Vikan - 22.01.1959, Page 14

JÖLAGLEÐI Menntaskólans vax
haldin 28. desember s. 1. Þessi
hátíð er hin virðulegasta og
mesta sem haldin er í Menntaskól-
anum. Jólagleðin hefur tíðkast frá
fornu fari, þótt ekki hafi mér tekfst
að komast fyrir um uppruna hennar.
Þetta er hátið nemendanna; og kenn-
ararnir eru gestir þeirra. Nemendur
leggja hart að sér við allan undir-
búning, sem hefst þegar jólaleyfið
er gefið.
Það er að kvöldi hins stóra dags.
Ég geng upp að skólahúsinu, ásamt
ljósmyndara blaðsins. Dynjandi tón-
list berst okkur til eyma frá stóru
gjallarhomi sem komið er fyrir í
einum glugganum. Ungt fólk streym-
ir að skólanum úr öllum áttum, klætt
sínu fegursta skarti, stúlka ein sér,
eða margar í hópi, hávaðasamir pilt-
ar, sem hugsa gott til væntanlegrar
skemmtunar, sem okkur er tjáð að
standa muni til klukkan fjögur 1
nótt.
Þegar inn kemur og við göng-
um upp stigann, eru allir veggir
skreyttir merkilegum myndum úr
Gerplu Kiljans. Skreyting þessi vek-
ur hjá mér forvitni, og ég fæ að
vita að á seinni árum hafi nemend-
ur valið sér ýmisleg viðfangsefni þeg-
ar þeir skreyttu veggi skólans og
helztu listamenn unnið að.
Við þrengjum okkur framhjá nem-
endum sem standa í stigum og göng-
um og komum að kennarastofu. Þar
Htekur rektor á móti okkur. Kristinn
w' Ármannsson er maður virðulegur
ásýndum; vel látinn meðal nemenda
og stýrir vel þessari merku skútu,
þar sem áhöfnin er í fyrstu ótamin
nokkuð, en heldur á braut þaðan
vel menntuð, þroskuð og þess albúin
að taka við merkjum.
Það eru mættir all margir kennar-
ar, einir eða með konur sínar. Þeir
ræða fjörlega sín í milli, svo það er
j ekki siður skvaldur þar inni en
; frammi á göngunum þar sem nem-
i endur bíða óþreyjufullir eftir því að
| skemmtunin hefjast.
' Kennarar halda áfram að koma, og
nú er beðið eftir heiðursgestinum.
i I tilefni þess að nemendur hafa
valið sögukafla úr Gerplu til mynd-
skreytinga, hafa þeir óskað nærveru
skáldsins.
Og það er beðið eftir skáldinu.
fniNS og vera ber, kemur hann,
þegar allir eru farnir að halda
að hann muni ekki koma. Elsku-
legur og látlaus í virðuleik sínum,
með fas heimsborgarans og klædd-
ur sem enskur lávarður á leið i
klúbbinn sinn, leiðir hann sina
glæsilegu konu upp stigann. Menn
víkja auðmjúklega til hliðar fyrir
manninum og fylgjast með kveðj-
um þeirra rektors og annara fyrir-
manna skólans. Nú getur hátíðin
hafist.
Það er gengið í hátíðarsalinn.
Hann er allt um of lítill fyrir
allan þann fjölda sem kominn
er til gleöskap&r, sæti eru fyrir gest-
ina og kennara, en nemendumir
verða að standa 1 þéttum hnapp, eftir
þvi sem rúm er í salnum, aðrir verða
að láta sér nægja að hlusta á það
sem fram fer í öðrum herbergjum,
þar sem hátölurum er komið fyrir.
Inspector scholae, Jakob Armanns-
son, kynnir skemmtiatriðin. Hann
ávarpar samkomuna fyrst nokkrum
kurteisum orðum og gefur slðan
Sigurkarli Stefánssyni, hinum vin-
Efst: Anna vlð tunnuna.
1 mlðju: KUjan hlustar & Gerplu eftír
Klljan.
Neðst: Kvartettinn X-ið.
14
sæla stærðfræðikennara, orðið, og
hann rabbar um stund við nemend-
ur með góðlátlegri kímni, sem fellur
í góðan jarðveg hjá viðstöddum.
Ungur nemandi, Sverrir Bjama-
son er næstur. Hann leikur á píanó,
og I kvöld glímir hann við þá Bach
og Brahms. Hann er taugaóstyrkur
þegar hann byrjar, og ýmsar nótur
mundi Bach gamli ekki vilja kann-
ast við, en hvað um það, leikur hans
verður þróttmeiri þegar á liður og
hann stendur að lokum upp við
dynjandi lófatak, sem á þessari
skemmtun er sterkt en hægt, nema
lófatak skáldsins, það er presto
vivace.
Svo les Kjartan Jóhannsson kafla
úr Gerplu. Allir hlusta í djúpri þögn,
og mörg forvitin augu horfa á
skáldið sjálft, sem situr i fremstu
röð. Hann situr þarna með kross-
lagða fætur, látlaus en kíminn, og
stundum jafnvel gleymir hann sér og
brosir af hinni merku bók Gerplu.
Að loknum upplestrinum syngur
kvartett sem kallar sig X. Svo kem-
ur kynnirinn og kveður á vettvang
imgan pilt. Sá kemur upp og tekur
sér stöðu fyrir framan fólkið. Hann
er rauðhærður; og eftirvæntingin
gerir hann einnig rauðan í andliti,
hann stígur misþungt í fætur, fer
hendi um hárið sitt, eins og hann
vilji greiða með fingrunum óstýri-
láta lokka, en maðurinn er ,,bursta“-
klipptur. Hann heitir Ómar Ragnars-
son.
Hann syngur margar gamanvísur,
pólitískar í mesta máta, en ágætlega
samdar og óvenju frumlegar. Og þessi
ungi maður vinnur hjörtu allra þessa
stuttu stund sem hann er miðpunkt-
ur þessa mannsafnaðar. Síðan er
skemmtiatriðum lokið og gestir
standa á fætur og ganga til kenn-
arastofu en hljómsveitin byrjar að
leika. Og brátt dunar dansinn fjör-
lega, meðan gestirnir drekka kaffi
og ræðast við.
Og dansinn dunar.
ÉG stend fljótt á fætur að lokinni
kaffidrykkju og geng fram á
meðal fjörugs æskufólks sem
dansar í salnum þar sem eitt sinn
stóð Jón Sigurðsson og mótmælti
gerræði Dana. Ég geng inn í salinn
og undir fótum mér stynur gólfið
og það brestur í veggjunum, en þetta
virðulega gamla hús er traustbyggt
eins og flest gömul hús í Reykjavík.
Eins og áður segir er salurinn svo
litill að ekki rúmar helming allra
þeirra sem mættir eru. Þessvegna
eru margar skólastofur notaðar sem
setustofur og biðsalir.
Ég geng auðvitað fyrst inn i Meyja-
skemmuna. Ekki er ofsögum sagt af
fegurð og þokka íslenzku stúlknanna.
Þarna sitja þær ,,í kippum" eins og
ég heyrði einn pilt segja um þær.
Þær eru sumar áhugalausar að því
er virðist, en sumar eru opinskáar
og líta vonaraugum til riddaranna
sem standa mest í ganginum fyrir
framan og þora varla inn. Sumir
hætta sér þó til stúlknanna og bjóða
í dansinn, þau troðast inn í salinn og
reyna að koma sér fyrir á gólfinu
og svo geymir myrkrið þau.
I Meyjaskemmunni eru nokkrar
stúlkur að tala saman á miðju gólfi.
Þær eru óskup fínar og snyrtilegar,
en mér til undrunar eru þær allar
að borða lakkrís, og ljósmyndarinn
getur ekki staðist hina töfrandi sjón
og hann smellir af.
EG geng niður stigann og inn í
„barinn" þar sem Jólabruggið
er selt úr stórri ámu, sem snot-
ur kvenmaður stendur við. Hún
skrúfar frá gömlum Ijótum krana og
Séð yfir danssalirin, þai/sem ungafólkið skemmtir sér við Rock eða
Cha,j0ha, eða bara vangadans.
ÞAR SEM GLEÐIN RÍKIR
OG NÚBELSKÁLDIÐ HLÆR
I meyjarskemmunni var þröng ungra stúlkna.
Blaðamenn /Vikunnar skemnnta sér
með Mennfskælingum
fyllir krúsir manna, eins ört og hún
má. Þar hitti ég Ómar Ragnarsson og
við fáum okkur sæti og brugg að
drekka og tökum tal saman.
—- Hefur þú samið þessar vísur
sem þú söngst áðan.
—- O, maður hefur klórað þetta
saman á andvökunóttmn.
— I hvaða bekk ertu?
— Ég er í 5 bekk Y.
— Má ég heyra visuna um það
hvemig pólitíkusamir okkar ætla að
leysa efnahagsvandræðin ?
— Það er nú allt annað að lesa,
eða heyra visuna sungna með sinu
lagi eins og Páll ís mundi segja,
en mér er svo sem sama þótt þú
hafir þetta eftlr mér:
Lag: Witch Doctor.
Ég spurði Hermann, hvað hann
héldi verða best
til hjálpar þjóðarskútunni, sem
áföllum nú verst.
Ráð undir rifi hverju kappimt
hafa lézt;
hann sagði: „úli—ih, ú—a—a, ting—•
tang, valla—valla—bmg—bang
ú—i, ú—a—a—ting—tang— vaTla—
valla—bing—bang!“
Ég gerði mig ei áncegðan og
heim til Gylfa fór,
en garpurinn var sagður vera á veizlu
óní „Flór.“
— Þar sungu œskuglaðir gestir
einum kór:
,,úh—íh—u—a—a, hikk, ting tang
o. s. frv.
Mér fannst ég hafa fengið nóg
af hagfrœðinni þeirra,
sem fjandákornið ekkert skildi i,
og vildi meira alþýölegri
„tsetníngu“ heyra.
Á öreiganna vit þessvegna flý.
Og fyrir verður sá, sem þeirra
fremstur tálinn er:
Finnbogi bœjarstýrimaður og
bankakaváler.
Út um glugga kádiljáks hann
kyrjar, upp með sér:
„úh, ih, ú a—a . . “ o.s.frv.
„Allt er betra en iháldið“
var einhverntíma sagt,
og út af þessum orðskvið var á
ýirtsa vegu lagt,
því oftast gengur einhver þeirra
„vinstri" í þess takt.
Og það er sagt að Óli hafi
úrræði eins og sand
og einkum þegar hann er búinn
að sigla öllu í strand.
Ég spyr hann: „hvernig sleppum
við nú lifandi t landf “
Svar: „það er einfált. I fyrsta lagi:
úh——íh—íh—a—a o. s. frv.,
og í öðru lagi: úh—íh—uh—a—a . . .“
o. s. frv.
Og nú er aðeins einn eftir
af okkar beztu mönnum,
sem álltaf er svo hreinskilinn og klár,
og myhir niður fjenduma með
mœlskunni í hrönnum.
Mjúkur, sterkur liðugur og frár.
Ég leitaði að Bjarna Ben.,
sem bezt veit hlutina
og sá hann fyrir utan
Sorpeyðingarstöðina.
Hann var að fara með gömlu,
góðu „Gulu bókina".
Hann sagði: „úh—íh—úh—áh—áh,
ting—tang, valla—vállar—bingó! . .“
o. s. frv.
— Hefur þú gert mikið að þvi að
skemmta ?
— Ja, ég hef nú leikið á Herranótt,
en að skemmta í samkvæmum er
nýtt fyrir mig að mestu. Ég hefi
skemmt hér í skólanum öðru hverju
og stundum á öðrum skemmtunum,
en blessaður farðu ekki að gera of
mikið úr þessu.
En ég er alveg ákveöinn í því að
benda fólki á ömar Ragnarsson.
Hann vekur alltaf mikla kátínu
hvar sem hann kemur, og meðal
skólasystkyna er hann hrókur alls
fagnaðar.
Þegar ég kveð Ómar hitti ég Jakob
Inspector.
— Hvemig gengur ykk.ur að halda
uppi reglu?
— Það gengur vel, það má segja
að hér sjáist varla vín haft um hönd.
Enda eru þeir sem brjóta þær regl-
ur settir út.
— Hefur undirbúningurinn ekki
verið erfiður ?
— Það er gott lið sem er til að-
stoðar. Jólagleðinefndin er fjölmenn
og skipuð úrvals fólki sem kann
sitthvað fyrir sér. Svo eru blessaðar
Framháld á bls. 26.
Haukur
Elskurnar mínar
Sólveig
Kæru, kæru karlmenn
Ómar
— að leysa efnahag^-randræðin.
Ung stúlka:
með lakkrís.
Þau voru mjög hamingjusöm,
og illa var þeim við ljósmyndarann.
Jaliob; Inspector schole
stjórnaðí skemmtuntnni.
VIKAN
VIKAN
1.5