Verklýðsblaðið - 11.04.1936, Blaðsíða 2
VERKLÝÐSBLAÐIÐ
að verða mjög’ takmörkuð, af
þeirri ástæðu, að framleiðsla
landsins er einhæf og hentar illa
íslenzkum markaði. Þriðjungur af
markaðsmöguleikunum fyrir fisk-
útflutninginn hangir því á hárs-
breidd, sem getur brugðizt hvaða
aag sem vera vill.
ísland á 41/2 milijón króna
innifrosið á Itaiíu, Spáni
og Þýzkalandi.
Annað stærsta markaðslandið
er ítalía. Meðan að allar menning-
arþjóðir ákveða refsiaðgerðir
gegn þessu landi, en meðal þeirra
eru keppinautar okkar í fisksöl-
unni, gerir íslenzka ríkisstjómin
samning við þetta land um jafn-
virðiskaup!
Landið á ennþá inni fé á Ítalíu
frá því í fyrra, sem nemur 70
þúsund sterlingspundum, eða yfir
11/2 milljón króna. Af lítilli getu
lánar yfirstéttaklíkan íslenzka ít-
ölsku morðvörgunum þessa upp-
hæð og heldur áfram sölu þangað,
án nokkurrar tryggingar fyrir
því að það fáist nokkurntíma
greitt, hvorki í peningum né vör-
um. Þetta er gert á sama tíma
sem Noregur og Danmörk leggja
blátt bann á fisksölu þangað. Á
sama tíma sem ítalir, vegna refsi-
aðgei-ðanna, hvergi geta keypr
fisk, gortar Landsbankaklíkan hér
yfir því að hafa undirritað samn-
inga við „signor“ Mussolini um
sölu á fiski í „clearing".
Þessi dæmafáa frammistaða
mun einnig hafa örlagaríkar af-
leiðingar á markaðinn á Spáni og
Poi*túgal, en þessi lönd eru bæði í
Þjóðabandalaginu og taka þátt í
refsiaðgerðunum gegn ítaliu. Það
mun því skjótlega koma á daginn
að þau sýni samherjum sínum í
refsiaðgerðunúm meiri velvild við
úthlutun innflutningsleyfanna á
saltfiski. Sú velvild verður skrif-
uð á kostnað íslenzka útflutnings-
ins til þessara landa.
Spánski markaðurinn, sem var
34 þús. smálestir fyrir þremur ár-
um, verður í ár í mesta lagi 5—6
þúsund smálestir. Og þó er mikill
vafi á því, að þessi útflutningur
náist. Þrátt fyrir mútumilljónina í
fyrra, er nú allt uppíloft með
verzlunina við Spán, allir samn-
ingar eru í óvissu. Spánn á enn
eftir að greiða landinu 60 þús.
sterlingspund, eða rúmlega 1%
milljón krónur fyrir fyrra árs
íisk„ sem þar liggur innifrosið.
Vegna glundroðans í samninga-
umleitunum er innflutningsverzl-
un frá Spáni til íslands nú því
sem næst stöðvuð.
Markaðurinn í Ameríku?
Markaðurinn í Ameríku er í al-
gerðri óvissu. I Bandaríkjunum
bjóða tveir legátar íslenzkan fisk,
hver ofan í annan, eru báðir með
umboð upp á vasann um að þeir
hafi einkaleyfi til sölunnar. Kaf-
færing Thor Thors í sundlauginni
um borð í „lúxus“-skipinu, er
flutti hann yfir miðjarðarlínuna
lil Brazilíu, hefir enn ekki upp-
íyllt eftirvænta hamingju við sölu
saltfisks til Suður-Ameríku og
vonir Magnúsar Sigurðssonar á
samlagsfundinum um daginn um
sölu á 6 þús. smálestum til Amer-
íku eru gripnar úr lausu lofti.
Þannig er þá viðhorfið með
fisksöluna. „Steady“-farmurinn er
nýseldur með tapi í New York,
markaðurinn, sem átti 'að vera upp
haf nýs blómatímabils fyrir ísl.
fiskútfluning, þessi „markaðs-
fundur“, sem olli þriggja vikna
blaðadeilu hér milli Héðins og
Thorsara, um það hvor ætti heið-
urinn af þessari bjargráðaleið,
var þá eftir allt saman ekki glæsi-
legri en það, að ekki var hægt að
selja sýnishornasendingu upp á
200 tonn strax, af því að hið ó-
gæfusama skip, „Steady“, varpaði
akkerum nákvæmlega 10 klukku
stundum of seint í höfn frelsis-
gyðjunnar.
Landhelgin ofurseld áfram.
Um síldina ei' svipaða sögu að
segja, þótt bjartara sé framundan
rneð hana.
Norsku samningunum hefir
tkki verið sagt upp. Uppblásinn
af lýðskrumi hæðist nú annar
upphafsmaður þessara samninga,
Ölafur Thors, yfir stjorn hinna
vinnandi stétta fyrir það að fram-
lengja norska landráðasamning-
inn.
En sérréttindi norsku síldveiði-
skipanna í íslenzkri landhelgi
standa óhögguð. Þýzku landráða-
samningarnir hafa verið endur-
nýjaðir, enn svívirðilegri en áður.
Landhelgisréttindin halda áfram,
en kaupin frá Þýzkalandi í skift-
um fyrir vörur seldar þangað, eru
takmörkuð. Þannig fást t. d. ekki
hráefni til iðnaðarins hér, ekki
hveiti og aðrar nauðsynlegar vör-
ur.
Við annað stærsta matjessíldar
markaðslandið, Pólland, eru samn-
ingar enn ógerðir og í fullri ó-
vissu.
Auk þess má nefna að brezku
þrælasamningarnir standa enn í
gildi.
Landráðapólitík Lands-
bankaklíkunnar veldur.
Þessi ægilegi glundroði í utan-
ríkisverzluninni á rót sínaaðrekja
til stefnuleysis ríkisstjórnarinn-
' ar og undirlægjuháttar hennar
fyrir landráðastarfsemi Lands-
bankaklíkunnar.
Afleiðingin af þessari pólitík er
nú stöðugt að koma betur í ljós.
Ujaldeyrisvandræðin eru orðin það
mögnuð, að bátaflotinn í aflasæl-
ustu verstöð landsins verður að
hætta veiðum vegna skorts á veið-
arfærum. Og það þrátt fyrir það
að aflinn hefir brugðizt svo hrap-
•allega, að togaramir hafa enn
ekki landað nema einn tíunda af
veiðinni á sama tíma í fytra. —
Ileildaraflinn er helmingi minni
en á sama tíma í fyrra. Má þar
einnig um kenna stöðvun Lands-
bankans á togaraflotanum og
stærsta hluta vélbátaflotans.
Þannig er þá í stuttu máli við-
horfið í utanríkisverzluninni.
Mánuð e'ftir mánuð situr Al-
þingi á kjaftafundi. Stórpólitísk-
ar umræður á þingi í gær, hljóða
fyrirsagnir blaðanna. En stórpóli-
líkin sem rætt er um, er, hver
oigi að vera þingfréttaþulur út-
varpsins, eða hvort leggja skuli
símalínu heim til einhvers. bónd-
ans austur í sveitum. Það er
stórpólitík þessara herra meðan
alþýðan sveltur.
Meðan hungurvofan læsir hel-
greipum sínum um líf þúsunda al-
þýðumanna, hefir blað sem nefnir
sig blað alþýðunnar, ekkert meira
aðkallandi hlutverk af hendi að
ieysa, en að reyna af veikum
mætti að tefja fyrir myndun sam-
Æskulýðsklúbbarn -
ir og fasisminn
Eins og mörgum lesendum Verk-
lýðsblaðsina mun kunnugt, hefir
nýr æskulýðsfélagsskapur verið
stofnaður hér í bænum fyrir
8kömmu. Þessi félög eru skemmti-
og fræðsluklúbbarnir.
Klúbbar þessir eru óháðir öllum
stjórnmálaflokkum, en starfa á and-
fasistiskum grundvelli, svo öllum
frjáMyndum og róttækum æsku-
lýð er opin leið inn t raðir þeirra.
Kúgunarstefna fasismans veður
nú mjög uppi hér á Islandi, eins
og allsstaðar þar sem auðvaldsskipu-
lagið er drottnandi. Með allskon-
ar lýðsmjaðri, óskammfeilni. og
frekju, reynir fasisminn að tæla
hina uppvaxandi kynslóð til fylgis
við sig, i trúnni á litla hugsun og
pólitískan vanþroska.
En íslenzkur æskulýður ætti ekki
að þurfa að verða ginningarfífl
Hitlers og annara slíkra. Til þess
höfum við fyrir hugskotssjónum
of Ijóslifandi dæmi þeirrar eymd-
ar, menningarleysis og grimmd-
ar, sem fasisminn hefir leitt af sér.
Eina þróunarskilyrði fasismans
er því pólitísk ringulreið og al-
mennur þekkingarskortur á hinum
þjóðfélagslegu viðhorfum. Undir
slíkum kringumstæðum getur fas-
isminn dafnað.
Altnenn fræðsla um sósíalismann,
verklýðshreyfinguna og önnur
menningarmál, er því tvímælalaust
eitthvert heillavænlegasta úrræöið
gegn yfirgangi fasisma og aftur-
halds.
Allri reykvískri alþýðuæsku er
opin leið inn í klúbbana, og það
ætti að vera metnaðarmál allra
æskumanna og kvenna, sem and-
stæðir eru fasismanum, að ganga
í klúbbana, taka þátt í störfura
þeirra og gera þá að fjöldafólags-
skap hins andfasistiska æskulýös
í bænum. G. B. V.
fylkingar vinnandi stéttanna.
En alþýðu landsins er að verða
Ijóst, að baráttan sem fyrir dyr-
um stendur, er harðvítug barátta
um líf eða dauða. I-Iún veit að að-
eins máttug' samfylking- hennar
getur komið í veg fyrir að allt sé
látið fljóta sofandi að feigðarósi.
er að verða frægasta
þvottaduftíð’