Nýtt kirkjublað - 15.06.1911, Side 4

140
NÝTT KIRKJTJBLAÐ
vitað satt í því. Rökrétt ólyktun af því er sú, að öllum um-
bótatilraunum verði að snúa til hvers eins fyrir sig, karls og
konu. Og það er meginsannleikur.
Nú sný eg mér samt að landsmálahliðinni, og spyr hvert
stefnir í félagsbúskapnum, af því að eg hygg að þaðan megi
núna fá átakanlegast dæmi einmitt til að vekja þá hræðslu
og þá gremju i hugum manna, sem nauðsynleg er til þess að
hver ein og hver einn hrökkvi við og hefjist handa.
Hugarbót einnar og einnar mannssálar er undirstaða allrar
félagsbótar, og hitt eins víst og satt að trúarlífið, guðsmeðvit-
undin, eilifðarsamkendin, er og verður sterkasti þátlurinn i
hugarbótinni. Því á trúmálablað, sem lifir í sínum tíma og fyrir
hann, svo miklar lendur saman við landsmálagögnin svonefndu.
Glötunarvegurinn sem vér Islendingar gönnm áfram,
liggur beint niður í þrældómsstöðu ósjálfbjarga niðursetnings-
aumingjans.
Fallhraðinn eykst stórum með ári hverju og hverju þingi
sem hóð er, aldrei þó líkt því jafn-voðalega og nú síðast. Það
þarf hart viðbragð til að stöðva sig á barminum.
Undirstaða rétts skilnings er hér sú, að það er féð sem
í heiminum drotnar, miklu meira en kanónurnar. Féð stýrir
nú kanónunum ef þeim er beitt. Napóleónar vorra tíma eru
bankamenn og kaupmenn, mennirnir sem haldið hafa á og
valdið yíir auðsafninu. Enn er eigi lengra komið en svo að
hver þjóð potar sér í samkeppninni, fjármálamenn og stjórn-
málamenn á bandi saman, alténd bak við tjöldin, að aíla
brauðsins fyrir hina mörgu munna, og létta að því er auðið
er sinni eigin þjóð lífið með því að lóta aðrar þjóðir vinna
undir henni og vinna fyrir hana. Yerður það með ótal sog-
æðum viðskiftalífsins. Smáþjóðirnar eru þar í voða að verða
þjónandi undirlægjur hinna stóru.
Það er svo miklu brotaminna að drotna yíir öðrum þjóð-
um með fénu, með lánum og yfirráðum framleiðslunnar í
landinu o. s. frv. heldur en með hlóðugum styrjöldum. Géta svo
smælingjarnir að nafninu haft sín eigin lög, og heitið að eiga
með sig. Það er bara ekki nent að nostra við kreddur krist-
innar siðmenningar þegar langt kemur undan, eins og t. d.
suður í Afríku. Þar eru svörtu greyin brytjuð niður, vanti