Verklýðsblaðið - 07.08.1934, Side 1
ÖREIGAR ALERA LANDA, SAMEINISTI
V. árg.
SYERKIYDSBLAWD
l'lTMtA Mni 1/nkiUl'UJKTiCI l-IKVIID ici AKIHC
UTGEFANDI KOMMUNISTAFLOKKUP ISLANDS
DEILD ÚS? ALÞJÓÐASAMBANDI KOMMÚNISTA
Reykjavík,
7. ágúst 1934.
35.
tbL
Reykjavikuríhaldíð svivirðir ,2
verkalýðinn og fótum treður
hagsmuni hans.
Bœjarstjórnin neitar bæjarverk&mönnnzn um
eins dags sumarleyfi — og fellir allar veru-\
legar atvinnubætur.
K. F. I. býður Alþýðuflokknum samfylkingu
um atvinnuleysismálin.
1. ágúsL
Útifundur i Reykjavík gegn
fasisma og striði. 800 manns
taka þátt i utifundinum.
1. ágúst kl. 8 um kvöldið hófst
útifundur sá, er Kommúnistaflokkur-
inn gekst fyrir og bauð öllum verka-
lýðs- og andfasistiskum félagsslcap
þáttöku i. Er það i fyrsta sinn, sem
útifnndur liefir verið haldinn 1. ágúst
hér á landi.
þátttaka var góö, um 800 manns.
þegar flest var, og sýnir það vaxandi
slcilning á yi'irvofandi hættu af fas-
isma og stríði, einnig fyrir íslensku
alþýðuna.
Til máls tóku: Jón Rafnsson fyrir
hönd K.F.Í., Andrés Straumland fyr-
ir hönd Sovjetvinafélags íslands, Ing-
ólfur Jónsson fyrir A.S.V. síðan söng
tvðfaldur kvartett úr Karlakór verka-
manna. þá talaði Skúli Magnússon
fvrir S.U.K. Töluðu allir þessir ræðu-
menn sérstaklega um stríðshættuna
sem aðalmál dagsins. Að lokum tal-
aði Einar Olgeirsson fyrir K.F.Í.,
einkum um fasismann og hagsmuna-
mál verkalýðsins. Var ræðumönnum
ágætlega tekið. Fundinum lauk kl. 10.
En l. ’ágúst á ekki að vera neinn
einstakur baráttudagur gegn stríði og
fasisma. Nú riður á að haldið sé á-
fram, að baráttan, sem 1. ágúst var
lielgaður, eflist með hverjum degi,' á
liverri einustu vinnustöð, á hverju
verkamannaheimilí.
,PreiBtsmídjain Edda‘
stofnuð.
300 áhugasamir verklýðs-
sirmar stofna prentsmiðju-
félag. Stofnféð ákveðið 12
Þús. krónur, þar af þegar
innborgað 8 þús. kr.
Föstudaginn 3. ágúst kl. 8V2
var „Prentsmiðj an Edda“ hluta-
félag stofnað í Kaupþjngssalnum |
í Reykjavík. Yoru þar endanlega
samþykt lög og kosin stjórn. —
Stofnfé var ákveðið 12,000 kr. og
eru hlutafjárloforð þegar fyrir
rúmum 11,000 kr. — Innborgað
hlutafé var á þessum fundi rúm
8000 krónur, en daglega borgast
nú inn hlutafj árloforð. IUuthafar
eru 300, alstaðar að af landinu,
en þti’r, sem gefið hafa í prent-
smiðjusjóðinn, sem barna er lagð-
ur i, skifta þúsundum.
Með stofnun þessa félags er
skapað öflugt víg’i hinnar bylt-
ingasinnuðu verklýðshreyfingar
til aukinnar útgáfustarfsemi. Nú
ríður á að herða á söfnuninni og
innborgun hlutafjárins, — en jafn
framt með mesta krafti að vinna
að stækkun Verklýðsblaðsins, tvö-
földun þess í haust með dagblaðs-
útgáfu sem næsta volduga tak-
markið.
2. ágúst var bæjarstjórnar-
fundur í Reykjavík. Fyrir hönd
Kommúnistaflokksins lagði Ein-
ar Olgeirsson fram tillögur þær,
er vatnsveituverkamenn höfðu
fylkt sér um og birtar voru í
síðasta blaði. Fylgdi hann þeim
úr garði með skarpri ádeilu á
bæjarstjórnina fyrir kúgun henn-
ar og svívirðingar í garð verkalýðs
ins og tætti sundur hræsni þess-
ara „kristilegu, mannúðarríku“
„f orsj ánnanna“ bæj arf élagsins.
Kratafulltrúarnir þögðu! Tillög-
unum var vísað til bæjarráðs —
svæfðar. — En bæjarstjóminni
mun ekki takast að svæfa að
sama skapi baráttulhug atvinnu-
leysingjanna. — Ákveðið var að
hefja atvinnubætur, — en allt
óákveðið með fjölda .0. s. frv„ en
verkamenn munu herða þar á,
unz undan verður látið — og und-
ir eins og samfylking Alþýðu-
flokks- og K. F. í.-verkamanna
tekst, þá er sigurinn vís. Það
sannar 7. júlí og 9. nóv. 1932.
Fyrir hönd Kommúnistaflokks-
ins bauð E. O. því fulltrúum Al-
þýðuflokksins í bæjarstjórn sam-
fylkingarbaráttu um atvinnuleys-
iskröfurnar, sem þeir þarna
greiddu atkvæði með. Skyldu
fulltrúar flokkanna krefjast
aukafundar í bæjarstjórn um at-
vinnuleysið, sem haldinn yrði í
Iðnó, og skora sameiginlega á
verkalýðinn að fjölmenna á þann
fund. Alþýðuflokksfulltrúarnir
hafa enn engu svarað. En Al-
þýðuflokksverkamenn! Svarið þið!
Myndið sjálfir samfylkinguna
neðan frá! Kjósið samfylkingar-
nefndir hvar sem þið getið — og
fjölmennið svo um muni á næsta
bæjarst jórnarf und!
Eitt atriði á fundinum sýndi
hvernig íhaldsmeirihlutinn sví-
virðir hverja sjálfsag'ða kröfu
verkalýðsins og rekur verklýðs-
samtökum Reykjavíkur hnefa-
högg, sökum þess að hann óttast
þau ekki, meðan kratabroddunum
Sovét-nýjungar.
í nánd við Eriwans, höfuðborg
Sovét-Armeníu, er byrjað á bygg-
ingu stórrar rafstöðvar við fljótið
Samge. þessi rafstöð á að veita kát-
með völdum sínum yfir þeimi
tekst að eyðileggja þau serh
vopn í stéttabarbaráttu verka-
verkalýðsihs. Þetta atriði var að
íhaldið felldi tillöguna um eins
dags sumarleyfi . handa bæjar-
verkamönnum. í því að fella þessa
tillögu birtist alt það svívirðilegt,
lágt og lítilmannlegt, sem til er í
bæjarstjórn Reykjavíkur. Þar fer
saman naglaskapur nirflarans,
lúsablesaháttur uppskafningsins,
meinfýsni kristindómspostulanna,
hóflaust afturhald stórlaxanna og
samvizkulaust alþýðuhatur mútu-
þeganna. — Þessar broddborgara-
dygðir bera slíkan ávöxt, er þess-
ir bandíttar eiga það ekki bein-
línis yfir höfði, sér að vera reknir
eins og rakkar burt úr þessu greni
sínu af réttlátri reiði verkalýðs-
ins, — en refsivöndurinn sem ætti
að húðstrýkja þetta .samsafn
hræsnara og verklýðsfénda, er
enn í höndum Alþýðuflokksforingj
anna — og þess vegna hræðast
þeir hvergi fyr en hann verður
hrifinn þaðan.
En verkamenn! Látið þáð ekki
viðgangast lengur að sníkjudýr
eins og 10.000.00 króna maðurinn
Jakob Möller — sem hefir „sum-
arfrí“ árlangt og fær há laun fyr-
ir „atvinnuleysi“, — neiti ykkur
um sjálfsagðar kröfur og eins
dags sumarleyfi— og önnur eins
lífs-hagsmunamál og stórfeldar
atvinnubætur eru-
Myndið samfylkinguna til að
knýja fram:
1) að atvinnubætur sé hafnar
fyrir minnst 300 manns,
2) að allir séu aftur teknir í
bæjarvinnuna, sem upp var sagt,
og hinir séu þar kyrrir,
3) að vinnutíminn í bæjarvinn-
unni sé styttur niður í 8 tíma
með óskertu dagkaupi,
4) að starfsmenn bæjarins fái
sumarfrí með fullu kaupi, 6 daga
þeir, sem unnið hafa 6—24 mán-
uði, en 12 virka daga þeir, seni
unnið hafa lengur.
sjúkverksmiðju, sem í siníðum er,
og mörgum öðrum verksmiðjum
nægilega raforku. þessi rafstöð er
stærsta fyrirtækið, sem nú er í smíð-
um í Sovét-Armeníu.
Hvert verðar hlut-
skífti slónaaaa á
síldinni í sumar?
Verklýðssamband Norðurlands
gerði s. 1. vetur og vor marg-
ítrekaðar tilraunir til að ná alls-
herjarsamfylkingu sjómanna fyr-
ir kröfunni urh 640 króna lág-
markskauptryggingu á síldveið-
unum í sumar, til að fyrirbyggja
að afleiðingar hlutafyrirkomu-
lagsins yrðu eins hrapalegar fyr-
ir sjómennina og á undanfömum
árum.
Alþýðusambandsbroddarnir
brugðust ■ ekki auðvaldsköllun
sinni frekar en fyrri daginn og
settu fram í þess stað blekking-
arkröfuna um 7 króna verðtrygg-
ingu á hverja síldartunnu —
kröfu, sem þeir gengu frá strax
eftir kosningarnar og lækkuðu
niður í 5 krónur.
Með þessu tókst krataforingj-
unum að hindra einingu norð-
lenzkra og sunnlenzkra sjómanna
um einu og sömu kröfur, — þá
einingu, sem tryggt gat sjómönn-
unum í versta tilfelli, lífvænlega
vertíðarútkomu, en það var krafa
V. S. N. um 640 króna kauptrygg-
inguna.
Þessu hlutu sjómennirnir að
súpa seyðið af, enda ber nú
raunin þess rækilega vitni.
Meðal sjómanna á síldveiðun-
um 'fyrir norðan eru nú hin
mestu vandræði, síldveiðin er þar
með tregasta móti, og ekki líkur
til að nokkur maður hafi þar upp
meira en 200—300 krónur yfir
tímann, sem! þýðir tóman vasa
og allsleysi þegar heim! kemur.
Sjómenn flýja nú óðum að
norðan úr kaupleysinu og dýrtíð-
inn í atvinnuleysið heima fyrir.
K. F. I. sendi nú ekki alls fyrir
löngu Alþýðusambandinu víðtækt
tilboð um samfylkingu í baráttu
sjómanna gegn þessum ókjörum,
en árangurslaust.
Af þessari þungbæru reynslu
og þessum óheyrilegu svikum
krataforingjanna verða sjómenn
um allt land að draga sína lær-
dórná. Ennþá eru möguleikar
fyrir sjómennina til að rétta
hluta sinn fyrir norðan, með
allsherjar samtökum og verkfalli
á skipunum, þrátt fyrir andstöðu
og fjandskap krataforingjanna og
knýja fram kröfur norðlenzkra
sjómannasamtaka og V. S. N.
um 640 króna lágmarkstrygg-
ingu.
Sú krafa, sem allur aðkomu-
verkalýður til sjós og lands verð-
ur að fylkja sér um fyrir norðan
í vertíðarlokin er sú, að ríkis-
stjórnin, sem notar varðskipin í