Ísafold - 03.02.1917, Síða 2

2
IS AFOLD
Tíafið þið mmtað eftir afvinnu-
skránni í Bæjarshránni?
Þar verða þeir, sem þess óaka, skráðir m. a. undir þessum
flokkum:
Evrópu — þar eð það hefir sýnt
sig, að þeir geta ekki samþýðst
menning álfunnar.
Og enn segja þeir.
Með þetta mark fyrir augum
ætla þeir Samherjar að leggja alt
það í sölurnar er þeim frekast er
unt, þar eð þeir, með svofeldu
móti, berjist ekki einungis fyrir
sinni velgengni, heldur fyrir fram-
tíðarmenningu allrar álfunnar.
Þótt þeir ætli að klekkja á her-
valdi Prússa, þá sé það hvergi
nærri tilgangur þeirra að eyða
eða misþyrma hinum germanska
þjóðflokki.
Undirtektir.
Þótt skilmálar þessir séu næsta
óaðgengilegir Miðveldum, og allir
flokkar í Þýzkalandi ljúki upp
einum og sama munni um það,
að fremur mætti kalla þetta ófrið-
arboðskap, og enda þótt nú liti
mjög ófriðlega út, þareð allir búa
sig til stórfeldra herfara, þá má
telja boðskap þenna mikið spor .
áttina til friðar.
Nú vita Samherjar til hvers er
barist — og nú er líklegra að
Miðveldin komi með sína skilmála
— eða gagnkröfur. Þegar svo
langt er komið, er ekkert liklegra,
en það leiði beint til friðarsamn-
inga, hvei’su mjög sem skilmál-
arnir verða sundurleitir. Friðar-
þrá sú, er gripið hefir þjóðirnar
og sem vex og magnast dag frá
degi hlýtur að bera til sátta.
Er rikiskanzlarinn, Bethmann-
Hollweg, bar fram friðarsamn-
ingaboð Þjóðverja 12. des. síðastl.,
þá hélt hann því fram, að hent-
ast væri, að friðarskilmálar þjóð-
anna yrði ekki auglýstir fyr en
á væntanlegum friðarfundi. Leit
hann svo á, að betra væri það
fyrir alla málsaðila, að vera ekki
búnir að binda hendur sínar áður
en á fundinn kæmi.
En þarna riðu Samherjar á
vaðið, Eflaust má telja þessar
kröfur Samherja þær fremstu er
þeir hugsa sér, enda ólíklegt að
Miðveldin geti nokkurn tíma
gengið að þessu.
Upp á siðka8tið hafa t. d. máls-
metandi stjórnmálamenn Þjóð-
aðar áminningar«. G. B. gekk
inn aptur 22. Okt. sama árs.
Þegar gjaldkeri fræðslunnar
gerði uppreikning hennar 14. Maí
1897, höfðu útgjöldin verið síðan
27. Nóv. 1896 alls 232,18. Átti
fræðslan að þeim luktum 0,03 í
sparisjóði.
Á fundi Stúdentafélagsins hinn
25. Febr. 1898 var »tekin fyrir
tillaga til atkvæðagreiðslu frá
H(araldi) Nielssyni og S(igurbirni)
Á(stvaldi) Gislasyni um það, hvort
félagið vildi lýsa vanþóknun sinni
á alþýðufyrirle8tri Bjarna Jóns-
sonar*. Eptir allmiklar umræður
var samþykt á fundinum með
öllum atkvæðum gegn tveimur:
»Að Stúdentafélagið lýsi yfirþví,
að það bæri fult traust til nefndar
þeirrar, sem það hefir falið um-
ejón og umönnun alþýðufyrirlestr-
arina, og tekur því fyrir næsta
mál á dagskrá*. Haraldur og
Ástvaldur sögðu sig úr félaginu.
Þó að þess finnist ekki getið í
fundabók Stúdentafélagsins, að
nein alþýðufyrirlestranefnd hafa
verið kosin árið 1897, má þó, af
fundagerð félagsins 15. Okt. 1898,
sjá, að nefnd sú, er valin var
27. Nóv. 1896, hefir verið endur-
kosin 1897, því að í fundargerðinni
19. Okt. 1898 er svo að orði
Agentar.
Bakarar.
Bankar.
Bifreiðastjórar.
Blikksmiðir.
Blöð og tímarit,
Bókbindarar.
Bóksalar.
Gaslagningam enn.
Gosdrykkjaverksmiðjur.
Gullsmiðir.
Heildsalar.
Húsgagnasmiðir.
H úsgerðameistarar.
Járnsmiðir.
Kaffihús.
Kennarar.
Klæðskerar.
Leðursalar.
Leturgrafarar.
Ljósmyndarar.
Læknar.
verja haldið því þráfaldlega fram,
að það sé lífsnauðsyn Þjóðverjum
í framtíðinni að vald Tyrkja í
Evrópu haldist óskert. Má vel
vera að afdrif Tyrkja og hver
eigi að eiga Konstantinopel, það
verði örðugasta þrætueplið er til
friðarsamninga kemur.
komist: »Samþykt að endurkjósa
sömu menn, sem staðíð höfðu
áður fyrir alþýðufyrirlestrunum,
nefnilega
Docent Eirík Briem,
lektor Þórhall Bjarnarson,
Guðmund lækni Björnsaon,
Haldór bankgj.k. Jónsson og
Jón bókavörð Jakobsson.«
Samkvæmt reikningi gjaldkera
18. Okt. 1898 höfðu tekjur af
fyrirle8trum 1897—1898 verið
84,80, en útgjöld alls 9,15. Tekju-
afgangur 75,65.
Árið 1898 keypti fræðslan bæði
myndir frá útlöndum til sýninga,
svo og myndir og veggtjöld af
Þorláki 0. Johnson kaupmanni
fyrir alls 202,80. Það ár tók hún
til láns hjá Stúdentafélaginu 50
kr., og átti á þann hátt við reikn-
ingslok 26. Apríl 1899 í sparisjóði
18,57. En alls höfðu útgjöldin
verið 274,45.
í fundabók Stúdentafélagsins
er ekki getið neinnar fyrirlestra-
nefndarkosningar árið 1899. En
af fundargerð 1. Dec. 1900 má
)ó sjá, að 1899 hafi fyrri nefndar-
menn allir verið endurkosnir, því
að í fundarbók 1. Dec. 1900 segir
svo: »Þá gat (Vilhj. Jónsson) for-
seti þess, að allir meðlimir al-
)ýðufyrirlestranefndarinnar,nema
Lögfræðingar.
Málarar.
Mjólkursalar.
Múrarar.
Pappírssalar.
Prentsmiðjur.
Rakarar.
Skipasmiðir.
Skósmiðir.
Skóverzlanir.
Steinsmiðir.
Söðlasmiðir.
Tóbakssalar.
Trésmiðir.
Umboðssalar.
Úrsmiðir.
Vátryggingar.
Veggfóðrarar.
Verzlanir (með allsk. sér-
greiningum).
Verkfræðingar.
Vél8miðir o. s. frv.
I nóvember síðastl. lét stjórn-
arherra Rússa, Stíirmer, af völd-
um. Kom það á daginn, að hann
bar ekki sem fjandsamlegastan
qug til Þjóðverja. Hafði það
komið til orða, svo lítið bar á,
að sérfriður kæmist á á milli
Rússa og Þjóðverja. En er allir
síra Eiríkur, hefðu tjáð sér, að
þeir sæu sér ekki fært að taka
móti kosningu, og harmaði hann
það, því að þeir hefði reynzt
mætavel, og nefndi þar til sér-
staklega lektor Þórhall. Síðan
voru þessir kosnir í nefndinna:
Björn Olsen,
Jón Þorkelsson,
Guðmundur Magnússon,
Sigurður Thoroddsen og
Pálmi Pálsson,
með því að það upplýstist, að
síra Eiríkur mundi eigi taka við
endurkosningu. — Lektor Þórhall-
ur skýrði frá, að til væri áhöld
til fyrirlestra fyrir c. 500 kr. og
um 60 kr. í peningura. Hann gat
þess jafnframt, að honum þætti
ólíklegt, að nokkuð yrði af fyrir-
lestrum í vetur, vegna þess, hve
starfið væri erfitt, sér í lagi vegna
þess, hve meðlimir félagsins væri
tregir til að aðstoða nefndina«.
— Við Martslok 1900 átti fræðsl-
an í sjóði kr. 63,84
Um áramótin 1900—1901 kom
fram uppástunga frá Guðmundi
Hannessyni, þá lækni á Akureyri,
að Stúdentafélagið hagaði alþýðu-
fyrirlestrum sínum líkt því, sem
nefnt er annarsstaðar »University
extension«. Var það mál rætt
fyrst á fundi félagsins 26. Jan.
samningar ónýttust, greip Þjóð-
verjinn það ráð, að stofna kon-
ung8iikið Pólland. Vafalaust hafa
þeir samningar strandað á þvi,
að báðir vildu hafa umráð yfir
Konstantinopel.
Þá yrði það enginn hægðarleik-
ur fyrir Miðveldin að gefa alla
þá þjóðflokka frjálsa, er Samherj-
ar heimta. Væri það í raun og
veru sama sem að Austurríki og
Ungverjaland færi alt í mola. Eða
skyldi þeir vilja láta af hendi
Elsass-Lothringen Þjóðverjar, með
öllum þeim löndum er þeir hafa
unnið í þessum ófriði.
Mikið umtal hefir verið í heims-
blöðunum um friðarskilmálana
síðan. Hafa Bretar meðal annars
bent á, að þeir hugsi þar ekkert
um sig, fari hvorki fram á lönd
né skaðabætur — enda hafa þeir
lagt út í ófriðinn vegna skyldu
þeirrar sem á þeim hvílir, til
þess að vernda smælingjana.
Henderson, enski ráðherrann,
segir um friðarskilmálana meðal
annars, að enda þótt Miðveldin
vilji gefa frá sér öll þau lönd er
þau hafa unnið í ófriðnum, þá
verði og að taka tillít til þess, að
Þjóðverjar hafi algerlega kúgað
sambandsþjóðir sínar, Austurrik-
ismenn, Búlgari og Tyrki, undir
stjórn sína og vilja. Mið-Evrópa
sé orðin ein heild, öflugt hervald,
er Saraherjar geti ekki felt sig
við í framtíðinni.
Látinn
erfyrir nokkru Eiiíkur Kúld bóndi
á Ökrum á Mýrum, nokkuð rosk-
inn orðinn. Hann dvaldist i Reykja-
vík og stundaði trésmiðar nokkuð
mörg ár, en bvarf að ættleifð sinni
Ökrum um aldamót, Eiríkur var
merkismaður á marga lund.
Embætti
Arrtessýsla er auglýst laus. Um-
sóknarfrestur tii 30. apríi. Meðal
umsækjtnda er talinn Guðm. Eggeiz
sýslumaður.
1901, og var síðan enn rætt á 2
fundum til, og 9. Marts 1901 voru
þessir menn kosnir í nefnd mál-
inu til athugunar: Björn Olsen,
Þórhallur Bjarnarson, Jón Magn-
ús8ou, Bjarni frá Vogi og Guðm.
Björnsson, sem hafði tjáð sig mót-
fallinn þessari breytingu. Niður-
staðan af starfi þessarar nefndar
virðist hafa orðið það, að af fé-
lagsins hálfu var sótt til Alþingis
um sumarið um styrk til útbreiðslu
fyrirlestranna eða almennrar há-
skólafræðslu. — Á meðan á þessu
stóð lá alt fyrirlestrahald niðri,
og fyrirlestranefnd sú, sem kosin
var 1. Dec. 1900, hafðist ekki að.
Og 28. Okt. 1901 var háskóla-
fræðslunefndin frá 9. Marts kos-
in til þess að sjá um fyrirlestra-
hald næsta árið. Enn var sama
nefnd endurkosin á fundi 13. Okt.
1902 0g aptur á fundi 8. Jan.
1904 (B. J. form., J. M. gjaldkeri).
Á fundi 13. Jan. 1905 óskaði
Bjarni frá Vogi að verða ekki
endurkosinn, og var þá valinn í
nefndina í hans stað Ágúst Bjarna-
son, en hinir aðrir sömu og áður
endurkosnir.
Árið. 1906 verður ekki séð, að
nein fyrirlestranefnd hafi kosin
verið, heldur hafi sama nefndin
haldið áfram, sem kosin var 13.
Fáein orð.
Svo lítur út, sem ísafold vilji fá.
mig til að svara einhverju árásum
þeim, sem hún gerir nú á mig og at-
vinnu mína, sbr. otð henuar: aldrei
meiri þögn varð i heimi.
Já, eg hafði ásett mór, að rjúfa ekki
þögnina, því eg tók það ekki svo, að
hún gerði þetta af óvild til min, he!d-
ur af því að hún teldi, að það muudi
gagna eitthvað þeim málstað í stjóru-
málum, sem hún fylgir og afla honum
meira trausts, og vildi eg þá lofa
henni að nota það svo sem henni sýud-
ist, því að sjálfur hafði eg enga trú
á, að þessi atför spilti neitt þeim mál-
stað, sem eg hefi fylgt, því að allir
sæju af hvaða toga hún væri spuuniu.
En nú vil eg þó eitt skifti fyrir öll
— þótt ekki væri til annars en að
láta vita, að eg fylgdist með>— gera.
örfáar athugasemdir um árásaiefnið,
sem er aðallega það, að eg hefi ráðist
sem starfsmaður við Landsbankann og
jafnframt nokkur önnur atriðij sem
mór skilst að eigi að vera mór til
hnjóðs.
Það er rangt svar hjá blaðinu, að
eg só ráðinn til eða látinn, sem það
er orðað, afrita skjöl fyrir 2400 kr.r
en starfsmenn bankans eru ráðnir til
þess — auk þess aðalstarfs, sem hverj-
um er ætlað — »að vinna hvert það
verk í þarfir bankans, sem banka-
stjórnin felur honum og teljast verður
forsvaranlegt«.
Þar sem blaðið leggur þanu dóm á,.
að mig skorti hæfileika til að leysa af
hendi það starf, sem eg hefi á hendur
tekist, þá getur sá dómur á engum
ktinnugleika verið bygður. En eg vil
leyfa mór að geta þess, að jafuframt
embættÍ8störfum mínum hefi eg unx
nál. þrjá tugi ára fengist allmjög við*
skyld störf, færslu bóka, samning og:
endurskoðun reikninga, þar á meðal1
tveggja sparisjóða, sem eg hefi átt þátt •
í að stofna, svo að ef nokkuð væri'
hæft í því, sem blaðið sjálft er svo-
vingjarnlegt að segja um mig, þótt
oflof sé, að eg só mikilhæfur maður,-
þá retti það að geta treyst því, að eg
hefði svo mikið í þetta starf, að ekki1
só ástæða til fyrir fram að úthrópa
mig fyrir það. Enda efast eg ekki'
urn að sá só almanna dómur, að ekki
hafi allar embættaveitingar,- sem ísa-
fold þó hefir látið óátaldar, verið með
meiri líkindum gerðar heldur en ráð-
Janúar 1905. En í fundabók
Stúdentafélagsins 18. Ðec. 1906
er þess getið, að Ágúst Bjarnason
hafi »8agt sig úr alþýðufræðslu-
nefnd félagsius og þar með úr
félaginu sjálfu«.
Á fundi Stúdentafélagsins 7.
Janúar 1907 voru þessir kosnir í
fyrirlestranefnd:
Jón Magnússon,
Guðra. Björnsson,
Þórhallur Bjarnarson,
Björn Olsen og
Guðm. Finnbogason.
En á fundi 28. Janúar 1907 var
Einar Gunnarsson kosinn í fræðslu-
nefndina »í stað Bjarnar Olsens,
er sagzt hafði úr félaginu«. Síð-
an er ekki hægt að sjá neitt um
fræðslunefnd í fundabók Stúdenta-
félagsins, né hvað henni líður,
fyrri en 6. Nóv. 1908, að »í al-
þýðufræðslunefnd voru kosnir
Bjarni Jónsson og Einar Gunnars-
son«. Hins vegar var kosin nefnd
að fullu 8. Febr. 1909 0g eru þá
þessir menn valdir:
Bjarni Jónsson frá Vogi,
Jón Magnússon,
Benedikt Sveinsson,
Einar Gunnarsson og
Guðmundur Magnússon.
Frh-
Að láta skrá sig í atvinnuskránni — þ. e. nafn, heámili,
talsima og póstbox — kostar með feitu letri kr. 3,00, með ská-
letri kr. 2,00, með venjulegu letri kr. 1,00.
Fyllið út neðanskráðan pöntunarseðil, og sendið á gkrifstofu
ísafoldar fyrir mánudag.
Eg undirskrif óska'nafn mitt skráð í Atvinnuskrána
i Bæjarskránni undir flokknum
feitu-
með ská-
venjul.
letri *
Nafn:
Utanáskrift, talsími og póstbox.