Ísafold - 19.04.1927, Side 3

ISAFOLD
8
*æti: Guðtn. Ól., Jób. Jóli. og Jóh.
■ Jósefss.
pegar málið kom til umræðu í
•deildinni, notuðu samlokurnar Jónas
•og Jón Bald. tækifærið og gerðu
heiftúðuga árás á landhelgisgæsluna
■og á þá menn sem henni stjórna. Enn
fremur notuðu þeir tækifærið til þess
að ráðast á togaraútgerðarmenn.
Grundvíillur sá, sem þessir menn
liygðu árásir sínar á, var samskonar
•og sá er samherji þeirra, Hjeðinn,
notaði í Nd.: Söguburður — Gróu-
•sögur. peir voru með dylgjur um það,
æ6 íslensku togurunum væri hlíft, ui
þó væru þeir verstu lögbrjótarnir. —
Peir reyndu að gera lítið úr kunn"
-áttu skipherranna á íslensku varð-
skipunum, drógu í efa að þeir hefðu
nokkuð lært, svo að þeir væru öðrum
fremur hæfari til þess að vera for-
ingjar á skipunum.
pegar búið er að svala sjer á skip-
herrunum á varðskipunum, var röðin
komin að togaraskipstjórunum og sjó
mönnunum. Var það Jónas sem þá
hafði aðallega orðið.petta væru fiski"
þjófar, er væru sístelandi úr land-
helgi o. s. frv. — pá kom röðin að
útgerðarmönuum, og fengu þeir
•óspart skamtað úr rógburðarámu
þessara tveggja þm. Yrði það of langt
mál, ef ætti að lýsa öllnm þeim marg-
tireyttu rjettum, sem þar voru á boxð
liornir.
Jóhann Jósefsson, sem var frsrn.
allshn., varð aðallega fyrir því, að
halda uppi vörnum móti dylgjum
og áreitni samloknanna, J. J. og J.
Bald. Hann benti á, hversu mikið
•ógagn þessir menn gerðu landhelgis-
-gæslu vorri með dylgjum sínum og
•ofsóknum, og hversu skaðlegt það
væri fyrir okkur út á við, að svona
rakalausar dylgjur og ásakanir kæmu
fram. Hann benti á þá alvarlegu
hættu, sem sjálfstæði voru gæti af
því stafað, að slíkar ákærur kæmu
fram á foringja varðskipa okkar.
Oft hefðu útlendingar kvartað út
■nf sektum, er þeir hefðu fengið fyrir
landhelgisbrot hjer, en aldtei hefðn
þær sakir verið liornar á varðskips"
foi'ingjana, að þeir væru hlutdrægir.
tSamherjarnir væru með rógburði sín"
um, að syíkjast a.ftan að sinni eigin
þjóð, og væri ómögulegt að segja
hvaða afleiðingar tiltæki þeirra gæti
.haft.
og þá ein í Grímsey, sem hefði sjer-
; staka þýðingu, til þess að fá þaðan
aflafrjettir um síldveiðitímann og
koma boðum tii síldarskipa.
( pá hefir það og komið til tals,
að nauðsyn bæri til þess, að koma
upp loftskevtastöðvum á nokkrum
stöðum, ineð aðallínu landssímans,
^svo hægt væri að grípa til loftskeyta,
er landssíminn væri gersamlega slit-
inn, eins og fyrir kemur í ofviðrum.
Starfsmenn loftskeytastöðvarinnar
hjerna, liafa nú um tíma gert til-
raunir með loftskeytatæki með stutt-
um bylgjum — innan við 100 metra
— og fengið ágætan árangur af
tilraunum þessum. Með tækjum sem
aðeins hafa 100 watta straum," hafa
þeir getað náð sambandi alla leið til
Austurríkis.
i Tæki þessi eru ákaflega ódýr, og
taka mjög lítið húsrúm. Fór Prið-
björn Aðalsteinsson, stöðvarstjóri, með
þessháttar tæki til Akurevrar með
„Brúarfossi“, og ætlar að gera til-
raunir með það, hvernig honum tekst,
að ná sambandi þaðan hingað. En
það er tiltölulega erfitt að ná- loft-
skeytasambandi milli Akureyrar og
annara st.aða, vegna þess, hve Ak-
ureyri er innilukt milli fjalla. ‘
Ef það tekst, að hafa örugt sam-
band með liinu einfalda tæki frá
Akureyri og hingað, þá er talið full-
víst, að hægt sje að kornast af með
slík tæki fyrir varasamband lands-
símans.
Tækin eru sem sagt bæði ódýr og
þurfa lítið rafmagn — svo lítið að
hægt er að nota „þur-battarí.“
Auk þess er mögulegt, að hægt
sje að nota hin einföldu tæki úti >
Grímsey og hafa talsamband með þeim
til lands. parf þá livorki lærða.i
loftskeytamann í eyna, nje rafstöð
til þess að hægt sje að hafa samband
milli eyjar og lands.
sparað sjer kaup annarstaðar 1 Og
hvað um sláturhús og mjólkurbú, þar
sem unnið er úr hrávörum og gerð
fullkomin verslunarvara — miðar
starfsemi þeirra ekki til hagnaðar
fyrir fjelagsmenn f
Á meðan samvinnufjelögin voru fá
og smá, skifti það litlu, hvernig
skattamálum þeirra var fyrirkomið.
En nú er um að ræða fjelagsskap,
sem nær um land alt, þó fjelnga-
talan sje breytileg. Fjelögin reka
stórfeld fvrirtæki, sem safna stór-
eignum og varasjóðum, er fjelags-
menn hafa engan • beinan aðgang að,
eða. hlutdeild í. Stofnanir þessar eru
flestar hjer í Kaupmannahöfn, og í
hinum stærri kaupstöðum landsins.
par njóta þær góðs af ýmsum mann
virkjum og stofnunum, sem skatt-
borgarar ríkisins bera allan straum
af, allir þegnar landsins — nema
fjelagar samvinnufjelaganna.
Samvinnufjelögin dönsku hafa nú
1300 miljónir í veltu árlega. Pað
eru því ekki smáræðis tekjur, sem
ríkissjóður fer á mis meðan fjelög
þessi eru skattfrjáls. Hjer er ósam-
ræmi og misrjetti í skattheimtuninni,
sem mjög er áberandi, þegar þess er
gætt, hve hart er gengið að hluta-
fjelögum, er keppa verða við sam-
vinnufjelögin.
Og greinin endar á þessum orðum,
er beint er að vinstrimanna stjórn-
inni:
pó stjórnin hugsi mjög um að
Iækka útgjöld ríkisins, þá gæti hún
jafnframt haft það á bak við eyrað,
að hækka tekjurnar. pví þá að ganga
hart að sumum, meðan aðrir þurfa
ekkert á sig að leggja?
að vera sjálfbjarga. En þegar þeir
eru spurðir að, hverjir eigi að borga
Suðurland.
Kikhóstinn er að fjara út í Vest-
alt framfærslufjeð í ríkissjóðinn, þá mannaeyjum. Dáið hafa nokkur (ó
vilja þeir helst komast hjá því að(eða 6) ungbörn á 1. og 2. ári. — I
svara.
Um Framsóknarflokkinn er ekki
lengur að ræða. Úr honum kvarnast
smátt og smátt. Foringjar hans flest-
ir og fylgdarlið þeirra, sameinast jafn
mörgum hjeruðum sunuanlands fer
veikin enn í vöxt, t. d. í Skipaskaga*
lijeraði; þar bættust við 33 ný tilfelh
þessa viku. Ekkert dauðsfall. Barna-
veiki befir gert vart við sig í Gríias*
aðarmönnum, þar er framtíðar-heim- neshjeraði, en nánari frjettir vantar
ili þeirra. En hávaðinn af bændum, ;um það af því að læknissetrið er
sem nú skipa þann flokk, munu skipa
sjer undir merki Ihaldsflokksins. —
Stefna þess flokks er í fullu sam-
símalaust. Víða kvefsótt.
Vesturland.
Kikhóstinn ágerist á ísafirði. —
ræmi við lifsskoðun bænda. Átökin Nokkuð urn kvefsótt þar vestra.
verða því á næstu tímum milli Ihalds-
flokksins annarsvegar og jafnaðar-
manna hins vegar.
Milli þessara tveggja flokka er svo
mikill stefnumunur, að allir þeir, sem
Norðurland.
I Blönduóshjeraði, þar sem kikhóst-
inn kom fyrst upp í fyrra, hefir lækn-
ir ekki orðið veikinnar var í þessum
mánuði og segir fremur gott heilsu-
um þjóðmál hugsa, hljóta að veraK Rikhóstinn er nú kominn til
ákveðnir flokksmenn öðruhvoru meg- Siglnfjargar _ á 4 heimili. - Hann
ln' I breiðist út á Akureyri. Taugaveikin
Lesendum ,Varðar‘ kemur það þv£ þflr fir stöSvuð. Hefi áður getið um
einkennilega fyrir sjónir, þegar liinn työ tilfelli> pau voru bæði væg. 0g
amli og reyndi stjórnmálamaður og hafa ekki fleiri yeikgt _ Meira og
rithöfundur Einar H. Kvaran, eftir
minna um kvefsótt (inflúensu) norð"
margra ára þögn, kemur fram á sjón- *.mlan(ls
arsviðið og segist fylgja báðum jafnt.J Austurland.
í fvrri deilum var það viðurkent, aðj Kikh(5stilm hefir ekki hreiðst út á
hann hefði hárbeittan penna, og fylgd Seyöigfirði pesg er áður getiS> ^
hans var betri en 10 annara, þó full- þflngaS kom fyrir nokkru eitt barn
röskir væru. En nú lvsir hann því með hikhósta, en var strax einangrað.
yfir 1 byríun- er hann fer að rita ura En veikin er komin í Stöðvarfjörð,
þjóðmál, að hann fylli í rauninni eng- þar 4 tilfeUi Nokkuð um kvef á
an flokk, þeir sjeu sjer allir Jafn' AnstuplandL Eitt tilfelli af lungna.
kærir og engan vilji hann styggja.
bólgu í Vopnafirði. Annars „fremur-
En Jivernig er hægt að skrifa um gott heiisufar< < eystra.
Hreinar lfnnr.
Skattfrelsi
samuinnufielaganna,
Hvernig frjálslyndi ftokkurinn
danski lítur á málið.
pað er ekki að furða þótt virðingia
fyrir Alþingi fari þverrandi meðal
•almennings, þegar aðrar eins sögur
berast þaðan og þær, sem hjer hafa
verið sagðar í stórum dráttum. í
'báðum þingdeildum, á sama þingi,
á það sjer stað, að þingmenn ráðast
með ósæmilegum dylgjum á fjarstadda
trúnaðarménn þjóðarinnar , bera
á þá takmarkalausan óhróður, um
‘ótrúmensku og sviksemi í þvi
starfi, sem þeim er trúað fvrir. —
pannig eru vinnubrögð sumra full-
trúa á Alþingi — innan þinghelginnar
þar!
Stuttbylgjutækin
á loftskeytastöðinni.
Með 100—200 watta strauni
er hægt að fá samband við
Austurríki
Verður hægt að tala frá
Grímsey til lands í sumar?
Fyrir nokkru var því hreyft hjer
1 blaðinu, að útgerðarmönnum Vferi
m.íög umhugað um, að loftskeyta-
döðvar kæmust upp norðanlands —
Tíminn flaggar mjög með því, að
flokkur sinn sje sama sinnis í öllum
aðalmálum og frjálslyndir flokkar
nágrannalandanna.
. í grein sem'nýlega birtist i aðal-
málgagni frjálslyndaflokksins í Dan-
mörku, kemur greinilega í ljós hvcrn-
ig frjálplyndir menn þar í landi, líta
á skattfrelsi samvinnufjelaganna.
I upphafi greinarinnar er sagt frá
því, að aðalmálgágn vinstrimaniia ,—
bændaflokksins, hafi nýlega birt langa
grein, þar sem djarflega er ráðist á
forrjettindi samvinnufjelaga í skatt; -
málum. — Er í grein „PoIitíkurinnar“
gefið i skyn, að þá sje fylgismönn-
um skattahlúnnindanna farið áð
fækka, fyrst andstaða komi úr her-
búðum Vinstrimanna, enda segir blað-
ið, að mál þetta sje þannig vaxið,
j.'ið það verði ekki svæft, meðnn sam-
vinnufjelögin hafi þá sjerstöðu gagn-
vart skattaálögum, er þau nú hafa.
Blaðið segir ennfremur:
Samvinnufjelögin halda því fran,
að órjettmætt sje, að þau borgi skatr,
vegna þess að starfsemi þeirra miði
að því, að fjelagsmenn geti spar-
að sjer útgjöld — ekki af því að þe.r
græði fje. En eins og starfsemi fje-
laganna er nú háttað, þá er þett.i
fullkomlega. skökk skýring á mála-
vöxtum. Er t. d. hægt nð segja, að
samvinnufjelögin reisi verksmiðjur,
til þess að fjelagsmenn þeirra geti
Norðan úr Skagafirði hefir Mbl.
borist eftirfarandi grein:
pegar deilan um sjálfstæðismálið
var til lykta leidd, risu upp önnur
deilumál, er liljóta að skifta þjóðinr.i
í tvo andstæða flokka. Allir þe:r
kjósendur, sem um stjórnmál hugsa,
hljóta með tíð og tíma, að sýna hrein-
ar línur í því, hvern flokkinn þeir
fylla.
Annarsvegar er Ihaldsflokkúrinn,
sem styðja vill og styrkja núverandi
þjóðskipulag. Hann vill láta löggjöf-
ina miða að þv£, að atviniiuvegir
þjóðarinnar eflist og blómgist, í skjóli
athafnafrelsis. Hann telur hag heild-
arinnar með því best borgið, að fram-
tak einstaklingsins fái sem best ráð-
rúm, til að finna nýjar leiðir í at-
vinnumálum, og með öllum einstak-
lingum þjóðarinnar þroskist ábyrgð-
artilfinning fyrir því, að sjá hag sín-
um og sinna sem best borgið. Hann
vill minka ríkisskuldir og sporna gegn
hverskonar óreiðu í fjármálum ríkis-
ins, en kosta kapps um, að sem mest
áhersla verði lögð á, að styrkja alla
viðleitni manna og athafnir, er til
almennra framfara horfa. Hann vill
efla samgöngur sem mest til lands og
sjávar.
Andstöðuflokkurinn hinn Svonefndi
Alþýðuflokkur, eða jafnaðarmenn,
vilja gera gagngerðar breytingar á
núverandi þjóðskipulagi. peir vilja
láta ríkið reka alskonar atvinnu. —
Togarana vilja þeir þjóðnýta — og
jafnvel að ríkið taki jarðirnar af
bændum. Dugnað og hagsýni einstak-
linga vilja þeir forsmá. Allir eiga að
vera jafnir. peir flagga með alskon-
ar óreyndnm kenningum og útlendum
fyrirmyndum. Allir eiga að ala önn
fyrir öllum. Enginn þarf í þeirra ríki
I
stefnumál gerólíkra flokka, án þess
að hafa ákveðna afstöðu og sann-
færingu í stefnumálunum. pví þá ekki
að skýra frá henni ?
pví að sjáífsögðu hefir hinn virðu-
legi höfundur einhverja sannfæringn.'
Maður, sem ritar um stefnumál að- J
alflokkanna tveggja, og segir, að sjar
sjeu báðir jafn kærir, hann ber káp-
una á báðum öxlum.
12. apríl ’27.
G.B.
Slys I Grímsey.
Maður hrapar til dauða,
Fyrir nokkru síðan voru nokkrir
.Teg lít svo á, að ritstjóri og útgef- ’ menn í Grímséy að skjóta, fugl t.il
endur Yarðar mættu gjarnan kref jast (beitu í einu bjarginu þar. Var þar
þess af þeim sem rita um stjórnmál. á meðal Willai'd Fiske, sonur sjera-
í blaðið, og fá til þess mikið rúm, Matthíasar Eggertssonar.
að þeir sýni hreinar línur. Ekki sístj pegar mennirnir voru á leið úr
teldi jeg þetta vel við eigandi, þegar bjarginu, og voru allir komnir upp
um landfræga rithöfunda er að ræða.já bjargbrúnina, nema Fiske, bilaði
Jeg vil því leyfa mjer að benda út- j klettasnösin, sem bandið það var
gefendum og ritstjóra Yarðar á, að fest á, er mennirnir handlanguðu sig
það reynir talsvert á þolinmæði les- eftir, npp og niður. Steyptist klettur
endanna, að lesa hina löngu land-
málaþætti E. H. K„ sem birst hafa
í síðnstu tbl. blaðsins.
á Fiske, og lirapaði liann niður í f jöru
samstundis.
pegar komist var niður í fjöruna
A. m. k. þætti okkur það vel við þar sem hann lá, var hann með lífs-
eigandi lijer nyrðra, a.ð hinn virðu- jmarki. En hann Ijest eft.ir stutta
legi höfundur vildi gera okkur það stund.
ljóst, í hverri fvlkingunni hann stend-
ur, svo öllum verði vitanlegt, hvert
Fiske var 25 ára gamall.
Sjera Matthías var staddur á
hann mutii snúa sjer, er liann í næsta Siglufirði, þegar honum barst þes«i
sinn óskar eftir rúmi fyrir hinar sorgarfregn, var hann á leið hingað-
pólitísku hugleiðingar sínar.
Ritað á þorraþræl 1927.
Skagfirskur bóndi.
Heilbrigðisfrjéttir.
(vikuna 3.—9. apríl).
Reykjavík.
Kikhóstinn: 223 ný tilfelli á 135
heimilum (vikuna á undan 220 tilf.
á 121 heim.) 30 sjúklingar fengu
lungnabólgu og mjög margir djúpt
lungnakvef, eitt dauðsfall — 4 mán"
aða gamalt barn (vikuna á undan 34
tilf. af lungnabólgu og 5 dauðsföll).
Mjög mikið um kvefsótt, inflúensu,
einkum í börnum, og segir hjeraðs-
læknir þann faraldur mjög svipaðan
„barnainflúensunni“, sem hjer gekk
1919. Eitt tilfelli af taugaveiki (para-
typhus).
suður með „Botníu“. Sneri liann þá
aftur heim til Grímseyjar.
Luft-Hansa,
— flugfjelagið þýska, sem ætlar að
senda flugmann hingað í sumar.
Flugfjelagið þýska Luft-Hansa,
er stærsta loftfarafjelag álfunnar. —
Samkv. skýrslu fjelagsins fyrir sl. ár
hafa flugur þess farið 6.141.479 km.
Með þeim hafa farið 56.268 far-
þegar. Auk þess liafa verið flutt
384.000 kg. af farþegaflutningi, 258.-
464 kg. af öðrum varningi og 301.945
kg. a.f póstflutningi.
Tölur þessar sýna, hve fjelag þetta
er öflngt, og loftfarir orðnar miklar.
(Flugur fjelagsins koma daglega í 57
^ viðkomnstaði í pýskalandi og 15
viðkomustaði utan pýskalands.