Austurland - 05.03.1965, Blaðsíða 2

2
AUSTURLAND
Neskaupstað, 5. marz 1965.
Vinnum að söfnun sagna
og minj a
Hér í blaðinu hafa að undan-
förnu fallið nokkur orð um bók-
ina Austfirzk skáld og rithöfund-
ar, sem dr. Stefán Einarsson rit-
aði, en Sögusjóður Austfirðinga-
félagsins í Reykjavík gaf út.
Ekki skal fjölyrt um. þá bók
hér, en rétt er þó að benda les-
endum á, að sú bók mun vera
góð uppsláttarbók svo langt sem
hún nær. Mestan fróðleik veitir
bókin uim1 skáld fyrri alda, en það
er að mestu sá fróðleikur, sem
geymzt hefur á Landsbókasafn-
inu og almenningur hefur ekki
aðstöðu til aö notfæra sér.
Hins vegar er langt frá, að
bókin sé tæmandi heimild um
skáld eða hagyrðinga þessarar
aldar og a. m. k. síðari hluta
hinnar síðustu. Samkvæmt bréfi
til Austurlands frá Benedikt
Gíslasyni frá Hofteigi, en það var
birt í síðasta tölublaði Austur-
lands, mun ekki hafa verið til
þess ætlazt, að þarna væri um
tæmandi heimild að ræða. Liggja
tih þess skiljanlegar ástæður svo
sem fjárskortur.
Austfirðingafélagið á þakkir
skildar fyrir að hafa byrjað á
því verki að kanna verk og ævir
austfirzkra skálda og rithöfunda
og gefa út þessa bókmenntasögu.
Ekki skal því heldur legið á hálsi
fyrir að ha;fa ekki bolmagn til
að Ijúka þessu verki í einu á-
hlaupi. En það hefði sýnt merki
um háttvísa og vandaða fræði-
mennsku að takmarka þessa
fyrstu bók við eitthvert ákveðið
tímabil, t. d. við síðustu aldamót
eða öllu fyrr.
Við það hefði aukizt svigrúm
til nákvæmari könnunar á skáld-
um og hagyrðingum (því að þeir,
sem almennt eru nefndir hag-
Tónabœr
Framhald af 1. síðu.
félagsheimili nafnið Tónabær og
gefur nafnið nokkuð til kynna
um það, hvaða starfsemi á að
fara þarna fram.
Með þessu framtaki sínu hefur
Lúðrasveitin sannarlega unnið
þarft verk og vonandi verður
það tónlistarstarfinu sú lyfti-
stöng, sem forvígismennirnir
ætlast til.
Jmturtmd
Lausasala kr. 5.00 '
Ritstjóri: Bjarni Þórðarson. :
I NESPRENT j
/WWWVVWVWWWWVWVVWVWVVV**’*
yrðingar, virðast mér eiga heima
í þessu verki) seinni tíma og
verkum þeirra.
Þarna er um geysilegt efni að
ræða og verður ekki kannað til
hlítar með því að sitja á Þjóð-
skjalasafninu. Ennfreimur þyrfti
til þess kunnugri mann eða menn
en þá, sem hafa dvalizt í fjar-
lægri heimsálfu öll sín mann-
dómsár.
En þetta er fyrst og fremst
mál okkar Austfirðinga sjálfra.
Við höfum eflaust sýnt heldur
mikið tómlæti í þeim' efnum að
safna og halda saman því, sem
er þess virði, að það varðveitist
og er austfirzkt. Hér er ekki ein-
ungis um að ræða skáldskap,
margt fleira kemur til, munn-
mælasögur, örnefni, sögur af
kynlegum kvistum, hrakninga-
og hetjusögur, atvinnu- og verzl-
unarhættir, samgöngur, árferði,
sögur ýmissa staða og myndir.
Allt á þetta að varðveitast og
það verðum við að sjá um sjálfir,
auðvitað með góðri hjálp og í
samvinnu við , burtflutta Aust-
firðinga, sem hafa sennilega
opnari augu fyrir nauðsyninni á
þessu en við.
Fjórðungssamband Austfirð-
inga mun eitthvað hafa látið
þessi mál til sín taka og stofnað
á sínum tíma Söguféiag Aust-
íirðinga, sem ætlað var söfnunar-
og könnunarhlutverk á hinum
breiðasta grundvelli. Ennfremur
stóð Fjórðungssambandið að út-
gáfu tímaritsms Gerpis.
Það er að mínum dómi orðið
fyllilega tímabært, að lífsmark
fari að sjást með þessu Sögufé-
lagi. Það verður að hafa á að
skipa áhugamönnum í sem flest-
um byggðarlögum og e. t. v. að
geta ráðið sér mann eða menn
til að vinna að einstökum verk-
efnum.
Ennfremur er nauðsynlegt að
endurvekja tímaritið eða stofna
annað nýtt, er flytti gamalt og
nýtt austfirzkt efni. I því söfn-
unarstarfi, sem hér er um að
ræða er tímarit nauðsynlegt tæki
og ætti að vera kleift að gefa
það út, svo að ekki verði til fjár-
hagslegra byrða. Ekki verður því
trúað, að mjög erfitt verði að út-
breiða slíkt tímarit hér eystra og
ennfremur mundi það fá stuðn-
ing þeirra ágætu Austfirðinga,
sem búsettir eru annars staðar á
landinu.
Hér hefur aðeins verið drepið á
þau mál, er okkur Austfirðing-
um ber að vinna að í sögulegu
tilliti til að safna og varðveita
alls konar fróðleik úr okkar
landsfjórðungi. Austfirðingar í
Reykjavík og Akureyri hafa
unnið mikið starf í þessum efn-
um, en heimafólk hefur minna
lagt af mörkum, á þessu þarf að
verða breyting.
Ég skýt þessu máli til lesenda
og þá fyrst og fremst til fjórð-
ungsþingsmanna og annarra á-
hugamanna um söguleg verð-
í.næti í hvers konar skilningi —
og ég þykist þess fullviss, að þeir
áhugamenn eru fjölmargir.
Hvað er
Frá Vopnaíirði
Vopnafjörður 4. marz. GV/SÞ.
Hafísinn hefur nú sýnt sig hér
eins og víða annars staðar. Við
bæinn Strandhöfn, sem er út með
firðinum að norðanverðu, er
komið nokkuð íshrafl og við
björgin nyrzt á nesinu má líta
breiða ísspöng, sem færist suður
og inn ásamt nokkrum íshroða,
se;m færist nær.
Hér hefur verið mikið hjarn
og hafa menn ferðazt eftir því
um hálendið á bílum og mótor-
hjólum. Hér á dögunum komu
tveir bílar úr Jökuldal og óku
Smjörvatnsheiði og voru aðeins
2 klst. á leiðinni.
Almennt var búizt við því að
eftir harðindakaflann í janúar
imyndi ekkert af því fé, sem eft-
ir varð á heiðum í haust, lifa.
Annað hefur þó komið á daginn,
því nú undanfarið, hafa þó
nokkrar útilegukindur skilað sér
á hús og nú um miðjan febrúar
fundust 3 kindur á Mælifells-
heiði.
Minna hefur orðið vart hrein-
dýra hér í nágrenni Vopnafjarð-
ar en suma undangengna vetur,
þó hefur þeirra orðið nokkuð
vart í Tunguheiði.
Mjög æskilegt væri, ef málið
væri rætt í blöðum okkar hér
eystra og kæmi þá eflaust margt
fram, sem hraðaði raunhæfum
aðgerðum hér heima fyrir eins
og t. d. útgáfu tímarits, er flytti
austfirzkan fróðleik og skáld-
skap.
Fjórðungssamband Austfirð-
inga virðist mér vera sú félags-
lega heild, sem helzt má einhvers
af vænta í þessu efni, en við
þurfum öll að styðja það og
styrkja. B. S.
í fréttum?
Undanfarin ár hefur verið
haldinn hér einn bændafundur á
vetri þar sem rætt er um hin
ýmsu hagsmunamál héraðsins og
var svo einnig í vetur. Send var
nefnd manna héðan til Reykja-
víkur í þeim tilgangi að vinna að
því við ráðandi menn, að raf-
magnsmál héraðsins kæmust í
betra horf. Ennþá er það svo, að
enginn bær í Vopnafjarðarhér-
aði, að Torfastöðum undanskild-
um, en þar er heimavistarbarna-
skóli, hefur fengið rafmagn frá
Héraðsrafveitum ríkisins. Þrír
bæir hiafa einkavatnsaflsstöðvar
og á nokkrum bæjum eru svokall-
raðar ljósavélar.
I síldarverksmiðjunni hér er
nú unnið að ýmiskonar vinnu-
hagræðingu.
Er það aðallega í sambandi
við stúfun á mjölinu. Verður þar
tekið upp pallakerfi (eins og er
í verksmiðjunni í Neskaupstað)
og mun það eiga að spara mikið
vinnuafl.
Þá er unjnið af kappi við hið
nýja skrifstofuhús og mötuneyti
verksmiðjunnar og er ætlunin að
koma því í gagnið í vor.
Reiknað mun með, að hin nýja
leið yfir Hellisheiði verði akfær
á sumri komanda.

Egilsbúð
HETJUR RIDDARALIÐSINS
Stórfengieg og mjög vel gerð ný, amerisk stórmynd í lit-
um, með John Wayne og William Holden. — Sýnd laugardag
kl. 5. — Bönnuð börnum innan 12 ára. >
SVERÐ MITT OG SKJÖLDUR
Stórmynd í litum af glæsilífi riddaratímanna í Frakklandi.
Sýnd laugardag kl. 9 og sunnudag kl. 5. Bönnuð innan 12 ára.
KAUPMENNSKA OG KVENHYLLI
Bráðskemmtileg ensk gamanmynd. Sýnd sunnudag kl. 3.
RIKKI OG KARLMENNIRNIR
Snilldar vel gerð og leikin, ný, dönsk stórmynd í litum og :
Cinemascope. Aðalhlutverk: Ghita Nörby, Poul Reichardt. —
Sýnd sunnudag kl. 9. Bönnuð innan 16 ára.
^wvwwwwwvwwwvv\aaajwvwvwwvwvvwsa^vwvvwvvvvvvwWVWWWWW^WW
n