Hænir - 08.03.1924, Page 1

Kemur út einu sinni í viku;
minst 52 blöð á ári. Verð
6 kr. árg. Gjaldd. 1. júlí, inn-
anbæjar ársfjórðungslega.
2. árg. Seyöisfiröi, 8. marz 1924 11. tbl.

t II
Quðmundur Þorsteinsson II
héraðslæknir á Borgarfirði
lá örendur í rúminu í morgun er fólk vakuaði til fótaferðar, hafði
því orðið bráðkvaddur í svefninum. Vanheill hafði hann verið í mörg
ár, og þó sérstaklega í vetur. Lá hann lengi í lungnahimnubólgu
fyrri hluta vetrar, og fylgdi tæplega fötum oft síðan. Guðmundur sál.
var fæddur 14. ág. 1879 og því rúml. 44 ára gamall, og verið starf-
andi læknir í 15 ár. Að ööru leyti verður hans nánar minst í næsta
blaði.
Fundargerð
Yfirlýsing.
Vér undirritaðir alþingismenn lýsum hér með yfir því, að vér
töfum gengið saman í flokk, er vér nefnum
íhaldsflokkinn
og munum starfa saman að landsniálum í þeim flokki.
Fyrsta verkefni flokksins látum vér vera það, að beitast fyrir við-
reisn á fjárhag landssjóðs. Vér viljum að því leyti, sem frekast er
unt, ná þessu takmarki með því að fella burtu þau útgjöld lands-
sjóðs, sem vér teljum ónauðsynleg, og með niðurlagningu eða sam-
anfærslu þeirra landsstofnana og fyrirtækja, sem vér teljum að þjóðin
geti án verið eða minkað við sig henni að skaðlausu. Vér búumst
við, að ekki verði hjá því kornist, að auka að einhverju leyti álög-
ur á þjóðinni í bili, til þess að ná nauðsynlegri réttingu á hag lands-
sjóðs, en flokkurinn vill sérstaklaga léta sér ant um, að koma þess-
um tnálum sem fyrst í það horf, að unt verði að draga úr þeim
álögum til opinberra þarfa, sem nú hnekkja sérstaklega atvinnuveg-
um landsins.
Vér teljum að eftir því, sem fjárhag landssjóðs er nú komiö, sé
ekki unt að veita fé úr honum til nýrra framfarafyrirtækja að neinu
ráði, meðan viðreisn fjárhagsins stendur yfir. En jafnskjótt og fjár-
hagur landssjóðs leyfir, mun ílokkurinn vilja veita fjárhagslegan stuðn-
ing til framfarafyrirtækja, og þá einkum til þeirra, sem miða bein-
línis til eflingar atvinnuvegum landsmanna. Að sjálfsögðu vill flokk-
urinn nú þegar veita atvinnuvegunum þann stuðning með löggjöfinni,
sem unt er, án hnekkis fyrir fjárhag landssjóðs.
Vér teljum að viðreisnarstarfið hljóti fyrst um sinn aö sitja svo
mjög í fyrirrúmi fyrir öllum öðrum málum, að vér sjáum ekki nauð-
syn til, að gefa aðra eða víðlækari stefnuskrá en þetta að svo stöddu,
en óskum að þjóðin dæmi flokk vorn þegar til kemur eftir verkum
hans og viðleitni í landsmálum.
Alþingi, 20. febrúar 1924.
Aug. Flygenring. Árni Jónsson. Björn Líndal. Björn Kristjánsson.
Eggert Pálsson. H. Z. Kristófersson. H. Steinsson.
Ingibjörg H. Bjarnason. Jóhann Þ. Jósefsson. Jóh■ Jóhannesson.
Jón A. Jónsson. Jón Kjartansson. Jón Magnússon.
Jón Sigurðsson. Jón Þorláksson. M. Guðmundsson.
Magnús Jónsson. Pe'tur Ottesen. Sigurj. Jónsson. Þórarinn Jónsson.
Ár 1924, 24. jan., var stjórnmálafund-
ur settur og haldinn að Egilsstöðum á
Völlum. Fundinn setti Benedikt G.
Blöndal kennari og nefndi til fundar-
stjóra Ásmund Guðmundsson, skóia-
stjóra, er tilnefndi sem fundarskrifara,
Þórhall Jónasson, Breiðavaði og Björn
Þorkelsson, Hnefilsdal. Á fundinum voru
mættir margir kjósendur úr Norður- og
Suður-Múlasýslu. Þingmenn kjördam-
anna voru ekki mættir.
Á fundinum var tekið fyrir:
1. Fjárhagsmál. Málið var all ítarlega
r*tt. Kom öllum saman um það, að
fjárhag ríkisins væri þannig farið, að
ekki mætti við svo búið standa fram-
vegis. Þingið þyrfti algert að breyta um
stefnu og sýna meiri gætni og framsýni
í fjármálum.
Svo hljóðandi tillaga var borin frant:
a. Fundurinn vítir þá stefnu
Alþingis á síðust árum, að
afgreiða fjárlög, auk fjárauka-
laga, með tekjuhalla.
b. Fundurinn mótmælir frekari
álögum á þjóðina, og skorar
á næsta þing að afgreiða
fjárlög fyrir 1925 tekjuhalla-
laus og veita ekki fé, né
heimiia lán til annars en þess,
sem brýn nauðsyn er á, en
jafnframt séu niður feldir all-
ir opinberir starfar og styrk-
ir til einstakra manna, sem
hjá verður komist, og launa-
bætur, sem ekki eru lög-
ákveðnar.
c. Fundurinn skorar á Alþingi
að endurnýja ekki á neinn
hátt nú gildandi dýrtfðar
uppbót á launum embættis-
manna og starfsmanna ríkis-
ins.
a-liður samþyktur í einu hljóði.
b-Iiður samþyktur með öllum gieidd-
um atkvæðum gegn 3.
c-Iiður samþyktur með 22 atkvæðum
gegn 8.
2. Viðskiftakjör og gengi.
Eftir rækilegar umræður var svo
hljóðandi tillaga samþykt með 31 atkv.
gegn 8.
Fundurinn lítur svo á, að við-
skiftaerfiðleikar, dýrtíð og lág-
gengi, stafi fyrst og fremst af
óhóflegri eyðslu og óvarkárni í
meðferð fjár, bæði á opinberum
sviðum og hjá einstaklingum,
og að réttmætt sé, að takmarka
þessa eyðslu með opinberum
ráðstöfunum. Skorar fundurinn
þ\í á Alþingi aö reisa skorður
við eyðslusemi þessari, hvort
heldur með aðflutningshöftum
eða öðrum aðferðum, er trygt
geti þjóðinni haldkvæman við-
skiftajöfnuð út á við, og eðlilegt
mat á gjaldeyri hennar. Væntir
fundurinn þess, að Alþingi láti
einskis ófreistað til að hefja
verð gjaldmiðilsins íslenzka og
hlutist til um það, að hann verði
eigi eftirleiðis metinn með hags-
muni einstakra atvinnurekenda
fyrir augum. Til gengishækkun-
ar telur fundurinn þó ekki hlýða
galdeyrislántöku, sam varið verði
eins og enska láninu 1921.
3. Skattamál.
Svo hljóðandi tillaga var samþykt
með 14 atkvæðum gegn 7.
Fundurinn telur meðferð síðasta
þings á lögum um tekju- og
eignaskatt nijög óheppilega og
álítur rétt, að lögunum verði
nú þegar á næsta þingi breytt
aftur á þá leið, að tekjur sam-
kvæmt þeim verði ekki minni
en var upphaflega, en mættu
vera meiri. En um leið og tekju
og eignarskattur er hækkaður
er það vilji fundarins, að tollar,
svo sem útflutningsgjald verði
lækkaðir eða afnumdir.
4. Landsverzlun.
Eftir miklar umræður var svo hljóð-
andi tillaga borin upp og samþykt með
22 atkvæðum gegn 12:
Fundurinn skorar á Alþingi að
athuga, hvort ekki sé hægt ti
sparnaöar, að leggja steinolíu
og tóbaksverzlun þá, sem Lands-
verzlunin hefir nú með höndum
undir áfengisverzlun ríkisins.
5. Afurðasala.
Svo hljóðandi tillaga var saniþykt í
einu hljóði:
Fundurinn skorar á Alþingi, að
láta einskis ófreistað í því, að
styðja og styrkja allar þær til-
raunir, sem ganga í þá átt, að
bæta og hækka íslenzkar afurðir
í verði og ryðja þeim braut á
útlendum markaði, svo sem með
því, að tryggja heppileg skip til
flutnings á kældu kjöti og lif-
andi fé, og jafnframt setja regl-
ur, sem tryggja vöndun og gæði
slíks útflutnings.
6. Fræðslumál.
Svo hljóðandi tillaga var samþykt
með miklum meiri hluta atkvæða:
a. Fundurinn ályktar að lýsa
yfir því, að hann telur nú
verandi fyrirkomulag á barna-
fræðslu stefna í rétta átt, tel-
ur breytingar þær, er gerð-
ar voru á fræðslulögunum
1922 ítarlegra spor í áttina
og vill hvergi hvika frá þeirri
stefnu. Sömuleiðis óskar
fundurinn þess. að hin gamla
heimild þingsins til þess, að
ríkið leggi til V* af kostnaði
við byggingu heimavistar-
barnaskóla haldist í gildi
framvegis.
b. Fundurinner mótfallinn stofn-
un nýs meritaskóla á Akur-
eyri. Telur íundurinn frekar
þörf á að takmarka en auka
stúdentaframleiðslu.
7. Símalínan að Brekku.
Svo hljóðandi tillaga var samþykt f
einu hljóði:
Fundurinn skorar fastlega á
þingmenn Múlasýslu, að vinna
að því, að sími verði lagður frá
Egilsstöðum að Brekku í Fljóts-
dal þegar á komandi sumri.
8. Fœkkun þinga.
Svo hljóðandi tillaga var samþykt í
einu hljóði:
Fundurinn skorar á næsta Al-