Nýjar kvöldvökur - 01.07.1912, Síða 23
BÓKMENTIR. 167
ust til mín frá götunni, það virtist svo einkenni-
lega nærri, rétt eins og það væri inni í stof-
unni. Og eg man glöggt eftir örvæntingarfuliri
kvennrödd:
»Jean, eg er að deyja! Vertu hjá mér,
Jean! Barnið er að koma\«
Og sárt neyðaróp barst mér að eyrum.
Það var komin stór sprúnga í vegginn. Pað
var ekki eins dimt og áður. Kynlegt brenni-
steinsljós hvlldi yfir öllu. En það var nærri
því hryllilegra en myrkrið.
í sömu svipan stóð konan mín í dyrunum
í hvítum náttklæðum, með blýgrátt örvita andlit.
»Bjargaðu drengnum. Hér er eitthvað hræði-
!egt á ferðum,® hrópaði hún.
Þá kom en nýr dynkur. Einn enn.. Margir
smáir kippir, sem voru eins og kuettir veltandi
undir segldúk, eða eins og storknaðar öldur.
Og þeir sameinuðust aftur í langan saman-
hangandi hristing, en ekki sterkan. Rað var
eins og eg væri á hugvitsömu hristigólfi í tí-
vólí. Húsgögnin voru á sífeldri hreifingu. Eg
skjögraði að konu minni, sem hneig í faðm
minn.
»Ó,« kjökraði hún. »t*ú elskar mig ekki
lengur?«
Eg kysti hana á yndislega munninn henn-
ar. Það var síðasti kossinn og síðustu orðin
frá henni.
»Komdu,« hrópaði eg og hljóp að rúmi Inga.
Framh.
-»0<>-*S=X-<í>0~--
Bókmentfr.
Bœndaförin heltir bæklingur, sem ritaður
hefur verið og útgefinn af tveim Pingeyingum
um suðurreið Norðlendinga sumarið 1910.
Mikið umtal hefur orðið út af bók þessari, og
er ef til vill ekki svo undarlegt. Ferðin virtist
í fyrstu vera fyrirhuguð sem fróðleiksferð fyr-
ir bændur, en snerist meira upp í það að
verða skemtiför fyrir unga menn, og er það
ekki að lasta. En verst var að tíminn var svo
tæpur og þröngur, að hann entist varla til
annars en ferðast, eta, drekka og sofa, svo að
verulegur árangur hefur orðið lítill, nema sá
sem aldrei er reyndar metinn að fullu, að fá
sjóndeildarhring sinn stækkaðan og kynnast góð-
um mönnum. En nánari kynni af búskap og
búnaðarframförum Sunnlendinga hafa þeir varla
getað fengið. Enda ber kverið það hvergi með
sér. F*að er alt í molum. Ferðasagan er fjörugt
og líflega rituð, stundum lagt á Pegasus og
slegið upp á; málið er liðlegt, en málfræðin
sumstaðar skrítin. Yfirhöfuð er heldur mikill
unggæðisbragur á öllu saman, ferðalaginu og
frásögunum, til þess að vera íslenzk bænda-
för: unglingaför eða smalareið hefði hún átt
að heita — hún minnir mig helzt á smalareið-
arnar í Skaftafellssýslu. Síðari hlutinn snýr sér
meira að aðalefni fararinnar, en er bæði ofstutt-
ur og heldur í molum. 10 myndir eru tilheyr-
andi þeim kafla, og eru góðar. Kverið er
skemtilegt aflestrar — en svo er það ekki
mikið meira.
Skógrcektarrit nýtt eftir Guðm. Davíðsson,
einhvern ungan og nýjan skógfræðing, hef eg
séð. Pað hefur að sönnu ekki verið sent Kvv.
en eg vil geta þess samt, af því að ritið er
gott, og orð í tíma talað. Inngangurinn lýsir
því vel, hvernig við höfum farið með skógana
og hvaða áhrif það hefur haft á landið. Aðal-
ritið eru leiðbeiningar um það, hvernig eigi
að fara að því að „klæða Iandið“ aftur, færa
það aftur í dökkgræna möttulinn, sem því fór
svo vel. Eg er ekki fróður maður í þeirri grein,
en það hygg eg, að eg megi segja, að leiðbein-
ingar og fyrirsagnir höf. eru Ijósar og greini-
legar, en síðari hlutinn, þar sem talað er um
einstakar trjátegundir, er ofstuttur eða þá talað
um ofmargar legundir. Pað er sumt þar æði-
stutt og ógreiuilegt. En þökk sé ungmenna-
fél. og höf. fyrir að hafa komið ritinu út; og
þó ungm. fél. gerðu aldrei neitt annað sér til
ágætis en koma upp nokkur hundruð þúsund
skógarhríslum á islandi, væri það ærið nóg til
þess, að saga landsins hefði nafn þeirra í
heiðri.
Priðja ritið er eftir unga stúlku, sem kallar
sig lngibjörgu Ólafsson (hún mun ekki vera
svo íslenzk að geta verið dóttir neins), og
heitir: »Nokkur orð um siðferðisástandið á
Islandi.* Pað er auðséð áð höf. er alvara með
þetta, sem hún er að berjast fyrir, að fá því
framgengt að vekja þjóðina til fullkomnari
siðferðisþroska en hún hefur hingað til haft
að hrósa, einkum i samlífi karla og kvenna.
Og fyrir það vex henni það í augum, hvað
þjóðin sé siðferðiiega gerspilt og hafi verið
alla hennar æfi. Hún segir að siðferðiskröfur-
nar hér á landi hafi aldrei verið háar. Og svo
tínir hún saman á fyrstu blaðsíðunum dæmi úr
ísléndingasögu jBoga, landfrasðissögunni og