Morgunblaðið - 08.09.2010, Blaðsíða 13

FRÉTTASKÝRING
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Herjólfur átti að sigla frá Vestmannaeyjum til
Þorlákshafnar klukkan sex í morgun og frá Þor-
lákshöfn klukkan tíu. Samkvæmt tilkynningu
Vegagerðarinnar síðdegis í gær verður bráða-
birgðaáætlun í Landeyjahöfn óbreytt að öðru leyti
en því að morgunferð þangað fellur niður þegar
siglt verður til Þorlákshafnar. Vöruskorts var far-
ið að gæta í Eyjum í gær. Mjólkurvara að ganga
upp og lítið eftir af kjöti í sumum búðum. Ferðum
Herjólfs var aflýst í gær og var það annan daginn
í röð sem skipið sigldi ekki vegna óveðurs.
Sendi beiðni á sunnudaginn var
Elliði Vignisson, bæjarstjóri í Vestmanna-
eyjum, lagði það til við Vegagerðina og Eimskip á
sunnudaginn var að Herjólfur færi morgunferð í
Þorlákshöfn þegar spár um veður og ölduhæð
bentu til þess að ófært yrði í Landeyjahöfn. Skipið
gæti svo siglt síðdegis tvær ferðir í Landeyjahöfn
ef aðstæður leyfðu. Þannig yrði tryggt að Vest-
mannaeyjar yrðu ekki án samgangna. Við þessari
beiðni var orðið í gær.
„Þetta er tímabundið ástand í Landeyjahöfn,
nema Eyjafjallajökull taki upp á því að gjósa
reglulega – sem við vonum að hann geri ekki. Eft-
ir að búið er að dýpka verður ástandið bærilegra,
þótt auðvitað verði frátafir. Nú er hér 27 m/s vind-
ur og þótt það væri fullt dýpi þá væri ófært í
Landeyjahöfn,“ sagði Elliði í gær.
Hann sagði að þótt tryggar samgöngur
skiptu farþega miklu máli þá væru þær ekki síður
mikilvægar fyrir atvinnulífið. Það beinlínis hróp-
aði á að samgöngur væru með eðlilegum hætti.
Fundur um ferjumannvirki
í Þorlákshöfn
Fulltrúar Þorlákshafnar munu í dag eiga
fund með Vegagerðinni til að ræða framtíð mann-
virkja sem þjónuðu Herjólfi meðan ferjan var með
áætlun þangað. Fundurinn er haldinn að ósk Ólafs
Arnar Ólafssonar, bæjarstjóra Ölfuss.
Ólafur sagði að í apríl sl., áður en hann varð
bæjarstjóri, hefðu bæjaryfirvöld í Ölfusi óskað
eftir fundi með Vegagerðinni um málefni Herjólfs.
Í kjölfarið sagði Vegagerðin upp samningi um
hafnaraðstöðu fyrir ferjuna. Um mitt sumar barst
svo fyrirspurn frá Vegagerðinni um hvort bærinn
vildi að afgreiðsluhúsið á bryggjunni yrði fjarlægt
eða bærinn yfirtæki það. Erindið var rætt nýlega í
bæjarráði en því hefur ekki verið svarað formlega.
„Það er ekkert því til fyrirstöðu að skipið
komi hingað. Allur búnaður er óbreyttur,“ sagði
Ólafur, áður en ákveðið var í gær að Herjólfur
færi til Þorlákshafnar í dag. „Við tökum á móti öll-
um skipum og hingað eru allir velkomnir, hvaðan
sem þeir koma.“ Hvað varðar kostnað við afnot af
höfninni benti Ólafur á nýsamþykkta gjaldskrá
fyrir höfnina í Þorlákshöfn.
Bagalegt þegar ferðir falla niður
„Þetta er mjög slæmt fyrir okkur, það er ekki
spurning,“ sagði Grímur kokkur Gíslason í Vest-
mannaeyjum, um endurtekna röskun á ferðum
Herjólfs. Fyrirtæki hans framleiðir tilbúna rétti
fyrir neytendamarkað og mötuneyti um allt land.
Hann kvaðst vera með millilager í Reykjavík og til
þessa hefði verið hægt að anna pöntunum. Það
yrði þó mjög bagalegt ef samgöngur féllu niður
mikið lengur.
Hjá Grími kokki starfa fimmtán manns í
Vestmannaeyjum og tveir á höfuðborgarsvæðinu.
Vinnustaðurinn er því stór miðað við fjölda íbúa í
Eyjum. Grímur kvaðst hafa verið í stöðugu sam-
bandi við starfsfólk Herjólfs, en eðlilega hefði það
getað litlu svarað um hvað yrði gert.
„Það er ekki fólki bjóðandi að ferðir falli nið-
ur dag eftir dag. Það ógnar atvinnu og öðru á
meðan ástandið er svona,“ sagði Grímur í gær, áð-
ur en ákveðið var að Herjólfur færi í Þorlákshöfn.
Herjólfur siglir morgun-
ferðina til Þorlákshafnar
 Fundur í dag um framtíð ferjumannvirkja Vegagerðarinnar í Þorlákshöfn
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
Kokkur Grímur Gíslason framleiðir tilbúna rétti í Vestmannaeyjum sem seldir eru víða um land. Hjá
honum vinna 15 manns í Eyjum. Vörurnar komast ekki á markað þegar Herjólfur siglir ekki.
Fréttir 13INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. SEPTEMBER 2010
Sigrún Knúts-
dóttir, yfir-
sjúkraþjálfari á
endurhæfingar-
deild LSH Grens-
ás, hefur hlotið
verðlaun Evr-
ópudeildar
Heimssambands
sjúkraþjálfara.
Sigrún hefur
lengi verið einn
af leiðtogum í íslensku sjúkraþjálf-
arasamfélagi, m.a. sem stjórnandi
og formaður Félags íslenskra
sjúkraþjálfara. Þá var hún varafor-
maður í stjórn Evrópudeildar
Heimssambands sjúkraþjálfara frá
1998-2008.
Í umsögn dómnefndarinnar segir
m.a. að hún hafi „lagt þung lóð á
vogarskálar sjúkraþjálfunar í Evr-
ópu með störfum sínum, sérstak-
lega á sviði kennslu og þróunar í
endurhæfingu mænuskaðaðra og
verið mjög virk innan Evrópu-
deildar Heimssambands sjúkra-
þjálfara þar sem hún hefur gegnt
mörgum mikilvægum störfum.“
Sjúkraþjálfari fær
viðurkenningu
Sigrún
Knútsdóttir
Fornbílaklúbbur Íslands hefur stað-
ið fyrir kvöldrúntum um höf-
uðborgina í sumar. Síðasti rúntur
sumarsins verður farinn í kvöld.
Lagt verður á stað frá klúbbhúsi
Fornbílaklúbbsins í Elliðaárdal kl.
20,30, þaðan sem ekið verður um
bæinn og endað á kaffihúsi. Að
þessu sinni verður lögð sérstök
áhersla á japanska bíla, en að sjálf-
sögðu eru allir fornbílar velkomnir.
Fornbílarúntur
Húsfriðunarnefnd hefur veitt þeim
Sturlu Böðvarssyni og Rakel Olsen
viðurkenningar fyrir gott og ósér-
hlífið starf í þágu húsverndar í
Stykkishólmi. Í tilkynningu segir
að eljusemi og barátta þeirra mörg
undanfarin ár fyrir verndun varð-
veisluverðrar byggðar og einstakra
húsa hafi skilað undraverðum ár-
angri.
Sturla Böðvarsson hafði frum-
kvæði af því árið 1978 sem sveitar-
stjóri í Stykkishólmi að gerð var
húsakönnun í elsta hluta bæjarins.
Reyndist sú vinna vera sá grunnur
sem verndun húsa í Stykkishólmi
hefur síðan byggst á. Síðar sat
Sturla í Húsafriðunarnefnd og vann
á þeim vettvangi ötullega að húsa-
vernd um víða um land.
Rakel Olsen hefur unnið að end-
urgerð og viðgerð nokkurra gam-
alla bygginga í Stykkishólmi sem
vakið hefur eftirtekt og aðdáun
víða um land fyrir fádæma vand-
virkni. Má í því samhengi nefna hús
í hennar eigu Tang og Riis, Clau-
senshús og Frúarhús en einnig
þátttöku hennar í viðgerð Stykkis-
hólmskirkju hinnar eldri.
Á myndinni eru Rakel og Sturla
ásamt Nikulási Úlfari Mássyni og
Hjörleifi Stefánssyni.
Viðurkenning fyrir
vernd gamalla húsa
STUTT
Mælingar á sjávardýpi við Land-
eyjahöfn sem gerðar voru úr Lóðs-
inum í fyrradag sýndu að dýpi inn-
an og utan við hafnarmynnið var
eðlilegt, að undanskildum 30 metra
breiðum taumi sem teygist til vest-
urs úr eystri hafnargarðinum.
Herjólfur tók niðri á þessari
tungu á sjávarbotni á sunnudags-
kvöldið var. Hnykkur kom á skipið
sem komst yfir hindrunina. Sigl-
ingastofnun hefur bent á að eftir
eldgosið í Eyjafjallajökli hafi safn-
ast meira en milljón rúmmetrar af
gosefni á sjávarbotninn á milli
Landeyjahafnar og ósa Mark-
arfljóts. Suðaustlægar áttir geti
borið þetta efni að hluta inn í höfn-
ina. Austlægar áttir hafa verið
ríkjandi undanfarið.
Stýrihópur samgönguráðherra
um hafnargerð í Bakkafjöru skilaði
skýrslu í mars 2007. Þar má lesa
um aðstæður þar sem Landeyja-
höfn var byggð og áhrif ölduhreyf-
inga á efnisflutning. Ekki var þó
gert ráð fyrir eldgosi.
Ölduhæð við suðurströndina er
minnst undan Bakkafjöru í vari af
Vestmannaeyjum. Um kílómetra
frá fjörunni er sandrif og dýpið á
það 2-4 metrar að jafnaði, nema
þar sem hlið eru á rifinu. Eitt af
þessum hliðum er nánast alltaf á
sama stað og þar fyrir innan var
höfninni valinn staður. Hryggur
sandrifsins er um 500 metra frá
hafnarmynninu.
Gísli Viggósson hjá Sigl-
ingastofnun rannsakaði efnisburð
við Bakkafjöru og ljóst er að öldu-
áttin hefur mikil áhrif á hann. Suð-
vestan- og vestanalda er ríkjandi í
hafinu suður af landinu og er það
um 52% af tímanum. Suðvestan-
aldan sem brotnar á sandrifinu og
aftur innan við álinn í fjörunni
veldur því að efnið berst austur
með ströndinni. Suðvestan-brim
valda botnstraumi sem ber efni frá
sandrifinu undan Bakkafjöru og út
á meira dýpi. Eftir því sem suðvest-
an-brimin eru fleiri því dýpra verð-
ur á sandrifinu. Í blíðu grynnkar á
rifinu.
Í ölduátt úr suðri, sem er um 22%
tímans, leitast öldustraumar við að
bera efni úr sandrifinu til beggja
átta og viðhalda dýpi eða auka það.
Tíðni suðaustan- og austan-
ölduátta er um 26%. Alda úr þeirri
átt ber efni vestan Bakkafjöru til
vesturs og austan Bakkafjöru til
austurs.
„Í suðaustan-ölduáttum verður
rof á sandrifinu undan Bakkafjöru,
en aurburðurinn úr Markarfljóti
berst með ölduáttinni út á rifið og
leitast við að grynnka á sandrif-
inu,“ segir í skýrslunni.
Sjávarbotn á stöðugri hreyfingu
Suðvestan öldufar
við Vestmannaeyjar og Bakkafjöru
Yfir 4,5
4-4,5
3,5-4
3-3,5
2,5-3
2-2,5
1,5-2
1-1,5
0-1
< 0
Ölduhæð
(metrar)
Heimaey
Bakkafjara
Surtsey
Elliðaey
Heimild: Siglingastofnun
 Ölduáttir við Bakkafjöru ráða miklu um hvert efnin berast  Dýpi innan og
utan Landeyjahafnar mældist eðlilegt að undanskildum 30 metra breiðum taumi
Byggt á korti Siglingastofnunar
Öldur Vestmannaeyjar skýla Bakkafjöru fyrir öldum úr suðri.
Um sólarhring
að fjarlægja rifið
RIF LOKAR LANDEYJAHÖFN Á LÁGSÆVI
Dýpkunarskipið Perla fer væntanlega frá
Reykjavík til Landeyjahafnar á fimmtudags-
kvöld eða föstudagsmorgun. Skipið hefur ver-
ið í viðgerðarstoppi sem lýkur í dag, að sögn
Gunnlaugs Kristjánssonar, forstjóra Björg-
unar ehf., sem gerir Perlu út. Hann sagði veð-
urspá vera þokkalega fyrir föstudag.
Fáist næði vegna veðurs verður Perla lík-
lega um sólarhring að taka rifið sem myndast
hefur við hafnarmynnið. Þá verður höfnin fær
Herjólfi, hvað sem sjávarföllum líður.