Austurland - 16.07.1965, Blaðsíða 2

2
AUSTURLAND
NeskaupstaS, 16. júlí 1965.
v
— STIKLUR —
Mikill áróður er nú rekinn fyr-
ir Islandi sem ferðamannalandi
af þeim, sem telja sig eiga á-
góðavon af slíkum viðskiptum.
Ber þar eðlilega hæst flugfélögin,
ferðaskrifstofur og veitingahúsa-
eigendur, en ríkiskassinn tekur
einnig þakksamlega við þeim
gjaldeyri, sem erlendir ferðamenn
flytja m'eð sér. Þessi auglýsinga-
starfsemi hefur þegar borið tals-
verðan árangur, þannig, að er-
lendum ferðamönnum, sem hing-
að leggja leið sína, fjölgar ár frá
ári. ísland hefur upp á margt
forvitnilegt að bjóða útlending-
um, stórbrotið og fjölbreytilegt
landslag, hveri, jökla og öðru
hvoru gjósandi eldfjöll. Þannig
hefur Surtur og afsprengi hans
orðið útlendingaveiðurum mikils-
verð beita. Auknar ferðir íslend-
inga innanlands og utan hafa
einnig stuðlað að þeim fjörkipp,
sem' öll þjónusta kringum ferða-
menn hefur tekið síðustu árin.
Ber sízt að lasta þessa þróun í
heild, og æskilegt væri að fleira
alþýðufólk íslenzkt gæti leyft sér
þann „munað“ að taka sér sum-
arfrí og hleypa heimdraganum.
DÝRT FERÐAMANNALAND
Vandi fylgir vegsemd hverri,
og á það ekki síður við um gesta-
móttöku en annað. 1 mörgu erum
við vanbúnir að taka á móti
ferðafólki, innlendu sem útlendu,
og veita því þá fyrirgreiðslu sem
skyldi. Virðist hér gæta mikils ó-
samræmis milli auglýsinga og
raunverulegrar getu. Gistihúsa-
kostur er hér ónógur og ófull-
kominn það sem er, og í engu
samræmi við svimandi hátt verð-
lag. Bitnar það meira á útlend-
ingum en okkur vegna verðliruns
krónunnar undanfarin ár á sama
tíma og gengisskráning hefur
haldizt óbreytt. Það er lítt gerlegt
fyrir launþega frá Evrópulöndum
að leggja hingað leið sína og
ferðast á venjulegan máta, þ. e.
að nota gistihús og áætlunar-
ferðir innanlands. Hótelgisting
hér kostar víðast a. m'. k. tvö-
falt á við það1 sem gerist á sam-
bærilegum gistihúsum á megin-
landinu og svipaða sögu er að
segja um aðra útgjaldaliði.
Hingað leggur því aðallega
leið sína efnaðra fólk og þá eink-
um frá Bandaríkjunum. Nokkrir
útlendingar, einkum yngra fólk,
reynir þó að skoða land okkar og
ferðast um það á ódýrari máta,
treystandi á margrómað'a íslenzka
gestrisni og velvilja ökumanna
eða gengur um byggðir og ó-
byggðir á tveimur jafnfljótum
með viðleguútbúnað á baki. Er
þetta tápmikla fólk oft haft að
skotspæni í slúðurdálkum dag-
blaðanna, þar sem1 það gengur
undir heitinu „bakpoka- og
flökkulýður". Auðvitað kann að
leynast misjafn sauður meðal
þessa fólks eins og annarra ferða-
manna, sem þyngri eiga pyngj-
una, en fúkyrðin í garð þess
skyldu þó aldrei stafa af því, að
dvöl þess hér gefur ferðamanna-
spekúlöntum minna í aðra hönd?
GLÖGGT ER GESTSAUGAÐ
Þeir, sem ferðast um landið og
hreppa gott veður verða fæstir
fyrir vonbrigðum með það sem
fyrir augun ber í landslagi og
náttúrunni almennt. En hin
byggðu ból heilsa ferðamannin-
um mjög misjafnlega og eru ekki
öll til þess fallin að gleðja augað.
Á það jafnt við um sveitabýli,
kauptún og kaupstaði. Flestum
ber saman um, að Akureyri sé
jafn snyrtilegasti bær á landinu,
enda hafa þar um áratugi verið
dugmiklir ræktunarmenn, sem
borið hafa gæfu til að fá bæjar-
búa almennt í lið með sér. Árang-
urinn sýnir sig í fögrum görðum
og góðri umgengni fyrir svo ut-
an Lystigarðinn, sem nú er eini
,,grasgarðurinn“ hérlendis.
ÓMENNING
Því miður heyrir Akureyri til
undantekninga, og ef við til
dæmis lítum á sjávarplássin hér
austanlands hlýtur hver maður
að sjá, að ekki er allt sem skyldi
varðandi skipulag og umgengni.
Áour fyrr réði tilviljun mestu um
staðsetningu húsa og það er ekki
fyrr en á síðustu árum, að farið
er að skipuleggja íbúðarhverfi í
þéttbýli. Úr skipulagsleysi eldri
hverfa verður ekki bætt, fyrr en
gömlu húsin víkja smám saman
fyrir nýjum, en úr hirðuleysi og
sóðaskap, sem allt of víða blasir
við á almannafæri, mætti bæta á
stuttum tíma ef vilji er fyrir
hendi. Fengju þá bæirnir okkar
strax annan og betri svip. Það
mundi ekki kosta nein ósköp að
fjarlægja þau kynstur af spýtna-
rusli, ónýtum tunnum1 og alls
konar kirnum, sundurryðgaðar
bifreiðir, víraflækjur og annað á-
móta drasl, sem nú setur ösku-
haugasvip á plássin okkar. Um-
hverfis véla- og viðgerðaverk-
stæði eru nær undantekningar-
laust stór svæði þakin ónýtum
bílum og hvers kyns járnarusli. 1
fjörum liggja gamlir og yfirgefnir
bátar. Innan um íbúðahverfin
klúka kofaskrifli sauðfjáreigenda
í margbreytilegum útgáfum, sum
eflaust jafngömul öldinni og að
falli komin. Um götur og garða
rásar búpeningur, sem safnað
hefur mikilli reynslu í að brjót-
ast inn á lóðir manna og eyði-
leggja á stuttri stundu trjágróður
og blómskrúð. Þegar ný hús eru
risin líða oft ár og dagar unz
jafnað hefur verið úr uppgreftri
og leifar af timburuppslætti ver-
ið fjarlægðar. Nýju húsin eru oft
ríkulega búin hið innra, þótt ut-
an dyra minni ástandið helzt á
skotgrafahernað.
FYRIRSLÁTTUR
Þá rætt er við fólk um þessa
hluti stendur yfirleitt ekki á af-
sökunum og skýringum til rétt-
lætingar þessu ófremdarástandi.
Er þá gjarnan borið við fjárskorti
þeirra, sem í byggingum hafa
staðið, löngum vinnutíma heim-
ilisfeðra, ágangi búfjár og jafn-
vel börnum nágrannans. Sauð-
fjáreigendur vísa oftast hver á
annars rollur. Við skulum segja,
að eitthvað sé hæft í öllum þess-
um viðbárum, en oft er þeim þó
slegið fram til að afsaka eigin
framtaksleysi og slóðaskap. Und-
irrót ómenningarinnar er almennt
skeytingarleysi gagnvart um-
hverfinu og náttúrunni, sem sum-
part er arfur frá fyrri kynslóð-
um. Gætu þær þó frekar með
réttu afsakað sig með fátækt og
umkomuleysi. Þarf heldur ekki að
fara saman fátækt og vanhirða
og eru um það mörg dæmi.
Urbætur
Á þessu verður ekki ráðin bót
nema með samræmdu átaki og á-
róðri fjöldasamtaka og bæjaryf-
irvalda á hverjum stað. Þau
fjöldasamtök sem beinast liggur
við að beiti sér fyrir úrbótum
eru kvenfélög, skógræktarfélög
og ungmenna- og íþróttafélögin.
Skólarnir þurfa líka að gera sitt.
Almenningur þarf að eiga greið-
an aðgang að upplýsingum um
skipulag garða og tegundaval til
gróðursetningar. Bæjaryfirvöld
þurfa að setja strangar reglur um
gripahald í kaupstöðum og kaup-
túnum og helzt að stefna að því
að afnema það með öllu. Skepnu-
hald samrýmist á engan hátt
þéttbýli. Gera verður ákveðnar
kröfur til allra þeirra, sem at-
vinnurekstur stunda um snyrti-
lega umgengni kringum vinnu-
staði og láta varða sektum, ef út
af er brugðið. Binda má lóðaút-
hlutun ákveðnum1 lágmarksskil-
yrðum um frágang þeirra.
Umfram allt þarf að opna augu
almennings fyrir því, hvers virði
það er að búa í þriflegu umhverfi
og vekja með fólki heilbrigðan
metnað fyrir hönd hvers byggðar-
lags. Skylt er að geta þess, að
ekki eru allir undir sömu sökina
seldir í þessum efnum og ástand-
ið misjafnt frá einu plássi til
annars. En hvergi er þó viðun-
andi. Fyrst eftir að gjörbreyting
hefur orðið hér á, getum við tek-
ið á móti ferðamönnum kinnroða-
laust og er þó ekki síður til mik-
ils að vinna fyrir þá sem heima
sitja og nú eru búsettir innan um
skamið.
Jmlurlmíl
; Lausasala kr. 5.00
ij Ritstjóri: Bjarni Þórðarson. j;
j NESPRENT
Til sölu
Til sölu er bifreiðin N-169, —
Opel-Caravan, station, árg. 1955.
Upplýsingar gefur Ölafur H.
Jónsson í síma 145 milli kl. 12—1
og 19—20.
fAA/WWWWVWWAAA/W\AA/W\AAA/WVWWM
Til sölu
Til sölu er bifreiðin N-84. Ekin
18000 mílur. — Hagstætt verð. >•
Upplýsingar í síma 141.
KAUPGJALD
Iðnaðarmannaféiags Norðfjarðar frá 1. júní 1965
15% 30%
Grunnur Sveinak. Flokksstj. Meistarar
Dagvinna 44.45 46.07 52.98 59.89
Eftirvinna 71.12 73.71 84.77 95.82
Nætur- og helgidv. 88.90 92.14 105.96 119.78
Vikukaup 2000.08 2073.28 2384.27 2695.26
Eftir 3 ára starf 4%
Dagvinna 46.23 47.91 55.10 62.28
Eftirvinna 73.97 76.66 88.16 99.66
Nætur- og helgidv. 92.46 95.82 110.19 124.56
Vikukaup 2080.08 2156.21 2479.64 2803.07
Eftir 5 ára starf 7%
Dagvinna 47.56 49.30 56.70 64.09
Eftirvinna 76.10 78.88 90.71 102.54
Nætur- og helgidv. 95.12 98.60 113.40 128.18
Vikukaup 2148.09 2218.41 2551.17 2883.93
1% veikindakostnaður og síðan 7% orlof bætist við ofan-
greint kaup.
Verkfærapeningar 2.00 kr. klst.
i