Síldin - 06.03.1939, Síða 3

S f L D I N
3
Hlutverk síldarsiúlkunnar er
mikið og því fylgir þung
ábyrgðf
í þessari stuttu grein er þess
eigi kostur að rekja þær breyting-
ar, er orðið hafa á skilningi manna
til nauðsynlegrar vöruvöndunar,
svo að íslendingar geti orðið sam-
keppnishæfir á erlendum markaði,
enhinsskalfreistað að vekja athygli
á því, hvern þátt »síldarstúlkan«
getur haft og óumflýjanlega hlýtur
að hafa í því að svo megi verða,
að »íslenzk síld« verði æfinlega
tekin framyfir síld frá öðrum
þjóðum.
Eins og nú háttar sildarverkun
hjá oss' íslendingum, er það fyrsta
undirstaðan og grundvallarskilyrði
til þess að varan reynist góð og
samkeppnishæf »prima« vara, að
vel sé vandað til söltunarinnar i
upphafi, að ekki kastað höndun-
um til niðurlagningar og söltunar-
innar. Á þessu byggist fyrst og
fremst allt annað sem síðar er að-
hafst í meðferð þessarar mikilvægu
markaðsvöru.
Eins og allir vita, er sildarsöltun
ákvæðisvinna, unnin af síldarstúlk-
um. Er því hagnaður hverrar stúlku
undir því komin, hversu miklu hún
afkastar — hve margar kauptaxta-
einingar hún getur fullgert við
hverja söltun. Það segir sig sjálft,
að freistingin er meira en lnil hjá
einstaklingnum til þess að afkasta
sem mestu, án þess að taka fullt
tillit til allra þeirra margbrotnu
reglna, er þar um gilda í hverju
einstöku tilfelli. Nú er það, sem
kunnugt er, eftirlitsmennirnir á
hverri söltunarstöð, sem eftirlit
hafa með þvi, að seltum reglum
um verkið sé framfylgt af hverjum
einstaklingi. Þetta er býsna erfitt
verk, þegar mikið berst að, og
síldin er misjöfn að gæðum, en
hinsvegar öll viðskiptagæfa hverrar
stöðvar undir því komin að sölt-
unin sé samvizkusamlega af hendi
leyst. Það segir sig sjálft, að það
veltur ekki sizt á samvizkusemi
hverrar stúlku, er söltunina fram-
kvæmir, að síld sú er hún saltar
sé samkeppnishæf, enda er nú
svo komið að vandlátar söltunar-
stöðvar keppast um það, að ráða
til sín vandvirkar söltunarstúlkur.
Síldarsöltunin er nú orðin allstór
þátturí atvinnulífi íslenzkra kvenna.
Eg sem þessar línur skrifa, hefi
frá barnæsku stundað sxldarsöltun,
og mér hefir með ári hverju skilizt
það betur og betur, hve ábyrgðar-
mikið hlutverk vér síldarstúlkur
vinnum i framleiðslu íslenzku þjóð-
arinnar. Mér hefir lærzt það, að
mín eigin hagnaðarvon af sumar-
atvinnu er eingöngu undir því
komin, að eg læri verk mitt til
fullnustu og vinni það með allri
þeirri tækni og trúmennsku, er
þekking mín leyfir; og mér hefir
* Qreinarhöf. er fyrsti íslenzki kvenmatV
urinn sem Iýkur prófi í sildverkun.
orðið það ljóst, að hlutverk okkar
síldarstúlknanna er mjög mikils-
vert í framleiðslu markaðshæfra
síldarafurða.
Vér síldarstúlkur verðum að hafa
það hugfast, að eftirlit með vinnu
vorri er orðið svo strangt, að eng-
in síldarstúlka getur átt .framtiðar-
atvinnu vísa í þessari framleiðslu-
grein, nema hún kappkosti að vanda
sem allra bezt vinnu sina. Auk þess
ætti vitanlega metnaður vor að
vera sá, að vér séum hæfar til
þess að meðhöndla þessa dýrmætu
framleiðsluvöru þjóðarinnar svo
vel, að ekki verði að fundið, svo
vel, að aðrar þjóðir komi til vor
og læri af oss, er fram líða stundir.
Það á ekki að vera oss nóg að
krefjast hárra launa fyrir starf
vort, vér verðum líka að sýna, að
vér séum eins og hver annar
»verkamaður«, verðar launanna.
Síldarstúlkur! Munum það að
hróður og gengi íslenzkra síldar-
afurða hvílir eigi hvað sízt
á vorum herðum. Höfum það ætið
hugfast að vanda sem bezt og
samvizkulegast síldarvinnu vora.
Undir því er komið, öðru fremur,
gengi íslenzks síldarmarkaðar.
Brynh. Björgólfs.
Til félaganna
Stjórn L. S. hefir skrifad Síldar-
útvegsnefnd og farið þess á leit
við hana:
1. Að halda Síldverkunarnámskeid
á komandi vori, með svipudu
fyrirkomulagi og síóast.
2. Að setja sem skilyrði fyrir verk-
unarleyfi til síldarsaltenda, að
þeir hafi til eftirlits á hverri
söliunarstöð, mann eða menn,
sem staðist hafa próf í sildverk-
un, eða eru samþykktir afstjórn
L. S.
3. Að námskeiðskaflar M. V. verði
gefnir út í bókarformi i samráði
við höfundinn.
Viðta!
við stjórn verkakvennafélágsins »Brynja«
Siglufirði.
Verkakvennafélagið »Brynja« hér
á Siglufirði er, langfjölmennasta
síldarstúlknafélag á landinu, það
hefir um 250 meðlimi.
Eg fór á fund stjórnar félagsins
og bað konurnar að ræða við mig
um síldverkun, það var auðsótt
mál, því þetta er áhugamál þeirra,
engu síður en okkar í L. S.
Við urðum strax sammála um
það, að framfarir og vöndun í
síldverkun, væri bezta tryggingin
fyrir framtíð atvinnuvegarins; þess-
vegna væri rétt að öll félög
sildarfólks beittu sér fyrir, eða
væru a. m. k. hlynnt, samtökum
sem miðuðu að þessu. Þremur á-
kveðnum spurningum sem eg lagði
fyrir konurnar, svöruðu þær á
þessa leið:
1. Spurning: Vill Brynja sem félag
vinna að bættum vinnubrögð-
um í síldverkun í samvinnu við
L. S.?
Svar: Við viljum samvinnu við
L. S. um öll góð málefni, og
þá ekki sízt um þetta mál.
2. Spurning: Á hvern hátt álítur
stjórn Brynju þeirri samvínnu
bezt hagað?
Svar: Við gætum unniðsaman
að aukinni fræðslu meðal félags-
systra okkar. Þið legðuð til
fræðsluna, en við gætum brýnt
fyrir félögum okkar að taka
vel góðri tilsögn.
3. Spurning: Myndi Brynja, ef
settar yrðu reglur um minnstu
kröfur í vinnubrögðum við
söltun, að því tilskyldu að kröf-
urnar væru nauðsynlegar og
sanngjarnar, fyrirskipa félögum
sínum að hlýða þessum kröfum,
og vinna að þvi að önnur
verkakvennafélög og ófélags-
bundið fólk gjörði það líka.
Svar: Stjórnin getur ekki skuld-
bundið félagið til neins, án
vilja meirihluta félagskvenna.
Þessari spurningu getum við
því ekki svarað fyr en kröf-
urnar liggja fyrir og félagskon-
ur hafa tekið afstöðu til þeirra.
Yfirleitt gaf viðtal mitt við
stjórn Brynju ástæðu til þess að
vænta hins bezta af samvinnu við
félag þeirra. Virðist sjálfsagt að
stjórn okkar félags undirbúi málið
svo að hægt verði að koma á
ákveðnum samningum fyrir næstu
vertíð.
Að endingu barst talið að þvi,
hvernig góður eftirlitsmaður ætti
að vera. Kvenfólkið setti fram
þessar kröfur: »Hann á að vera
starfinu vaxinn, duglegur. stjórn-
samur, óhlutdrægur, kurteis og
hann má ekki segja sitt í hverju
orðinu«. Þannig vilja víst lika
allir eftirlitsmenn vera, en stundum
verður þeim þó um megnaðhalda
fullri stillingu í viðureign við mót-
þróa og skilningsleysi einstakra
síldarstúlkna. En sannið þið til:
Bæði eftirlitsmenn og síldar-
stúlkur munu batna við samvinnu
sem byggð er á gagnkvæmum
skilningi.
M. V.
Þess skal getið, sem
gert er.
Við Faxaflóa var sildin siðast-
liðna vertíð miklu misjafnari að
stærð og meira blönduð nýrri síld,
en fyrir norðan. Ofan á það bætt-
ist svo, að kvenfólk, sem að sölt-
uninni vann, var yfirleitt óvant í
sild, en þessum erfiðleikum mættu
þeir, sem sáu um söltunina, með
miklum dugnaði og þrautseigju.
Skozkverkaða Faxasíldin, sem út
var flutt síðastliðna vertíð, var að
öllu leyti betur verkuð en nokk-
urntíma áður. Þótt segja megi, að
verkun og aðgreining síldarinnar
hafi verið ábótavant og eigi langt
Þar sem þetta fyrsta blað »Síld-
arinnar« má skoðast >heimabak-
að« hér i Siglufirði — en tilgang-
ur blaðsins hinsvegar að mótast af
sem flestum meðlimum L. S. —
eru félagsmenn annars staðar á
landinu minntir á, að rúm næsta
blaðs, sem áformuð er að komi út
i mai-byrjun, er einkum ætlað
þeim. Minnist þess!
—x—
L. S.-félagar! Verið ekki smeikir
að senda »Sildinni« greinar um
ábugamál ykkar og sambandsins,
jafnvel þótt þið áður hafið ekki
fengist mikið viö ritstörf. Það er
engin hœtta á því, að hún birti
annað en það, sem má vera grein-
arhöfundi til sóma.
—x—
Gjaldkeri L. S.
biður blaðið að skila því til
þeirra fáu meðlima sambandsins,
sem ennþá eiga eftir að greiða
ársgjöld sín, að greiðsla sé hon-
um kœrkomin — og sem fyrst.
í land að vera fullkomin, þá er
vert að geta þess, að frammistaða
síldverkunarmanna’syðra var þeim.
til mikils sóma, þegar tekíð er til-
lit til erfiðleikanna, sem þeir áttu
við að stríða, enda var nú á flest-
um stöðvum æfðum mönnum fal-
ið að stjórna söltuninni. Tunnur
frá þeim fáu stöðvum, sem ekki
höfðu æfða og duglega stjórnend-
ur með sérþekkingu, þekktust úr.
Áhugi sá, sem eg varð var við
i haust hjá síldarsaltendum syðra,
lofar góðu um framtíðina. Tvö ráð
langar mig þó að biðja Faxaflóa-
saltendur að þiggja af mér:
1. Verkið og aðgreinið Faxa-
sildina þannig, að sérkenni hennar
komi sem best í ljós. Munið að
sölumöguleikar hvaða vöru sem er,
geta ekki verið komnir undir því
til lengdar, hvað varan er kölluð,
heldur hvað hún er.
2. Sendið verkstjóra eða eftirlits-
menn ykkar i sumarfrí til Siglu-
fjarðar um það leyti, sem söltun