Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Síða 46
45
nýju uppdráttum herforingjaráSsins,
heldur á eldri uppdráttum, líklega
Bj. Gunnlaugssonar, og sumpart á á-
giskun. Og sjerstaklega er þaö ljóst,
ah þær gefa engar upplýsingar um
stærö ræktanlega landsins, sem mestu
skiftir.
Jeg tók mjer því fyrir hendur aö
mæla stærð .ræktanlega landsins á
Suöurlandsundirl. eftir uppdráttum
herforingjaráösins. Jeg fylgdi þeirri
reglu, aö mæla ekki hærra upp í
brekkur eöa hlíöar en efstu tún ná
í hverri sveit. Hraunum var slept úr,
og sömuleiöis uppblásnum svæöum
(söndum) ; svo voru vötn og árfar-
vegir dregin frá, eftir því sem hægt
var. Ræktanlegt er þannig taliö alt
graslendi, sem liggur ekki hærra yf-
ir sjávarmál en tún gera nú og bygg-
ist þetta á því, aö jeg tel að alt slíkt
land megi gera aö túni eöa áveitu-
engi. Alveg nákvæm gat mæ.lingin
ekki oröiö, því aö áhöld til ]jess eru
ekki til í landinu, en ekki ætti aö
skakka miklu. Geir G. Zoega geröi
flestar mælingarnar, en jeg sumar.
Niðurstaðan varö þessi, og er stærö
ræktanl. landsins talin í hektörum, en
liver hektari er um 3 og einn sjötti
vallardagslátta.
Kyjafjallahrepparnir .... 20200 ha
Austur-Landeyjahreppur .. 14200 —
Vestur-Landeyjahreppur .. .12400 —
Fljótshlíöarhreppur ...... 8900 —
Hvolhreppur ............... 6200 —
Rangárvallahreppur....... 9600 —
Holta- og Ásahreppur .... 34000 —
I.andmannahreppur ......... 9800 —
Rangárvallasýsla öll 115300 ha
Gnúpverjahreppur ........ 6900 ha
Hrunamanpahreppur .... 10000 —
Biskupstungnahreppur ... 21600 —
Laugardalshreppur ....... 6500 —
Skeiðahreppur ........... 8200 —
Grafningshreppur ........ 2900 —
Ölfushreppur ............ 7400 —
Selvogshreppur .......... 1300 —
Flóahrepparmr .......... 393°° —
Árnessýsla öll 121900 ha
Suöurlandsundirl. alt 237200 ha
Þingvallahreppi er alveg slept, því
aö þar er mest hraun, en vitanlega er
svo mikill jarövegur í þvi, aö mik-
iö af því er ræktanlegt, enda tún þar
frá fornu.
Þessi stærö ræktanlega landsins er
2372 ferkm. eöa um 42)4 fermíla.
Dálítiö af því er þegar ræktað, og
telja Landshagsskýrslur, aö tún og
kálgaröar hafi 1910 verið rúml. 3600
liektarar, en mjög er sú tala óábyggi-
leg.
Er nú þessi blettur stór eöa lítill?
Tölurnar munu hjá fæstum vekja
ljósa hugmynd um þaö. Til skýr-
ingar mætti máske nefna , aö hver
vel ræktaöur hektari getur gefið af
sjer kýrfóður, svo að ef allur blétt-
urinn væri ræktaður, þá gæti hann
gefið vetrarfóöur fyrir 237200 kýr —
þaö er 13 sinnum fleiri, en nú eru á
öllu landinu. En máske fáum vjer
einna best hugmynd um stærö skik-
ans meö því, aö bera hann saman
við stærð ræktaðs lands annarstaðar,
t. d. í Noregi.
í öllum Noregi var áriö 1910 rækt-
að land alls 1112504 hektarar.