Skutull - 03.10.1924, Blaðsíða 1

sSKOTULLs
Ritstjóri: síra Ouðm. Guðmundsson.
ísafjörður, 3. oktober 1924.
40. tbl.
II. ÍR.
íslandsbanki.
iii.
Gjöra má ráð fyrir að flestum
virðist í fljotu bragði sem al-
mennÍDgi þýði lítið að hugsa um
hag og háttu Islandsbanka, því
þeir sem honum ráði, svo þeir
innlendu sem þeir erlendu, fari
eins og hingað til eftir sinu
höfði og hirði lítt hvort alþýðu
liki betur eða ver.
NMörgum mun virðast sem banka-
ráð, erídurskoðendur, og hvað það
nú alt heitir, sem gæta sbal þess,
að bankinn só látinn efla hag
lands og þjóðar og honum stýrt
sómasamlega, só fullreynt orðið
að einhverju öðru en því, að
hafa leyst þetta sitt ætlunarverk
vel af heDdi.
Þýðir litið að fást um hvað
veldur.
En þegar reynsjan sýnir að
þeir sem best standa að vigi með
að hafa bætandi áhrif á bankann
láta það ógjört, og hinir, sem sam-
kviemt stöðu sinni voru skyldugir
t.il að varna honum að fara af-
skoiðis, hafa leitt hann, eða liðið
honum að fara þangað sem nú er
hann, þá er öll alþýða bæði
rkyldug og neydd til þess að láta
málið til sín taka.
Hún er skyldug til þess, bæði
vegna eigin hagsmuna og vel-
ferðar alþjóðar. Hún er einnig
neydd til þess, nema svo sé að
hún vilji sanna orð þeirra, sem
gefa henni þann vitnisburð, að
hún hafi hvorki vit né þrek og
þol til að ráða úr vandamálum
eða sjá sjálfri sér farborða.
Það er vitaskuld að alþýða
rnanna stendur að flestu ley.ti evo
illa að vigi við íslandsbanka sem
verið getur, en þó-'eigi svo að
henni só með öllu varnað að hafa
áhrif á hann með tið og tima.
Þeas hefur oft verið getið og
aldrei mótmælt, að bankinn hefur
tapað miklu fó, og sjáanlega vofa
.enn þá yfir hoDum mikil áföll.
Margir alþýðumenn hafa fengið
lán hjá íslandsbanka og þó þau
sóu flest smá í samanburði við
lán burgeisa og braskara, má um
þau segja: „Margt smátt gjörir
eitt stórtu. Það skiftir baDkann
þess vegna nokkru hvernig alþýða
stendur í skilum við hann með
8’nar mörgu skuldir, þó smá só
hver ein. Með því að leggja alt
kapp á að standa í fullum skilum
við bankann getur alþýðan greitt
götu hans svo um muni og þetta
er henni skylt að gjöra.
Hún er skyldug til að gæta
svo sóma síns í þessu sem henni
er mögulegt, og forðast eins og
heitan eld dæmi braskara, er ekki
hugsa um annað fremur, þegar i
miklar skuldir er komið, heldur
en það á hvern veg þeir geti
sneitt hjá að borga þær.
Slikt svivirðir hvern mann svo
freklega, að öll fátækt er heiður
og sómi í samanburði við efni
þau eða auð, sem á þann veg
kann að nást.
Þó kenna megi ólagi og óstjórn
bankans um meiia en Htinn hluta
af erviðleikum og fátækt margra
alþýöumanr.a skyldi engi þeirra
láta sér detta í hug að ná sór
niðri á honum með vanskilum og
gjaldtregðu á löglegum skuldum.
Honum skal liver gjalda það
skyldugnr er, hvsð sem verð-
leikum liður. — — —
Sýnt a ar áður að Islandsbanki
hefur haft gott lag á að krækja
í fé með ýmsu móti, en fatast sú
list að gæta þess.
Nú mun varla trúlegt þykja,
að aljýða manna geti kent honum
mikið eða aðstoðað hann í þvi
efni. Ed só Vel að gætt mun
sjást, að liún getur liér lótt honum
sporið svo dáljtið muni um.
Því minna fó sem bankinn
hefur í vörslum og óbyrgð*sinni,
því iuðveldara ætti honum að
vera »ð gæt.a þess.
Alþýða befur fergið bankanum
talsvert fé til ávöxtunar og varð-
veisln. Gamlar og rýjar eparnaðar-
kenDÍngar hefur hÚD að því leyti
reynt að framkvæma, að reita til
hans þá aura, sem í svipinn
mátti án vera.
Fyrir bankans og viðburðanna
rás er nú hver tíeyringur þess
fjár orðinn að fimmeyringi, án
þess hagur bankans só að betri.
Hann hefur að eins um meira
að véla og fleira til að flaska á.
Alþýða getur því leyst hann
úr nokkrum vanda með því að
losa hann við sparifó sitt, svo
ekki þurfi það að annast.
Þetta ber henni hiklaust að
gjöra án alls hávaða og umbrota,
líkt sem bóndi kippir kind úr
fönn, eður sjómaður fiski frá út-
sogi.
Með þessu móti yrði bankinn,
einnig í orði, stofnun fyrir brask-
ara og burgeisa eins og hann
hefur að mestu verið á borði upp
á síðkastið.
Fer ekki illa á að þeir leikist
einir við. Þurfa hvorugir á aðra
að deila, því fjármálavitið og
viðskiptalagið er svipað.
Fari svo að bankauum verði
landherinn of drjúgur fær alþýða
að borga gtríðskostnaðinn fyrir
hann. Hafi hann þar á móti
betur, kemur til að borga fyrir
hina.
Hvort af þessu sem hennar
biður mun hún því færari við að
taka, sem henni lánast fyr að
lúka skiftum sinum við bankann
með fullum skilum.
Ilafitarnefnd
hafði boð inni fimtudag 18,
f: m.
Bauð hún bæjarstjórn og þeim
er uunið liöfðu að bryggjngerð-
inni. Skemtu menn sór þar hið
besta að þvi er Skutull hefir
hej’rt. Sigurjón og Sigurður þökk-
uðu boðið en komu ekki, Björn
ekki heldur.
Gleðjast þó menn af báðum
flokkum yfir bryggjunni.