Eining - 01.03.1964, Qupperneq 2

2
EINING
Gleðisnauðar konur
vo heitir grein, sem tímaritið
Reader’s Digest birti í júlíheft-
inu 1963. Hún verður hvorki þýdd
né endursögð hér til fulls, aðeins greint
nokkuð frá efni hennar. Hinar gleði-
snauðu mæður, sem greinin fjallar um,
eru ekki konur drykkjumanna, en auð-
vitað eru þær einnig oftast gleðisnauð-
ar. Nei, hér er sagt frá ungum mæðr-
um, sem flestar eru alltof ungar.
1 upphafi greinarinnar er minnst á
hús eitt, fremur ósjálegt, við 15 stræti
New Yorkborgar, Það vekur enga sér-
staka athygli og kynnir sig ekki á neinn
hátt. Það er aðeins eitt af hinum mörgu
hælum í landinu, sem líkna hjálpar-
þurfandi ungum stúlkum. Við greinar-
höfundinn segir forstöðukona hælisins,
Charlotte Andress ,,Hér lifum við til að
hjálpa hinum ungu bamshafandi stúlk-
um til þess að halda vandamáli þeirra
leyndu, líkt og í öðrum slíkum hælum.
Hér er skráð aðeins fornafn þeirra og
upphafsstafir síðasta hluta nafnsins".
Forstöðukonan segir svo ennfremur:
„Eg átti tal við eina dapureygða
stúlku. Hún hafði verið skólakennari í
borginni Seattle. Fyrir nokkru virtist
björt framtíð blasa við henni. Hún var
trúlofuð ungum lögfræðingi, þau voru
þegar farin að velja sér húsgögn í til-
vonandi heimili sitt, en nú sat hún hér
og kreisti hringlausa hönd sína í þrútnu
skauti sínu. Kærastinn hafði slitið sam-
bandinu, þegar hann fékk vitneskju
um að hún átti von á barni. Nú hafði
hún flúið alla þessa löngu leið, 3000
mílur, til New York í þeirri von að
geta leynt mjög þekktum foreldrum
sínum, hvernig komið var fyrir henni.
„Ég veit hvernig fólk hugsar", hafði
hún sagt, „óheillaspor eins og þessi loða
lengi við. Það er litið á mann næstum
sem glæpamann“.“
Forstöðukonan heldur svo áfram: „f
Bandaríkjunum lenda 250 þúsundir
ungra kvenna árlega í þessum sama
vanda, og tala þeirra væri þó eflaust
miklu hærri, ef ekki kæmi hér til ann-
að hryggilegt ástand. Að minnsta kosti
nema ólöglegar fóstureyðingar í landinu
árlega einni milljón, en sennileg eru
þær miklu fleiri, og ein af hverjum sex
brúðum er barnshafandi áður en hún
giftir sig.
Óskilgetnar barneignir eru ekki nein
nýjung, en svo óskaplega hefur þeim
fjölgað, að ekki er vanþörf á að hug-
leiða rækilega slíkt vandamál. Á 25 ár-
um hefur árlegum barnsfæðingum
fjölgað yfirleitt um 60 af hundraði, en
á þessum tíma hafa fæðingar óskilget-
inna barna þréfaldast. Eitt af hverj-
um 18 börnum fæðist nú óskilgetið
(1963).
Þetta kemur hart niður á hinum ófar-
sælu einstaklingum, en einnig á allri
þjóðinni. Kostnaðurinn er óskaplegur.
Árlega greiðir þjóðin 180 milljónir doll-
ara til þurfandi óskilgetinna barna og
mæðra þeirra. Annað tjón þjóðfélags-
ins við þetta getur enginn talið. T. d.
leiðir öll þessi lausung mjög til fjarveru
unglinga frá skólum, og hún svo aftur
til iðjuleysis og afbrota ungmenna".
Síðar í greininn er þess getið, að 40
af hundraði hinna ógiftu mæðra séu
á aldrinum 15—19 ára. Vissulega
“shocking”, — óskaplegt, segir þar. I
þessum aldursflokki hafi fæðingum
óskilgetinna barna fjölgað síðan 1930
um 108%, en í aldursflokkunum 25—29
hafi þessi fjölgun óskilgetinna barna
aukist á þessu tímabili um 453%.
Mannfræðingur að nafni Margaret
Mead, segir í grein þessari, að ei sé
að undra, þótt meinþróunin sé þessi,
þar sem heita megi, að foreldrar ýti
börnum sínum út í “dating to early”,
það er að velja sér of snemma vin og
ætlist til að þau iðki “going steady”
— haldi varanlegri tryggð við þenna
vin sinn, stúlku eða pilt.
Þá er mjög athyglisvert, það sem
dr. Clark Vincent segir um þetta mál,
en hann er yfirmaður vísindadeildar
félagsmála, þeirrar landsstofnunar, sem
fjallar um andlegt heilsufar þjóðarinn-
ar. Á þarlendu máli heitir stofnun
þessi National Institute of Mental
Health. Dr. Vincent segir: „Þjóðfélagið
iðkar og umber lausung í kynferðismál-
um og gleypir við öllum æsandi kynóra-
skemmtunum. 1 skáldsögum, kvikmynd-
um og á leiksviðinu er alls staðar látið
skína í það að kynmök séu aðeins leilc-
ur. Og eitthvað í ætt við þetta er eins
konar auglýsingabeita varðandi marg-
víslega framleiðslu okkar, og fegurðar-
drottningin er miðpunkturinn í öllu, allt
frá fótboltaleik til vörusýningar. Ósjálf-
rátt örvum við hina líffræðilegu undir-
rót getnaðar, en fordæmum svo afleið-
ingarnar“.
Bent er á það í ritgerð þessari, að
allmargar þessara hrasandi stúlkna
komi frá föðurlausum heimilum eða
þeim, þar sem kona ráði öllu. Heppi-
leg kvenleg fyrirmynd, einnig þátttaka
í kirkjulegu félagslífi, sé ungum stúlk-
um góð vörn gegn allri lausung.
Þá er minnt á það, hve óhöppin geti
verið stúlkunni miklu meira sálarlegt
áfall en karlmanninum. Ungi pilturinn
getur fljótt gleymt gáleysi sínu, en stúlk-
an ekki. Pilturinn getur haldið áfram
skólanámi sínu, en ásigkomulag stúlk-
unnar útilokar hana yfirleitt frá slíku.
Sagt er frá gagnfræðaskóla í New
Jersey, þar sem sex ungar stúlkur voru
óléttar af völdum sama manns, fulltíða
manns.
í Bandaríkjunum eru yfir 165 einka-
stofnanir til hjálpar þessum ófarsælu
ungu stúlkum. Þetta er fyrir utan af-
skipti hins opinbera, sem hljóta að vera
allmikil.
Bandaríkin eru engin undantekning
í þessum málum, þótt þau séu sjálfsagt
engin fyrirmynd í þessu efni. Skýrsl-
urnar frá Bretum og ýmsum öðrum
þjóðum eru ekki glæsilegar, og hjá okk-
ur hér á landi mun meinþróun siðgæðis-
málanna vera all-ískyggileg. Undirrótin
er hvarvetna lélegt uppeldi frá hendi
heimila og skóla, og skortur á ræktun
þeirrar lífsskoðunar og trúar, sem er
öruggasta kjölfestan í líf allra manna,
ekki sízt æskumanna. Menn reyna að
afsaka sig með aldarfarinu, en hvað er
það annað en einstaklingurinn, heim-
ilið, menntastofnanir, bókmenntir,
skemmtanir og félagslíf, sem mótar
aldarfarið. Við búum sjálf til aldarfarið
og verðum svo að búa við það, hvort
sem það er mannspillandi eða hið gagn-
stæða.
* >f -K
Góð frétt frá Frakklandi
1 Frakklandi keppa nú ávaxtadrykkimir við
vínið. Neyzla ávaxtadrykkjanna hefur þré-
faldast síðustu tvö árin. Vínþrúgvsafinn er
sérlega vinsæll. Hann er fjörefnaríkur og
hollur, og þannig er unnt að geyma hann
algerlega óáfengan. Vonandi eiga Frakkar
eftir að notfæra sér hina miklu vínberja-
framleiðslu sína á þenna hátt, í stað þess að
snúa henni í áfengar víntegundir.
Þegar fjölskylda mín átti heima í Canada,
fyrir vestan Klettafjöllin, þar sem ávaxta
framleiðsla er geysilega mikil, settum við á
haustin vinberjasafa í flöskur eða á dósir
svo skipti tugum. Þetta er indælasti drykkur,
algerlega óáfengur, ef hann er ekki látinn
gerjast. P. S.