Fálkinn - 16.03.1951, Side 5

FÁLKINN
5
næmir á tæknivísindin vestrænu
og Japanar voru námfúsir. Jap-
anar fóru bráðlega að reisa iðn-
aðarfyrirtæki, leggja vegi og
járnbrautir og vinna kol og
járn, en af livoru tveggja var
nóg. Kórea er auðugri af kolum
en flest lönd Vestur-Evrópu. Og
þar eru fleiri steinefni og fleiri
málmar en kol. T. d. er Kórea
fimmti stærsti gullframleiðand-
inn í veröldinni. Var því ekki
ofsagt að hnífur Japana kæmi
í feitt, er þeir gátu lagt Kóreu
undir sig í blóra við Kínverja,
sem þá voru afvelta í innán-
anlandsdeilum og byltingu, og
án þess að Rússar eða vestur-
veldin gætu hjálpað þessari
marghrjáðu þjóð á skaganum
milli Japanshafs og Gulaliafs.
Og það var ekki aðeins að Jap-
anar þrælkuðu Kóreubúa í
þeirra eigin landi, lieldur fluttu
þer þá einnig til Mandsjúríu og
létu þá vinna þar, en ungar
stúlkur frá Kóreu voru hafðar
japönskum liðsforingjum í
Mandsjúríu til næurgamans.
Þetta urðu Kóreumenn að
sælta sig við, þegjandi og hljóða
laust. Þeir liöfðu vanist kúgun
áður og máttu sín einskis gegn
Japönum, sem bæði voru fleiri
og höfðu þaulvanan lier, 1 Kór-
eu, sem er rúmlega tvöfalt
stærri en Island búa um 30
milljón manns eða aðeins þriðj-
ungur á móti Japönum. Annars
vegar lamað, þrautpint og mein
laust fóllc, hins vegar lierveldi,
sem var grátt fyrir járnum.
Kóreumenn eru Mongólar en
þó ólíkir bæði Kínverjum og
Japönum og tala eigið mál. Fyr-
ir nær 2000 árum höfðu þeir
öðlast mikla menningu og voru
herskáir og góð siglingaþjóð.
Sjálfstætt konungsriki hafði
verið stofnað i Kóreu 1122 ár-
um f. Kr. af Ki Tsze. En þegar
Japanar tóku landið árið 1910
hafði sama konungsætt setið
þar að ríkjum síðan 1392, en
löngum hafði Kórea þó verið
háð Kína, bæði beint og óbeint.
Og á 16. öld hafði japanskur
her ráðist inn i Kóreu og skildi
þar allt eftir í rústum. Eftir það
náði Kórea sér aldrei aftur.
II.
Þegar Japanar fóru í stríðið
gegn bandamönnum fengu Kór
eubúar heiti um, að þeir skyldu
leystir undan ánauð þeirra að
stríðinu loknu. Allsterk þjóð-
ernishreyfing var í landinu en
forustumenn hennar urðu að
jafnaði að dveljast landflótta er-
lendis. Árið 1920 liittust for-
ustumenn sjálfslæðislireyfing-
arinnar í Slianghai og mynduðu
þar útlegðarstjórn. Var Syng-
man Rhee, sem nú liefir komið
svo mjög við sögu, kosinn for-
seti Kóreu en Li-Tung-hui for-
sætisráðlierra. En þeim kom
ekki saman og smám saman
skiiitust sjálfstæðismenn í tvo
flokka. Annar, undir forustu
Syngman Rliee vildi treysta Al-
þjóðabandalaginu og Bandaríkj
unum, en hinum flokknum
stýrði Lia-Tung-hni, sem jafn-
framt var einn af forustumönn-
um kommúnista í Kóreu. Þessi
flokkur vildi treysta forsjá
Rússa og stoð kóreanskra
manna í Mandsjúríu og Síberiu.
Þessir flokkadrættir mögnuðust
alla tíð milli heimsstyrjaldanna
og eftir síðari styrjöldina urðu
þeir til að kljúfa þjóðina að
fullu og valda borgaraslyrjöld.
Útlagastjórn Kóreu reyndi að
ná viðurkenningu stórveldanna
á stríðsárunum, bæði hjá
Chiang Kai-sliek í Chungking
og hjá stjórninni i Washington.
Og á fundinum í Kairo, milli
Roosevelts, Churchills og Chi-
ang Kai-slieks 1. des. 1943 var
málið tekið fyrir. Þar var þvi
lofað að þegar tími væxá til
kominn skyldi Kórea verða
fi-jálst og sjálfstætt riki. Kóreu-
stjórnin gerði sig elcki ánægða
með þetta orðlag — þegar timi
væri til kominn —. Rússar voru
ekki i sti’iði við Japana þá, og
lögðu þess vegna ekkert til mál-
anna. En í ársbyrjun 1945 tjáði
rússneska stjórnin sig samþykka
ályktun Cairofundai’ins. Sú á-
lyktun var og endurtekin á fund
inum í Potsdam 26. júlí 1945
og þar var einnig ákveðið, að
38. bi-eiddai’lína skyldi verða
markalína fyrir liei’námssvæði
Bandaríkjanna annar vegar og
Rússa liins vegar. Þegar Rússar
loks sögðu Japönum stríð á
hendur, 8. ágúst 1945, tjáðu þeir
sig samþykka Potsdam- yfirlýs-
ingunni. Og tveimur dögum síð-
ar fóru þeir að hersetja Noi’ð-
ur-Kóreu suður að 88. breidd-
arstigi. Tæpunx mánuði síðar
lenti Bandaríkj ahershöfðinginn
Ilodge með hei'námslið sitt í
Suður-Kóreu. Og með þessum
atburðum hófst það raunalega
reiptog sem endaði með skelf-
ingu 25. júní í fyrra, er noi’ð-
anmenn réðust inn í Suðui’-
Kóreu.
38. breiddarstig var ætlað
senx málamyndalína milli tveggja
vinsamlegra hernámsþjóða. Senx
nxai’kalina nxilli ófriðai’þjóða
var breiddarstigið afar ólient-
ugt, það klýfur l. d. 13 af unx-
dæxxixmum, senx landið skiptist
í. Og atvinnuvegum lxáttar
þannig að livorxxgur landshlut-
inn getur án hins verið. Fyrir
noi’ðaix 38. br.stig býr uxxi þriðj-
ugur af landsfólkinu, en þar er
nær allur iðnaðui’inn. Fólkið að
sxinnaix lifir nær eingöngxx á
landbúnaði, en í Suður-Kóreu
eru nxikilvægustu útflutning-
hafnir landsins. Og höfuðboi’g-
in, Seoxxl var sunnan markalík-
unnar.
Þegar Hodge kom til Seoxil sat
þar á rökstólum þjóðþing, með
fulltrúum frá öllum héruðum
landsins. Það lxafði sanxþykkt
að allt jarðnæði skyldi gert upp
tækt og skipt á milli fátækra
bænda. Og iðjuverin, senx Jap-
anar höfðu komið á fót skyldxx
þjóðnýtt. Einnig liafði þingið
sanxþykkt að stofnað skyldi lýð-
veldi í Kóreu og kosin nefnd
til þess að ln-inda þessum sam-
þykktum í framkvæmd. Nefnd-
in sneri sér til Hodge liershöfð-
ingja og bauð honuixi sanxvinnu,
en svo er að sjá, senx liann lxafi
tekið henni fálega. Og liann
gerði annað, senx var fádæma
glópska. Hann tilkynnti, að jap-
önsku enxbætisixxennirnir skyldu
sitja í eníbætttum sínum áfranx.
— Má nærri geta hvílíka gremju
þetta vakti í Kóreu.
Hodge hersliöfðingi vildi ekki
lieldur liafa neitt við útlegðar-
stjórnina saman að sælda, þegar
lxún kom heim, en formaður
hennar var hægri maðurinn
Kim Koo. Syngnxan Rhee var
í Ameríku. En eftir að hann
kom heinx fóru hægi’imenn að
Iiafa áhi’if á stjórnarfarið á
hei’námssvæði Kóreu, en her-
námsvöldin gengu alveg fram
hjá vinstri mönnum.
Rússar áttu liægai’i aðstöðu i
Norður-Kóreu og fói’u kænleg-
ar að ráði sinu. Þeir áunnu sér
vinsælda með því að setja alla
japanska embættismenn af þeg-
ar í stað og reka þá heinx eða
stefxxa þeinx fyrir rétt og saka
þá um stríðsglæpi. I staðinn
settu þeir kóreaixska eixxbættis-
menn — vitanlega eintóixxa
konnxxúnista. Þeir stóðu líka vel
að vígi, því að þeir lxöfðu á að
skipa fjölda nxanxxs úr Kóreu,
seixi höfðu gei’st sjálfboðaliðar í
rússneska hernuni. Og flokkur
Li Tung-huis liafði undii’búið
jai’ðveginn. Voi-u nú settar nefnd
ir eða í’áð í liverju héraði, skip-
uð bænduni eða verkanxönnunx
og yfir allt þetta va rsettur kom-
múnistafoi’inginn Kim II Sung.
Iðjuver Japana voru gerð upp-
tæk og þjóðnýtt. En fjöldi Kór-
eumanna i noi'ðurlandinu, seni
taldi sig ói’étti beitta eða ui’ðu
fyrir barðinu á konxnxúnistunx
þar, flýðu til Suður-Kóreu.
Þannig varð Noi’ður-Kórea
konxmúnistisk en Suður-Kórea
á bandi vestui-veldanna. Það var
fyrirsjáanleg að þessi skipting
mundi leiða i ófarnaðar og á
uanríkisráðhexrafundi í Moskva
var Kóreunxálið til umræðu í
desember 1945. Þar varð að
samkomuagi að skipa nefnd
með fulltrúum fyrir liernánxs-
þjóðirnar tvær, og skyldi hún
annast uin að konxa á fót bráða-
bii’gðastjói’ii fyrir alla Kóreu og
bex-a fram tillögur unx fjái’liags-
lega viðreisn landsins. Skyldu til
lögur nefndarinnar lagðar fyrir
stjói’nirBandaríkjanna, Bi’etlands
Kína og Sovjet-Rússalnds og
þessi ríki síðan tilnefna eflii'-
litsstjórn nxeð Kóreu, senx liefði
unxsjá nxeð landinu næstu fimni
ái’.
En það í’eyndist erfitt að
koma þessu fram. Samkomulag-
ið í nefndinni var slæmt. Nokkr-
ir undii'búningsfundir voru lialdn
Frh. á bls. lb.
Eyjan Chejo-Do er nú griðastaðaur umkomulansra, sjúkra og særðra
barna i Kóreu. Ennþá hefir flugher Sameinuðu þjóðanna ekki flutt
þangað nema, 900 börn, en þeim fjölgar nú óðum.