Menntamál - 01.09.1926, Qupperneq 13

MENTAMÁL
123
veita í sambandi viS hjeraðsfræði („hembygdsundervisning") smábarna,
I>jó6fjelagsfræ8i, og skólaferðir. Þess mega kennarar lijer á landi minn-
ast eins. fyrir það, þótt ekki sje það fyrirskipað, enda ljett .verk að
koma slíkri fræðslu fyrir í sambandi við landfræði Islands og ýms til-
•efni, sem samtöl milli kennara 'og barna og atburðir veita.
Docentsembætti
i uppeldisfræði hefir verið stofnað við. háskólann í Kaupmannahöfn, og
hefir dr. phil. R. H. Petersen kennari verið skipaður i stöðuna.
U nglingaskólaskyldan
kemur að fullu og öllu til framkvæmda í Svíþjóð frá næstu áramót-
um. Námsskyldan er 180 stundir á ári, aunaðhvort einn dag í viku eða
6 vikna nám samfleytt. Skólarnir veita ýrnist almenna unglingafræðslu
eða sjerfræðslu. Sjerfræðsla er í þessum greinum: raffræði, verzlun,
iðnaði, skógarhöggi, heimilisstörfurp, handavinnu, hljóðfæraslætti; allir,
sem einhverja sjerfræði stunda, eiga jafnframt að hafa móðurmál og
þjóðfjelagsfræði. Ríkið greiðir alt kaup kennaranna, en bæja- og sveita-
fjelögin sjá fyrir húsnæði. Andstaðan gegn unglingaskólaskyldunni er
sögð horfin. Það þykir hafa sýnt sig að unglingar hafi miklu betri not
af dagkenslu en kvöldkenslu; nú er því lögákveðið, að ekki megi kenna
■eftir kl. 8 síðd. Þreytan af likamlegu erfiði nær engu síður til náms-
starfanna en áframhaldandi erfiðis.
Barnakennarar
í Svíþjóð eru um 30 þús, að tölu. 1923 gerði milliþinganefnd í launa-
málum tillögu um að launahámark kennara yrði 6800 kr. Er búist við
;að sú tillaga nái innan skamms samþykki rikisþingsins. Kenslukonur
hafa lægri laun en karlmenn. í Noregi eru 11 '/í þús. barnakennarar.
Launakjör eru allgóð i bæjunum, en farkennarar búa við þröng kjör.
Norskir kennarar kvarta um eftirtölur á sveitarsjóðslaunahluta þeirra.
Vill það víða brenna við, þar sem skamt er á milli þess,, sem gfeiðir
launin og hins sem þiggur þau.
Utanfarir kennara.
Þessir kennarar eru nú heim komnir úr siglingu: Stcfanía Ólafsdóttir;
var hún á kennaranámsskeiðina í Askov og dvaldi síðan í Kaupmanna-
höfn og kyntist ýmsum skólum borgarinnar. Isak Jónsson; hann sótti
og námsskeiðið i Askoy, en hjelt síðan til Svíþjóðar og kynti sjer aðal-
lega skólastarfsemi í Stokkhólmi og Gautaborg. Jónas Jósteinsson, sem
dvalið hefir í Englandi og Þýskalandi í heilt ár. Guðmundntr Gíslason•