Fálkinn - 03.08.1965, Qupperneq 30

ÞEGAR við lítum aftur til ársins 1964, þá munum
við ekki aðeins minnast þess, að þetta var viðburðarík-
asta ár sem komið hefur, síðan síðari heimsstyrjöldinni
lauk með sjálfsmorðsskoti í Berlín. Frá því í nóvember
árið 1964 lifðum við í skugga þriggja skota, sem var
hleypt af í Texas, þriggja skota, sem kostuðu mikinn
grát og mikla eftirsjá, og heimurinn jafnaði sig ekki,
fyrr en eftirmaður hins myrta vann stærsta kosningasigur, sem
nokkru sinni hefur verið unninn í Bandaríkjunum. Og svo hvarf
annar leiðtogi af sjónarsviðinu; Nikita Krúséff mátti bíta í það
súra epli, að verða að hætta að skipta sér af heimspólitíkinni, og
nú veit enginn hvar hinn rússneski björn elur manninn. Sir
Douglas Home og ráðuneyti hans er einnig horfið, og þjóðnýtingar-
sinninn Wilson stjórnar nú Stóra-Bretlandi.
Ykkur finnst kannski einkennilegt, að framangreint sé formáli
að frásögu um kvikmynd, en það er til að sýna í hvernig heimi
við lifum, sem í ársbyrjun 1964 var opinberaður áþreifanlega á
kvikmyndahátíðinni í Cannes. Eins og allir vita eru listamenn
naskari á að finna galla mannlífsins en við aðrir dauðlegir menn.
Með lyktnæmni. sinni þefa þeir uppi hvað það, sem afvega fer,
og þess vegna var það ekkert skrýtið, þótt Cannes hátíðin yrði
að þessu sinni heldur drungaleg. Hreint út sagt, allar myndir, sem
þar voru sýndar snerust um kynræn fyrirbæri, morð, nauðganir,
ofdrykkju eða geðveiki.
Hvað Skandínavíu viðkemur hefur árið einkennzt af kynferðis-
málum. Það byrjaði um vorið, með hinum miklu deilum um kyn-
ferðisfræðslu í skólum, það hélt áfram um sumarið, þegar kona
nokkur fullyrti, að norskir karlmenn hefðu ekki hugmynd um
að líkami konunnar er sem hljómleikar í A-, B-, eða C-moll fyrir
slaghörpu, og um haustið var klykkt út með því, að sænskur
maður lét stofna hjálparlið, semsamanstóð af konum, — einnig
konu hans og dóttur, — sem fóru í sjúkravitjanir milli sjúkra-
húsa og fangelsa til að hughreysta hungraða karlmenn með yndis-
þokka sínum. Og nú alveg fyrir stuttu var prestsfrú að gefa út
bók, þar sem hún segir, að sænskt fólk sé orðið afkynjað, og það
þakkar hún prédikunum prestastéttarinnar.
„O tempore, o mores,“ var kjörorð Rómverjans Cicero. Við skul-
um minnast þessara orða: Hvílíkir tímar, hvílíkir siðir“, og með
þetta til marks munum við ræða um þessa kvikmynd.
Hún gerist í landi, sem er frægt fyrir hlið sín til helvítis, og
fyrir sínar miklu götur með stórum neonljósum, nefnilega Japan,
en það var tekið á móti þessari mynd með undrun og viðbjóði í
UKDIR YFIRBORDI JARDAR
„KONAN í SANDINUM": JAPÖNSK MYND, SEM VAKTI GEYSILEGA ATHYGLI.
30
FALK/NN