Hænir - 24.08.1926, Blaðsíða 2

H Æ N I R
Seyöisfirði
hafa fyrirliggjandi:
Kaffi, óbrent Rúsínur
Kaffibætir Sveskjur
Melís, smáhögginn Qráfíkjur
Strausykur Döðlur
Kandís Ferskjur niðurs.
Hænsnafóður bl. Epli, þurkuð Mjólk „Libbys“
Rúgmjöl Apricosur þurkaðar.
Hessian — Bindigarn — Saumgarn — hvergi betra né ódýrara.
Hveiti, tvær teg.
Hafragrjón
Hrísgrjón
Sagógrjón
Kartöflumjöl
VERZLUNIN ST.TH. JÓNSSON
hefir umboð fyrir:
Brunaábyrgðarfélagið „Nye Danske"
Lífsábyrgöarfélagiö „Danmark“
Sjdvátryggingafélagið „Danske Lloyd“
— Munið eftir að tryggja bæði líf og eignir.
5®<axsc2xs<aacseaz><=ac5x2xs<2aí
allynd samtök eða bræðraþel, þá,
sem kljúfa eitt hár í fjóra hluti
og þar ofan í kaupið gera ítrek-
aða' tilraun til aö kljúfa hvem ein-
stakan fjórðung. Flokkurinn verð-
ur að skilja sorann frá og hina
hræsnisfullu miskunarlaust og án
þess að veigra sér við hvað af
kann að hljótast. Utan við flokk-
inn er enginn griðastaður: smá-
kvíslarnar, sem taka sér útrás úr
aðalfljótinu, eru fyrirfram dæmda
til að þorna upp í forarvilpu".
Framtíð Fascismans er trygð.
En hann er nú líka harðstjóri,
munu margir segja, og hver sem
sér hans hörkulega andlit og hiö
hvassa og stingandi augnaráð, gæti
vel ályktað þannig. En það er
hann ekki. Hann sagði sannleika,
þegar hann eftir banatilræðið sagði:
„Ef mér hefði verið hrundið fyrir
ætternisstapa, þá hefði ekki, þar
sem ég var, verið drepinn harð-
stjóri, heldur þjónn þjóðarinnar".
En þaö er hans óbifaniega ?ann-
færing, að það, sem hann vill, sé
hið rétta, og að það verði allri
þjóðinni Ijóst þegar Fascisminn
getur komið gegn sínu grund-
vallarlögmáli á öllum sviðum.
þegar að skuldasamninganefndin
ítalska dvaldi í Englandi sfðast,
sagði Grandi stjórnarritari í viðtali
við blaðamann: „Framtíð Fascism-
ans er trygð. Hann byrjaði með
því að vera í minnihluta, en er
orðinn í yfirgnæfandi meiri hluta,
og innan skams mun öll þjóðin
hallast að honum. Landið hefir
fundið höfðingja sinn. Ítalía hefir
aðdáun á Mussolini, sem getur þótt
dularfult. Vilji hans verður, um leið
oghannkemurfram.kappsmálheillar
þjóðar. Það, sem þjóð tekur á móti
með fögnuði og styður af hrifn-
ingu, getur ekki kallast harðsjórn,
og í þessu felst einn þáttur hins
margvíslega mismunar milli Fasc-
ismans og Kommunismans. Hinn
síðarnefndi er trú lítils minni hluta,
sem leitast við með hryðjuverkum
og valdi og kúga meiri hlutann
undir sinn vilja. Mussolini lætur
ættjarðarástina og opinberan anda
mikillar þjóðar skera úr“.
Frjáls samskot, 24 miljónir lírur.
í hve ríkum mæli að óskir hans
eingöngu eru fólkinu sem lög,
sýndi hin mikla dollarasöfnun
í síðasta nóvemberm. Fyrstu afborg-
unina amerísku skuldarinnar, 5 mil-
jónir dollara, yar hann búinn að
senda til Ameríku, og svo bað
hann þjóðina að láta sig fá 1 mil-
jón dollara (25 milj. lírur) með
frjálsum samskotum. Mussolini
hefir aðferðir þegar hann snýrsér
til þjóðarinnar, sem minna dálítið
á Napoleons: Mundi frönsku her-
mennina skorta móð?“ Hann sagði
einnig:„Sumir segja að ég vilji fá
5 milj. dollara, það vil ég ekki, ég
vil aðeins 1, og ég er viss um að
ég fæ hana; en ég vil vera búinn
að fá hana fyrir 1. desember11. Og
þjóðin svaraði með ca. 90 miljón-
um líra, sem skotið var saman á
tæpum 3 vikum, Svo þegar búið
var að semja um skuldir Ítalíu við
England, voru nokkrir ákafir Fasc-
istar sem stungu upp á söfnun
sterlingpunda, en það vildi Musso-
lini ekki heyra nefnt. Hans ótrú-
legu eiginleikar í því efni að hrífa
fólkið hefir alloft þær afleiðingar
að áhangendur hans fara lengra
en góðu hófi gegnir af ákefð, og
gera honum margan bjarnar-
greiðann. Eins og ungur Fasc-
isti sagði, sem var kvíðafullur yfir
því að heilsa hans þyldi ekki til
lengdar við jafn-ógurlega umfangs-
mikið starf: „Það er ekki eingöngu
að það hvíli á honum að stjórna
landinu, heldur þarf hann einnig
að halda í við sinn eigin flokk“.
Hann mundi eflaust fylgja kenn-
ingunni: Ef hægri hönd þín kvel-
ur þig, þá högðu hana af. því að
í staö þess að frjálslynda stefnan
vill láta persónufrelsið ganga fyrir
þjóðlegum þörfum, þá skoðar Fasc-
isminn einstaklinginn eins og núll,
þegar tilvera ríkisins er í veði.
Annað dæmi þess, hvernig af
skiftum hans er tekiö, var uppá-
stunga hans um minnismerki písl-
arvotts Suður-Tyrols, Cesare Batt-
iste, sem Austurríkismenn hengdu
1916. Þjóðverjar höfðu komið á
gang flugufregn um það, að flytja
ætti minnismerki Walters von der
Vagelweider burt af sínum stað á
torginu í Bozen. Þessu svaraði
Mussolini: „Nei, við látum hinn
gamla þýzka hirðsöngvara standa
í friði. En vel getur það skeð, að
á öðrum stað í Bozen, til dæmis
á staðnum þar sem á stríðsárun-
um að búið var að móta fótstall-
inn undir þýzka sigurvarðann, detti
okkur í hug að reisa Cesare Batt-
iste minnismerki“. Orðunum var
ekki fyr slept, en að hugmyndin
var gri.iin, og áður en fundinum
lauk voru samskotin byrjuð.
Ástin til hinna miklu og merku
menja fortfðarinnar.
Það, sem einnig veldur hrifningu
í hverju ítölsku hjarta fyrir hon-
um, er ást hans á arfinum frá for-
feðrunum, öllu hinu gamla og
góða, fornum þjóðháttum og
þjóðsiðum og hinum miklu og
merku menjum fortfðarinnar. Að
vísu er hann umbótamaður, en
aldrei kæmi honum í hug að
raska við því, sem hann veit að
ítölum er heilagt, og það veit eng-
inn betur en hann, sem er ítali í
mer go gblóð. Hann fvlgir með lif-
andi áhuga hinum nýju fyrirætl-
unum um samgöngubætur í Róma-
borg, sem ekki er hægt að koma
í framkvæmd öðruvísi en með
gegnumskurðum og niðurrifi, fyr-
irætlunum, sem eru svo umfangs-
miklar, að næstum lítur út fyrir eins
og að Róm verði ekki til á eftir. En
alt það, sem þjóðinni er kært og
alt hið forna og merka fær áreið-
anlega að vera í friði og standa.
Hinn gamli rómverski siður, að
heilsa með handaruppréttingu, hefir
verið tekinn upp á ný, og hin
forna Liktora-öxi er merki Fascism-
ans.
Maður getur með sannindum
sagt, að ekkert þjóðlegt er hon-
um ókunnugt. Hann örfar listir
og vísindi. Nýlega hefir Italía feng-
ið sinn listaháskóla, eins og Frakk-
land. Landbúnaðurin'n hefir fengið
sína löggjöf Iðnaðurinn kemur
næst. Á herinn hefir verið komið
nýju skipulagi. Við það tækifæri
komu fram tillögur um Iauna-
hækkun herforingjanna. Svarið var
strax: „Éghefi hugsað um þetta
og mitt frumvarp kemur fram einn
hinna næstu daga. En ef aðrir
embættismenn ríkisins vænta, að
Iaunahækkunin einnig nái til þeirra,
þá svara ég gersamlega ákveð-
ið neitandi“. Smátt og smátt, eftir
því sem tfmi og tækifæri leyfir,
verður ástand og kjör allra stofn-
ana, sem þurfa endurbóta við,
tekið til athugunar. Mikið er þeg-
ar búið að gera á þessum 4 ár-
um, og meira bætist við.
Verzlun h. f. „Hinna samein.
ísl. verzlana“ á Vopnafiröi, hefir
nú keypt, með lóðum, húsum og
öðru tilheyrandi, Guðni Krist-
jánsson, fyrv. verzlunarstjóri. Er
hann Vopnfirðingur að uppruna
og vel metinn, og unnið lengi viö
verzluna.
Símfregnir.
Rv. 10/8. FB.
Frá Lundúnum er símaö, að
frankinn fari hækkandi vegna þess
trausts, sem stjórnin virðist njóta
og Poincare ætlaði að krefjast
þess af þinginu, að það samþykki
brezka og ameríska skuldasamn-
inga. En síðustu fregnir herma að
Poincare muni hætta við að
krefjast samþyktarinnar, ve^na
mótspyrnu þingflokkanna.
Frá Varsjá: Þaðan berast stöð-
ugt fregnir um byltingu gegn ráð-
stjórninni. Ennfremur hafa slíkar
fregnir borist frá Bukarest um
uppreist í Ukraine, en ráðstjórnin
kveður fregnirnar uppspuna.
Frá Akureyri: Vikuna 1.—8.
ágúst var saltað af síld í Akur-
eyrarumdæmi 5125 tunnur og
kryddað 1065 tunnur. Alls var þá
búið að salta og krydda í öllum
veiðistöðvum Noröanlands 40.000
tunnur, en á sama tíma í fyrra
100,000 tunnur.
Frá Rvík: fslandssundið vann
Erlingur Pálsson á 9 mín. 41,6
sek. Hafnarfjarðarhlaupiö vann
Magnús Guðbjörnsson á 45 mín.
34,4 sek. í þriðja sinn, og vann
því bikarinn til fullrar eignar.
Hognestad, Björgvinjarbiskup, er
hér staddur. — Á Reykjanesi voru
tíðir landskjálftakippir umhelgina.
Thorstina Jacksson fer á ísland-
inu í dag norður, til fyrirlestra-
halds norðanlands og austan. Hefir
hún fengið ágæta dóma og að-
sókn hér.
Rv. 13/8. FB.
Frá Stokkhólmi er símað, að
ógerlegt sé að fá greinilegar fregnir
frá Rússittndi, vegna strangs eftir-
lits með skeytasendingum þaðan,
og margir erlendir fréttaritarar
hafa verið handteknir fyrir að hafa
símað fregnir um uppreistina.
Sennilegast að um sé að ræða
harða valdabaráttu í landinu.
Frá Lundúnum: Námamenn
fella alstaðar við atkvæðagreiösl-
una sáttatillögur biskupanna.
Frá París: Báðar þingdeildir
hafa á sameiginlegum fundi í Ver-
sölum samþykt sjóðstofnunina til
afborgunar lausaskulda ríkisins.
Spánn og ítalía hafa gert með sér
hlutleysissamning.
Togarinn Belgaum er farinn á
ísfisksveiðar.
Rv. 17/8. FB.
Frá Lundúnum: Cook hvetur
námumenn nú til sátta. Síðustu
fregnir herma að 70% af námu-
mönnum í Westmidlandnámunum
sé farnir að vinna.