Tíminn - 30.04.1992, Blaðsíða 1

Fimmtudagur
30. apríl 1992
82. tbl. 76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
Fangelsi á íslandi hafa veriö fullnýtt á seinustu árum:
Föngum fjölgaði
um100á12árum
Föngum á íslandi hefur fjölgað
mikið á síðustu árum. Árið 1980
luku 149 fangar afplánun en í
fyrra luku 249 fangar afplánun.
Afleiðing þessa er sú að nýting
fangelsa hefur aukist mikið. Nýt-
ingin var um 75% árið 1985 en
var 97% á síðasta ári. Kvenföng-
um hefur fjölgað talsvert á seinni
árum, en eftir sem áður eru um
95% fanga á íslandi karlmenn.
Árið 1980 var þetta hlutfall
99,3%.
Árið 1980 sátu að meðaltali 64
900 skip og
bátar á sjó
Það var í nógu að snúast hjá tilkynningar frá bátum og skip-
Tilkynningaskyldunni í gær, þvf um hafi verið um 2500 talsins,
um 900 skip og bátar voru á sjó þannig að glöggt má sjá að
i hádegi í gær. Þetta er mestl starfsmenn skyldunnar hafi
fjöldi skipa og báta frá áramót- haft nóg að gera í gær. Til við-
um og með því mesta sem gerst miðunar má hafa að á mánudag,
hefur, en mjög gott veður var sem einnig telst vera góður
allt í kringum iandið f gær. Að dagur ef litið er til sjósóknar,
sögn starfsmanns Tilkynninga- voru um 650 skip og bátar á
skyidunnar má gera ráð fyrir að sjó. -PS
fangar í fangelsum, en síðustu tvö
ár hafa um 100 fangar setið inni.
Dómum hefur einnig fjölgað. Árið
1985 bárust fangelsisyfirvöldum
348 dómar til fullnustu, en í fyrra
voru þeir 417. Vel yfir 60% allra
dóma eru 3 mánuðir eða styttri.
Kostnaður við rekstur fangelsis-
kerfisins hefur aukist um 50% frá
árinu 1980 til þessa árs, úr rúm-
lega 200 milljónum í tæplega 300
milljónir. Heildarkostnaður við
hvern fanga er því um 3 milljónir á
ári.
Meðalaldur fanga er um 30 ár.
Hann var um 29 ár árið 1980, en
var 31,3 ár í fyrra. Konum hefur
einnig fjölgað. Aðeins ein kona
lauk afplánun árið 1980 og engin
árið 1982. í fyrra luku 11 konur af-
plánun og 15 árið 1990.
Tegundir brota hafa breyst í gegn-
um árin. Á þremur síðustu árum
hefur föngum sem sitja inni vegna
umferðarlagabrota og nytjastuldar
fjölgað mikið. Árin 1980-82 sátu
um 12% allra fanga inni vegna
þessara brota, en árin 1989-91 var
þetta hlutfall komið upp í 30%. Um
50% alira fanga sem sitja inni í dag
eru þar vegna þjófnaðarbrota,
skjalafals og annarra brota sem
tengjast þjófnaði á fjármunum.
Fór betur en á horfðist
Það óhapp varð þegar veriö var aö dœla sjó íjafhvœgistanka á einu skipa
Eimskipafélagsins, Bakkafossi, í Sundahöfn í fgrrakvöld, aÖ tankurinn
yfirfylltist og upp úr yfirfallinu gusaöist olíublandaöur sjór. Þaö fór þó
betur en á horföist því olían hafnaöi öll á bryggjunni og þaöan fór hún í
niöurföllin, sem eru þannig úr garði gerö aö spilliefni fara ekki í sjóinn.
Ekki fengust þó skýringar á því hvers vegna olía var í jafnvaegistönkum
skipsins. Á meöfylgjandi mynd má sjá hafnarstjórann í Reykjavtk á vett-
vangi í Sundahöfn á tali við tvö lögreglumenn. -PS/Tímamynd Sigursteinn
Einn ellilífeyrisþegi taldi fram 55 milljóna skattfrjálsar fjármagnstekjur og 71 milljónar skattskyldan gróða:
13 ellilífeyrisþegar
yfir milljón á mánuði
Aðeins 13 íslenskir ellilífeyrisþegar höfðu yfir 12 milljóna kr.
tekjur árið 1990, þ.e. meira en milljón á mánuði, hvar af allir ut-
an einn teljast í hópi giftra karla. Af þessum hópi voru tólf með
heildartekjur á bilinu 12- 26 milljónir. En einn hafði algera sér-
stöðu; með 75,6 milljóna kr. skattskyldar tekjur og þar til viðbót-
ar nær 56 milljónir í tekjur af innstæðum og verðbréfum. Tekjur
þessa eina ellilífeyrisþega hafa því numið rúmlega 131 milljón
króna á árinu, eða sem svarar 360 þús. kr. að meðaltali hvern
einasta dag ársins.
Skattskyldu tekjurnar fólust fyrst
og fremst í hreinum hagnaði af
atvinnurekstri, um 71 m.kr. Þess
utan taldi hann fram rúmlega 2ja
milljóna kr. reiknað endurgjald af
eigin atvinnurekstri og rúmlega
1 millj. í launatekjur. Þar við
bættist um 160 þús. ellilífeyrir
frá Tryggingastofnun og litlu
lægri. upphæð í lífeyri frá lífeyris-
sjóði ásamt öðru smáræði. Ein-
ustu tekjur eiginkonu þessa
manns voru rúmar 200 þúsund
kr. sem hún fékk frá Trygginga-
stofnun.
„Gróðapungarnir“
fremur fáir
Þessar tölur koma fram f skýrslu
heilbrigðisráðherra um hagi aldr-
aðra og eru unnar úr skattframtöl-
um landsmanna 67 ára og eldri, en
alls voru um 24 þúsund manns á
þeim aldri.
Raunar leiða þessar tölur í ljós að
tiltölulega fáir geta talist hafa háar
tekjur. Af þessum hópi voru það að-
eins 950 manns, eða um 4%, sem
töldu fram meira en 2 milljónir í
skattskyldar tekjur. Þar af voru
rúmlega 700 úr hópi giftra karla,
eða um 10% þess hóps. Og úr þeim
sama hópi komu Iíka nær allir þeir
rúmlega fjórir tugir manna sem
höfðu skattskyldar tekjur yfir 6
milljónir.
Með 290 kvenna líf-
eyrisrétt
í 6-11 milljóna hópnum vekur at-
hygli ein tylft manna sem tekist
hefur að afla sér einstaklega góðra
réttinda í lífeyrissjóðum. Samtals
fékk þessi 12 manna hópur 36,6
milljónir kr. í lífeyri frá lífeyrissjóð-
um á árinu, eða rösklega 3 milljón-
ir hver að meðaltali. Upphæðin er
t.d. meira en tíundi hluti þeirra 323
milljóna sem meira en 2.500 giftar
konur máttu sætta sig við í lífeyri
úr sínum lífeyrissjóðum, eða 128
þús.kr. að meðaltali. Meðallífeyrir
12- menninganna hefur því jafngilt
lífeyrisgreiðslum til 286 kvenna.
Og ein tylft karla (auk 131 milljóna
mannsins), náði því að hafa meira
en einnar milljónar kr. mánaðar-
tekjur sem áður segir. Aðeins helm-
ingur þeirra hafði áunnið sér rétt-
indi í lífeyrissjóðum, og þá fremur
hófleg. Hins vegar skiptu 3 í þess-
um hópi með sér 25 milijóna kr.
launatekjum, 2 höfðu um 6 millj-
ónir hvor í reiknuð laun af eigin
rekstri, 4 þeirra töldu fram 60 millj-
ónir samtals í hreinan hagnað af at-
vinnurekstri og 5 þeirra töldu fram
um 45 milljónir kr. í skattskyldar
eignatekjur. Þar á ofan taldi þessi
hópur fram 22 milljónir kr. (ennþá
skattfrjálsar) fjármagnstekjur af
innstæðum og verðbréfum.
Gróðanum gróflega
misskipt
Nær tíundi hver (2.120) ellilífeyr-
isþegi taldi fram reiknaðar tekjur af
eigin atvinnurekstri. Og þar af taldi
tæplega helmingurinn eða 920
manns (úr öllum tekjuhópum)
fram hreinar tekjur af atvinnu-
rekstri, samtals 448 milljónir kr. En
athyglisvert er að rúmlega þriðj-
ungur þessa gróða (155 milljónir)
kom í hlut 8 af þeim körlum sem
voru yfir 12 milljóna tekjumarkinu
og þar af nær helmingur í hlut 131-
milljóna mannsins, sem fyrr segir.
Þessi eini maður taldi því fram nær
6. hluta alls þess hreina gróða af at-
vinnurekstri sem komst á skatt-
skýrslur allra ellilífeyrisþega lands-
ins þetta ár.
- HEI