Vikan - 20.06.1940, Page 2

2
VTKAN, nr. 25, 1940
kímniskáldið ameríska, sem annars hét réttu
nafni Samuel Clemens, gat sér heimsfrægð og
eru margar skrítnar sögur af honum sagðar.
Mest lesinn rithöfundur í Ameríku.
Mark Twain var einn af frægustu rit-
höfundum Ameríku. Hann var fyndinn og
skemmtilegur og fáir hafa lýst Ameríku-
mönnum jafn-spaugilega. Sagt er, að eins
oft séu teknar tilvitnanir úr verkum hans
í Ameríku og frá Shakespeare í Englandi.
Sem dæmi um, hve geysimikið verk hans
eru lesin, hafa verið birtar tölur úr skrám
almennra bókasafna í Bandaríkjunum.
Bókasafnið í St. Louis á 472 bindi af bók-
um eftir Sinclair Lewis, 388 eftir Henry
James og 30 eftir Hemingway — en 1897
eftir Mark Twain. Lík eru hlutföllin í
bókasöfnunum í New York, Chicago og
Boston. 1 bæjarbókasafninu í Newark eru
1300 bindi eftir Mark Twain og öll stund-
um í láni samtímis.
Mark Twain hét réttu nafni Samuel
Langhorne Clemens. Faðir hans dó, þegar
drengurinn var 12 ára gamall og heimili
hans var bláfátækt. Samuel naut lítillar
skólamenntunar, en auðugt ímyndunarafl
drengsins varð fyrir miklum áhrifum af
lífinu á Mississippi og negrunum, sem
bjuggu í nágrenni hans. Hann gerðist
prentari, var síðan í fjögur ár á fljóta-
skipum, gullnemi um eitt skeið og síðar
blaðamaður í San Francisco. Hann varð
snemma frægur fyrir kímnisögur sínar.
Frásögn hans er stundum fyndin með af-
brigðum og álit hans fór sífellt vaxandi.
Vitid þér þaö?
1. Hvenær var Jón Arason tekinn
af lífi?
2. Hver synti fyrst yfir Kattegat?
3. Hvenær fæddist Skúli fógeti
Magnússon ?
4. Eru Álandseyjarnar sænskar eða
finnskar?
5. Hvar voru egypzku Faraóarnir
grafnir ?
6. Hvað hefir gert ensku borgina
Stratford-on-Avon fræga ?
7. 1 hvaða landi Evrópu er hlut-
fallstala fæðinga minnst?
8. Hvaða dýr hefir stærsta heila í
hlutfalli við líkamsstærð?
9. Hvað hét höfuðborg Rússlands
fyrir styrjöldina 1914—18?
10. Hver er rektor Háskóla Islands?
Sjá svör á bls. 15.
Ameríska kímniskáldið Mark Twain, sem síðustu
tíu ár ævi sinnar var dáður um allan hinn mennt-
aða heim. Hann andaðist árið 1910, 74 ára gamall.
„Við Mark Twain erum nábúar.“
I veizlu, sem Mark Twain var einu sinni
haldin, hélt vinur hans og samverkamaður,
Dudly Warner, ræðu fyrir minni hans og
sagði þar eftirfarandi sögu, sem sýnir, að
ítök höfundarins voru miklu víðar en í
heimalandinu.
Warner var á ferðalagi kringum hnött-
inn. Þegar hann var í Frakklandi, þótti
honum . tollverðirnir eitt sinn meðhöndla
farangurinn heldur hrottalega og vera
óskemmtilega nærgöngulir. Sagði hann þá
og varp öndinni mæðulega:
— Mark Twain taldi mér trú um það,
að franskir tollverðir væru svo alúðlegir.
— Þekkið þér Mairc Tvang ? spurði toll-
vörðurinn.
— Eg held nú það! Við sem erum ná-
búar.
— Við elskum og dáumst að Mairc
Tvang. Hann er mesta kímniskáld Frakk-
lands. Fyrst þér eruð kunningi hans, verð-
ið þér að njóta sérréttinda. Og tollvörður-
inn hleypti honum brosandi og án frekari
athugasemda inn í Frakkland.
Þegar Warner kom að þýzku landamær-
unum, ætluðu tollverðirnir þar að rann-
saka farangur hans vandlega. Aftur varp
hann öndinni mæðulega og sagði:
— Mark Twain hefir sagt mér, að þýzk-
ir tollverðir væru sérlega elskulegir.
Þýzki tollvörðurinn sagði þá fullur lotn-
ingar:
— Marck Tvajn! Þekkið þér Marck
Tvajn, þýzka heimspekinginn mikla?
— Við erum nábúar og góðir kunningj-
ar, sagði Warner virðulega.
Þessi töfraorð losuðu Warner við allt
umstang tollskoðunarinnar. Þegar hann
kom að ítölsku landamærunum hafði hann
með miklum erfiðismunum lært þessa
setningu og lét ekki standa á að nota
hana:
— Signore, il gran umorista Italino,
Marco Tuanno, é mio prossimo vicino!
(Herra minn, við Mark Twain, hið mikla
ítalska kímniskáld, erum nábúar!).
Tollvörðurinn hneigði sig auðmjúklega
og lét hann fara leiðar sinnar, án þess að
opna ferðatöskurnar.
Þó að sagan væri nokkuð ýkt var hún
ekki f jarri sanni. Síðustu tíu ár ævi sinnar
naut Mark Twain mikillar hylli víða um
lönd. Litli, ameríski drengurinn frá frum-
stæðu fljótsþorpi við Mississippi átti þá
glæsilegan rithöfundarferil að baki sér.
Efni blaðsins:
Edgar Wallace skrifaði afbrotasögu
á 50 klukkutímum.
Eftir Kelvin Lindemann.
Úr lieimahögum prentlistarinnar.
Eftir Hallbjörn Halldórsson.
Rifna myndin. — Gömul saga.
Eftir Ármann Kr. Einarsson.
Greifafrúin og skartgripurinn.
Eftir Dale Collins.
Sigga litla og Óli og Addi í Afríku.
Krossgáta. Skák, o. fl.
Framhaldssaga.
í næsta blaði VIKUNNAR hefst spenn-
andi framhaldssaga eftir Edgar Wallace,
einn mesta afbrotasöguhöfund, sem uppi
hefir verið. Sagan heitir „Maðurinn, sem
keypti London“ og er afar viðburðarík og
skemmtileg.
Vi k a n
HEIMILISBLAÐ
Ritstjóri: Kirkjustræti 4. Pósthólf 365.
Afgreiðsla og innheimta: Austurstræti 17.
Sími 5004. Pósthólf 166.
Verð: kr. 1,75 á mánuði, 0,45 í lausasölu.
Steindórsprent h.f.
ÚTGEFANDI: VIKAN H.F., REYKJAVlK. — Ritstjóri: Jón H. Guðmundsson, Kirkjustræti 4. Pósthólf 365. — Ábyrgðarmaður:
Steindór Gunnarsson. — Framkvæmdarstjóri: Engilbert Hafberg, Austurstræti 17. Sími 5004. Pósthólf 166.