Eining - 01.03.1945, Blaðsíða 1
Langt til veggja, — heiði hátt,
Hugann eggja bröttu sporin.
Hefði ég tveggja manna mátt
mundi ég leggjast út á vorin.
Stefán frá Hvítadal.
3. árgangur. Reykjavík, marz-apríl 1945. 3.—4. blað.
ENNO
Bindindismálasýningin
Fyrsta bindindis- og áfengismálasýn-
ingin á íslandi stóð yfir dagana 1.—
18. febrúar þ. á., í Reykjavík. Til
sýningarinnar var efnt af góðum vilja,
töluverðum áhuga, en vanefnum, van-
mætti og vankunnáttu. Engin sam-
bönd var hægt að hafa við önnur
lönd, er að gagni komu, kraftar til
undirbúnings mjög takmarkaðir,
reynsla okkar, sem að þessu stóðum,
Htil og næstum engin í þeim efnum og
fjárhagur mjög takmarkaður. Undir-
búningsnefnd hafði aðeins 15 þúsund-
ir króna til sinna ráða. Megnið af því
var styrkur frá ríkinu — 10 þúsund-
ir, þrjár frá Stórstúku Islands og tvær
Þúsundir frá 1. S. I. Auðvitað gat
þetta ekki hrokkið langt til efnis-
kaupa og greiðslu til manna fyrir
nauðsynlegan undirbúning, og hlaut
því nefndin sjálf að vinna all-
verulega undirbúningsstarfið. Guð-
niundur Sveinsson, stud. theol. vann
þó fyrir nefndina 4 mánuði að skýrslu-
söfnun, línuritagerð og fl. og vann
hann gott verk. Skarphéðinn Haralds-
son málaði nokkrar myndir fyrir sýn-
inguna, Eggert Guðmundsson átti þar
þvjár myndir, mjög haglega gerðar.
Friðrik Á. Brekkan og frú þýddu fyr-
ir okkur nokkuð af sænskum sýning-
arplöggum, endurgjaldslaust, en annað
lesmál og þau sýningargögn, sem hver
leikmaður gat gert, vann formaður
nefndarinnar.
Þótt til sýningarinnar væri efnt af
vanefnum og iítilli getu, töldu þó
sanngjarnir og velviljaðir menn, að
aijög sæmilega hefði tekizt. Við opnun-
ina sagði einn mætur embættismaður
þjóðarinnar, læknir, sem forstöðu veit-
ir einu merkasta félagsstarfi í land-
inu, að „óþarfi væri að afsaka þetta“,
því að auðvitað afsökuðum við ófull-
komleika sýningarinnar. Mér, sem all-
Verulega hafði unnið að undirbúningi
°g uppsetningu sýningarinnar, fannst
þetta góð uppörvun.
Sýninguna opnaði stórtemplar,
Kristinn Stefánsson, cand. theol. og
höfðum við boðið um 70 forystumönn-
um ríkis og bæjar, embættismönnum
°g forstöðumönnum nokkurra félaga-
kerfa. Um 50 mættu og komu skemmti-
lega og stundvíslega, þar á meðal
biskup, borgarstjóri, rektor háskólans,
fræðslumálastjóri, rektor menntaskól-
ans, aðrir skólastjórar, prestar bæjar-
ins og forustumenn ýmissa félagsmála.
Borgarstjóra og bæjarráði skuldum við
sérstakar þakkir fyrir húslánið —
sýningarsalinn í Hótel Heklu, sem var
okkur ómetanleg hjálp. Þótti mörgum
sýningargestum það mjög skemmtileg
tilviljun, að sýningin skyldi vera í
þessu húsi. Inngangur var seldur á 3
krónur. og keyptu sig um 3 þúsundir
manna inn á sýninguna, en alls skoð-
uðu hana hátt á 6. þúsund manns.
Flestum eða öllum skólum Reykjavík-
ur var boðið, og tóku þeir allir boðinu
eftir getu og ástæðum. Nemendur
þessara skóla, ýmist allir eða flestir,
komu: Menntaskólans, Kennaraskól-
ans, Samvinnuskólans, beggja Gagn-
fræðaskólanna, Kvennaskólans, Hús
mæðraskóla Reykjavíkur, Húsmæðra-
kennaraskólans, Vélstj.skólans, Stýri-
mannaskólans, nokkuð úr Háskólanum
og Iðnskólanum, efri deildir nokkurra
barnaskóla og Flensborgarskólinn í
Hafnarfirði. Oftast komu skólastjórarn-
ir sjálfir með og eitthvað af kennur-
um. Þeir sýndu jafnan góðan skilning
á þessari viðleitni okkar og létu í ljós
áhuga og þakklæti fyrir tiltækið. Og
yfirleitt var það ánægjuefni að taka
á móti þessum fjölmennu ungmenna-
hópum, leiðbeina þeim á sýningunni
og benda á alvöru þessa máls, sem
þar var tekið til meðferðar.
Annars var það lærdómsríkt að
sitja við innganginn dögum saman og
taka á móti sýningargestum. Oftast
var það ánægjuefni og margur mað-
ur lét góð orð falla um sýninguna, en
stundum bar þó menn að dyrum, er
báru vott um lélegt uppeldi og full-
kominn skort á prúðmennsku og
mannasiðum. Var stundum einhver
lítilmennsku rembingur í einstöku
ungmennum, sem í reiðuleysi álpuð-
ust að dyrunum. En sýningarstaður-
inn er nú líka í slíku hverfi bæjarins,
og fengum við stundum inn á sýning-
una menn, er voru allgóðir sýningar-
munir. En aldrei voru þeir neitt illir
viðfangs. Stundum leiddi ég þá um
salinn og oftast báðu þeir afsökunar.
Illt er til þess að hugsa, að þjóðfél-
agið skuli rækta slíkt úrkynjunarstarf,
er verður þessum mönnum til eyði-
leggingar. Það verður lengi svartur
blettur á menningu hverrar þjóðar.
Altaristaflan í Bakkusarhofi.