig, og eg símsvara að eins áríðandi forretningsskeytum.
Patreksfirði 10. ágúst 1914.
Pétur Tl. Olafsson.
Þakpappaverksmiðjan Dortheasminde
JUL. ZACHARIAS & Co,
Herkúles-þakpappi
HaldgóiDir þakpappalitir allsk.
Stofnað 1896.
Tals.: Miðst. 6617.
Triumph-þakpappi
Tjörulaus — lyktarlaus.
Álagning með ábyrgð.
Lítið á!
85000 pör af skóml
4 pör fyrir 9 br.
Með því að vér höfum keypt
ósköpin öll af skóm, gerðum eftir
nýjustu tizku, seljum vér 2 pör aj
karlm.- og 2 pór aj kvenskóm, reim-
uðum, brúnum eða svörtum, með
sterkum leðursólum, skrautlegum
mjög, stærð eftir númeri eða ctm.,
öll 4 pörin Jyrir að eins 9 kr. er
greiðist við móttöku.
K. Schuhwaren A Ges.
Krakau (Oesterr.) Esteraq. Nr. 8 - I.R.
Líki eigi, má skifta eða fá and-
virðið endurgreitt.
Hyggið aðl
Skór: 85000 pör.
4 pör fyrir 9 kr.
Hvers vegna þjást af veik-
indum þegar
Reform-beltið
getur læknað yður og
hjálpað?
Reform-beltið er nútímans bezta
lækningaáhald. — Vér ábyrgjumst
beltin í eitt ár. Margir læknar nota
sjálfir og ráðleggja öðrum Reform-
belti. — Mörg meðmælabréf fyrir
hendi. — Biðjið um skrá; hún kost-
ar ekkert, en burðargjaldið er 20
aurar.
Þegar pantað er, verður að segja
nákvæmlega til um mittismálið.
Verðið er. 23 kr., 35 kr., 50 kr.
og 80 kr.
Þegar andvirði fylgir pöntun gef-
um vér 5°/0 afslátt og burðargjaldið.
Ef borgað er við móttöku verður
og að borga burðargjald.
Vér höfum keypt mjög miklar
birgðir af skóm eftir nýnstu gerð
og seljum því 2 pör af karlmanns-
og 2 pör af kvenskóm, reimuðum,
gulum eða svörtum, afar fallegum,
með sterkum leðursólum, stærð eftir
númeri eða sentimetrum, öll 4 pörin
fyrir einar 9 kr., er borgist við
móttöku.
S. Stroch, Krakau (Österr.)
Krakowska 29—3.
Líki eigi, má skifta eða fá andvirð-
ið endursent.
Reform-Bureauet,
Rosenkrantzg. 19 II.
Kristiania. Norge.
AXA
Axagrautur á morgnana: Maginn
í lagi — geðið í lagi — alt í lagi.
Dökkjarpur hestur, vakur,
fallegur, og lítur út fyrir að vera
ungur, er i óskilum á Reyniv. í Kjós.