Morgunblaðið - 01.02.2007, Blaðsíða 36

36 FIMMTUDAGUR 1. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Edith DamRagnarsson
fæddist í Norðskála
í Færeyjum 14.
mars 1938. Hún
lést á Landspít-
alanum við Hring-
braut 22. janúar
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Anton Carl Martin
Dam, f. 23.11. 1907,
d. 27.2. 1980, og
Mourentsa Margr-
etha Julia Dam, f.
25.12. 1909, d. 8.9.
1987, fædd Dahl. Systkini Edith-
ar eru Sigmund Dam, f. 14.8.
1935, Kamma Dam, f. 20.8. 1936
og Jónstein Dam, f. 1.7. 1941.
Eiginmaður Edithar er Reynir
Ragnarsson, f. 16.1. 1934. Þau
giftust 29.6. 1957. Foreldrar
hans voru Ásgeir Ragnar Þor-
steinsson, f. 5.9. 1908, d. 9.9.
1998 og Guðrún Lilja Gísladóttir,
f. 23.7. 1909, d. 20.5. 2002. Börn
þeirra Edithar og Reynis eru: 1)
Gísli Daníel, f. 3.11. 1957, barns-
móðir Guðrún Ólafsdóttir, f.
10.5. 1959. Börn þeirra eru: Æsa,
Vífilsstöðum árið 1956, þegar
hún kynntist Reyni. Fyrstu árin
bjuggu þau með foreldrum Reyn-
is á Höfðabrekku í Mýrdal og í
Vík, meðan þau voru að byggja
upp nýbýli sitt Reynisbrekku,
sem byggt er út úr Höfðabrekku-
jörðinni. 1961 fluttu þau á nýbýl-
ið Reynisbrekku og bjuggu þar
til ársins 1978 en þá fluttu þau til
Víkur. Edith rak farfuglaheimili
á Reynisbrekku, yfir sumartím-
ann, frá 1983 og var það þeirra
annað heimili þar til það brann
árið 1999. Edith vann allmörg ár
hjá Kaupfélagi Skaftfellinga við
ýmis störf. Gegndi einnig ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir Versl-
unarmannafélag V-Skaftafells-
sýslu og var síðar einn af frum-
kvöðlum stofnunar
menningarfélags um rekstur
Brydebúðar í Vík og alllengi for-
maður þess félags. Edith starfaði
einnig á dvalarheimilinu Hjallat-
úni í Vík svo og við mörg önnur
störf og var alls staðar virtur
starfsmaður.
Edith verður jarðsungin frá
Víkurkirkju í Mýrdal í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Óðinn, Þorgerður
Hlín, Guðrún Lilja
og Gunnar Sveinn.
2) Margrét Lilja, f.
23.7. 1959, maki
Herbert V. Bald-
ursson, f. 14.5. 1957,
börn: Daníel Oliver
Sveinsson, Kristrún
Friðsemd Sveins-
dóttir, Brynhildur
Mörk Herbertsdóttir
og Benedikt Her-
bertsson. 3) Ásrún,
f. 24.6. 1961, maki
Michal Rasch, f. 9.8.
1949, börn þeirra Sveinn Poul og
Emil. 4) Ragnar Anton, f. 24.6.
1961, maki Marianna Johann-
essen, f. 22.12. 1960. Börn: Sunn-
eva Edith, Reynir og Anton Æg-
ir. 5) Kristín Þorgerður, f. 21.2.
1964, maki Yves Deferne, f.
16.12. 1962, börn þeirra eru
Sandra, Gísli og Nicolas Þor-
steinn. Barnabarnabörn eru orð-
in 6. Einnig leit Edith á Baldur
Frey, Þórð Valdimar, Fanney
Dögg og Jesper sem sín barna-
börn og gerði þar engan mun á.
Edith starfaði á heilsuhælinu
Í dag verður jörðuð mágkona mín
Edith Ragnarsson. Okkur hjónum er
bæði ljúft og skylt að minnast þess-
arar einstöku konu þar sem hún varð
áhrifavaldur í lífi okkar.
Ég fylgdist með að nokkru leyti er
bróðir minn og félagi hans á búinu í
Krýsuvík árið 1954–55 voru að
skjóta sér í tveimur gullfallegum
færeyskum stúlkum, sem unnu á
hælinu á Vífilstöðum. Edith og
Reynir náðu saman og reistu sér ný-
býli úr landi Höfðabrekku, sem þau
nefndu Reynisbrekku. Reynir var
oft langdvölum frá búinu vegna
vinnu sinnar hjá ræktunarsamband-
inu og því féll það á herðar Edithar
að sinna búi og börnum. Börn þeirra
urðu alls fimm og öll komust þau á
legg og eiga nú börn og buru á Ís-
landi, Danmörku og í Sviss.
Það var í febrúar 1964 þegar
yngsta dóttir þeirra hjóna var ný-
fædd, að við Erna fórum austur að
Reynisbrekku og tókum hana til
fósturs. Það er vart hægt að ímynda
sér meiri fórnfýsi af hálfu foreldra
en að færa barn sitt nýfætt öðrum til
varðveislu og uppeldis.
Fram að þeim tíma höfðum við
hjónin ekki átt barnaláni að fagna.
Þarna urðu þáttaskil í lífi okkar og
getum við aldrei fullþakkað þeim
hjónum fórn þeirra. Kristín Þor-
gerður varð nafn stúlkubarnsins sem
upp frá því átti tvenna foreldra. Hún
varð óbeint slíkur áhrifavaldur að við
eignuðumst 4 börn til viðbótar og öll
hafa þau orðið nýtir borgarar.
Edith var afskaplega hreinskilin
kona, stundum örlynd en alltaf rétt-
sýn og raungóð. Hún sýndi það og
sannaði að henni var ekki fisjað sam-
an. Með ótrúlegri bjartsýni breyttu
þau hjón Reynisbrekkunni í far-
fuglaheimili og hvíldi sá rekstur að
mestu leyti á hennar herðum.
Þar áttum við hjónin ætíð víst at-
hvarf þegar við heimsóttum Mýrdal-
inn. „En bærinn brann og fólkið fann
sér annan samastað,“ eins og segir í
kvæðinu og Edith fann sér aðra
vinnu og þau hjón héldu áfram lífs-
baráttunni og hafa sýnt það og sann-
að með störfum sínum í Vík að oft er
betra að berjast fyrir góðu mannlífi í
heimasveit en að safna auði í eigin
ranni.
Megi góður guð styrkja þig og af-
komendur þína í sorg ykkar, kæri
bróðir og mágur.
Þorsteinn og Erna.
Mágkona okkar, Edith Dam, lést
22. janúar sl., tæplega 69 ára að
aldri. Fyrir hönd okkar yngstu
systranna frá Höfðabrekku minnist
ég hennar nokkrum orðum. Það var
haustið ’56, að Reynir bróðir okkar
kynnti hina 18 ára færeysku unnustu
sína í Höfðabrekku. Hún var glæsi-
leg, hlédræg, prúð í fasi og bar þenn-
an einstaka færeyska þokka. Okkur
var hún sem framandi andblær, átti
mál, sem var svo svipað okkar, en þó
svo skemmtilega frábrugðið. Um
vorið fluttu þau að Höfðabrekku og
fengu tvö lítil herbergi til umráða, í
öðru var innréttað eldhús, í hinu sof-
ið. Edith var okkur sem systir, hún
hafði til að bera sterkan persónu-
leika, ríka réttlætiskennd og skap-
festu, og heyrðist jafnvel stundum
blóta á færeysku, eins og „puina
doj“, sem okkur þótti frábært! Það
hefur án efa verið erfitt fyrir Edith
að koma í framandi umhverfi í af-
skekktri sveit, og unnustinn oft lang-
dvölum í vinnu. En hún var fljót að
aðlagast og margar stundir áttum
við systurnar í litla eldhúsinu henn-
ar, drukkum sætt te með mjólk og
borðuðum framandi „Jacob’s“-tekex
með osti og stundum apríkósumar-
melaði að ógleymdum góðu kan-
elsmákökunum hennar. Hún tók
okkur sem jafningjum og við áttum
okkar athvarf hjá henni ef eitthvað
bjátaði á. Varð hún oft okkar sverð
og skjöldur. Þau giftu sig um sum-
arið og um haustið fæddist frum-
burðurinn Gísli Daníel. Er þau áttu
von á sínu öðru barni, leigðu þau sér
lítið hús í Vík. Þar fæddist Margrét
Lilja. Keyptu þau gamlan strætis-
vagn og innréttuðu hann og Edith
gerðist ráðskona hjá vegavinnu-
flokknum hans. Þau byggðu nýbýlið
Reynisbrekku, eignuðust tvíburana
Ásrúnu og Ragnar Anton og hófu
búskap með kindur og kýr. Er tví-
burarnir voru tæpra þriggja ára
fæddist þeim dóttir. Varð að ráði að
hún yrði alin upp hjá Þorsteini bróð-
ur og Ernu konu hans, sem ekki
hafði orðið barna auðið. Lýsir þetta
vel fórnfýsi og skapstyrk Edithar.
Var Kristín Þorgerður alin upp sem
þeirra dóttir, með fullri vitneskju um
uppruna sinn og rætur. Árin liðu,
þau fluttu til Víkur. Þar starfaði
Edith við ýmis þjónustustörf. Þau
hjónin voru alltaf samstiga, könnuðu
ótrauð nýjar slóðir. Reynisbrekku
gerðu þau að farfuglaheimili, eign-
uðust þau marga vini gegnum það
starf. Edith átti sér ýmis áhugamál
og vann ötullega að þeim öllum. Hún
starfaði að ýmsum félagsmálum og
var einn stofnenda að menningar-
félagi um „Brydebúð“ í Vík. Hún var
í Kvenfélagi Hvammshrepps og í
Kirkjukór Víkurkirkju. Hún var góð-
ur málsvari allra er minna máttu sín.
Hún bar mikla umhyggju fyrir
barnabörnunum sínum og reyndist
þeim styrk stoð gegnum árin. Er
missir þeirra mikill, sem og allra er
áttu hana að. Örfáum dögum fyrir
andlátið var hún full bjartsýni um
batnandi heilsu, en skjótt skipast
veður í lofti. Í hugum okkar mun
Edith alltaf vera hin sanna hetja.
Innilegar samúðarkveðjur færum
við Reyni bróður, Denna, Möggu,
Ásu, Ragnari, Kristínu og fjölskyld-
um þeirra, sem og systkinum Edith-
ar, Kömmu, Sigmund, og Jónstein og
þeirra fjölskyldum.
Blessuð sé minning hennar.
Ína Sóley og Sallý Ragn-
arsdætur.
Nú er höggvið skarð í hóp góðu
vinanna úr æskunni. Edith, mamma
æskuvina okkar, þeirra Denna og
Möggu, er fallin frá langt fyrir aldur
fram. Okkar fyrstu minningar tengj-
ast henni og hennar fjölskyldu þar
sem þau áttu heima í Möttuhúsi, sem
var næsta hús við fyrsta æskuheimili
okkar í Víkinni, Einarsstaði. Seinna
fluttu þau að Reynisbrekku og við
fluttum í raðhúsin. Reynir var mikið
í burtu að ræsa fram mýrar og að
vinna önnur framfaraverk og var þá
Edith ein heima með barnaskarann,
Denna, Möggu og tvíburana Ásu og
Gutta. Denni átti það til að hverfa
upp um fjöll og firnindi eða á aðra
bæi og átti Edith þá ekki auðvelt
með að komast út og leita að pöru-
piltinum. Sagan segir að vorið 1964
hafi Reynir komið að máli við Magga
Þórðar og beðið um að fá Pálma lán-
aðan sem félagsskap fyrir Denna,
það héldi drengnum kannski meira
heima við. Eftir á að hyggja hafa þau
Reynir og Edith kannski misreiknað
sig og höldum við að þetta hafi mest
verið viðbótarálag á Edith. En hún
tók þessu með jafnaðargeði eins og
öðru. Og alltaf var pláss fyrir börn á
heimilinu og stundum kom Gerður
líka með til að vera með Möggu. Í
minningunni er sumarið 1964 sér-
staklega sólríkt og heitt og engin
ástæða til að vera í neinni spjör úti
að leika sér. Edith kallaði í mat og
drekkutíma og gjarna var drukkið
úti í góða veðrinu. Eftir slíka daga
var baðkarið fyllt af vatni og öllum
börnum skutlað saman í baðið og þar
var síðan buslað og svo var spúlað og
öllum pakkað inn í náttföt.
Heimili þeirra varð eins og annað
heimili okkar. Það var eins og við
værum sjálfsagður hluti af barna-
skaranum.
Í minningunni var Edith alltaf
brosandi og hlý. Þótt hún þyrfti
stundum að gera tilraun til að byrsta
sig þegar henni fannst uppátæki
Denna og Pálma ganga of langt
mátti iðulega sjá hana brosa bak við
ávíturnar. Þegar fjölskyldan flutti
frá Reynisbrekku til Víkur voru
sömu góðu tengslin, þó seinni árin
hafi heimsóknirnar verið færri en
maður hefði viljað. Það er einhvern
veginn þannig að maður heldur að
fólkið sem manni þykir vænt um sé
eilíft og alltaf til staðar, maður geti
bara farið í heimsókn næst þegar
maður kemur í Víkina. Í dag þegar
við reikum til baka í minningum okk-
ar um Edith veltum við fyrir okkur
hvernig hafi eiginlega verið fyrir
hana að flytjast í annað land og læra
nýtt tungumál og menningu. Það
hefur örugglega ekki verið auðvelt,
hún hefur verið tæplega tvítug, fer
frá fjölskyldu sinni í Færeyjum og
flyst í fámennið, eignast 5 börn á
fáum árum. Þessi ár var Reynir tals-
vert að heiman og hún þá ein með
börnin í sveitinni og ekki var nú bíll
til staðar öllum stundum. Í minningu
okkar hafði hún alltaf verið þarna og
ekki áttaði maður sig á því fyrr en
löngu seinna að hún átti annað móð-
urmál. Nú heyrist innra með manni
rödd Edithar með færeyska hljómn-
um sem í okkar huga var þægilegt
persónueinkenni hennar. Við eigum
eftir að sakna Edithar, hlýju hennar
og umhyggju sem við höfum fundið
alla tíð.
Við vottum Reyni, Denna, Möggu,
Ásu, Gutta og Kristínu og fjölskyld-
um þeirra innilega samúð.
Pálmi og Gerður.
Örfá orð til minningar um Edith
vinkonu okkar, sem hefur kvatt
þennan heim eftir hetjulega baráttu
við illvígan sjúkdóm.
Minningarnar streyma að og
minnumst við með þakklæti ferð-
anna austur, bæði þegar börnin okk-
ar voru lítil og svo hin síðari ár. Allt-
af vorum við velkomin á
Reynisbrekku og svo síðar í Vík til
þessarar heiðurshjóna Edithar og
Reynis.
Við vottum Reyni og allri fjöl-
skyldu bræðrum hennar og systur
og fjölskyldu innilega samúð. Megi
góður Guð styrkja ykkur öll í sorg-
inni.
María, Guðmundur og börn.
Edith er dáin. Þetta hljómar ótrú-
lega en er þó staðreynd. Svo allt of
fljótt. Ég man ekki hvenær við
kynntumst, finnst við hafa þekkst
alltaf. Það voru margar ástæður fyr-
ir því að við urðum vinkonur,
kannski af því að hún var færeysk,
ég færeysk að hluta, báðar vorum við
mjög félagslyndar eða þá vegna
áhuga okkar á því að halda við gam-
alli menningu, en við unnum með
fleira fólki að stofnun Menningar-
félags um Brydebúð, þar sem Edith
var óþreytandi félagi. Við höfðum
áhuga á söng og tónlist, en Edith
hafði ágæta söngrödd og söng lengi í
kirkjukórnum. Við gátum líka setið
tímunum saman og spilað, það var
alltaf gaman að heimsækja Edith og
Reyni en bæði voru sérlega gestris-
in, mikið var spjallað og „spekúler-
að“ og málefni líðandi stundar brotin
til mergjar. Aðaláhugamál Edithar
var þó fjölskyldan hennar stóra, öll
börnin, barnabörn og barnabarna-
börn, sem henni þótti svo vænt um.
Stoltið leyndi sér ekki þegar hún
sagði frá þeim eða sýndi manni
myndir og það kom mér oft á óvart
hvað hún var t.d. minnug á alla af-
mælisdaga. Edith var mikil prjóna-
kona og þær ófáar peysurnar og
fleira sem hún prjónaði, nú síðast
fyrir jólin, þótt heilsan væri orðin lé-
leg. Edith var sannarlega góð vin-
kona, hreinskiptin, skemmtileg,
hjálpsöm og vinur vina sinna. Ég
mun sakna hennar og allra góðu
samverustundanna með henni.
Edithar verður sárt saknað af vin-
um og fjölskyldu en missir Reynis er
þó mestur. Við sendum þeim öllum
innilegar samúðarkveðjur.
Anna og fjölskylda.
Edith Dam Ragnarsson
Þegar við heyrðum
fyrst af andláti vinar
okkar hans Friðriks
Björnssonar, eða Frigga á Gili eins
og hann var ávallt kallaður af þeim
sem þekktu hann, varð okkur
hugsað til febrúarbyrjunar 1993
þegar við hjónin hittum Frigga í
fyrsta sinn í hesthúsinu í Húna-
veri, þar sem við vorum nýráðnir
tamningamenn og Friggi var kom-
inn að bjóða okkur velkomin í
Svartárdalinn. Strax við fyrstu
kynni sýndu Friggi og hans fjöl-
skylda okkur mikla vinsemd sem
hefur haldist síðan. Var það ósjald-
an sem við þáðum kaffisopa heima
hjá þeim hjónum Frigga og Erlu
og voru oft fjörugar umræður og
glatt á hjalla.
Mikið var nú gaman að fá þau
forréttindi að kynnast Frigga,
manni sem var bóndi af ramm-
íslenskri gerð, maður sem hafði al-
ist upp á heiðarbýli, við aðstæður
sem við af yngri kynslóðinni þekkj-
Friðrik Björnsson
✝ Friðrik Björns-son fæddist á
Valabjörgum í
Seyluhreppi 8. júní
1928. Hann andaðist
á Heilbrigðisstofn-
uninni á Blönduósi
3. janúar síðastlið-
inn og var útför
hans gerð frá
Blönduóskirkju 13.
janúar.
um ekki og fannst
okkur sögustundirnar
oft ansi skemmtileg-
ar, bæði af gamla og
nýja tímanum.
Því miður hefur
sambandið við þau á
Gili verið ansi tak-
markað seinustu ár,
einkum vegna þess
að við fluttumst bú-
ferlum til Danmerk-
ur. Það var mikil
synd að við skyldum
ekki koma við hjá
ykkur, Erla og
Friggi, í sumar þegar við vorum á
Íslandi, við vorum bara svo viss
um að við myndum hittast oft í
framtíðinni. En, Friggi, þinn tími
var kominn og ekkert við því að
segja, við hittumst bara yfir kaffi-
bolla þarna hinum megin, þegar
okkar tími kemur.
Elsku Erla og fjölskylda, megi
Guð og góðir vættir styrkja ykkur
á þessari sorgarstundu.
Ég vaknaði fyrir viku síðan,
er vetrarnóttin ríkti hljóð,
og sá þá standa Blakk minn brúna
í bleikri þorramánans glóð.
Svo reisti hann allt í einu höfuð
með opinn flipann og hneggjaði hátt
og tók síðan stökk með strok í augum
og stefndi heim – í norðurátt.
(Jónas Árnason)
Anna Berg og Stefán,
Danmörku.
Morgunblaðið birtir minning-
argreinar alla útgáfudagana.
Skil | Greinarnar skal senda í
gegnum vefsíðu Morgunblaðsins:
mbl.is – smella á reitinn Senda
efni til Morgunblaðsins – þá birtist
valkosturinn Minningargreinar
ásamt frekari upplýsingum.
Skilafrestur | Ef birta á minning-
argrein á útfarardegi verður hún
að berast fyrir hádegi tveimur
virkum dögum fyrr (á föstudegi ef
útför er á mánudegi eða þriðju-
degi). Ef útför hefur farið fram
eða grein berst ekki innan hins til-
tekna skilafrests er ekki unnt að
lofa ákveðnum birtingardegi. Þar
sem pláss er takmarkað getur birt-
ing dregist, enda þótt grein berist
áður en skilafrestur rennur út.
Lengd | Minningargreinar séu
ekki lengri en 3.000 slög (stafir
með bilum - mælt í Tools/Word
Count). Ekki er unnt að senda
lengri grein. Hægt er að senda ör-
stutta kveðju, HINSTU KVEÐJU,
5-15 línur, og votta þeim sem
kvaddur er virðingu sína án þess
að það sé gert með langri grein.
Ekki er unnt að tengja viðhengi
við síðuna.
Formáli | Minningargreinum
fylgir formáli, sem nánustu að-
standendur senda inn. Þar koma
fram upplýsingar um hvar og hve-
nær sá, sem fjallað er um, fæddist,
hvar og hvenær hann lést, um for-
eldra hans, systkini, maka og börn
og loks hvaðan útförin fer fram og
klukkan hvað athöfnin hefst. Ætl-
ast er til að þetta komi aðeins fram
í formálanum, sem er feitletraður,
en ekki í minningargreinunum.
Undirskrift | | Minningargreina-
höfundar eru beðnir að hafa skírn-
arnöfn sín en ekki stuttnefni undir
greinunum.
Minningargreinar