Tímin - 26.07.1946, Blaðsíða 3

Nr. 30. 4. árg.
TIMIN
26. juli 1946
álitið á sær sjálvum. Granna-
tjóðirnar mugu eisini missa
virðingina fvri hesum fólki sum
kallar seg tjóð, sum kallar seg
Føroyingar. Av hesum stendst
so: í fyrsta lagi tað, at vit
skammast al vísa okkum sum
Føroyingar millum manna, vit
skammasl at vísa merki okkara
millurn aðrar tjóðir — lær hava
fullan rælt til at speireka okk-
nm við hesum flaggi.sum hoðar
frá fólki, sum ikki skoytti um
land sítt. I øðrum lagi lað, at
vit ongar sømdir kunna vænta
okkum í vinnu og haudli við
aðrar tjóðir. Vil fáa ikki frí-
mannskor.
Velja vit aftur í móti hin
kostin, so gera vit einki annað
enn tað, sum allar aðrar tjóðir,
smáar javrít sum stórar, hava
gjørt: taka við ognar- og yvir-
valdsrættinum lil føðilandið. Av-
leiðingiu av hesum verður tann,
at hjá h’øroya fólki fer at menn-
ast vilji — nógv, nógv slerkari
enn hann áður hevur kennst —
vilji til at bjarga sær, viljin til
at liva. Tað fer al kykna upp
nýggjur andi: sjálvbjargnis- og
framburðsandi — menntunnar-
liga og vinnuliga. Tað fara at
losna higarfil bundnir starv-
kraftar í fólkinum — bert við
vitanini um liella eina: at fólkið
nú er frælst og so við teirri
ábyrgdarkend sum henda vitan
elur fram í fólkinum. Hetta er
eingin leysur spádómur — langt
fiá — hetta er søgulig sann-
roynd úr øllum londum. Vil
kenna tað hest úr søgu íslands
og Noregs. Og vil kenna eisini
vekingina í egna fólki okkara
l. d. tá einahandilshaflið varð
avtikið.
Og tað er slíkur sjálvbjargnis-
og framburðsvilji sum skapar
okkum virðing, álit og sømdir
hjá øðruríi londum.
Hesa somu hugsan finna vil
eisini hjá nógvum stjórnmála-
monnum okkara, og hon var
hildin fram av sendimonnum
løgtingsins í Keypmannahavn
á samráðingarfundunum har um
stjórnarviðurskifti Føroya. So-
leiðis segði Petur Molir Dam
millum annað á fundi 1. febr.:
»Med ansvar følger initiativ . . .
Danmark er el eksempel paa,
at el lille land kan bringe del
vidt paa alle omraader. Et lands
størrelse er ikke afgørende. Is-
land har i sin selvstændigheds-
tid liafl en opblomstring. Ogsaa
danske har bekræftel delte, bl.a.
Christmas Møller« (sjá uppritið
av munnliga orðaskiftinum
hls. 21).
II.
Taka vit við tilboðnum dan-
ska, so vita vit, al vit fáa ong-
an møguleika' lil atbyggja land
okkara upp vinnuliga og fíggj-
arliga. Vit fáa ikki lað politiska
ræðið sum til skal.
Táð er stórur vandi fyri, al vit
koma í saríia vinnuliga og fíggj-
arliga óføri sum vit vóru í fyri
bardagan. Á henda vanda vístu
eisini sendimenn løgtingsins á
samráðingarfundunum í Keyp-
mannahavn í velur. Eina mesl
hevur Petur Mohr Dam dugt at
skyna á hetta, og skulu vil tí
taka til#nakað 'av lí, hann har
segði. .4 samráðingarfundinum
30. januar sigur hann m. a.:
» . . . . F’ærøernes økonomiske
situation før krigen var megel
daarlig. Del er for al forhindre
en tilbagevenden til disse for-
bold og for at hjælpe økono-
mien paa fode, al vi som ct led
i disse heslræbelser maa have
lovgivningsmagl lil at disponere
over de økonomiske kræf-
ler og muligheder paa Fær-
øerne.« (Upprilið, bls. 16).- í
sambanđi við hella heldur so
Petur Mohr Dam áfram á fund-
inum 2. februar: »Vi inaa ogsaa
kunne udsende vore egne dele-
galioner og kunne forhandle og
aflale direkte med udlandel om
erhversmæssige forhold.« (Upp-
ritið bls. 29).
Á fundinum 5. februar heldur
hann fram: »I)et er nød-
vendigt at gennemføre en ord-
ning, hvorefter kapilalen kan for-
blive og arhejde paa Færøerne«
og »Del er aldeles nødvendigt at
komme ind paa en ny ølcono-
misk struktur paa Færøerne«
(uppritið bls. 34). Og hvussu
neyðugt lað er júsl fyri Føroyar
al háva hella poliliska ræði
dugur Petur Mohr Dam ógviliga
væPat greiða frá á fundinum
30. januar: »Jo mindre landet er,
jo mere radikalt maa man gaa
frem« (upritið hls. 16). Seinni
vísir Irann so rættiliga á, al
stjórnaruppskotið đanska ikki
gevur okkum nóg mikið vald til
at fremja liesi og onnur lívs-
neyðsynjarmál. Hann sigur á
Hervið verður gjø,rt kunn-
ugl, at Føroya Løgling kemur
saman í Tórshavn, mánadagin
29. juli kl. 13, aftaná at guds-
tænasta er farin fram í Havnar
kirkju kl. 11.
TH. PETERSEN,
løgtingsformaður
\
Lýsing
Sum fyrr nevnt sigur Mini-
stry of Food nú frá at einki
føroyskt skip má koma lil
bretska havn við ísfiski
1.—7. august í ár.
Frá 10. augusl koma nýggir
hámarksprísir (enn ikki fasl-
lagdir) í gildi uppá allan ísfisk
í Bretlanđi. Teir galda herl
fyri óavhøddaðan fisk, so
prísurin verður ikki sum nú
betri fyri avhøddaðan fisk.
Tórshavn, 23. juli 194G
Útfluttningsnevndin
samráðingarfundunum 11. febr.:
»PIvis statsministerens afslag paa
ílag, lovgivning og udenlands-
forhandlinger er endeligt, kan
vi lige saa godl opgive forhand-
lingerne« (upprilið hls. 47) og
loksins á fundinum 18. mars:
»Yi har læst den danske rege-
ringsdelegations kommentar (lil
stjórnaruppskotið) og maa des-
værre sige, at vi er meget skuf-
fede derover . . . Vi kan ikke,
naar vi kommer hjem, anbefale
vore partifæller at slernme for
en saadan ordning, der ikke
indeholder en lilfredsli llende
Løsning af forholdel mellem
Danmark og Færøerne« (upp-
ritið, hls 50).
()g seinni á sama fundi: ». . vi
kan ikke anbefale ordningen
overfor vore vælgere« (uppritið,
bls. 60).
So sonn eru hesi orð, al hvør
Føroyingur skilur tey.
Velja vit ístaóin fyri helta
danska uppskol al verða frítl
land, so er eingin ivi longur: tá
hava vit allar møguleikar til at
byggja land okkara upp, tí tá er
jú alt polilhskt ræði hjá okkum
sjálvum. Vit koma lá ikki aftur
í tað vinnuliga og fíggjarliga
óføri sum vil vóru í fyri har-
dagan. Tá fáa vil lóggávuvald
til at ráða yvir okkara fíggjar-
ligú kraftum og møguleikum,
tá fáa vit ræði til at senda okk-
ara egnu umboðsmannanevndir
til at samráðast og gera bein-
leiðis sátlmálar vió útheimin
um vinnulig viðurskifti, tá kunna
vit seta skipan so landsins ognir
(kapilalur) ikki flóta úl av land-
inum, tá kunna vit skapa nýggj-
an búskaparligan struktur her
á landi. Og sum sagt hevur
verið: stødd landsirís er ikki av-
(Framhalđ á síðu 4)
NMur sjðnleiknr
Mánadagin kom í bókahandl-
arnar sjónleikurin Ein hætlislig
roynd, skemtileikur í einum
parti, sum Føroya Ungmanna-
felag hevur givið út. Ætlanin
hjá felagnum er at fáa givið ein
tílíkan sjónleik um árið, tá trpt
er uppá lættar sjónleikir hjá
fólkinum. Hendan hevur Mou-
rits N. Molir háskúlalærari um-
sett lil gott føroyskt úr donsk-
um. Hann er ógviliga hóskandi'
til framførslu hjá ungmannafel-
øgum bg fæst fyri 2,50 einlakið.
Søluúrslit í gjár
Eysturoyggin 296 kassar 543
st. pd. Norðberg 275 ks. 708,
William Martin 460 ks. 1023,
Sanna 205 ks. 655, Regina 475
ks. 534, Lílla Emma 471 ks. 547.
Føroya Fólkaháskúlafelag
hevur almennan fund á Føroya Fólkaháskúla ólavsøkuaftan
kl. 6V2 sp. Dr. Chr. Matras flylir røðu. Aftauá verður aðal-
fundur felagsins.
Framsýning av arbeiði næminganna verður ólavsøkuaftan
frá kl. 1 og ólavsøkudag allan dagin.
STJÓRNIN
Amerikanskir gnmmistplar
J|4 langir og stuttir
C. C. Joiiansen, telf. 30
&.s SMIRIL
skal nakrar ferðir til Bergen við ferðafólki. Farið verður úr
Føroyum fyrstu feró mánadagin 29. juli kl. 9 og framvegis
hvønn mánamorgun kl. 9.
Iietla verður gjørl fyri at flyta tey ferðafólk, ið skulu
vera aftur í Danmark til ásetta líð og hiðjast tey siga okk-
um frá. 011 ferðafólk skulu hava pass við.
P.f SKIRAFELAGIÐ FØROYAR
Nakað av brúktnm 6 pnnds línum
verða seldar
P.f UVAK, telefon 343