Skutull - 17.07.1928, Blaðsíða 1

aSKOTDLLs
Útgefandi: Verklýðssamband Vesturlands.
VI. ÍR.
ísafjörður, 17. júlí 1928.
27. tbl.
Stjórnmál og
stóttabarátta.
Áskorun.
Hermeð er skorað á alla þá, sem hafa lofað fjárframlagi til
Samvinnufélags ísfírðinga, að gefa sig fram við Ingólf Jónsson,
bæjargjaldkera, og greiða honum tillögin hið allra fyrsta.
Umfram alt þurfa þeir, sem hafa lofað fé í skip, að gera skil
sem fyrst.
Stjómin.
Hið borgaralega þjóðfélag skift-
ist í tvær andstæðar stéttir, auð-
menn og öreiga. Milli þessara
stétta er mikið djúp staðfest. Önnur
þeirra er fátæk og kúguð, hin er
auðug og voldug. Áhugamál þeirra
geta þess vegna aldrei verið þau
sömu, heldur hljóta þær jafnan að
berast á banaspjótum.
Þetta er mjög eðlilegt. Auð-
mennirnir hugsa um það eitt, að
græða sem mest fé, bæði á þvi,
sem þeir láta framleiða, og á því,
sem þeir versla með. Þeir krefjast
þess, að verkalýðurinn vinni eins
lengi og kráftarnir leyfa, sjálfír
taka þeir allan arð þeirrar vinnu,
og til þess að sá arður verði sem
mestur, gjalda þeir viununa mjög
lágu verði.
Verkalýðnum er það aftur á
móti áhugamál, að fá sem hæst
laun fyrir litla vinnu. Hann vill
að vinnan veiti sér ekki að eins
líkamlegt viðurværi, heldur einnig
andleg þægiudi og verðmæti. Iíann
veit að maðuriun lifír ekki á
brauðinu eiuu saman, enda þótt
atvinnurekandiun aatlist til þess
og gjaldi vinnuna að eins því
verði, sem framleiðsla hennar kost-
ar, þ. e. a. s. því minsta sem þarf
til þess að viðhalda líkamlegu
starfsþreki verkamannsins. Af þessu
er það augljóst, að alstaðar þar
sem verkalýðurinn er fjölmennur,
hlýtur hann að berjast fyrir hærri
Iaunum og styttri vinnutíma.
En þó er það ekki nægilegt.
Hvarvetna, þar sem auðmagnið
hefir náð verulegii festu, hefír
verkalýðurinn kent á kúgunar-
mætti þess og að eins séð eitt
ráð til þess að losna úr þeirri
ánauð, það, að sigrast á sjálfu
auðmagninu og mynda þjóðfélag,
bygt á réttlæti og bræðralagi, þar
sem enginn kúgar annan og eng-
inn stéttamunur þekkist. Þannig
hefír kommunisminn þróast innan
verklýðshreyfingarinnar.
Só litið á sögu verklýðshreyf-
ingarinnar í ýmsum löndurn, þá
verður það ljóst, að verkalýðurinn
bíður margsinnis lægri hlut i
stéttabaréttunni. En þrátt fyrir
það er hann viss með að sigra
um eíðir, ekki að eins i einhverju
einstöku landi, heldur í öllum
heiminum.
Ilvernig má slikt verða?
Hin stórkostlega auðsöfnun fárra
manna veldur því, að öreigunum
fjölgar stöðugt. Iðnaðarmenn, smá-
kaupmenn og bændur bíða lægri
blut í samkepninni við stóreigna-
mennina, verða öreigar og gerast
daglaunamenn.
En fjölgun verkalýðsins fylgir
lika máttur samtakanna. Stóriðjan
fer stöðugt vaxandi og verður
bæði voldug og umfangsmikil.
Hún verður þess valdandi, að þús-
undir verkamanna vinna saman
á einum stað. Þeir sjá hvernig
auðmaðurinn. kúgar þá og rænir
öllum arði verka þeirra. Vinnan
sýnir þeim mátt samtakanna og
kennir þeim að neyta þess máttar
í baráttunni fyrir hagsmunum
stéttar sinnar. Þeir mynda með
sór öflug samtök, bæði stéttar-
fólög, samvinnufélög og stjórn-
málaflokka. —
Nú er það vitanlegt, að í hverj-
um stjórnmálaflokki eru venjulega
áhugasömustu og framsæknustu
menn hverrar stéttar, þeír, sem
þrautseigastir eru og þeir, sem
skilja best áhugamál stóttarinnar.
Flokkurinn er því lítill hluti þeirr-
ar stóttar, sem hann berst fyrir.
En þegar þess er gætt, að hann
er einskonar fulltrúi og leiðtogi
stéttarinnar, þá varður það ljóst,
að barátta hans er barátta hennar,
og sigur hans er sigur hennar.
Þetta hafa allir góðir verklýðs-
foringjar sóð og viðurkent. Sam-
eining alls verkalýðsins er tak-
mark þeirra, því hvernig sem
baráttunni er hagað, þá ber ætíð
að stefna að sama marki, þvi, að
steypa borgarastóttinni úr valda-
9tólnum. Sameining stétta- og
stjórnmálabaráttunnar er nauðsyn-
leg. Stóttarfélögin mega ekki vera
afskiftalaus í stjórnmálum, heldur
skulu þau taka þátt í stjórnmála-
baráttu verkalýðsins.
Hafnarverkfallið finska.
Síðan snemma i janúar í vetur
hefir verið hafnarverkfall í 29
finskum hafnarborgum. 12 000
hafuarverkamenn taka þátt í verk-
falli þessu.
Menn, sem muna hvernig verk-
lýðshreyfingin í Finnlandi var
bæld niður af nhvítu“ föntunum
1918, hljóta að undrast það, að
verkamenn skuli áræða að hefja
þar verkfall, enda hafa verkfalls-
mennirnir mátt kenna all óþyrmi-
lega á kúgunarmætti finska auð-
valdsins. Nokkru eftir að verkfallið