Hænir - 21.06.1924, Blaðsíða 2

h æ nr ik
HfllfflNSClSEM
Seyðisfirði
hafa fyrirliggjandi
Sigtimjöl
Hafragrjón
Hrísgrjón
Baunir
Sagógrjón
Kaffi
Sykur
Kakao Maísmjöl
Kex Hænsnabygg
Skonrok Rúðugler
Kaffibrauð Bárujárn
Kornvörur Þakpappa
Átsúkkulaði Málning
Leo Umbúðastrigi
„Af Austfjörðum.
Af Austfjörðum er skrifað:
„Ástæður alþýðu hér eru hvorki betri
né verri að mun en undanfarið. Báta-
útgerðin er á hausnum, en hún hefir
lengi verið það, svo að henni er sjálf-
sagt orðið það göngulag tamast. Við
og við eru ýmsir kaupmenn að „gefa
sig upp“. Einn þeirra er fá Reyðarfirði
með 300 til 500 þúsund króna „súpu“.
Annar er á Eskifirði með álíka mikið.
En sá þriðji er á Norfirði. Skuldar sá
bankanum á Eskifirði 150 þúsund krón-
ur, en heildsölufirma í Reykjavík ríflega
þá upphæð. (Stórhús & Co.). Svoskuld-
ar hann öðrum milli 100 og 200 þúsund
krónur. Upp í þessar skuldir eru til 4
eða 5 grottakofar og útistandandi skuld-
ir, flestar hjá eignalausum mönnum.
Búist er við, að 40 til 50 manns hér
verði gjaldþrota, sem eru á víxlum þessa
manns. Það borgar sig vel fyrir bur-
geisana að verða gjaldþrota og missa
pólitísk réttindi og draga svo með sér
svona '50 til 100 alþýðuatkvæði hver.
Gaman væri að geta talið saman, hve
mikill hluti landsmanna hefði verið
sviftur pólitískum réttindum af fjármáia-
ástæðum síðan 1920. Margir hér eystra
tóku svo kölluð dýrtíðarlán á stríðsár-
unum, sem ekki áttu að teljast sveita-
styrkur fyrr en eftir 3—5 ár. Lán þessi
eru undantekningarlaust óborguð og
svifta mörg hundruð manna kosningar-
rétti á þessu ári, því að enginn getur
borgað nú, því að ástæður allra hafa
versnað, en ekki batnað síðan.
Flestir reyna nú að komast á sjóinn,
ef fiskur kemur. Fleiri og fleiri stunda
árabátafiski.því að kaupmenn taka mót-
orbátana af skuldarþrjótunum og setja
þá á Iand, — halda þeim svo í þre-
földu verði þangað til, að þeir óttast,
að þeir detti sundur af fúa; — þá fást
þeir á sæmilegu verði nýrra báta.“
Aths.
Ofanrituð grein er birt hér orð-
rétt eins og hún stóð í„Alþ. blað-
inu“ 31. f. m. 126. tbl., nafnlaus.
„Hænir“ telur rétt að sem flestum
gefist kostur á hér eystra að sjá
þetta sómaskrif úr sínum lands-
hluta. Ekki sakar hann heldur
„Alþ. bl.“ fyrir að birta skrifið,
því stór tíðindi væru þar og all-
íhugunarverð af þau sönn væru,
og vill hann lofa hverjum fyrir sig
að horfa frá sínum bæjardyrum
í því efni, og mun þó ekki öllum
sýnast jafn rokkiö heldur sé ösk-
unni spúð af óviti nokkru og ill-
girni og þó nokkuð dreift.
En af því helzt ber að álíta, að
sumt af greininni eigi við alla
Austfirði, með orðunum „hér
eystra“, þá vill Hænir taka það
fram út af dýrtíðarlánunum og
klausunni: „Lán þessi eru undan-
tekningarlaust óborguð og svifta
mörg hundruð manna kosningar-
rétti á þessu ári“, að hér á Seyð-
isfirði hafa allir undantekningar-
laust borgaö dýrtíðarlánin, þeir
síðustu í fyrra, svo enginn missir
hér kosningarrétt þeirra vegna. Og
ætli svo geti ekki víðar verið?
Klausan um árabátana og mótor-
bátana kemtlr jafnnærri sannleikan-
Trétunnur,
frá Landsverzlun kosta, frá og með deginum í dag, 14 kr. hver tunna.
Seyðisfirði 19. júní 1924.
f. h. Landsverzlunar Seyðisfirði
Herm. Þorsteinsson.
Frá Landssímanum.
Stúlka um tvítugt getur nú þegar fengiö stöðu við landssímastöð-
ina hér.
Laun samkvæmt launalögunum. Námstími 6 mánuðir. — Náms-
styrkur 75 kr. á mánuði.
Eiginhandarumsókn, stíluð til landssímastjórans Reykjavík, afhend-
ist undirrituðum fyrir 27. m. Með umsókn fylgi heilbrigöis og próf-
vottorö.
Eyðublöð undir heilbrigðisvottorð fást hér á stöðinni.
Seyðisfirði 20. júní 1924.
Stöðvarstjórinn.
Símskeyti
frá Fréttaitofu fslanda.
Rvík 191 e.
ítalski jafnaðarmannaforinginn Matteotte var myrtur skamt frá Róm;
morðið kent Fascistaforingjum og hefir orsakað megna gremju í
garð Mussoline. Síðari fregnir, ónákvæmar, segja að Mussoline hafi
sagt af sér. Herriot er forsætisráðherra í Frakklandi, Renoult dóms-
mála, Clementel fjármála og Mollet, hershöfðingi, hermálaráðherra.
Nýja stjórnin þýzka vill ganga að skaðabótakröfunum og ná varan-
legum friði við Frakkland. Norska hafnarverkfallið er að enda.
íþróttamótið hófst í fyrradag; meiri þátttaka en nokkurntíma áður.
lðnsýning og heimilisiönaðarsýning opnaðar í barnaskólanum sam-
dægurs. íþróttafélag Reykjavíkur vann farandbikar Kristiania Turn-
forening með 230 stigura, Ármann fékk 142. Ný met sett, í spjót-
kasti, í gær, Helgi Eiríksson, 65,40, í kringlukasti, Þorgeir Jónsson,
60,23.
um að því er Seyðisfjörð snertir.
Annars svarar hver fyrir sig. En
hæpið er það, að slíkir fréttaritar-
ar, sem þessi, séu sveit sinni til
mikillar nytsemdar eða sóma.
„Þjóðsögur og sagnir Sigfúsar
Sigfússonar, sem „Hænir“ gat um
í vetur að byrjað væri aö prenta
í Prentsmiðju Austurlands, eru nú
fullprentaðar og munu koma út
meðal almennings næstu daga.
Mun þeirra nánar getiö í næsta
blaði.
Lestrarkver Hænis 1.21.-6.-’24.
Dr. Miranda í Miklagarði.
Eftir Bernard Canter.
Soldáninn er vafalaust argastur
allra harðstjóra.
Það er þýðingarlaust að reyna
að afsaka hann.
Þegar mönnum verður vitanlegt
hvernig hann hefir misboðið og
sýnt óvirðingu undirrituðum, —
hvernig hann .... ja, menn verða
máske hissa, en eg legg dreng-
skaparorð mitt við, að það eru
bein sannindi: hvernig hann jafn-
vel hefir smeygt sér undan, að
greiða mér þau þrjú þúsundtyrk-
nesk pund, sem mér bar í þókn-
un fyrir læknisstörf mín í kvenna-
búri (Harem) hans — þá munu
menn áreiðanlega verða mér sam-
huga í viðbjóði og fyrirlitningu.
Það eru nú liðin tvö ár síðan
hin háa stjórn (Bab-i-ali — hið háa
hlið) óskaði að eg mætti í Yildiz-
Kiosk, skömmu fyrir föstuna
miklu, til viðtals við hinn keisara-
lega Iíflækni.
Eg hafði þá um hríð haft fastan
bústað í Miklagarði í Noröurálfu-
hverfi höfuðstaðarins — en fékst
lítið viö lækningar, þar sem eg
gerði að vísindalegri sériðkun, að
rannsaka hundana. Þessi dýr eru
einmitt heilbrigðis- og hreinlætis-
verndarar þessarar þéttbýlu borg-
ar með þvf, að hirða og hafa sér
til viðurværis alt það rusl og all-
an úrgang og óþverra, sem kast-
að er út á götur og stræti. Og ég
hafði tekið mér fyrir hendur að
rannsaka, hvernig í dauðanum að
á því gæti staðið, að þessir fer-
fættu meðborgarar aldrei yrðu
veikir af þessum ýldurotnandi efn-
um, sem, undir eins og þau kom-
ast inn í mannsskrokkinn, hafa
afdráttarlaust drepandi verkanir.
Eftir fjölmargar rannsóknir og til-
raunir komst ég að þeirri öruggu
niðurstöðu, að þaö væri ekki
sjálfur maginn, en aftur á móti
lifrin og sérstaklega hennar mikli
gallforði, sem var orsök þess, að
hundarnir gátu lifað svona. Qallið
er, með öðrum orðum, áhrifamik-
ið varnarlyf gegn rotnun og sára-
eitrun. Qallblaðran er hið mikla
innvortis sóttvarnartæki í líffærum
dýranna. Og eftir minni reynslu
eiga all-flestir magasjúkdómar rót
sína að rekja til óstarfhæfrar lifrar.
Hin opinberu vísindi hafa til
þessa ekki viljað viðurkenna þessa
staðreynd (Faktum).
Og það er að vissu leyti eðli-
legt. Því menn munu auðveldlega
skilja: að svo framarlega sem
þeir herrar læknarnir gætu lækn-
að jafnvel magasár á nokkrum
vikum, einungis með sérstakri
meðferð á lifrinni, þá yrðu lyf-
seðlareikningar sjúklinganna smá-
vægilegir.
Heildarrit mitt um gallið munu
menn finna í skjölum þeim, sem
ég læt eftir mig, þegar eg, ein-
hver'ntíma, fel mig vorum mikla,
sameiginlega vini, dauðanum. Ég
hugsa nú þegar með ánægju til
hins mikla ergis og kvala, sem út-
gefandi minn bakar sér sjálfum
og mínum erfingjum í þessu tilliti.
Og þess ann ég báðum aðilum af
heilum hug! ....
Jæja. Ég fór sem sagttil Yildiz-
Kiosk, og þar tók soldáninn allra-
mildilegast á móti mér til persónu-
legs viðtals.
Hinn hái höfðingi hafði veitt
því athygli, hversu ég hafði með
lifandi áhuga rannsakað lifnaðar-
háttu hundanna, og vildi í tilefni
af því tala við mig um heilbrigð-
isástand kvennanna í bú.: hans.
Þrjár af hans ljúflingskonum
höfðu fengið bóluveiki. Þrátt fyrir
það þótt hirðlækninum, Moham-