Ísafold - 07.04.1927, Blaðsíða 3

I S A F 0 L B
9
Alþingi.
Ný frv. og nál.
Innlendar tollvörur. Fjérhags-
nefnd Nd. Alþingis hefir nú skilað
aliti sínu um ]>etta xnál, en nefnd-
armenn eru ekki allir sammála um
meginstefnu frv. Telja sumir, að
’eigi beri að gefa innlendum iðnaði
tollvernd því að hún. laiði til þess
«ð halda uppi dýrtíð í landinu.
Aðrir t.elja vel forsvaranlegt að
■gefa innlendum framleiðendum í-
vilnun með tollgreiðslu, einkiun í
hyrjnn. Leggur n. til að tollurinn
verði læltkáður, frá því sem er í
frv., en í;uú svo smámsaman liækk-
4xndi, en sódavatn vill nefndin að
-sje tollfrjálst. .
Málfrelsi þingmanna. Pjetur í
Hjörsey ber fram frv. um brt. á
þingsköpum Alþingis, þannig að
framsögumenn megi ta.la fjórum
sinnum um sama. mál (í stað þrisv-
=ar sinnuru) og aðrir þm. megi tala
þrisvar (í stað tvisvar) og auk
þess megi menn gera hálftíma at-
hugasemd um málið í heild, eða
•einstök atriði þess. Segir í grg. að
•sje ath. umræðupartur Alþ.tíðind-
«mna s. 1. 8—10 ár hljóti menn að
sjá hve ófrjálslegur hemill er lagð-
«r á málfrelsi þingmanna.
•Gengisviðauld. Stjórnin ber fram
frv. nm þáð, að lögin um, að inn-
heimta ýmsa tolla og gjöld með 25%
gengisviðauka, skuli gilda um eitt ár
enn, eða til ársloka 1928.
Sala prestákalla. J. A. J. flytur
frv. um að kirkju og kenslumélaráð-
herra veitist heimild til að selja jörð-
ina Hest í Súðavíkurhreppi og að
íindvirði jarðarinnar skuli á sínum
tíma varið til þess að kaupa annað
hentugra býli eða hús handa prestin-
»111 í Ögurþingum.
Prestsetrið Hestur hefir aldrei ver-
rð notað til ábúðar af neinum presti
í Ögurþingum til langframa, enda er
jörðin í afskjektum firði og illar sam-
göngur þangað. Abúandi jarðarinnar
vill nú fá hana keypta og sýslunefnd,
sókna.rprestur og liiskup leggja ein-
dregið moð því, að jörðin verði hon-
mm seld.
Verkkaupsgreiðsla. Eins og fyr hef-
ir verið frá skýrt fór frv. Hjeðins
um greiðslu verkkaups til allshn. —'■
Hefir nefndin klofnað um málið og
leggur meiri hl. hennar (Jör B., Hj.
V. og J. G.) til, að frv. verði samþ.
með nokkrum breytingum. Líta þess-
ir nefndarmenn svo á, að rjett sje
að setja með lögum ákvæði um hve-
nær greiðsla verkkaups í algengri
daglaunavinnu skuli síðast fram fara,
en vill jafnframt setja takmörk fyrir
því, hvað teljast skuli fast starfsfólk.
Ennfremur vill meiri hl., að mála-
rekstur út af verkkaupi hejri undir
neðferð einkalögreglumála og að rjett-
argjöld skuli ekki greidd í slíkum
málum.
ÚR UMRÆÐUM.
Útrýming fjárkláða. Það varð
hitamál nd. i gær. — Eins og fyr
er getið fer frv. þetta fram á alls-
lierjar útrýmingarböðun á öllti
landinu í árslok 1928 og í ársbyrj-
un 1929. Þó er atvmrh. heimilt að
fresta böðun ef stjórn Bfj. ísl. tel-
ur varhugavert að láta hana fram
fara vegna fóðurskorts.
Landbn. hafði mál þetta. til með-
ferðar, en hún varð ekki sammála
um afgreiðslu þesS. Meiri hl. (Ilá-
kon, H. Stef., Jör. Br. og P. Þ.)
vildu eltki samþykkja frv., en leggja
meiri álierslu á hinar árlegu þrifa-
baðanir, og vill reyna með þeim að
útrýma kláðanum. Flutti meiri lil.
frv. um þrifabaðanir og sjerst. eft-
irlit með kláða þar sem lians væri
vart o. s. frv. — Minni lil. (Á. J.)
vildi samþ. stjórnarfrv. um útrým-
ingarböðun, og taldi þetta eina færu
leiðina til þess að losna við kláð-
ann að fullu og öllu.
Miklar umræður urðu um þetta
mál á þingi, en af þeim sem tóku
til máls, voru þeir fleiri, sem þótti
varliugavert að ráöast nú í útrým-
ingarböðun. En ekki varð umræð-
unni lokið í gær. Yerða sennilega
talsverðar umr. um málið ennþá.
Keilbri listiðindi
(vikuna 27. mars — 2. apríl.)
Bátur ferst FRJETTIR
—---- i -----\ •
priðjudnginn 5. þ. m. fóru allir bát' ( Slysfarir. A þriðjudag koniu hingað
ar á Eyrarbakka að vitja um net sín. inn tveir togarar, Maí og Karlsefni,
En vegna roks og brims gátu þeir báðir með slasaða menn. Höfðu báð-
ekki vitjað um pema sumt af netjun- ir togararnir fengið áföll stór
um, og lögðu því snemma til lands pegar slysið bar að voru báðir þess-
aftur. ir togarar austur á banka. Var það á
Klukkan að ganga tvö, voru þriðjudagsmorgun. Kom þá á þá „öldn-
allir bátar komnir, að undanteknum hnykill“. Reið hann beint framan nö
þrémur. Einn þeirra var „Framtíð- „Maí“, tók mennina við kassa og
i n‘ ‘. Kom hún um kl. 1% upp að sópaði þeim aftur eftir skipinu. —
Kikhóstinn gengur í öllum hjer- brimgarðinum og lagði strax inn á Meiddust þrír þeirra stórum: Krist-
uðunum, austur að Markarfljóti, en surKpj\ En það var alt einn hvít- inn Símonarson, háseti, fótbrotnaði
alstaðar vægari en í Reykjavík, þ°: fyssandi brötsjór, lweði af hafsjó og fyrir ofau hnje, Oddur Jónasson
t. d. heldur lakari í Hafnarfirði e.i; gtorm-öldu. Og er báturinn var kom-, f jekk sár mikið á læri og laskaði&í
að nndanförnu, samt ekkert dauðsfalL jnn nobkuð inn á sundið skall yfir viðbeinið. priðji maðurinn, Guðmund-
þar, ekki heldur í Keflavíkurhjeraði. ]lann sv0 ]r.'lr 0g rniki 11 brotsjór, að ur Helgason, laskaðist mikið í and-
í skipaskagahjeraði ber lítið á veik-: bann bar ekki undan, og sást bát- liti. Allir þessir menn voru fluttir í
inni enn þá, samtals 51 tilf. (frá lu.jíln 0bki framar — sökk á svip- j spítala um leið og skipið kom og voru
byrjun) á 31 heimili, eitt ungbarn1 stUIK]u_
Reykjavík.
Kikhóstinn: 220 ný tilfelli á 121
heimilum. (Vikuna á undan 237 tilf.
á 134 heim.), 34 tilfelli af lungna-
bólgu, 5 dauðsföll (rikuna á undan
18 til. af lungnabólgu, eitt dauðsfall).
Mikið um kvef. Engar aðrar farsóttir.
Má samt heita krankfelt í bænum.
Suðurland.
hefir dáið (þess áður getið). Að
öðru leyti gott keilsufar sunnanlands.
Vesturland-
jþeir þjáðir er vjer frjettum síðast í
Áfall mikið fjekk færeyska segl-
skipið „Kjog\’in“ fyrir stuttu ausí-
ur á Selvogsbanka. Kom brotsjór á
skipið, og kastaði því á hliðina, svo
að sjór kom í segl. En það varð þeim
til lífs, að seglin rifnuðu, svo skipið
fjekk reist sig aftur. Brotsjórir.n
sópaði báðum bátunum af þilfari, en
„Kjogvin“ er nú komin hingað inn.
Á 30 ára afmæli Hins ísl. prentara-
fjel. s.l. mánudagskv., barst þvi fjöldi
Kúabú ætla isfirðingar að fara að
stofna einhverstaðar í grend við bæ-
inn, og er nokkur undirbúningur
hafinn í þá átt.
A bátnum voru 8 menn, og fara gærkvöldi. — Sama aldan er reið yf-
hjer á eftir nöfn þeirra: i ir Maí, gekk líka yfir Karlsefni og
Gnðfinnur pórarinsson, formaður, kom hann hingað nokkru seínna, með
Kikhóstinn er kominn til ísafjarð- kvongaður, tveggja barna faðir. .tvo menn slasaða.
ar, en er þar „svo vægur að maður | Páll Guðmundsson, Leifseyri, kvong
veit varla af honum,“ segir hjeraðs- • aður( margra barna faðir.
læknir. Hjeraðslæknir á Patreksfirði Víglundur Jónsson, Björgum, gift-
símar: „Vægur kikhósti gengur hjer, ur, átti eitt barn. í
annars gott heilsufar.“ í Hólma-1 Sigurður pórarinsson, Vegamótum,
víkurhjeraði eitt*> tilfelli af tauga- ógiftur.
veiki. par hefir gengið væg inflú- J Kristinn Sigurðsson, Túni, nngur
ensa, en er nú í rjenun, engin dauðs- maður ógiftur, 20 ára.
föll. Jónas Einarsson, Gaxðhúsum, aldr-
Norðurland. 1 aður maður, átti uppkomin börn.
Miðf jarðarhjerað og Sauðárkróks- ‘ Gísli Björnsson, Litlu-Háeyri, ó-
hjerað eru kikhóstalaus. í Blöndu- giftur, og
oshjeraði og Höfðahverfishjeraði ei Ingimar Jonsson, Sandvik, var hja beillaóskaskeyta frá fjelögum og ein-
veikin í rjenun. Á Akureyri breiðist foreldrum sínum. stökum mönnum. pá gaf og Sigurður
kikhóstinn út, er yfirleitt vægur, eitt Allir þessir menn voru af Byrar- Kristjánsson -bóksali 500 kr.; hefú
ungbarn dáið. í öðrum hjeruðum ekki bakka. j ]ia]ln áður gefið fjelaginu rausnar-
kikhósti. A Akureyri tvö tilfelli af Eins og fyr er sagt, fórst báturinn legar gjafir á afmæli þess. SömuleiS-
taugaveiki á einu heimili. Uppruui nm b). 1%. En þegar frjettist frá ls sendi Prentnemafjelagið 50 kr. í
óljós. Telur hjeraðslæknir ólíklegt Eyrarbakka í gær kl. 4, var ekkert liúsbyggingarsjóð Prentarafjelagsina.
að faraldur sje þar í aðsígi. rekið úr honum, hvorki lík nje annað.
_________G' B‘ ( „Eramtíðin” var 10 tonna ýjel- Anna Sigríður Pjeturss (dóttir dr.
_ bátur, eign formannsins, Guðfinns pór Helga Pjeturss) hefir lokið burtfar-
Dánarfregnir. Nýlega er latmn • arinssonar og Sigurjóns Jónssonar, arprófi við liljómlistarskólann í Kaup-
Mýrdal Erlingur Brynjólfsson bóndi fjskimatsmanns á Eyrarbakka.
á Sólheimum, eftir langa og stranga Af hinum bátunum tveimur, sem
legu. Erlingur sál. var greindur vel. ókomnir voru, þegar „Framtíðin“
eins og hann átti kyn til og hafði fórst, var annar kominn kl. 4. Fjekk' fJrfsJ eru nú í þann veginn að útbúa
einstaklega góðan mann að geyma. hanil vont inn sundið, en komst þó sJg á fiskveiðar fram að Grímsey.
— Einnig er nýlátinn Magnús Odds- heilu og höldnu. En hinn síðasti fór Ætla menn, að þangað sje komin físki
son bóndi í Sandaseli í Meðallaudi, j porlákshöfn. jganga. Við Grímsey var mikill fisk-
dugnaðar- og vaskleikamaður, og af]j j fyrravor, og sóttu þangað skip
góður, bóndi. Dó hann úr berklum.
mannahöfn, með ágætis einkunn.
Bátar og skip af Eyjafirði og Siglu-
Jm
og bátar víðsvegar að.
-stafi í pafni og númeri skipsins.
<4étu þeir sýslumaður eigi lesið
axmað en þetta:
OYALI H 42.
Á þessum érum var hjer eng-
inn ritsími nje talsími og barust
því fregnir seint. og illa yfir land-
ið. En 'hjer stóð svo á, að skip
kom frá Vestfjörðum hingað til
Reykjavíkua1 féum dögum seinna
og flutti fregnir af þessum
atburði. — Ilinn 26. október
sigldi Tgyggvi Gunnarsson bank.a-
stjóri hjeðan með „Laura“ til
Kaupmannabafnar og bafði frjett
um atbm'ð þennan rjett áður en
hann fór. „Laura“* kom til Kaup-
m.annabafna*r 8. nóv. og þann
sama dag varð Tryggva gengið
þar inn á veitingahús. Þar voru
dagblöðin til sýnig og í þeim sá
Tryggvi smáfrjett um það, að
enskur botnvörpungmr, „Royalist“
.að nafni, hefði verið tekinn að ó-
Iögleguni veiðum hjá Jótlands-
skaga og fluttur til Frederiks-
bavn.
Sagan um viðureign Hannesar
Ilafstein við botnvörpunginn á
Hýrafirði, var Tryggva enn í
fersku minui, þtur scm h.ann hafði
heyrt hana rjett áður en hann
steig á skipsfjöl í Reykjavík! —
Kemur honum þá undir uius til
hugar: Þetta skyldi þó aldrei vera
sama skipið? OYALI — —“
hjet það — og mun þá eigi hafa
vantað R fyrir frarnan og ST fyr-
ir aftan — að málað hafi verið
yfir þá stafi?
Tryggvi ljet ekki við það sitj.i
að draga þetta tvent saman í
huga sínum. Hann símaði þegar
til ölafs HalWórsson.ar, sem þá
var á íslensku skrifstofunni í
Kaupmannahöfn, og- sagði honnm
frá grun sínum. Ólafur var held-
ur eigi sá rnaðiw*, að hann hlcypri
þessu fram .af sjer, hversu ótrúle^j,
sem honum hefir sagan virst. —
IHann sneri sjer þegar til hinna
dönsku stjórnarvalda. Þá var svo
komið, að Nilsson skipstjóri á
„Royalist“ hafði gengið inn á sæfct
í Firederiksh.avn fyrir landhelgis-
brot og var í þann veginn að fara
þaðan. Stóð aðeins á því, að hann
hafði eigi fengið skípsskjölin af-
hent. Var h.ann nú kyrsettur að
nýju og kom þá upp úr ltafinu,
að þetta var sama skipið sem
valdið hafði manndrápunum á
Dýrafirðí 10. október þá um haust-
ið. Voru mi þr%- ,af skipverjum,
Nilsson skipstjóri (sænskur), Holm
grén stýrimaður og Rugaard mat-
sveinn settir í varðhald og mál
höfðað gegn þeim.
Vegir forlaganna eru órannsak-
anlegir.
Eftir hermdarv.vkið á Dýnafirði
lætur skipið í haf bg bjóst víst
enginn við því, að bægt mundi
að hafa hendur í hári sökudólg-
anna. En það er alveg eins og
forsjónin bafi ætLast tH þess að
málið kæmist upp. Nilsson fer ut,-
an, en getur eigi stilt sig um að
íara í landhelgi Danmerknr. Þax*
er baiin tekinn. Tryggvi Gunnars-
son siglir um sarna leyti, en frjett-
ir áður á skotspónum um Dýra-
fjarðarslysið. Af tilviljun a*ekst
hann á frjettina um landhelgis-
brotið hjá Jótlandi, og dett.ur það
þegar í hug — sem fæstum mundi
þó liaf,a liugkvæmst — að bjer sje
sama skipið og var á Dýrafirði.
Ef honum hefði eigi dottið það
í hug og ef þeir Ólafur Halldórs-
son liefði eigi háðift- brugðið eins
fljótt við og þeir gerðu, mundi
'Nilsson hafa sloppið frá Frede-
rikshavn. Er 'það undarleg atvika-
keðja, sein verður þess valdandi,
að sökudólgunum er náð.
Skal nú fljótt yfir sögu farið
í bili. HinU 27. mars 1900 voru
þeir fjelagar þrír dæmdir í und-
irrjetti, Nilsson í 18 mánaða betr-
unarhússvinnu, 3000 kr. sekt til
landsjóðs íslands og 200 kar. sekt
til ríkissjóðs D,ana fvrir landhelg-
isbrot hjá Jótlandi um baustið.
Stýrimáður var dæmdur í 3 x 5
daga upp á vatn og brauð, og mat
sveinn í 4 x 5 daga upp á vatn
og brauð.
Svo fór málið til hæst.arjettar í
Danmöirku. Var Nilsson þá dæmd-
ur í tveggja ára betrunarhúss-
vinnu; 3000 kr. skyldi hann greiða
landsjóði íslands, og ríkissjóði
Dana 200 kr. Auk þess skyldi
liann greiða Hannesi Hafstein 750
kr. í tskaðabætur og ekkjum 2
þeirra maiina, or druknuðu, ann-
ari 3600 krónur, en hinni 1100 kr.
Dómur hinna var staðfestur í
hæstarjetti, en Nilsson v.ar dæmd-
ur til þess að flytjast af landi
bu«rt eftir úttöku hegningar, vegna
þess að h,ann var útlendingur,
Svíi.
Vitum vjer nú eigi hvornig fór
með hegningu Nilssons, en hitt er
víst, að hann er kominn til Ena-
lands öndverðan vetur 1901 og
fær þar nýtt skip til forráðei- —
Hjet það „Anlaby“. Sigldi banrt
því slripi þegar til veiða. bjá ís-
landsströndum.
Tlm miðjan jan. ‘1902 sáust tveir
botnvörpungiar undan Grindavík
og voru þar að veiðum, sjálfsagt. í
landhelgi. TJm kvöldið gerði af-
spyrnurok á landsunnan og dimm-
viðri. Æsti þá mjög sjó þar syðra.
eins og vant er, þótt í liægar.a veði i
[sje. Hættu skipin þá veiðum sam-
tímís og bjeldu til bafs.
Af afdrifmn þeirra er það að
segja, að eftir nokkra daga kom
annað skipið til Keflavíkur otr
hafði þá sögu að segja, að skömmu
eftir að skipin ljetu út frá Grinda
vík, hefði þau orðið viðskila, og
hefði þek* seinast sjeð það til
|lrins skipsins, „Aul.aby“ að það
^ stefndi frá landi og stóð einn
ínaður í stýrishúsi. Síðan hefir
það skip ekki sjest.*
Daginn eftir að skipin þessi tvii
ljetu í haf frá Grindavík, fór mað-
* Tabð er, að skipið muni hafa
farist .aðfaranótt 14. jan.
I