Tíminn - 23.12.1994, Blaðsíða 2

2

Föstudagur 23. desember 1994
Tékkum fœkkaö um 5 milljónir en rúm 1 milljón debetfœrslna komiö
í staöinn:
Tékkanotkun stóram
minnkað en vegur
seblanna vaxib á ný
Jólafrumsýning Þjóöleikhússins. Sakleysi og mannúö
gegn graeögi og mannvonsku:
Fávitinn
„Ég kann engar skýringar abr-
ar en debetkortin og ab þetta
gjald sem tekib er af tékka-
færslum fæli fólk frá þeim,
mönnum þyki þá hagkvæm-
ara ab nota sebla," svarabi Ei-
ríkur Gubnason seblabanka-
stjóri abspurbur um hugsan-
legar skýringar á því ab tékka-
notkun hefur dregist saman
um rúmlega 100 milljarba kr.
(11%) á fyrstu 10 mánubum
þessa árs frá sama tíma í fyrra.
„Vib höfum fundib fyrir því
ab fólk hefur notab sebla meira
Lögskráning og búnaöur
skipa. Sjómannasambandiö:
Minnir á
ábyrgb skip-
stjórnarmanna
Sambandsstjórnarfundur Sjó-
mannasambands íslands Iýsir
yfir furbu sinni á því ástandi
sem virbist vibgangast um
lögskráningu og búnab um
borb í íslenskum skipum.
Jafnframt beinir fundurinn
því til stjórnar Farmanna- og
fiskimannasambandsins ab
taka málib til alvarlegrar um-
fjöllunar og minnir í því sam-
bandi á ábyrgb skipstjórnar-
manna.
Sambandsstjórnin krefst þess
ab vibkomandi yfirvöld sjái til
þess ab framkomnar upplýsing-
ar frá Gæslunni vegna skyndi-
skobana á tímabilinu frá 1.
janúar 1992 til 7. desember
1994, verbi notabar til ab koma
þessum málum í betra horf.
Eins og kunnugt er þá kom
þab fram í svari dómsmálaráb-
herra vib fyrirspurn Gubmund-
ar Hallvarbssonar á þingi fyrir
skömmu, ab víba væri pottur
brotinn í lögskráningu sjó-
manna og búnabi skipa. ■
en ábur. Þab hlýtur þá ab vera
til vibbótar kortunum." Sebla
og mynt í umverb segir Eiríkur
hafa veriö 3,9 milljarba í októ-
berlok, sem er 15% meira en á
sama tíma í fyrra. Munurinn —
um 500 milljónir — er stærö
sem sífelt velti fram og til baka.
Kannski fólk sé ab uppgötva þab
ab seðlar eru afskaplega þægi-
legir vib kassann og fljótlegt ab
borga meb þeim, sagbi Eiríkur.
Samkvæmt Hagtölum Sebla-
bankans fækkabi útgefnum
tékkum á tímabilinu janú-
ar/október um meira en 5 millj-
ónir (22%) milli ára. Samanlögb
upphæb tékkanna lækkabi á
sama tíma um 102 milljarba
króna.
Ekki verbur betur séb en að
peningaseblar hafi komib í stab
þessara tékka í miklu meiri mæli
en debetkortin, sem varla var þó
ætlan bankanna. Þar ab auki
hefur kreditkortanotkun líka
enn aukist nokkuð samfara til-
komu debetkortanna, í stab þess
ab minnka eins og bankarnir
líka ætlubust til. Debetkorta-
færslur fyrstu 3 fjórbunga ársins
voru um 1,4 milljónir talsins,
hvar af talsverbur hluti var
vegna greibslna hjá gjaldkerum
í bönkum og úttekta á pening-
um í hraðbönkum (sem hafa
meira en tvöfaldast á árinu). Að
því gefnu ab greibslur meb de-
betkortum í verslunum séu jafn-
abarlega ekki hærri en mebal-
greibslur meb kreditkortum
(um 3.100 kr.) hefur debetkorta-
velta í almennum vibskiptum
einungis numib kringum 4
milljörbum króna fyrstu 3 fjórb-
unga ársins — eba í kringum 5%
af því sem tékkaveltan minnk-
abi á sama tímabili.
Alls var debetkortaveltan
kringum 18 milljarbar á tíma-
bilinu. En tiltækar tölur virbast
benda til ab landsmenn noti de-
betkortin sín ekki hvab síst til
þess ab borga með þeim reikn-
inga í -bönkunum sjálfum og
taka peninga út úr hrabbönkum
— til þess síðan ab stabgreiba
meb þeim í búbunum, í stabinn
fyrir ab borga 9 krónur fyrir
hverja stabgreibslu meb debet-
kortinu.
Eigendur debetkorta voru
orbnir nær 98.000 í nóvember-
lok, enda þróun þeirra mjög ör á
árinu. Heildarfjöldi færslna í
nóvembermánuði var rúmlega
570 þúsund, hvar af um 70 þús-
und færslur voru í hrabbönk-
um, nær 90 þúsund hjá banka-
gjaldkerum og síðan 420 þús-
und í almennum vibskiptum. í
sama mánubi hafbi fjöldi útgef-
inna tékka hins vegar minnkað
um 1.130 þúsund (hátt í helm-
ing) frá sama mánubi í fyrra.
Innlendar kreditkortafærslur
voru hins vegar um 1.350 þús-
und, heldur fleiri en útgefnir
tékkar, en hins vegar rúmlega
þrefalt (22%) fleiri en færslur
debetkorta í almennum vib-
skiptum.
■
Frá Þórbi ingimarssyni,
fréttaritara Tímans á Akureyri.
Bæjarstjórn Akureyrar hefur
ákvebib ab stöbva skuldasöfn-
un bæjarins. Kom það mebal
annars fram í ræbu Jakobs
Björnssonar bæjarstjóra vib síb-
ari umræbu um fjárhagsáætlun
Akureyrar síbastlibib þribju-
dagskvöld. Jakob sagbi ab
nettóskuldir sjóbsins hefbu
aukist um 324 milljónir króna
frá því í árslok 1990 til loka
Annan í jólum frumsýnir Þjób-
leikhúsib á Stóra svibinu leikrit-
ib Fávitann, sem byggt er á sam-
nefndri sögu rússneska stór-
skáldsins Fjodor Dostojevskís.
Myshkin fursti er kallabur Fá-
vitinn vegna þess hve takmarka-
laust græskulaus og góbhjartabur
hann er, auk þess sem hann er
flogaveikur. Hvab gerist þegar allt
ab því algóbur mabur birtist í
kaldrifjubum heimi? Allt í kring-
um Myshkin ólgar lífib af svikum,
ástríbum, undirferli og græbgi;
hann hrindir af stab atburbarrás
sem jafnvel gerir illt verra en um
leib labar hann fram kosti allra
þeirra sem á vegi hans verba.
þessa árs og næmu nú rúmum
845 milljónum króna. Af þeim
sökum væru vaxtagreiðslur
áætlabar 47 milljónir króna á
næsta ári og jafngilti sú upp-
hæb kostnabi vib rekstur sex af
leikskólum bæjarins. Fram-
kvæmdasjóbur Akureyrar
skuldar einnig verulegar upp-
hæbir og eru vaxtagreibslur
hans áætlabar rúmar 56 millj-
ónir króna á næsta ári. Sam-
kvæmt því eru heildarvaxta-
greibslur Akureyrarbæjar áætl-
abar 102,4 milljónir króna á ár-
inu 1995, sem jafngildir
áætlubum reksturskostnabi
allra leikskóla og skóladagheim-
ila bæjarins. Jakob Björnsson
sagði ab ekki yrbi vikist undan
því ab taka á vanda Fram-
kvæmdasjóbs bæjarins og í því
sambandi kæmi til greina ab
selja hluta af eignum hans auk
þess ab kanna til hlítar mögu-
leika á skuldbreytingum.
Samkvæmt fjárhagsáætlun-
inni er gert ráð fyrir að eign-
færbar fjárfestingar verbi rúmar
191 milljónir króna á næsta ári
eba 80 milljón krónum lægri en
á yfirstandandi ári og um 66%
rábstöfunarfjárs þessa libs eba
126 milljónir króna eru þegar
bundnar vib ákvebin verkefni.
Þá standa eftir um 65 milljónir
króna og hefur meirihluti bæj-
arstjórnar ákvebib ab úrbætur í
húsnæbismálum grunnskóla
verbi gert ab forgangsverkefni á
næstunni. í því sambandi er
gert ráb fyrir ab verja 40 millj-
ónum króna í byggingu áfanga
vib Giljaskóla og einnig er í fjár-
hagsáætlun gert ráb fyrir
óskiptri fjárveitingu ab upphæb
Mannúb er teflt gegn mann-
vonsku, aubmýkt gegn klækjum.
í Fávitanum fjallar Dostojevskí
um kærleikann, þjáninguna og
ekki síst kristna trú af einstæbu
innsæi og mannskilningi og sag-
an um sakleysingjann Myshkin
hefur heillab lesendur í gegnum
tíbina. Þetta er í fyrsta sinn sem
leikrit byggt á verki þessa mikla
rithöfundar er sviðsett hérlendis
og Þjóbleikhúsib fékk til libs vib
sig þrjá finnska leikhúslistamenn
vib uppsetningu verksins. Leik-
gerbin er eftir Bretann Simon
Grey en er endurskobub af leik-
stjóranum, Kaisu Korhonen, og
landa hennar Seppo Parkkinen. ■
55 milljónir króna til næstu
þriggja ára er mun verba varib
til varanlegra úrbóta í húsnæb-
ismálum grunnskólanna norb-
an Glerár en stefnt er ab því ab
þeir skólar verbi fyrst einsetnir.
í greinargerb meb þriggja ára
áætlun Bæjarsjóbs Akureyrar,
sem var til fyrri umræbu á fundi
bæjarstjórnar á þribjudag, kem-
ur fram ab rekstrargjöld verbi
ekki hærra hlutfall en 73,6% af
skatttekjum árið 1995 og lækki
um 1% á ári árin 1996 og 1997.
Einnig kemur fram ab nýmæli í
rekstri verbi því abeins tekin
upp ab tekjur aukist eba unnt
verbi ab ná fram hagræbingu,
sparnabi og breytingum á nú-
verandi rekstri. í tillögum
minnihluta bæjarstjórnar er
lagt til ab Rafveita Akureyrar
greibi 2% afgjald af rekstri sín-
um til bæjarsjóbs en fulltrúar
meirihlutans töldu ab hag-
kvæmni í rekstri rafveitunnar
eigi fremur ab koma notendum
til góba í lækkubu raforkuverbi.
Vegna þeirra áforma meiri-
hluta bæjarstjórnar Akureyrar
ab stöbva skuldasöfnun bæjar-
sjóbs hefur ákvebnum verkefn-
um verib slegib á frest og má
þar mebal annars nefna vib-
byggingu vib Amtsbókasafnib á
Akureyri er verið hefur á dag-
skrá um nokkurt skeib. Jakob
Björnsson bæjarstjóri sagbi ab
sníba yrbi stakk eftir vexti og
framkvæma einungis fyrir þá
fjármuni sem til rábstöfunar
væru á hverjum tíma. Ekki þurfi
fleiri vitna vib. Bolmagn til auk-
innar skuldasöfnunar sé ekki
fyrir hendi á Akureyri.
Akureyrarbœr:
Ekki bolmagn til auk-
innar skuldasöfnunar