Tíminn - 16.06.1988, Síða 6
6 Tíminn
Greinargerð VSÍ um álverssamninginn:
Samningur stenst
gagnvart lögum
Vinnuveitendasamband íslands
skilaði í fyrradag af sér greinargerð
um lögmæti samningsins í álverinu,
sem ríkisstjórnin hafði óskað eftir
þegar álit ríkislögmanns lá fyrir.
Hann taldi samninginn brjóta í bága
við bráðabirgðalögin frá 20. maí sl.
en afstaða VSÍ er enn óbreytt.
Sambandið telur samninginn stand-
ast gagnvart lögunum þar sem í
honum hafi falist samþykki á samn-
ingstillögu, sem fyrir lá við setningu
laganna.
í greinargerðinni er m.a. fjallað
almennt um gerð kjarasamninga.
Þar segir að lögformlegur aðili við
gerð kjarasamninga séu stéttarfélög-
in sjálf. Samninganefndir verða því
að sækja umboð sitt til samnings-
gerðar til stéttarfélags. Lögin kveða
ekki á um á hvern veg slíku samn-
ingsumboði skuli háttað né hvernig
fara skuli með atkvæðagreiðslu um
samninga. Kjarasamningar eru yfir-
leitt undirritaðir með fyrirvara um
eftirfarandi samþykkt viðkomandi
stéttarfélaga. Við undirritun samn-
ings liggur því að jafnaði ekki fyrir
gildur kjarasamningur, heldur ein-
ungis tillaga að kjarasamningi, sem
síðan er borin undir atkvæði. Það fer
því fjarri að samningur sé kominn á
þótt tillaga sé undirrituð af samn-
inganefnd.
Þrátt fyrir þessa aðstöðu hefur sú
venja skapast að segja samninga
hafa tekist milli aðila þegar undirrit-
un hefur farið fram. í greinargerð-
inni er nefnt dæmi frá liðnum vetri.
Þar háttaði svo til að samninga-
nefndir þriggja verkalýðsfélaga
töldu sig skorta umboð til að undir-
rita þá tillögu að kjarasamningi sem
vinnuveitendur töldu sig besta geta
boðið. Engu að síður var tillagan
lögð formlega fram, undirrituð af
vinnuveitendum og beint til hlutað-
eigandi stéttarfélaga þar sem til-
lögurnar voru bornar upp og sam-
þykktar.
Þessi dæmi telja vinnuveitendur
sýna að undirskrift samninganefndar
sé ekki nauðsynleg til að marka
stofndagsamnings. Igreinargerðinni
segir um kjarasamninginn vegna ís-
lenska Álfélagsins, að á miðnætti
þegar bráðabirgðalögin gengu í gildi
hafi legið fyrir, bókuð hjá sáttasemj-
ara, tillaga að kjarasamningi. Þessi
tillaga var að því leytinu frábrugðin
öðrum sem gengið var frá við aðra
hópa að hún var ekki undirrituð af
báðum samningsaðilum heldur ein-
ungis af VSÍ. Hana mátti hins vegar
leggja fyrir hlutaðeigandi stéttarfé-
lög á sama hátt og aðrar tillögur að
kjarasamningi, enda hafi henni verið
beint til stéttarfélaganna og félags-
manna þeirra í Straumsvík.
Það var fyrst er gengið hafði verið
frá undirskrift af hálfu samnninga-
nefndar stéttarfélaganna þann 2.
júní að efasemdir um lögmæti samn-
ingsins komu fram, segir í greinar-
gerðinni.
Um bráðabirgðalögin segir m.a.
að lögunum hafi verið ætlað að
koma í veg fyrir, að samið yrði um
meiri launahækkanir en lögin
ákveða, við þá hópa sem ósamið var
við fyrir gildistöku laganna. Þau
hrófla hins vegar ekki við þeim
launahækkunum sem þegar höfðu
verið ákveðnar í samningum. í
greinargerðinni segir að ekkert hafi
komið fram, sem bendi til að ætlunin
hafi verið að stöðva eða koma í veg
fyrir, að þær samningstillögur sem
fyrir lágu við gildistöku laganna
yrðu að gildum kjarasamningum,
við endanlegt samþykki hlutaðeig-
andi félaga.
Ennfremur segir að við setningu
laganna hafi verið ljóst að fjöldi
samninga hafi verið undirritaður sól-
arhringinn áður og að flestir þeirra
kváðu á um annað mynstur launa-
hækkana en lögin miðuðu við. Þessir
samningar höfðu ekki verið staðfest-
ir og öllum var ljóst að svo myndi
ekki verða fyrir gildistöku laganna.
Hefði því verið nauðsynlegt, að það
kæmi sérstaklega fram ef ætlun lög-
gjafans hefði verið að hrófla við
þessum samningatillögum.
Þegar litið er til tilgangs laganna
og almennra lögskýringarreglna,
segir í greinargerðinni að telja verði
nægilegt að samkomulag hafi náðst
um tillögu að kjarasamningi eða að
bindandi loforð liggi fyrir. Undir-
skriftir eins og tíðkast við gerð
kjarasamninga hafi takmarkað gildi.
Það er því enginn lagalegur munur á
undirritaðri tillögu vinnuveitenda,
eins og ÍSAL samningnum, sem
bera mátti undir atkvæði félags-
manna, og tillögu að samningi sem
samninganefnd stéttarfélags hefur
mælt með með undirskrift sinni,
segir í greinargerðinni. Meðferðin
hafi á endanum verið sú sama.
Samningur telst ekki vera kominn á,
samkvæmt lögum, fyrr en hann hefur
verið samþykktur af viðkomandi
stéttarfélögum.
Greinargerð fulltrúa verkalýðs-
félaganna var mun styttri en sú frá
vinnuveitendum. Þar segir að við
samningsgerðina hafi lagatúlkun
ekki verið til umræðu. Með hliðsjón
af því telja starfsmenn ekki forsend-
ur til þess að leggja mat á greinar-
gerð ríkislögmanns. Umræddur
kjarasamningur hafði verið sam-
þykktur í viðkomandi félögum og
einnig af VSÍ. Bindandi kjarasamn-
ingur hafi því komist á.
Ríkisstjórnin mun væntanlega
fjalla um greinargerðirnar á ríkis-
stjórnarfundi í dag. JIH
Fimmtudagur 16. júní 1988
Tölvur
í stað
stimpil-
klukkna
Stimpilklukkan gamla hcfur verið
langlíf og er enn í fullu fjöri. Þó
virðist vera farið að halla á ævikvöld
hennar því tölvuvæðingin er farin að
ryðja sér til rúms á þessu sviði sem
öðrum. Fyrirtækið HUGAR hf. hef-
ur nýverið hafið framleiðslu og sölu
á kerfi sem samanstendur af Út-
verði, lítilli tölvu sem kemur í stað
gömlu stimpilklukkunnar, og Bak-
verði, öflugum hugbúnaði fyrir ein-
menningstölvu (PC).
Starfsmenn „stimpla" sig inn með
því að skrá númer sitt á lykilborð
Útvarðar og birtist þá nafn viðkom-
andi. Einnig má tengja kortalesara
við hann. Bakvörður reiknar saman
vinnutíma og síðan má flytja þá
sjálfvirkt yfir í launabókháld margra
hugbúnaðarfyrirtækja. Með þessu
móti sparast vinna sem ella hefði
farið í útreikning á stimpilkortum og
innsláttur gagna í launabókhald fell-
ur niður. Kalla má fram fjölbreyttar
upplýsingar frá Útverði á tölvusícjám
í gegnum Bakvörð.
Um 70 fyrirtæki í ýmiss konar
rekstri nota nú þennan búnað og er
verð á einum Utverði ásamt Bak-
verði nú kr. 129.940-.
Þorvarður Elíasson, skólastjóri Verslunarskólans, og Gunnar M. Hansson, forstjóri IBM á íslandi, takast í hendur
við undirritun kaupsamningsins.
NÝJAR TÖLVUR
TÖLVUHÁSKÓLANN
Tölvuháskóli Verslunarskólans
keypti nýlega 21 nettengda einka-
tölvu, PS/2 gerð 80 frá IBM. Þetta
er öflugasta tölvan í PS/2 fjölskyld-
unni. Með tilkomu þessara tölva
samtengdra í net getur skólinn boðið
upp á kennslu á þrjú stýrikerfi
(DOS, OS/2 og Unix), námskeiða-
hald fyrir atvinnulífið, umsjón tölvu-
neta og hönnun öflugs hugbúnaðar
með grafík og músarstýringu að
leiðarljósi. Tölvuháskólinn er um
það bil að ljúka sínu fyrsta starfsári.
Við tölvuvæðingu skólans hefur frá
upphafi verið haft að leiðarljósi að
búnaður sá sem valinn væri, gerði
kleift að líkja sem nákvæmast eftir
tölvubúnaði í dæmigerðu íslensku
fyrirtæki og jafnframt hefur verið
höfð í huga þróun næstu missera og
ára. -sh
Sambandið:
Tölvumálin til
endurskoðunar
Eftir að ljóst var orðið að endur-
skoða þyrfti tölvumál Sambandsins
var gerð ítarleg úttekt á þeim í mars
1987 með ráðgjöfum frá bandarísku
fyrirtæki, Lavanthol & Horwath. í
framhaldi af þeirri úttekt var tekin
ákvörðun um að hætta að nota eina
tölvu fyrir allar vinnslur hinna ýmsu
deilda Sambandsins og í stað þess
yrðu teknar í notkun fleiri tölvur
fyrir hverja deild. Þessi ákvörðun
tengdist þeirri hugmynd að nota
staðlaðan hugbúnað.
Eftir skoðun á stöðluðum hugbún-
aði var ákveðið að gera þarfagrein-
ingu í öllum deildum Sambandsins
og síðan yrðu send útboð til hugbún-
aðarfyrirtækja. Útboðsgögn voru
send 46 hugbúnaðarfyrirtækjum og
svör bárust frá flestum. Samtals
voru skoðaðir 17 hugbúnaðarpakkar
fyrir deildir Sambandsins.
Ákveðið hefur verið að ganga til
samninga við eftirtalin fyrirtæki: In-
formatikk frá Noregi fyrir Verslun-
ardeild á IBM S/38 tölvu.
SSA frá Bandaríkjunum fyrir
Sjávarafurðadeild ög Búvörudeild á
IBM S/38 tölvu.
Knudsen & Johnsen frá Dan-
mörku fyrir Skipadeild á IBM S/38
tölvu.
Þá var ákveðið að ganga til samn-
inga við IBM á íslandi um kaup á
nýrri gerð af tölvum sem koma í stað
S/38 tölvunnar.
Áður var búið að ganga til samn-
inga við: DBSI frá Bandaríkjunum
fyrir Skinnaiðnað Sambandsins um
kaup á hugbúnaði og Kristján Skag-
fjörð um kaup á DEC VAX 3600
tölvu. Ákvörðun verður tekin síðar
fyrir Búnaðardeild. Skinnaiðnaður
notar hugbúnað og tölvu með Ála-
fossi hf.
Nú standa fyrir dyrum samninga-
viðræður við hugbúnaðarfyrirtækin
og seljendur vélbúnaðar. Sett verður
upp áætlun fyrir uppsetningu á hug-
búnaði og vélbúnaði og ákveðnar
dagsetningar fyrir gangsetningu. Þá
verður samhliða þessu gerð áætlun
um menntun og þjálfun starfsfólks
Sambandsins. IDS
LA TTU
Ttmann
EKKI FLJÚGA FRÁ ÞÉR
ÁSKRIFTARSÍMI
686300