Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1968, Blaðsíða 43

>1
Hollur er heima-
fenginn foaggi
í sunnudagsblaði Morgunblaðsins hinn 15.
sept. er spjall Einars Sigurðssonar, „Úr ver-
inu,“ eins og venja er til. I þessu spjalli kem-
ur Einar Sigurðsson óvenjulega víða við og
er frekar léttur í skapi, þrátt fyrir alla
kreppu, sem nú er hæst á baugi í daglegu
tali, og virðist Einar Sigurðsson sjá ekki að-
eins beint fram á við, heldur einnig til beggja
hliða. Þetta er ánægjuleg breyting til batn-
aðar frá því að hann kom fram í sjónvarpi
nýlega og svaraði (eða átti að svara) spurn-
ingum Haralds J. Hamars. Þar kom hann
fram eins og gamall vagnhestur með leður-
blöðkur fyrir báðum gagnaugum, enda svör
hans eftir því.
Það, sem fær mig til að stinga niður penna
í þessu sambandi, eru ummæli hans um inn-
lendar skipasmíðar. Þar segir hann orðrétt:
,,Er ekki kominn tími til, að íslendingar
smíði skip sín sjálfir, smá og stór, hver veit
nema þeir gætu þá farið að flytja út skip,
þegar aðkallandi verkefnum fyrir landa sína
væri lokið.“
Þarna kemur Einar Sigurðsson inn á efni,
sem fyrir löngu hefði átt að taka fastari tök-
um en gert hafði verið, og hefði reyndar að
skaðlausu mátt gera því betri skil en hann
gerði í þessu „rabbi.“
Þetta er svo mikið hagsmunamál fyrir Is- , >
lendinga, að óþarfi er að lauma því inn í <>
grein um útgerð og skipasmíðar Pólverja. Þó
er hér stigið spor í rétta átt og ber eins og ,,
fyrr segir að þakka það. o
Eins og Einar Sigurðsson drepur á í spurn- ' ’
arformi þó, er ekki ólíklegt, að íslendingar ,,
gætu farið að flytja út skip í stað þess að o
kaupa þau frá útlöndum, þegar þeir væru ' ’
búnir að fullnægja þörfum heima. ,,
Þetta er ekki aðeins líklegt, heldur ákveðin < >
staðreynd, sem undirritaður hefur haldið ' ’
fram, en fyrir lokuðum eyrum útgerðar- ,,
manna, ríkisstjórnar og þjóðarinnar í heild, <>
í áraraðir, og bendi ég til margra greina, sem ' ’
birzt hafa í Sjómannablaðinu Víkingi og víð-
ar á undanförnum árum. Þar hefi ég margoft ,,
bent á, að við eigum að smíða okkar fleytur < ’
sjálfir, að við höfum eins góð skilyrði og betri ’ ’
til þess en aðrar þjóðir, að við getum ekki lif- I
að á því að kaupa vinnu, vélaafl og verzlunar- I
álagningu, jafnvel þótt ódýrf þylci i bili, af ♦
öðrum þjóðum, að um leið og við erum okkur Y
sjálfum nógir í þessum efnum er opin leið til I
takmarkalítils útflutnings. ♦
Einar Sigurðsson hefði mátt og á e.t.v. eft- T
ir að svara einhverjum spurningum Haralds I
J. Hamars frá síðasta sjónvarpsþætti beint é
eða óbeint, og væri það gott, og líka væri gott, ♦
ef útgerðarmenn og útverðir þeirra kæmu I
auga á hin gömlu sannindi, að hollt er heima I
hvat við. ♦
15. sept. 1968. I
G. Þorbjörnsson. {
Þróunin til málvöndunar virð-
ist öll ganga í sömu átt að þynna
út málið, tjá sig með sem flestum
orðum (samkvæmt uppmælingu)
og fyrir alla muni að fallbeygja
öll heiti og hugtök.
Síldveiðimenn og síldarsöltunar-
stúlkur, sem þótti sæmileg ís-
lenzka allt fram til 1940 ásamt
telpuskóm eru nú síldaveiðimenn
(þar eð um fleiri en eina síld er
að ræða), síldasöltunarstúlkur og
telpnaskór.
Við aldamótamenn töluðum um
heimsmarkað sem samheiti, nú
heyrir maður varla annað en að
verð hafi hækkað eða lækkað á
heimsmörkuðum. Það er eðlilegt
og sjálfsagt að segja, að verð
hafi hækkað á enskum markaði,
en e.t.v. lækkað á þýzkum mark-
aði, en að tala um marga heims-
markaði tel ég hæpna íslenzku.
Það var vissulega tímabært að
útrýma dönskuslettum úr málinu
um aldamót, en hvað höfum við
fengið í staðinn?
Hvernig virðist ykkur þýðing
erlendra frétta í blöðum og út-
varpi? Er hún miklu betri?
Hvað mundi höfundur Njálu
segja um fréttir frá Viet Nam,
Kennedyhöfða eða bara lýsingu á
handboltaleik í okkarfínuíþrótta-
kúlu á íþróttasvæðinu í Laugar-
dal? Mundi hann ekki stundum
hafa orðað setningar á annan veg
en nú er gert og þá með betri orð-
um?
Við þessir gömlu, sem erum
ýmsu vanir, mundum ekki verða
hissa á því, þótt farið væri að
kalla Alþingi íslendinga, sem þó
er búið að þrauka þetta lengi, ein-
hverju öðru nafni, sem betur
þætti eiga við tíðaranda, t.d. For-
mælendastofnun ríkisins eða lög-
gjafarsamkundu ríkisins með til-
heyrandi skammstöfunum, F.S.R.
eða L.S.R.
Óneitanlega lýsa bæði þessi
nöfn öllu nánar því, sem er að
gerast á þessum virðulega stað,
ef formælendaheitið er þýtt á
sama hátt og fréttamenn blaða og
útvarps gera nú, en væri það til
bóta málfræðilega séð?
G.
VÍKINGUR
315