Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1968, Side 4

tjón CÁríh ááon :
SJÓMENNIRNIR OG FLAGGIÐ
Á þessu ári eru liðin 50 ár frá
því ísland varð fullvalda ríki, og
fyrst mátti flagga með íslenzka
fánanum á íslenzkri grund er-
lendis. Áður, eða frá 19. júní
1915 mátti nota fánann hér
innanlands og á íslenzkum skip-
um innan íslenzkrar landhelgi,
sem þá var þrjár sjómílur. Á
stjórnarráðshúsinu varð þó að
flagga með danska flagginu sam-
hliða því íslenzka, og íslenzk skip
urðu að flagga með því danska í
erlendum höfnum og á hafi úti.
Með auglýsingu stjórnarráðsins
dags. 3. desember 1918 er ís-
lenzkum skipum veitt heimild til
að nota danska flaggið erlendis
til 31. marz 1919, ef þau hefðu
ekki fengið íslenzkt þjóðernis-og
skrásetningarskírteini fyrir þann
tíma.
Á þessum degi, 1. desember
1918, drógu íslenzkir sjómenn ís-
lenzka fánann að hún á íslenzk-
um skipum, sem voru stödd í er-
lendum höfnum, og ekki er vitað
um neina aðra neinstaðar erlend-
is, sem það gerðu. Vitað er með
vissu um þrjú skip, og það fjórða
hef ég nú fengið upplýsingar um,
sem eru þess eðlis, að enginn vafi
liggur lengur á því, að það hafi
legið í erlendri höfn þennan dag,
og flaggað með íslenzka flagginu.
Þessi skip voru: E.s. Willemoes
(seinna Selfoss) staddur í Oslo,
skipstjóri Júlíus Júlinusson, og
er hann heimildarmaður minn.
E.s. Borg, sigldi inn til Fleet-
wood að morgni 1. desember, með
íslenzka fánann að hún, skipstj.
Pétur Björnsson, og er hann
heimildarmaður minn. Togarinn
Jón Forseti, staddur í Fleetwood,
skipstjóri Gísli Þorsteinsson. —
Heimildarmaður minn er Guð-
mundur Markússon skipstjóri,
sem þar var þá stýrimaður.
Fjórða skipið var m/sk. Rigmor
frá Norðfirði, eigandi Konráð
Hjálmarsson, kaupmaður og út-
gerðarmaður þar, skipstjóri Ól-
afur Sigurðsson. Um það skip er
þessi saga: Rigmor sigldi frá
Vestm.eyjum um miðjan septem-
ber 1918 með saltfiskfarm til
Spánar. Hafði komið þar við til
að leggja í land veikan mann,
Þórhall Vilhjálmsson frá Há-
nefsstöðum í Seyðisfirði. — Ekki
er vitað í hvaða höfn eða hafnir
hún kom á Spáni, hvorki afferm-
ingar- né fermingarhöfn. Mönn-
■um kemur ekki saman um hvort
ferðinni var heitið til Vestm,-
eyja eða Færeyja, þegar hún fór
frá Spáni á heimleið, en báðar
þessar hafnir geta bent til þess,
að hún hafi verið með saltfarm,
og þá að öllum líkum tekið hann
í íbissa. Heimildarmaður minn,
Pétur Waldorff, sem þá var ung-
ur maður á Norðfirði, en bróðir
hans var einn af skipverjum á
Rigmor, hefur sagt mér, að eftir
að hún sigldi frá Spáni, hafi hún
lent í óveðri og orðið fyrir sjó-
skaða ofan þilja. Hafi hún því
hleypt inn í portúgalska höfn
(veit ekki hvaða höfn) til við-
gerðar á skemmdunum. Segist
hann hafa heyrt, að liðið hafi
þrjár vikur frá því hún lét úr
höfn á Spáni og þar til liún kom
í þessa portúgölsku höfn. Getur
það vel staðist, einkum ef hún
hefur lestað í íbissa, því ekki er
vitað hve langt hún var komin,
þegar hún hreppti óveðrið, eða
hve lengi hún hraktist í því. Skip-
stjórinn hafði gert ráð fyrir, að
viðgerðin á skemmdunum tæki
vikutíma eða svo. Sé nú áætlað,
að ferðin frá Islandi til Spánar
hafi tekið þrjár vikur, og upp-
skipun og lestun í spænskQm
höfnum aðrar þrjár, þvínæst
þrjár vikur frá Spáni til Portúgal
og einnar til tveggja viknaviðdvöl
þar, þá eru komnar 10—11 vikur
276
VÍKINGUR