Bjarmi - 15.05.1941, Side 2

2
B J A R M I
(Ji
UWD
Kll
Prédikun, haldin af O. Hallesby prófessor, í Calmeyergatens missi-
onshus í Oslo, þann 28. okt. 1940.
Auðmýkið yður því undir Guðs
voldugu hönd, til þess að hann
á sinum tíma upphefji yður;
varpið ailri áhyggju yðar upp á
hann, því að hann ber umhyggju
fyrir yður. T. Pét. 5, (i, 7.
Hér er tala'ð um áliyggjur vor-
ar. Það eru því orð til vor. Því að
vér höfum öll áhyggjur, bæði smá-
ar og stórar. Hugsum oss allar
smááhyggjurnar í daglega lifinu,
þessar mörgu nálstungur, sem
geta gert lífið svo súrt og biturt.
Og svo mætir oss sorgin mikla
einu sinni eða tvisvar í lífi voru,
sorgin mikla, sem nærri ætlar að
yfirbuga oss. Yér missum ef til vill
einhvern af ástvinum vorum. Og
lifið verður svo óeiidanlega tóm-
legt og þungbært. Eða vér verðum
veik, alvarlega veik. Og svo læð-
ist að oss óttinn, óttinn við ólækn-
andi sjúkdóm og glataða atvinnu-
möguleika. Eða vér lendum i f jár-
hagsörðugleikum. Það, sem vér
innvinnum oss, hrekkur ekki til.
Eða vér mætum mótlæti á heim-
ilinu. Oss finnst, að vér séum svo
óhæfir og ódugandi til þess að
byggja upp kristilegt heimili, —
eða það eru börnin, sem valda oss
miklum sorgum. Sérstaldega á það
við um þig, sem ert móðir. Því að
])ú færð að reyna öðrum fremur
bæði sorg og gleði, vegna þess, að
þú ert móðir. Þú minnist þess,
þegar börnin voru lítil og héngu
um háls þér eða sátu í fangi þér.
Þú söngst fyrir þau, og þú baðst
með þeim, og þú lalaðir við þau
um Jesúm. 0, það var paradis á
jörð. Og nú eru þau orðin stór
og uppkomin. Nú sitja þau ekki á
knjám þér, nú vilja þau ekki heyra
lalað um Jesúm. Nú vilja þau
heldur ekki biðja. Og þegar þú
sérð þanri veg, sem þau stefna til
eilífrar glötunar, þá finnst þér eins
og hjarta þitt ætli að bresla. —
Eða það er önnur sorg, hin mikla,
stöðuga sorg guðsbarnsins — sorg-
in yfir syndinni.
,0, jú, vér þekkjum öll sorgina.
En nú segir Guðs orð liér í dág:
„Varpið allri áhyggju yðar upp á
Drottin!“ Hvers vegna gjörum vér
það þá ekki? Ilvers vegna berum,
vér sorgir vorar sjálf þegar vér
megum leggja þær á Guð? Já,
þetta er sannarlega eitthvað til
þess að lmgsa um. Hér komum vér
áreiðanlega inn á mestu Iiarmsög-
una i afstöðu vorri lil Guðs. Ég
get ekki varpað sorg minni á Guð,
því að það er hann, sem, að ég er
hræddastur við. Hann leggur
nelnilega sína voldugu hönd á
mig. Og það vil ég ekki. Þvert á
rnóti. Ég efast, ég andmæli, eg
mögla, ég titra. Því að hann er
yfirsterkari. Og nú kemur hann i
veg fyrir öll min áform!
Hvernig getur það átt sér stað,
að Guðs barn verði hrætt við Guðs
vilja? Hvernig gel ég óltast vilja
hans, sem elskaði mig svo, að hann
dó fyrir mig?
Orsökin er mjög einföld. IJjarta
mitt er orðið veraldlegt. IJvað þýð-
ir það? Það þýðir, að það er eitt-
hvað í þessum heimi, sem er orðið
mér kærara en Guð, kærara en hið
innilega samfélag við Guð. Þá er
ég hræddur við Guð, hæði í mót-
læti og meðlæti. í mótlætinu
mögla ég, þegar Guð tekur það frá
mér, sem var orðið mér hjáguð.
Og í meðlætinu óttast ég, að hann
taki það frá mér þá og þegar. —
Hvað á ég að gjöra? Þá er það ekki
margt, sem hægt er að gjöra. Að-
eins eitt. Það stendur hérna í lext-
anum: „Auðmýkið yður undir
Guðs voldugu hönd.“
Ég get ekki breylt sjálfum mér,
hvorki hjarta mínu né áhyggjum
mínum. En ég gel játað synd
mína, mína blóðrauðu synd, að
ég treysti ekki Guði, heldur efast,
andmæli, inögla og titra. Og þá
gelur Guð breytt bæði mér og á-
hyggjum mínum. Hann þarf að-
eins að opinberast mér. Þegar ég
fæ að sjá hann, sem mín vegna
fæddist i fjárhúsi og dó á krossi,
hann, seni bar reiði Guðs og bölv-
uri í minn stað, þá trúi ég aftur
fyrirgefningu syndanna. Og þá
get ég að nýju lagt lilla, órólega
hjartað mitt upp að frelsara mín-
um. Þegar ég nú hljóður lít upp
lil Guðs voldugu Iiandar, sem hvíl-
ii yfir mér, sé ég, að hún er gegn-
umstungin fyrir mig. Þá dvínar
mótþrói minn og áhvggjur min-
ar. Og ])á fæ ég að varpa sorg
minni á Drottin. Þá losna ég við
að bera hana sjálfur. Hvað gjörir
Drottinn þá? Tekur hann burt
vandræði mín ; og erfiðleika?
Venjulega ekki. En hann gjörir
annað kraftaverk. Og ])að er áreið-
anlega ekki minna. Hann breytir
vatni í vín. Þá get ég sungið að
nýju:
Glaður krossinn hlóðga ber ég
hraulir lifsins hvar sem fer ég,
kæri Jesús, krossinn þinn.
Kæru tilheyrendur! Er allt gott
milli yðar og Guðs? Hafið þér
gjört upp við Guð, svo að þér get-
ið horft í augu hans? Þér líður
ekki vel, segir ])ú. Upp á síðkastið
er alll orðið svo vesalt og erfitt
fyrir þér. Áður varstu svo róleg-
ur og glaður. Þú svafst vel, hafðir
góða matarlyst, veiltir þér heil-
brigða gleði, í hverri viku, eftir
efnum og ástæðum. En svo fóru
að koma svo margar órólegar
hugsanir. Þú reyndir að flæma
þær í burtu, en það var ekki hægt.
Þvert á móti! Þær komu fleiri og
fleiri. Og það versta af öllu var,
að þær voru svo hræðilega sanri-
ar. Og nú er algjör ringulreið hið
innra með þér. Veiztu hvað þetta
er? Það stendur í textanum. Það
er Guðs volduga liönd. Hann varð
að leggja hana á þig, þar sem þú
varst að því kominn, að farast. Þú
varst að svíkja sjálfan þig og bíða
tjón á sálu þinni.
„En mér líður svo illa,“ segir
];ú. Já, oss finnst það hart, þegar
Guð leggur Iiönd sina á oss. Þú
spyrð, hvað þú eigir að gjöra. Það
slendur líka hér í textanum. Auð-
mýktu þig undir Guðs voldugu
hönd! Beygðu þig fyrir Guði og
gjörðu upp við hann. Nú! Þegar i
slað! Þá mun liann afmá allar
syndir þínar vegna hlóðs Jesú og
gefa þér l'rið í hina órólegu sál
þína og gera þig að upplitsdjöl’f-
uni og einörðum manni. En auð-
mýktu þig líka fyrir mönnum.
Segðu þeim, að þú liafir orðið að
snúa þér til Droltins. Eins og
skrifað stendur: „Með hjartanu
er trúað lil réttlætis, en með
munninum játað til hjálpræðis.“
*
Þann 9. apríl lagði Guð sína
voldugu hönd á oss alla hér í Nor-
egi. Það kom svo óvænt og flatt
upp á oss. Vér vorum óviðbúnir
hér í landinu. Ekki aðeins Iiernað-
arlega, heldur jafnvej andlega.
Það varð sw erfill að lifa. Ég
hugsa nú ekki aðeins um stríðið,
nieð sprengjum, loftárásarmerkj-
um, myrkvun og skömmtun á mat
og fatnaði. Eg sá og lieyrði svo
margt, sem fvllti mig bæði gremju
og beiskju. Og ég barðist við
margar þungar liugsanir, þangað
ti! ég kom auga á Guðs voldugu
Iiönd. Þangað til ég fékk að heyra,
hvað Guð vildi lala við mig um
með þessum ægilegu viðhurðum.
Það var fyrst og fremst tvennt:
Afslaða mín til Guðs og afstaða
Guðs lil þjóðar minnar. Þá varð
ég að auðmýkja mig og kannast
við það, að Guð liefir á réltu að
standa, þegar hann tyftar og refs-
ar oss hér i Noregi. Vér höfum
syndgað svo mikið og stórkostlega
hér í landi, bæði þeir trúuðu og
vanlrúuðu, bæði einstaklingurinn
og þjóðin sem heild, að eklcert gal
dregið refsidóminn lengur á lang-
inn. Þegar ég lolcsins beygði mig
og játaði ])etta fyrir Guði, félck ég
að varpa sorg minni á Guð, bæði
minni eigin sorg og hinni djúpu
sorg ])jóðar minnar. Þá féklc ég
fótfestu, þó fékk ég djörfung.
Á hinum mörgu og löngu ferð-
um mínum á þessum mánuðum
hefi ég lalað við margt fólk. Og
eg hefi orðið þess var, að íriörgu af
því leið eins og mér leið. Ég skildi
líka, að flest af því Iiafði ekki losn-
að við beiskju sína. Þvert á móti!
Það fvlltist meir og meir af
beiskju og hatri.
Og ég sé, að þella gjörir menn
óhamingjusama. Þeir verða svo
eirðarlausir, óþolinmóðir og óá-
nægðir. En verst áhrif hefir þetla
á samfélag þeirra við Guð. Þeir
sjá ekki Guðs voldugu hönd. Þeir
skilja ekki Guðs réttlátu refsingu
yfir syndum Noregs. Þess vegna
verður maður svo litið var við iðr-
un fja-ir Guði. Aðeins beiskja
gagnvart nTönnunum. Þess vegna
verður einnig svo lílið úr fyrirbæn
fyrir þjóð vorri. Oss, sem lifðum
árið 1905, og fengum og reyna þá
heitu og óþreytandi fyrirbæn, sem
þá var borin fram fyrir Noregi,
oss finnst nú allt vera svo erfitt
og þungt.
Hugir manna eru fylllir af liin-
um mörgu, öfgafullu hviksögum,
og munnurinn fullur af mannleg-
um útreikningum um það, hvern-
ig þetta allt m,uni fara. Og því
veikari röksemdir, sem maður hef-
ir, því lieitari verða umræðurnar.
Ef afslaða vor verður þannig
gagnvart Guðs voldugu hönd, þá
likjumst vér í sannleika heimin-
um. Já, það eru margir veraldleg-
ir menn, sem sjá miklu skýrara í
þessu efni. Ég hefi að minnsta
kosti hitl venjulegt veraldlegt fólk,
sem hefir sagt, að eillhvað hlyli
að koma sem refsing yfir oss í
Noregi.
Eins lengi og vér andmælum og
möglum gegn Guði, fáum vér ekki
annað en mannlegar áhyggjur, út-
reikninga og erfiði, en ef vér
heygjum oss undir Guðs voldugu
hönd, fáum vér einnig traust á
þeirri Iiönd. Þá fáum vér að varpa
sorg þjóðar vorj-ar og djúþu niður-
lægingu upp á Drottin. Þá fáum
vér nefnilega að sjá fyrirheiti
bans. Eitt af þeint höfum, vér í
lexta vorum. Það stendur, að hann
muni upphefja oss á sínum tíma.
Og jafnskjótt og vér fáum þessa
frjálsu og öruggu afstöðu upp á
við, gagnvart Guði, vei’ður afstaða
vor einnig rétt út á við. Þá getum
vér komið lram með festu, rólyndi
og virðuleika í hinum mörgu, erf-
iðu kringumstæðum, sem hið nýja
ástand kemur oss i. Þá fáum vér
einnig kraftinn til þess að lifa og'
slarfa, stríða og biðja, já, líða fyr-
ir þjóð vora, vora elskuðu þjóð.
Og ])á, já, þá getur enginn kúg-
að oss og^nginn hrætt oss til þess
að gjöra ekki það, sem vér sam-
kvæmt Guðs orði vitum, að er þjóð
vorri lil sannarlegs gagns.
Sem kristnir Norðmenn brenn-
um vér i dag af löngun til þess að
þjóna og verða voru stríðshrjáða
landi og vorri óhamingjusömu
þjóð að gagni. Það eiga aðrir að
lala meir um, það hér í kvöld. Mig
langar aðeins til að fá að nefna
þjónustu vora i bæn.
Það er áreiðanlega ekki lil neinn
kristinn maður eða kona í Noregi,
sem ekki biður fyrir landi voru.
.lá, kæra Guðs barn, vér skulum
öll biðja. Það er ó lcnjánum, sem
fyrst og fremst verður að heyja þá
| baráttu, sem á að hefja þjóð vora
I upp úr niðurlægingunni. Ég þeklci
]>að að nokkru, að það er ekki
alltaf auðvelt að biðja á þessum
íímum. Vér vilum oft ekki einu
sinni, hvað vér eigum og biðja um.
Þá er gott að vita, að Gu'ð Iieyrir
einnig andvörpin, sem ekki ver'ður
oi’ðum að komið.
En ])að mikilvægasta er, að
liann hefir lofað oss að lála oss ná
rétti vorum. Hér eru lians eigin
orð: „Mun ])á Guð ekki láta sína
útvöldu ná rétti sínum, þá er
Frh. á 4. síðu.