Ísafold - 16.01.1915, Blaðsíða 1
Kemur út tvisvar
i viku. Verð árg.
4 kr., erlendis 5 kr.
eða l'/a doilar; borjj-
ist fyrir uxiðjan júli
erlendis . fyrirfram.
Lausasala 5 a. eint.
Reykjavík, laugardaginn 16. janúar 1915.
6. tölublað
XLII. árg.
Alþýðufél.bókasaín Templaras. 3 kl. 7—9
Borgarstjóraskrifstofan opin virka daga 11 -8
og 5—7
Bœjarfógetaskrifstofan opin v. d. 10—2 og . ™7
Bœjargjaldkerinn Laufásv. 5 kl. 12—3 og í
íslandsbanki opinn 10—21/* og 51/*—7.
K.F.U.M, Lestrar-og skrifstofa 8árd.—10
Alm. fundir fid. og sd. 81/* síbd.
Landakotskirkja. Gubsþj. 9 og 6 á helpj/n
Landakotsspitali f. sjúkravitj. 11—1.
Landsbankinn U-21/*, 51/*—0'/*. Bankastj. 12 2
Landsbókasafn 12—S og 5—8. Útlán 1—3
Landsbúnaðarfólagsskrifstofan opin frá 2
Landsféhirbir 10—2 og 5—6.
Landsskjalasafnib hvern virkan dag kl. 32 -2
Landssíminn opinn daglangt (8—9) virka dagn
helga daga 10—12 og 4—7.
Náttúrugripasafnib opið l1/*—21/* á sunnud.
Pósthúsið opið virka d. 9—7, sunnud. 9—1.
Samábyrgb Islands 10—12 og 4—6
Stjórnarrá5sskrif8tofurnar opnar 10—4 dagl.
Talsími Reykjavíkur Pósth.8 opinn daglangt
8—10 virka daga, helga daga 10—9.
Vifilstabahœlib. Heimsóknartími 12—1
f»jóbmenjasafnib opib sd., þd. fmd. 12—2,
Hjörtur Hjartarson yhrdóms
lögmaður, Bókh’.stig io. Simi 28.
Venjul. heima i2ll%—2 og 4—
Skrifstota
Eimskipafélags Islands.
Landsbankanum (uppi).
Opin daglega kl. 5—7.
Talsimi 409.
Siðustu simfregnir.
Opinber tilkynning
frá brezku utanríkisstjórninni
í London.
Rússar berjast altaf.
London 9. jan. kl. 12 á hád.
Eftirfarandi tilkynning hefir borist
frá Petrograd:
Orustan harðnar stöðugt á línunni
Sukha—Moghely, á vinstri bakka
Weichselfljóts. Þjóðverjar sækja
Stöðugt á fxrátt fyrir feiknalegt mann-
fall. Óvinirnir náðu nokkrum af
fremstu skotgryfjum vorum, en voru
reknir þaðan aftur með byssustingja-
áhlaupi. Þ. 7. jan. ráku Rússar
óvmina úr skotgröfunum í nánd við
Moghely og tóku marga fyrirliða og
rúmlega 100 menn höndum. Rúss-
ar tóku Krinpolunz í Bukowina þ.
6. þ. m. Rússar hafa barist stöðugt
siðustu vikuna á þessum stöðvum
og hafa sótt fram 120 verstur. Þeir
eru nú komnir að landamærum
Bukowina og Ungverjalands og hafa
tekið rúmlega 1000 Austurríkismenn
og mikið herfang.
Herstjórnin í Kákasus tilkynnir,
að Tyrkir sæki mjög ákaft fram í
Kauraurgan-héraði til þess að koma
10. höfuðdeildinni til hjálpar, sem
reynir að komast burtu frá Saryk-
amysh.
Tyrkir missa skip.
Lopdon 10. jan. kl. 11.48 árd.
Tyrkneskt herflutningaskip rakst á
tundurdufl í nánd við Bosporus þ.
2. janúar og sökk. Öðru herflutn-
ingaskipi tyrknesku var sökt þ. 5.
þ. m. milli Sinobe og Trebizond.
Rússar skjóta á Sinobe.
Það er opinberlega tilkynt að rúss
nesk herskip hafa skotið á Sínobe
og sökt öllum skipum, sem þar voru
í höfn.
Serbar vinna á.
Opinber tilkynning frá Serbum
segir, að Serbar hafi komið Austur-
ríkismönnum, sem tekið höfðu eyju
skamt frá Belgrad, á óvart og
að Serbar hafi rekið Austurríkismenn
á flótta. Serbar tóku 50 hermenti
höndum.
Frá Afriku.
Það er opinberlega tilkynt frá
Pretoria, að lið sambandsmanna í
Suður-Afríku hafi tekið Schuitdrift
þ. 5. þ. m. Af sambandsmönnum
særðust 5. Þjóðverjar hörfuðu und-
an yfir Orangefljótið.
Frakkar vinna dálítið á.
London 9. jan kl. 7,50 siðd.
Eftirfarandi frönsk opinber tilkynn-
ing var birt siðdegis i gær:
Fyrir sunttan Ypres eyðilögðum
vér nokkrar skotgryfjur óvinanna og
þögguðum niður í tundurverpurum.
í Soupier-héraði náðum vér 132.
hæðinnt á vort vald og vér höfum
tekið 600 metra af skotgryfjum óviu-
anna. Þremur gagnáhlaupum var
hrundið. Óvinirnir skutu því á
Soíssons og eldur kom upp í dóms-
húsinu.
Fyrir sunnan Laon og Craonne
eyðilagði stórskotalið vort skýli, sem
hafði að geyma vélbyssur óvinanna.
Vér þögguðum niður i fallbyssum
óvinanna og eyðilögðum skotgryfjur.
í Perthes-héraði náðum vér 400
metrum af skotgryfjum óvinanna fyrir
vestan bæinn, réðumst síðan á hann
og sóttum um 500 metra fram.
Aköfu áhlaupi óvinanna í Argonne
var hrundið. Oss hehr miðað dálítið
áfram í Voevre-héraði fyrir vestan
Flirey, i Paillyskógi og í Pretre-skógi.
í Cerneyhéraði höfum vér haldið að-
stöðum vorum, en óvinirnir, sem
höfðu fengið töluvert hjálparlið,
náðu Burnshaup. Þeir mistu fjölda
manna.
Svar Breta til Bandarikjamanna.
London 10. jan.
Fyrsta svar brezku stjórnarinnar
við bréh Bandaríkjastjórnar er ein-
lægt og vingjarnlegt. Sá eini réttur
sem brezka stjórnin krefst, er að hafa
afskifti af bannvöru, (Contraband)
sem fara á til óvinalanda. Það virð-
ist vera talsverður misskilningur um
það, hvert tjón verzlun Banaríkja-
manna hafi beðið. Til dæmis að
taka voru útfluttar vörur frá New
York í nóvembermánuði 1913 8®/4
milj. dollara virði, en í nóv. 1914
voru þær 21 miljón dollara virði.
Árið 1913 vorn flutt 15,000,000 pd.
af kopar til ítaliu frá Bandaríkjunum,
en 1914 voru flutt þangað 36,000,-
000 pund.
Bómullarflutningi hafa Bretar ekki
skift sér af og matvörum hefir ein-
ungis verið haldið eftir er ætla mátti
að þær ættu að fara til hers eða
stjórnar óvinanna. Það er erfitt fyr-
ir Breta að leyfa innflutning á tog-
leðri (rubber) til rikja, þegar álíta má
að mestur hluti togleðurs þess, sem
út er flutt frá Bandaríkjunum, sé
ætlað óvinalöndum. Brezku stjórn-
inni er mjög umhugað um að hindra
ekki innflutning á vörum frá Banda-
rikjunum til hlutlausra ríkja.
Frá Frökkun?
London, 10. jan., kl. 6.20 e.h.
Opinber frönsk tilkynning, gefin
út 10. janúar skýrir frá því, að þrátt
fyrir margitrekuð áhlaup hafi óvin-
unum ekkt tekist að ná aftur skot-
gröfum, sem þeir höfðu mist ná-
lægt Soissons.
Þjóðverjar skutu aftur á Soissons
í gærdag.
Mílli Rheims og Argonne hefir
stórskotalið vort skotið á skotgrafir
Þjóðverja með miklum árangri.
Vér höfum styrkt stöðvar, sem
vér tókum hjá Perthes og rekið af
oss gagnáhiaup Þjóðverja þar fyrir
vestan.
Vér höfum unnið land vesturfyrir
bóndabæinn Beausejour og tókum
vígi þar fyrir norðau.
Stórskotalið vort eyðilagði þýzk
bjalkahús í Argonne.
Vestan við Bauroilles hafa óvin-
irnir ráðist á 263. hæðina, en vér
höfum haldið öllum vorum stöðv-
um.
Áhlaupum Þjóðverja í Apremont-
skóginum og Vogesafjöllum hefir
verið hrundið.
Rússum veitir betur gegn Þjóðverjum.
>Engin breyting i Galiziu<.
London 11. jan. kl. 2.25 síðd.
Eftirfarandi tilkynning kom frá
Rússum í gær:
Ekkert markvert bar við á vínstri
bakka Weichselfljóts í gær.
Milli 8. og 9. janúar gerðu Þjóð-
verjar fjögur áhlaup hvert á fætur
öðru norðan við Soukhs, en þeim
hrundu Rússar með skotum og gagn-
áhlaupum.
Þjóðverjar grófu sig að tveimur
skotgryfjum nálægt Dalawatka, þar
sem fámennar rússneskar liðsveitir
voru fyrir. Síðan gerðu þeir áhlaup,
en voru hraktir aftur á bak og mistu
nokkrar af sínum eigin skotgryfjum.
Skamt frá Moghely tóku Rússar
nokkrar skotgryfjur Þjóðverja Og
styrktu stöðvar sínar.
Engin breyting í Austurríki.
Múhamedsmenn og Bretar.
London 11. jan. kl. 11.53 e. h.
Soldáninn af Selangor hefir sent
ráðsmanni brezku stjórnarinnar þar
svolátandi bréf:
»Enda þótt Tyrkjasoldán játi
sömu trú og eg, á stjórn mín alls
ekkert saman við Tyrkjastjórn að
sælda og fulltrúar mínir og þegnar
eru allir hollir brezku stjórninni.
Eg bið þess að Bretar megi verða
sigursælir i þessum ófriðic.
Viðureignin i Frakklandi.
London, 11 jan. kl. 8.11 síðd.
Tilkynning frá Frökkum:
Frá sjó til Ypres er skýrt frá stór-
skotaliðsviðureign og hafi árangur
skothriðarinnar á skotgrafir Þjóðverja
hjá Ypres orðið sérstaklega góður.
í La Boiselle-héraði tóku hersveit-
ir vorar skotgryfju eftir ákafa orustu.
Þjóðverjar gerðu áhlaup nálægt
Soissons á 132. hæðahnúkinn. Vér
hrundum áhlaupi þeirra og gerðum
gagnáhlaup. Tókum vér þar 500
metra af varnarröð Þjóðverja og
trygðum stöðvar vorar á 132. hæð-
inni.
A svæðinu þaðan og til Rheims
hefir að eins orðið stórskotaliðsvið-
ureign.
Milli Rheims og Argonne skutum
vér á fremstu skotgrafaröð óvinanna
og varaskýli.
Norðan við Perthes brt.tum vér á
bak aftur gagná.Jaup, sem talað var
um í gær, og tókum 200 metra af
skotgryfjum óvinanna.
Norðan við Beausejour reyndu
óvinirhir að taka aftur lítið vígi er
þeir höfðu mist. Gerðu þeir tvö
áhlaup með tveimur herfylkjum
(Battalions), en þeim var báðum
hrundið og bi5u óvinirnir mikið tjón.
Vér héldum fremstu stöðvum vor-
um í Argonne.
Milli Meuse og Moselle var við-
ureignin hæg. í Vogesafjöllum
kyngdi niður snjó. Skotið var á
Thann og 425. hæðahnúkinn.
Þorsteinn Erlingsson.
Skarð er fyrir skildi orðið,
skeikar að vonum liði veiku,
þegar fornu foringjarnir,
fremstir að vígum, bleikir hniga.
Þá er vandi vel að enda
vigraleik og halda sigri.
Vandi að hitta’ á ráðin réttu,
raun að bæta’ í auðu sætin.
Kfístján 0. Skayfjöri
umboðsmaður
brezkra verksmiðja
dvelur vetrarlangt
32 Margaret Street, Hull, England-
Erl. símfregnir.
Eftirfarandi skeyti bárust Fiskifé-
lagi Islands frá Matthíasi Þórðarsyni
10. janúar:
Liverpool 7. jan.
Eg skrifaði brezku stjórninni og
fór fram á að fá leyfi til þess að flytja
til íslands ýmsar vörutegundir, sem
annars er bannað að fl}7tja út. Fékk
svar frá Sir Edward Grey í dag og
segir hann að tillit muni verða tek-
ið til umsóknar um útflutninga á
vissum vöruregunduni, að svo miklu
leyti sem það ekki komi í bága við
þarfir Breta.
IÁverpool 7. jan.
Nýr fiskur er í mjög háu verði.
Á laugardaginn seldi botnvörpungur,
sem kom af íslandsmiðum, afla sinn
fyrir 2000 sterlingspund. í gær
seldi annar fyrir 2200 sterlingspund.
Er það hið bezta verð, sem botn-
vörpungaafli nokkru sinni hefir ver-
ið seldur fyrir.
Menning vorri mest þeir vinna
menn, sem kunna, þora’ og nenna
gamla fjötra’ og Lverskyns hömlur
hrista burt og af sér rista
hleypidóma í grimmri glímu,
greiða þjóðum nýjar leiðir.
Þar er margri þraut að mæta,
þar hafa s k á 1 d á undan farið.
Því er sorg að sjá þig bergja
síðsta bikar tímans hvika,
þig, sem áttir orð, sem hvöttu
undrahjörinn, skáldasvörin,
málið snjalla, hljóminn hvella,
hreim af sálar treystu stáli. —
Tignarsæti andans eignar
eiga á Fróni þú og Jónas.
Minning geyma’ í munargrunni
menn og konur, Erlingssonur I
Ljóðin prúðu, léttu, þýðu,
lifa timans hvörfum yfir.
íslandsvonir, íslandssynir
andarvana ljóðasvaninn
gráta, meðan glóey lætur
geislum stafa á lönd og hafið.
Úti frystir, hljótt er haustið,
hrynja laufin, bjarkir stynja,
húmið dökknar, blómin blikna,
burt eru flestir sumargestir. —
En móðirin bezta á mjúkum brjóstum
mæta barnið sofa lætur.
Hún mun geyma, unz tiðir tæmast
tryggum huga soninn dygga.
Tr. G.
Samverjinn.
Hór með leyfum vér oss í nafni
Umdæmisstúkur.nar nr. 1 bér í bæn-
um, að tilkynna að vér hcfum afráðið
að byrja með úthlutun á matgjöfum
föstudaginn þ. 15. þ. m. á sama stað
og með líku sniði sem í fyrravetur.
Flestum kom saman um að starf
J>S a m v e r j a n s« hefði þá verið gott
og nauðsynlegt, sem sýndi sig bezt í
því ágæta liðsinni sem géðhjartaðir
bæjarbúar þá veittu oss með svo ríku-
legum gjöfum í matvælum, peningum
og áhöldum, að oss skorti aldrei efni
til að veita þeim sem leituðu til oss
meðan Samverjiun starfaði.
Yór leyfum oss þvf, að leita aftur
á náðir bæjarbúa um hjálp og fram-
lög svo að fyrirtæki þetta geti hepn-
ast eins og þá, og vór fulltreystum
því, að oss verði sýnt sama traust og
að jafnvel fleiri velstæðir borgarar rótti
oss hjálparhönd, því þörfin er víst,
því miður, engu minni nú en þá.
Tilhögun á söfnun gjafanna verður
mjög svipuð því sem í fyrravetur.
Vér óskum að væntanlegum styrk og
gjöfum só komið til einhvers okkar
undirritaðra eða í Goodtemplarahúsið
til ráðskonunnar, sem er sú sama og í
fyrra og er altaf við meðan »Samverj-
inn« er opinn, frá kl. 11 árdegis til
kl. 2 síðdegis. Ef um vörur er að ræða
má gera oss aðvart í síma og munum
vór þá annast um að sækja þær.
Talsími í Goodtemplarahúsinu er
355, til formannsins má hringja að
Ási nr. 236 og til ritarans á virkum