Fálkinn - 03.08.1965, Síða 22

Hvafi er Marimekko?
Það er fyrirtæki konu nokkurrar í
Finnlandi, sem selur kjóla og þvilíkt
utan á kvenfólk, en ætlar sér jafnframt
að umsnúa veröldinni ögn, — þ. e. a. s.
íbúum hennar, þó svo, að hún nái ekki
til margra, ef allt mannkyn er haft í
huga.
Þessi kona, sem einu sinni ætlaði sér
að verða rithöfundur, en lenti í því að
skrifa lélegar blaðagreinar og týndi
andagiftinni, réðist í það að lita kjóla-
efni og selja kvenfatnað, sem þótti með
afbrigðum skrítinn en hefur nú hlotið
frægð víða um lönd, ýmist af endemum
eða ágætum. Kjólarnir hennar eru ým-
ist eins og pokar eða þríhyrningar,
stundum úr kátlega litum bómullarefn-
um eða klæði með ýmis konar dúskum
eða kögri neðan til eða einhvers stað-
ar. Þessi manneskja hefur ekkert lært,
sem réttlætir stöðu hennar í heimi fata-
kaupmanna og tízkukónga. Hún kann
hvorki teikningu né saumaskap betur
en aðrar ómenntaðar konur í þeim
greinum. Þó hefur hún orðið vellrík á
að selja fatnað, sem búinn er til eftir
hennar eigin höfði.
Þetta er víst talsvert i thyglisverð
kona. Hún er nógu rik og voldug til
að þora að vera feit, þótt hún sé drottn-
ing í „tízkuheimi“, þar sem „lögboðið“
er að vera sem líkust beinagrind; hún
lætur gesti sína fara í þægileg heima-
föt, — eins konar náttföt —, í kvöld-
boðum, hún spriklar í sjónum, þegar
henni sýnist og sendir gesti og gang-
andi í gufubað, — enda býr konan í
Finnlandi, þar sem það er víst talið
flestra meina bót.
Forvitni mín vaknaði, þegar ég frétti,
að Sigrún Gunnlaugsdóttir, eigandi
Dimmalimm á Skólavörðustíg, væri ný-
komin heim úr ferð til Finnlands, þar
sem hún lenti í helgarboði Armi Ratia,
— eiganda Marimekko, þar sem sagt
var, að gestirnir allir hefðu klæðst
„náttfötum“ og legið á púðum á gólf-
inu í stað þess að sitja á stólum „að
Vesturlandasið". Þegar ég síðar komst
tii þess að tala um þetta við Sigrúnu,
staðfesti hún þetta allt saman, en svo
fórum við að tala um annað upp úr
því — eins og gengur með kvenfólk.
Sigrún var sjálf í Marimekko-kjól,
víðum poka, — og henni leið greini-
22
lega ágætlega. Margir mundu vilja
halda því fram, að þessir kjólar líktust
engu meir en tækifærisflíkum, en
hverju skiptir það? Til hvers eru fötin?
Eru þau til þess að skýla likamanum
eða eru þau til að hylja nektina? Það
fer kannski mest eftir veðurfari, —
en óneitanlega er það dálítið freistandi
að bregða yfir sig kátlega litum poka,
sem hindrar hvergi hreyfingar manns,
í stað þess að ganga í fötum, sem meira
eða minna eru til trafala í daglegu
lífi, og engu leyna, hvorki vondu né
góðu, í vaxtarlaginu.
Og Armi Ratia heldur þessu m. a.
fram:
★ Konur hafa kynþokka — en kjól-
ar ekki.
★ Húsgögn skapa ekki heimili, —
heldur birtan, hljóðin, bökunar-
feit eða grönn, stutt eða löng, — það
skapi þá æskilegu fjölbreytni, sem
skaparinn ætlaðist til. Hún telur pers-
ónutöfrana felast í skapgerðinni en ekki
líkamanum, og hún telur ósamlyndi og
óhamingju manna stafa að meira eða
minna leyti af því, hve öllum liggur á,
og hve menn þekkjast lítið. Þess vegna
ætlar hún að byggja dálítið þorp fyrir
starfsmenn sína 70 kílómetra frá Hels-
inki, þar á að vera dálítið torg, þar sem
allir þorpsbúar geta setið á fögrum
sumarkvöldum og virt hvern annan
fyrir sér, svo að úlfúð vaxi ekki með
þeim af misskilningi.
Svona er þessi Armi Ratia úti í
Finnlandi.
Sigx-ún er ekki orðin svo rík, að hún
ætli að byggja þorp á næstunni, — hef-
lykt og búsýsla.
Þess vegna býr hún í voða stórri höll
eins og drottning, — en í setustofunni
eru engir stólar, — aðeins koddar, sem
hver og einn gestur getur legið eða set-
ið á og fært til, að vild sinni. Hún æsk-
ir þess, að gestir hennar gangi í víðum
og þægilegum fötum, sem hún afhend-
ir þeim við komuna. Það telur hún
stuðla að vellíðan þeirra í boðinu. Hún
krefst þess, að hver og ein kona fái að
vera í laginu eins og henni er eðlilegt;
ur kannski ekki einu sinni svo mikið á
prjónunum sem að umsnúa heiminum
örlítið. Hún er bara svona kona, sem
á búð, — sem hefur gert margt
skemmtilegt í höndunum, sem játar,
að hún sé orðin því svo vön að vinna
utan heimilis, að hún geti ekki hugsað
sér að setjast um kyrrt heima, — en hún
lætur sér detta svo margt í hug, að
hver veit, hvar það endar. — Kannski
verður hún búin að koma því í kring
innan tíðar, að konurnar gangi í víðum
kjólum, hætti öllum megrunarkúrum
og spili hver á sína strengi, —sjálfum
sér til ánægju og skapara sínum til
dýrðar?
— Eru Marimekko-kjólarnir tízku-
fyrirbrigði eða tækifærisflíkur? Ég spyr,
þótt ég viti, hverju þú munir svara.
— Getum við ekki sagt, að Mari-
mekko, — þ. e. kjóll á Maríu —, sé
viss tegund fatnaðar, sem á að vera
óháður tízkunni, sem á fyrst og fremst
að vera þægilegur og hentugur. Kannski
hefur „kjóllinn á Maríu“ að einhverju
leyti orðið til sökum breyttra þjóðfé-
lagshátta? — Það er orðið svo algengt
nú á tímum, að konur vinni utan heim-
ilis við ýmis störf. Það ríður því á því
fyrir þær að geta fengið sér föt, sem
hæfa bæði heimili og vinnustað, —
sem þola vel þvott og hreinsun, því að
margt getur komið fyrir vinnuföt bæði
á opinberum vinnustað og í eldbúsinu.
— Sniðin á þessum kjólum eru miðuð
við það, að konan geti hreyft sig ó-
FALKINN