Tímin - 25.03.1943, Blaðsíða 2

Nr. 4. 1. árg.
TÍMIN
25. mars 1943
tyimxn
Nr. 4 - Hósdaøin 25. mars 1943
Útgevari:
HAVNAR FRAMBURÐSFELAG
Ábyrgđ hevur forniaðurin
í blaðnevndini: Einar Joensen.
Avgreiðsla: Telefon nr. 259
Prentsmiðja B. Z. Jensens.
Haldaragjald: 2 kr. ársfjórðingin,
í leyssølu: 15 oyru eintakið.
Lýsingarprísur: 12 oyru pr. mm á
forsíðuni, aðrastaðni: 10 oyru.
(Avsláttur fyri fastar lj'singar
eftír avtalu).
SambatidiS,
— ein „fðlkar«rsla“!
Mangt kunnu teir íinna uppá
at siga, hesir báðir nýggju pro-
feturnir í »SociaIinuni«. í einum
blað hevur ein fyrrverandi sjálv-
stýrismaður gjørt púra beint í
ikki at finna seg í,at hann ikki
ótálmaður skal sieppa at seta
skorður undir sín argasta fígg-
inda. 1 einum øðrum blaó kalla
teir »Tíman« eill frióardýr, tíat
hann einans hevur lýsingar, og
so hevur »Tímin« hv&rja feró
eina rættiiiga størri rúgvu av
lesnaói enn tann »Socialnrin«,
har hesi fyndarorð vóru skrivað.
So prenta teir nakað, Einstein
í 1934 hevm^, skrivað (taó er
merkiiigt at »Socialurin« hevur
haft hetta manuskripliðliggjandi
so mong ár, tí onkur verri penn-
ur enn Einstein hevur haft inni-
vist har í hesi ár, og vinna
endiliga fyribils sínar egnu re-
kordir í slratosferiskum møsni
við í seinasta blað at sláa fast,
at Sambandið er ein fólkarørsia,
at Føroyar eru eitl marknaland,
og at heimsuppihaldið, foriøgan
ella Alfaðir tii allar tíðir vilja
laga tað so, at her skulu allar
kreftur viga hvørja aðra upp,
her skaf aitíð vera líko nógv
ímóti sum fyri! Tí hevur tað
stríðið, sum vit plæga at siga
byrjaði í 1906, allar tíðir verið
í Føroyum, tí hevur tað hildið
á síðani tá, og tí skulu vit sláa
okkum til lols við, at hvussu
mikið vit enn berjast, so vii
aldri nøkur broyting koma í
føroyskum politikki!
Og tað er jøkkara lyndi til tvf-
býti, sum er orsøkin til tað,
lyndið til at vera við ella ímóti,
— nakað serstakt fyri føroy-
ingar! Vit síggja tað jú líka síð-
ani stríðið millum Trónd og
Sigmund Brestisson! Punklum!
Oraklið hevur talað!
Sambandió ein fólkarørsla!—
Aldri er eilt vakrari merki sett
á forstokkaóa fákunnu f einum
fólki, aldri er eginvanvirðing
skýrd við so háfloygdum navni!
Táið maktaloysi- og undirluta-
kenslan í fólki okkara fekk
yvirhond, tá hin trælkaða fólka-
sálin fall aftur í sín tunga dólga-
dúr, tá ein nýggj mannsævi av
tjóðskaparligari niðurtraðking
varð lýst yvir landokkara, júvist
— tá var tað ein røvsla, men
sanniiiga ikki ein tílík, sum vit
vanliga kalia eina fóikarørslu,
ið fór gjøgnum fólkið, — nei,
lað var ein deyðagjóstur, eitt
kuldastrok, sum fór gjøgnum
eilt fólk, ið lá á gravarbakka,
eitt n-ýtl afturslig á vesældóm-
sins sóttarfegu.
Og so liitt tvællið um markna-
land og lyndi lil tvfbýti! Nær í
allari beimssøguni kann tað
ávísast, al ikki eilt fólk tók
støðu við ella ímóti, lá nakað
aðalmál' kóm fram! Hvar í
heiminum var tað so, al ikki
ein partur tók við kristni, annar
var ímóti! Nær var tað eitt
kúgaó land, bar ikki altið eitt
sindar av fólki var ímóli teinr
rørslum, ió av røtlum kundu
nevnast fólkarørslur, og sum
høvdu til endamáls at endur-
reisa eitt niðursmokk'að land?
Og hvussit hevur tað verið f
Føroyum, so hvørt sum frei\^pi-
undavaldið hevur tyngt um okið
á føroyingum — hvussu vartað
lá við tvfbýtinum? Hava føroy-
iugar ikki upplivað øldir, har
gravármyrkrió er sigið niður
yvir landið og hvørki tví- ella
trýliýti bevur gjørt seggaldaudi?
Nei. Føroyar eru ikki nakað
latrd, sum er serliga útvalt líl at
vera eitt tvíbýtisland, ei heldur
er JLaS so, at afturhaldið altíð
veróur at vinna av framburðin-
um. Tað er rætt, at tá sjálvslýrfð
lók til al vinna yvirhond — lá
kom hin danska sociniisman
inn og tók yvirvektina av sjálv-
stýrinum.* Men neyvan hev.ur
bon verið innsett av forløguni
fyri at skapa líkavekt aftur í
føroyskum politiskum lívi —
hví kravđust lá einar 5000 kr.
-
um árið úr donskum agilasjóns-
grunni fyri al halda lienni uppi?
Tað er satt at føroyingar
klandrast illa, tað er satt, at tað
eftir útsjóndini eru meinings-
leysa nógvir flokkar í Føroyum
ídag. Men í verunieikanum eru
tað bert fveir — Sjálvstýri og
samband. Og kundu teir báóir
fyrrveranđi sjálvslýrismenninir,
sum nú eru sól og múni í »So-
cialinum«, fingið hin føroyska
javnaðarflokkin til einaferð at
tikið støðn fyri ella ímóti Før-
oyum, og ikki einans ført ein
hyenukendan dagspolitikk, so
vildu teir skapt eitt tvíbýti, sum
føroyingar vildu takka teimum
fyri í øldir!
hevur enn sum dður
skips- og bátaútgerð,
sprittkumpassir til bdt-
ar, logg og logglínur.
’ Stiøri, teymar og stórt
upplag av húkum nr.
7—8. Undirklæði og
yvirklæði, over-alls-
klæði, gular og svartar
oljufrakkar og m. a.
tilskip,bdtar og mann-
ing.
Telefonin.
Høvdu vit føroyingar ikki
verið avkvetlir frá útheiminum,
men ótálmaóir fingið liøvi til
at ferðast í úllondum, so vildu
vit sæð, hvussu okkara felefon
átti at verió, og hvat tað í heila
tikið vil siga í einum samfelag
at hava telefon.
Soleiðis sum viðurskiftini nú
eru í Føróyum, so vildi tað
óivað virkaó fult sb væl al haft
tvey mjólkarblikk og ein segl-
garnsstuhba millum húsini enn
tietta dýra, uppøsandi.ið verður
kallað telefon.
At híða í dugávís, at ringja
tfggju ferðir og fáa skeivt num-
mar, at verða slitin f samrøðum,
al hoyra allar aðrar felagar í
býnum betur enn tann, ein
stendur og tosar við, er nakaó,
sum er blivió okkum so vant
nú, at vit halda, at tað eigur at
vera so. Og ló — so var lað
nakað heilt annað.
Men tá alt er tað sama, snm
tað var í 1906 og úteftir ogein-
ans er versnað, hvørjum skal
faó so enda vió? Telefonverkió
er ovbyrjað, stjórin er ovbyrj-
aður, genlurnar eru ovbyrjaðar
— lelefonfelagin gersl ovbýrjað-
ur, tað má skapásl ein loysing.
Ja, nettupp loysing.
Telefonverkið má skipast um..
Tað var ikki verri, um Havnin
fekk sítt egna verk og eill ann-
að hevði bygdirnar undir liond,
so kundi lað kanska verið ein
lætti. Men lingið vil væl heldur
halda hondina yvir bitl fløkta
noðað, Telefonverk Føroya
Løgtings, enn at lala menn
koma fram til at gera nýggja
skipan.
Telefonfelagi.
i
Norge og Færøyene.
Undir hesi yvirsluift skrivíir
»Norsk Tidend«:
»(NTB) Siden lyskerne okku-
perte Norge har følelsene for
den norske nasjon *voksel seg
sterkere pá Færøyene. Dette har
har førl til en fornyelse af Før-
oyskt norskl felag, som ikke
hadde gitl mye livslegn fra seg
i de siste árene. Pá ct møtc,
som formannen, NyholmDebess,
nylig innkalte med den hensikt
á fornye lagel, møtte det fram
— foruten de gamle medlem-
mer — tyi del kjente personer,
báde færøyinger og nordmenn,
som alle meldte seg inn i laget.
Det gamle styre ble supplerl
med en av de nyinnmeldte nord-
menn.
Under inøtet ble det Medlall
á sende en hilsen til nordmenn
ute og hjemme og til færøying-
er i utlandet. Den norskekring-
kasling i London ble anmodet
om á bære hilsnen fram,
Under møtet ble del ullalt al
man var interessert i at nord-
mennene trivedes under opp-
holdel pá Færøyene. Forøvrigt
var man enig i, al laget bør
virke mer positivt enn før. Hva
den kulturelle 'vekselvirkning
mellom Færøyene ogNorge an-
gár, ble det framhevd at man
bør prøve á fá kjenle nordmenn
til á avlegge hesøk pá hærøyene
for á forlelle om Norges natur,
Iiistorie og litteratu#.
Tað er nakaó sum eilur at
vera burturblíður, og tað hevur
lílið verið hildið um í b’øroy-
um. Ikki er tað eitt land, har
føroyingar liava verió so væl
fagnaðir, sum í Noreg, og aldri
kunuu vit løna norðmonnum
aflur, al vil har hava átl eina
pressu, sum bevur staðið opin
fyri frásøginim um sannleikan í
Føroyum, meðan øll hin đanska
pressan lievúr verið læst. Teir
Iniva kent vió okkum, meðan
vit liava ligið lágt og hava.hjálpl,
bar teir liava kunnaó. Nú er
feirra egna land undir fremm-
andum valdi, sum útlagnir hava
mangir funnið tiIsFøroya, og
aðrir sum vígl seg hava til at
berjasl fyri Noregs frælsi og
endurieising, leita stnndum í
land í Føroyum. Tað eru hesir
menn, suhi fyrst og fremst eiga
at finna opnar dyr i hvørjum
føroyskwn heirni!
Tað má vera ein ærnsak fyri
føroy ngar, at eingin norðmaður
gongur úti á gøtuni nllan at
vila, hvar hann skal fara og
ultan al vita sær nakað goll til-
bald. Tað hevði verið gott, um
Føroyskt-norskt felag feklc ílag
eina skipan, sum bevði liella til
endamáls og kanska — á ein
ella annan liáll — feklc stovnað
eina norska sjómannsstovu í
Havn, eitl heimligt stað her
vestri á gomlum norskum landi,
nú sunnanmenn*'liava hyglfang-
agarð um vakra, gamla Noreg.
H-g-
INNANLANDS
Tinaið samtykti týsdagin al hækka
prístalsstigið frá 0,85 til 1 oyra.
„Isal)ella“. Tvøroyrarsluppin »Isa-
bella«, ið Heinesen hevur keypt, fór
sum kunnugt á lanđ á Nólsoyarvik i
óðnarveðrinum herfyri. lloynt hevur
verið at fáa hana útaftur, men uttan
úrslit. Endiliga eydnaðisl tað »Smirli«
týsmorgnnin at taka liana út ogsleipa
hana inn á Kollafjørð.
Fiskiskapnriu. Teir føroysku trolar-
arnir hava roynt undir Føroyum í
seinastuni. Teir hava veitt eitl sintlur
ymist, frá 2500 lil 1200 kurvar.
Úr Klakksvík Irættist, at útróðrar-
bátar haðani*veiða óført á Norður-
havinum.
Sjóuleikur. Tað er bæði árogdagur,
síðani nakar sjónleiluir yar framfør-
dur her í Havn, og stórt spell er tað.
Nú fræltist korlini, at ein er í um-
búna, og. verður hann ællanđi sýndur
fyrstkomandi sunnukvøld og mána-
kvøld. Tað er tó iltki Sjónleikarfelagið,
ið hetta hevur fingið í lag, men ung-
mannafelagið »Merkið«. Sjónleikurin
eitur »Gift teg« eftir Torvald Tu og
er liann uinscttur til føroyskt av Ny-
htílm Debess.
Nærri uni tíð verður nppsligið seinri.
Fimleikarfraiusýnimj. »Havnar Fim-
leikarfelag« hevur sína árligu fram-
sýning komandi sunnudag kl. 4 s. j>.
Fyii fyrstu ferð í mong ár eru útsett
steyp fyri liestu llmleikarar — ikki
minni enn G lilsamans — 3 til kvinnu-
liðið og 3 til nianiíSliðið. Vanligt plæ-
gai- ikki meira enn 10 manns at lut-
taka, men í ár eru ikki minni enn 10
á mannsliðinum, meðan kvinnurnar
eru 10. Lærarar eru Belti Arge og
Svend Jochuinsen.
Teleíousambandið Klakksvík—Havn. At
telefonsambandið er út av øllum lagi
vánaligt, vita øll, men at Klakksvíks-
kingar, um teir ynskja sainhand við
Havnina, noyðast nt leiga bát lil Syðra-
dals fyri haðani aí-ringja suður lil
liøvuðsstaðin, skuldi ló tykst atverið
nakað nógv avgjørt. — Men so illa er
kortini statt.