Skutull - 05.10.1928, Síða 1

Útgefandi: Vepklýðssamband Vesturlands.
Yí. i R.
ísafjörður, B október 1928.
38. tbl.
Útgáfa kenslubóka.
Ýmsir hafa rætfc um nauðsyn
þess, að ríkið hlufcaðist til um át-
gáfu bóka hér á landi. Banda þeir
réfcfcilega á það, að mjög sé var-
hugaverfc að leggja svo mikilvægfc
menningarmeðal sem bókaátgáfan
er í hendur hvers þess braskara,
er leggja vill fó til fyrirfcækisins
í von um drjágan hagnað.
Enda ekkerfc öeðlilegra, að fjár-
plógsmenn bendi huganum að
bókaverslun, en öðru, og þá senni-
legt að þeir líti fromur á sölu-
líkur bökarinhar, en menningar-
legfc gildi hennar. /
Verslun er verslun.
Bæliur eru hór dýrar átgáfu,
þó ekki séu eins dýrar og ætla
mæfcti. Dýrleikiun liggur mesfc í
sölufyrirkomulagi og álagi átgef-
enda, sem offc er óheyrilega mikið.
Þessu má hvortveggja breyfca
sfcórlega. En verður vafalaust ekki
lagfærfc nema ríkið taki áfcgáfuna
í sínar hendur, að miklu leyti.
Uin fram alt ríður á að líkið
annist átgáfu kenslubóka. Veldur
því tvenfc: Nauðsyn þess, að vanda
bækurnar og samræma þær, og
sá brýna þörf að selja þær ó*
dýrfc.
Vegna ósamræmis kenslubóka
eru þær gefnar áfc í miklu færri
eintökum en ella. T. d. eru sfcaf-
rófskver fjölda mörg, í stað þess
að eifct mætti nægja, sem þá væri
gefið áb í tugum þásunda eintök-
um, sem selja mætti miklu ódýr-
ara, en ná. Reikoingsbækur eru
margar, lesbækur óteljandi og fer
fjölgandi, og mætfci svo Iengi fcelja.
Versfc er að sama efni er að rniklu
leyfci í þessutn bókum, og keunur-
urn, sem hafa góða aðstöðu, er
gefið undir fófcinn með að semja
kenslubækur að óþörfu og koma
þeim að við kenslu, en átrýma
þar með jafn góðum, stundum betri,
bókum.
Auk annars óhagræðis, sem staf-
ar af skipulagsleysi kenslubóka-
áfcgáfunnar er það, að margar bæk-
urnar ern að mestu lsyti þýðingar
erlendra kenslubóka, venjulega
danskra, og þess sjaldan gætt að
athuga aldur þess sem í frumbók-
inni stóð. Af því sfcafar fjöldi mis-
sagna og rangra lýsinga i Í6lensk-
um kenslubókum. Annar galli er
sá, að sama kenslubókin í sama
fagi er offclega kend jöfnum hönd-
um i barnaskóla og æðri skóla, í
stað þess, að hafa framhaldandi
keifi bóka í faginu.
Þetfca lagast aldrei meðan margir
sjá um kenslubókaútgáfuna í gróða-
skini. En það er alkunna að eDg-
in bókagerð gefur betri arð en
kún.
Nýjasta bókaúfcgáfa af þessari
tegund er að lilaupa af stokkun-
um í Reykjavík nú. Fyrirkomu-
lagið er eigi ólíklegt til þess, að
flýfca mj'ig fyrir sölu bókarinnar,
og þar með gefa góðann arð, en
um þörfina skal ekki dæmt.
Eins og komið er fyrir efni og
átgáfu má gera ráð fyrir að eigi
helði ríkisúfcgáfa gefið úfc af bók-
inni minna en 10 þúsund eintök
af hverri örk. en ráðgert er að
gefa út 100 arkir. Út.géfan verður
því öll 1 miljón arkir og er örk-
in seld á 30 aura.
Efnið er mest megnis samtín-
ingur úr áður prentuðum bókum
og því að miklum mun ódýrara
en væri það frumsamið.
Samkvæmt taxta preufcsmiðjanna
1 Beykjavík mun prenfcun á örk,
10 þús. eintök, varla kosta meira
en 260 krónur, pappír æfcla eg
320 krónur á örk, beftingu og
götuD 100 krónur og ritlaun 60
krónur. Kosfcnaður á öik því urn
kr. 730.00 Sölulaun bóksala eru
2B°/0, og tel eg að ríkisforlag
mundi aldrei leggja meira en 100°/,,
áraunverulegtkostnaðarverð svona
bókar, sem þá yrði á örk í úfcsölu,
10 þús eintök, kr. 1430 00. Við
skulum færa þá upphæð í krón-
Innilegt þukklæti •ölhim þeim,
sem auösýndu okkur sanuíð við
fráfall iniuuar elskuieg-u konu,
Guðrúnar Júnsdöttur frá Huífsdal.
Jöhaniics Elíassou járnsiniður,
fósturdætur og- tengdiibörn.
Bg«s^íg?»giBBisgiagF?iss?B!erRV lErrtagB:
ur 1B00.0Ó. Væri bókin þá hebn-
ivgi bdyrari bjá ríkisátgáfu, en
bjá einstaklingsútgáfu. Cfg vseri
útgáfan 20 þúsund eintök yrði
verðið mun lægra.
Eins og gefur að skilja ætfci að
vera tiltölulega auðvelt að semja
svo lesbók á móðurmálinu, að
ekki þurfi að breyta um hana ár-
lega, og kasta svo fé að óþörfu.
Þess vegna má gefa slílta bók út
í mjög mörgum eintökum.
Þó ekki væri munurinn svo
mikill, á ríkisútgáfu og einsfcakl-
ingsútgáfu virðist tíuii til þess
komínn, að málefni þetta verði
tekið fcil rækilegrar íhugunar. Það
er vafalaust langt þvi frá eins-
dæmi, sem hér er benfc á. Miklu
fremur mun hifcfc algengara að
bækurnar séu dýrari en þetta hlut-
fallslega við útgáfukostnaðinn.
Eu það ætfci að vera eitt af við-
fangsefnum hagsfcofunnar, að rann-
saka það atriði nákvæmlega, og
er þess að vænta, að núverandi
rikisstjórn taki þetta alt til at-
hugunar hið bráðasta.
Z J.
i fjöll
væii þörf að senda ritstjóra
VesturUuds, ef ske kynni að hann
lærði lítilshátter að þekkja landið,
þó ekki væri nema legu Dranga-
jökuls, sem hann í blaði sínu fÍDn-
ur upp að hljóti að liggja niður
1 Lónafjörð, þar eð snjór hefir
verið tekinn í hausfc í þeim fírði
til íshúsa víða um land.