Tíminn - 14.12.1994, Blaðsíða 2

2
VffMhM
Miövikudagur 14. desember 1994
Tveggja áratuga hallarekstur og gífurleg skuldasöfnun ríkissjóöa haldiö vöxtum uppi og:
5-10% raunvextir samrýmast
ekki varanlegum hagvexti
Tíminn
spyr...
Er rétt ákvörbun a& fram-
lengja hátekjuskattinn?
Guömundur Hallvar&sson,
þingmaöur Sjálfstæöis-
flokksins:
„Ég heföi gjarnan viljaö sjá
mörk hátekjuskattsins hærri
en raun ber vitni núna. Meö
tilliti til þess sem verið er að
gera í skattamálum sýnist mér
þó að ekki verði komist hjá
því að fresta afnámi hans að
þessu sinni."
Árni M. Mathiesen, þing-
maöur Sjálfstæöisflokksins:
„Ég held að það sé rangt að
framlengja hann. Hátekju-
skattur er óskynsamlegur
skattur. Hann er letjandi fyrir
þá sem vilja vinna og kemur
verst niöur á þeim sem vinna
mest eins og sjómönnum og
ungum hjónum sem eru ab
byggja upp heimili og standa í
húsbyggingum. Hann
skemmir líka skattakerfið sem
vib höfum verið að byggja
upp, sem er einfalt meb einni
skattprósentu og persónuaf-
slætti. Hitt er annað mál að
þegar tveir aðilar eiga að kom-
ast að samkomulagi verður
annar aðilinn ab gefa eftir á
einu sviðinu og hinn á hinu
og það hefur verið gert rþessu
tilfelli. Ég mun þess vegna
standa að samkomulaginu og
það gerir mér aubveldara ab
hátekjumarkiö hefur verið
hækkað."
Guöjón Guömundsson,
þingmaöur Sjálfstæöis-
flokksins:
„Ég tel að það hafi verið rétt
ákvörðun meb tilliti til þess
ab fjármagnstekjuskatturinn
kemur ekki til framkvæmda
fyrr en eftir ár."
„Iönríkin hafa undantekn-
ingarlítib búið við stöðugan
halla í tuttugu ár og fyrir
vikiö safnað gífurlegum
skuldum. Þessi óhagstæða
þróun hefur valdib því að
vextir hafa veriö hærri en
þeir þyrftu að vera. Þess
vegna hefur dregið úr fjár-
Frá Þorsteini Cunnarssyni, fréttaritara Tím-
ans í Vestmannaeyjum:
Eitt heitasta pólitíska málið í
Eyjum undanfarna mánuði hefur
verib endurnýjun á nýjum lóbs-
bát fýrir Vestmannaeyjahöfn.
Skrifab var undir smíðasamning
um síðustu mánaðamót, á elleftu
stundu, því um næstu áramót
haettir ríkið að styrkja slíka smíði.
Ríkið mun greiða 40% af smíða-
verðinu, en tilbob Skipalyftunnar
hljóðar upp á 107 milljónir. Verk-
ið tryggir atvinnu í Skipalyftunni
næstu tvo vetur og er mikið hags-
munamál fyrir Vestmannaeyinga
í höfn, enda lýstu allir flokkar yf-
ir ánægju sinni með að lóðsinn
yrði smíðaöur heima í héraði.
í vor varð lóðsmáliö að miklu
kosningamáli og fór fram lokað
útbob, sem byggt var á gögnum
frá Skipalyftunni. Þegar tilboðin
voru opnuð, kom í ljós að Skipa-
lyftan var með hæsta tilboðið, en
tilbobin voru reyndar mjög mis-
munandi, enda fengu tilbjóðend-
ur að hanna sín eigin skip. Hafn-
arstjórn ákvað að hafna öllum til-
festingu og hægt á hagvexti.
Ekki er ólíklegt aö nýhafib
vaxtarskeið í iönríkjum
verði skammvinnt af þessum
sökum. Raunvextir á bilinu
5-10%, eins og nú eru al-
ger.gir, samrýmast einfald-
lega ekki varanlegum og við-
unandi hagvexti," segir í
boðum, því þau þóttu óhagstæð,
og fór til útlanda að skoða notaða
lóðsbáta. Gert var tilbob í einn
slíkan, en í ljós kom ab hann var
ekki til sölu! Eftir ferðina gekk
hafnarstjórn til samninga vib
Skipalyftuna, sem lækkabi tilboð
sitt um tæpar 20 milljónir, niður í
107 milljónir, meb nokkrum
breytingum frá fyrra tilboði.
Með smíbasamningum fylgdi
mjög umdeild yfirlýsing. í bókun
Vestmannaeyjalistans, sem er í
minnihluta, vegna þessa máls
segir ab ekki beri á öbru en að
meirihlutinn hafi sett forsvars-
menn Skipalyftunnar upp við
vegg og gert það að skilyrði fyrir
samningum um smíöi á lóðsbát
að þeir undirrituðu yfirlýsinguna,
en þar sagbi m.a. að pólitísk um-
ræða og umrót V-listans, sem
þyrlað hefði verið upp í kringum
þetta mál, heföi ekki orðið því til
framdráttar. Þessu vísaði V-listinn
á bug, enda hafbi meirihlutinn
fellt margar tillögur V-listans um
að gengið yrði beint til viðræðna
við Skipalyftuna. ■
Fréttabréfi Samvinnubréfa
Landsbankans þar sem fjall-
að er um „Ríkisfjármál í
ógöngum".
Þótt hallarekstur á hinu op-
inbera á íslandi sé ekki meiri
en víba annars staðar og heild-
arskuldir jafnvel nokkru
minni segir greinarhöfundur
það tæpast gefa tilefni til
sjálfsánægju, enda ekki allt
sem sýnist. Þegar betur er að
gáb komi m.a. í ljós að skulda-
söfnun hins opinbera á íslandi
hafi verið hraðari en annars
staðar. Þannig hafi skuldirnar
sem hlutfall af landsfram-
„Mikill fjöldi fólks tekur Iaun
samkvæmt þessum töxtum og
þeim fer sífellt fjölgandi sem leita
til félagsmálastofnana til þess ab
geta fleytt fram lífinu, 25% þeirra
sem em meb húsbréfalán lenda í
leiöslu hækkað um ríflega
50% frá 1990 og rúmlega tvö-
faldast frá 1980. Þar við bætist
að opinberar skuldir í erlend-
um gjaldmiðlum séu meiri á
íslandi en víðast hvar annars
stabar.
„Ef hallinn í búskap hins
opinbera verður viðvarandi er
næsta ljóst að hann mun
stuðla að hærra vaxtastigi hér
á landi en samrýmst getur við-
unandi hagvexti". Greinarhöf-
undur segir næstu misseri sér-
staklega veigamikil í þessu
sambandi vegna opnunar fjár-
magnsmarkaðarins. ■
vanskilum," segir Magnús L.
Sveinsson, formabur Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur í leib-
ara VR-blabsins.
Magnús segir að enda þótt marg-
ir varpi sökinni á lágum launatöxt-
um á verkalýðsfélögin, þá sé málið
ekki svo einfalt. Bendir hann á aö á
undanförnum árum hafi ríkisvaldið
breytt kjarasamningum með lögum
og skert þau réttindi, sem samn-
ingsaðilar höfbu samið um. „Gild-
andi launataxtar byggjast því að
grunni til á lögum frá Alþingi," seg-
ir Magnús.
„Nú, þegar styttist í gerð kjara-
samninga er rætt um það ab launa-
hækkanir verði að taka mið af því
sem sé að gerast í samkeppnislönd-
um okkar. Bent hefur verið á 2%
launahækkun í Danmörku sem fyr-
irmynd komandi samninga hér. í
þessu sambandi er hins vegar óhjá-
kvæmilegt að benda á að launataxt-
ar í Danmörku eru meira en helm-
ingi hærri en hér! Til dæmis eru
byrjunarlaun 18 ára afgreibslu-
manns hér kr. 48.700 á mánuði en
116.700 kr. í Danmörku. Munurinn
er 140%", segir Magnús og segir að
þetta muni hliöstætt í öðrum starfs-
greinum.
„Menn hljóta að velta því fyrir
sér hvernig atvinnulífiö í Dan-
mörku þoli að greiða meira en
helmingi hærri laun en hér, eða
hver skýringin sé á þessum mikla
launamun?" spyr Magnús L. Sveins-
son. ■
Fávitinn æfbur
í Þjóöleikhúsinu
Jólaleikrit Þjóölefkhússins aö stjórinn Kaisa Korhonen. Þór-
|>cssu sinni er verkiö Fávitinn unn S. Þorgrímsdóttir annast um
eftír ri-* ' er að.
/JVfZ/V/G £R MÐ 5TRFRN.
£R /UlTFF A/ÓG PLÁSS
þPR/V/9 /ZJÓ YKKUR í
jbJÓÐLF/K//Ó5/NU ?
Lóösbátsmáliö í Vestmannaeyjum:
Skrifab und-
ir á elleftu
stundu
Samkeppni
Fyrirtœkib Abalskobun hf. áœtiar ab opna skobunarfyrirtœki bifreiba
snemma á nœsta ári ab Hjallahrauni 4 í Hafnarfirbi. Eigendur hafa varib
30 milljónum króna til ab koma stöbinni á fót — fyrsta keppinaut Bif-
reibaskobunar íslands.
í fyrsta sinn í 66 ár kemur nú til samkeppni í skobanabransanum, ríkib
verbur ekki lengur eitt um hituna. Stefna Abalskobunar er ab bjóba lœgra
verb og betri þjónustu en keppinauturinn.
Magnús L Sveinsson, formaöur Verslunarmannafélags
Reykjavíkur, um samanburö launa á íslandi og í Dan-
mörku:
Launataxtar í Danmörku
140% hærri en á íslandi