Norðurland - 19.04.1979, Blaðsíða 5

'stari
im að líta á hátignina
HERINNBUOT
var • lokið, styrjöldinni sem
binda skyldi enda á allar
styrjaldir. Þjóðin var frjáls og
fullvalda og hlutlaus, en hún var
fátæk.
Þrjátíu árum síðar samþykti
alþingi þessar frjálsu þjóðar
aðild að NATO, hernaðarbanda
lagi vestrænna ríkja. Eftir vel-
lystarár stríðsgróðamannanna
trúðu stórir kallar ekki á
hlutleysi hins frjálsa og full-
valda ríkis. Nú skyldi önnur trú
tekin og önnur orð vera einkunn
arorð þjóðarinnar. Orð hins
galna heims: Stríð er friður,
frejsi er ánauð. Þessi orð skyldu
vera leiðarljós íslenskrar æsku.
Og hlutleysi, að ekki sé talað um
ævarandi hlutleysi, var þá ekki
alleinasta talin helber heimska
! heldur kóróna nytsama sakleys-
I ingjans, óraunsætt tal. Enginn
gæti verið hlutlaus í hernaðar-
átökum stórveldanna tveggja.
Nútíminn með tækni sína, vel-
megun og framfarir hafði gert
hlutleysi óhugsandi og hlægi-
legt. Heimurinn væri harður og
menn áttu að vera raunsæir og
harðir. Og lengra var sótt fram.
Roðhænsn í NA T O-sið
Árið 1961 hélt ræðu sá maður
sem átti eftir að verða langlíf-
astur og þaulsætnastur allra
Islendinga í ráðherrastóli eftir
að hin nýji NATO-siður var upp
tekinn. Ræðan var flutt í
Þjóðminjasafni íslands, þarsem
geymdar eru margar dýrmæt-
ustu minjar íslenskrar þjóðar í
þúsund ár. Boðskapur ráðherr-
ans þá og hugsjón margra nú er
fólgin í þessum orðum: Til þess
að verja frelsi sitt verður þjóðin
að láta sjálfstæði sitt.
Svona langt geta dellumakar.
ar og roðhænsn gengið í útúr-
snúningum sínum og orða-
gjálfri. Þegar svona er talað
hljótum við að trúa því að
heimska mannanna hafi leitt þá
lengra en viska þeirra. En kringi
yrði áróðursmanna stríðsbanda-
laga og hernaðardólganna mega
engan blekkja.
Herstöðvaandstæðingar, fél-
agar. Við skulum á komandi
árum berjast fyrir ævarandi
hlutleysi íslenskrar þjóðar, úr-
Rceða flutt 1. aprtl á fundi herstöðva-
andstœðinga á Akureyri í tilefni þrjátíu
áraNATO klafa þjóðarinnar
sögn úr NATO og brottför hers
af íslensku landi. í þessari
baráttu felst trú á skynsemi
mannsins, ekki heimsku hans.
Þessi barátta grundvallast á
kröfunni um frelsi öllum til
handa, ekki hræðslugæði þjóða í
skjóli ógnunar.
Hlutleysi ekki í einangrun
Hlutleysi þjóðar felst nefni-
lega ekki í því að hún einangri
sig frá öðrum þjóðum og neiti
samstarfi og samskiptum við
þæV, eins og stundum er haldið
fram af postulum hernaðar-
bandalagsins. Þvert á móti, alls
ekki og síður en svo. Með
hlutleysi sínu og í skjóli þess
vildi íslensk þjóð einmitt hafa
samskipti við aðrar þjóðir
heims, friðsamleg samskipti,
menningarleg samskipti, sam-
skipti á sviði vísinda og tækni,
viðskipta og verslunar. Hlut-
leysi felst ekki í einangrun.
Hlutleysi það, sem við berjumst
fyrir sem frjálst og fullvalda
ríki, felst í því, að við tökum
ekki þátt í, eigum ekki hlut að
neins konar stríðsæsingum,
stríðsbúnaði, hernaði, herför-
um, vígbúnaði, styrjaldar-
rekstri og misbeitingu valds.
Við ættum að verða hlutlaus í
styrjaldarrekstri stríðskapital-
ismans og kúgunaraflanna í
heiminum, hvort heldur mið-
stöðvar þeirra eru vestur í
Pentagon eða austur í Peking-
borg, norður á bökkum
Moskvufljóts ellegar suður á
Sínaískaga. Hlutlaus þjóð
neitar að taka þátt í hvers konar
skipulöguðu ofbeldi og kúgun.
Frjálst og fullvalda ríki, sem lýst
hefur yfir ævarnadi hlutleysi
sínu, vill að aðrar þjóðir njóti
hins sama réttar, séu frjálsar og
fullvalda og hlutlausar, hvort
NATO-sið
heldur það eru Færeyingar,
Grænlendingar, Kúrdarausturí
fjöllum írans ellegar Baskar á
Spáni eða frændur okkar írar.
Á næstu árum skulum við,
herstöðvaandstæðingar, því
ekki aðeins berjast fyrir brottför
hers af íslandi og úrsögn úr
NATO heldur fyrir ævarandi
hlutleysi sjálfstæðrar íslenskrar
þjóðar. Hlutleysi. Sjálfstæði.
Island úr NATO. Herinn burt.
Jón Ingimarsson, formaður Iðju:
Er ekki mál að linni ?
Jón Ingimarsson
Það hefur farið svo fyrir mörgum
fleirum en mér að standa und-
randi yfir þeim vinnubrögðum
stjórnarflokkanna, bæði innan
ríkisstjórnarinnar, á alþingi og
utan þess.
Það var öllum ljóst er unnið
var að undirbúningi núverandi
ríkisstjórnar, að flokkar þeir, er
að því unnu voru ekki sammála
um það hvað gera skyldi, en
flestir litu svo á, að þegar málið
væri leitt í höfn, yrðu barátt^u-
sverðin slíðruð, og menn snéru
sér heilshugar að lausn þeirra
gífurlegru vandamála, er biðu
úrlausnar í efnarhagsmálum
þjóðarinnar, eftir viðskilnað
stjórnar Geirs Hallgrímssonar.
En þetta fór nokkuð á annan
veg en bjartsýnustu menn vonuðu
Sundurlyndisfjandinn hafði
jafnan byr undir báða vængi.
Stjórnarfíokkarnir reyndu hver
sem betur gat að reyna að troða
slcóinn niður af hverjum öðrum.
Á alþingi var keppst við að flytja
þingsályktunartillögur eða
lagafrumvörp, sem að meiri-
hluta til voru sýndarmennska
óraunsærra manna, sem höfðu
gleymt því, að eitt aðalmál þings
og stjórnar var að berjast gegn
vágestinum, verðbólgunni, sem
í dag er hættulegasti óvinur
atvinnulífsins í landinu og
stendur honum fyrir þrifum.
Á meðan þrasað var að mestu
um keisarans skegg og ótrúlega
miklum dýrmætum tíma og
vinnufrekum var kastað á glæ, -
vann Sjálfstæðisflokkurinn að
því að grafa undan starfsmögu-
leikum stjórnarinnar og gera
aðalbaráttuna gegn dýrtíðinni
að engu.
Undan rifjum Sjálfstæðis-
flokksins er Flugmannadeilan
runnin, gerð í þeim tilgangi að
rífa upp og tæta í sundur
grundvöllinn um verðlag og
kaupgjald. Þetta sjáum við best
á því, að meðan stjórn Geirs
Hallgrímssonar var við völd,
gerðu flugmenn engar kröfur
um launabætur, hefðu þá verið
hægð heimatökin. Nú aftur á
móti, þegar kjör flugmanna
höfðu batnað, t.d. með niður-
færslu verðalgs á nauðsynjavör-
um, gerðu þeir stórfeldar
kaupkröfur, sem þeir hafa nú
náð fram, en enginn veit nú
hvaða afleiðingar það hefur.
Morgunblaðið studdi þessa
deilu, og taldi hana engan
þjóðarvoða eins og ævinlega,
þegar verkafólk þarf á launa-
bótum að halda.
Félag verslunar- og skrif-
stofufólks í Reykjavík fór einnig
á stúfana, og setti fram launa-
kröfur, og aflaði sér heimildar
til vinnustöðvunar. Sama gerði
landssamband þeirra. Þessi
kröfugerð er einnig runnin
undan rifjum Sjálfstæðisflokk-
sins,- Það er vert að minnast þess
í þessu sambandi, að i langflest-
um tilyikum þegar launþega-
samtökin hafa átt í vinnudeilu
hafa samtök verslunarfólks rifið
sig út úr samstöðunni og samið
á undan öðrum um lakari kjör.
Sama gildir um þessi samtök og
samtök flugmanna að í stjórnar-
tíð Geirs Hallgrímssonar í 4 ár,
höfðu samtök verslunarfólks
engar kröfur að gera umfram
aðra.
Samhliða þessu eru ýmsir
þrýstihópar nærfellt um allt
land, að gera kröfur um launa-
hækkanir og aukin hlunninda-
kjör. Síst af öllu hefði ég á móti
ef möguleikar væru fyrir hendi
og það samræmdist mínu mark-
miði.
Markmið ríkisstjórnarinnar
er að veita viðnám gegn verð-
bólgunni, tryggja rekstrargrund
völl núverandi atvinnuvega og
skapa möguleika til áframhald-
andi aukningar og uppbygging-
ar á því sviði. Það þarf meira en
að segja það, allt kostar mikla
fjármuni og fyrirhyggju í starfi.
Mér finnst stundum skjóta
nokkru skökku við þegar fjöldi
félagasamtaka um land allt, sem
aldrei hefur heyrst í áratugum
saman, gera nú samþykktir um
hverskonar úrbætur og kröfur
til hins opinbera, á sama tíma,
sem þjóðfélagið og ríkisstjórn er
að glíma við hina verstu fjárhags
erfiðleika, innlendra og erlendra
skulda, sem ríkisstjórn Geirs
Hallgrímssonar skildi eftir sig.
Hvaða aðili skyldi standa bak-
við slíkar samþykktir?
Sjálfstæðisflokkurinn og
Morgunblaðið hamra nú mjög á
því, að ríkisstjórninni hafi alger-
Íega mistekist að hafa hemil á
verðbólgunni og hlakkast yfir,
og Vinnuveitendasambandið
gerir samþykktir um að þeir
getir ekki samið um einnar
krónu hækkun, hvað þá heldur
meir, til handa verkafólki. Slík
er staðan hjá þeim. En aftur á
móti styðja þeir Sjálfstæðis-
flokkinn í viðleitni hans til að
rífa og tæta niður grundvöll
verðlags og launa og spana til
aukinnar verðbólgu og óráðsíu í
þjóðfélaginu. Það er mín skoð-
un að stjórnarflokkarnir ættu
nú að horfa í kringum sig og
breyta um vinnuaðferðir.
Leggja niður skítkastið hver á
annan, en taka í staðinn upp
virka, samhenta stefnu, og
beina spjótum sínum að Sjálf-
stæðisflokknum og öðrum niður
rifsöflum í þjóðfélaginu.
Það er mitt mat, að engum
launamanni sé greiði gerður
með þessu seigdrepandi sundur-
lyndi í stjórnarflokkunum sjálf-
um, blöðum þeirra, í ríkisstjórn
og alþingi. Það er mál að linni.
Jón Ingimarsson.
NORÐURLAND - 5